Σε νέες αποκαλύψεις για τις εταιρείες και τα πρόσωπα που εμπλέκονται στο σκάνδαλο παρακολουθήσεων στην Ελλάδα προχωρεί σήμερα η ισραηλινή εφημερίδα Haaretz, συνδέοντας κρατικές αμυντικές εταιρείες του Ισραήλ με τους πρωταγωνιστές του σκανδάλου και ειδικά το δημιουργό του Predator και στενό συνεργάτη του Ταλ Ντίλιαν, τον Ούγγρο-ισραηλινό Ρότεμ Φάρκας (Rotem Farkash).
Σύμφωνα με την Haaretz, πριν από έξι χρόνια, η κρατική αμυντική εταιρεία του Ισραήλ η Israel Aerospace Industries (IAI) είχε ανακοινώσει την επένδυση εκατομμύριων σε δύο πολλά υποσχόμενες ξένες εταιρείες την Inpedio και την Cytrox.
Σε δελτίο Τύπου του Ιουνίου 2017, η Israel Aerospace Industries παρουσίαζε την Inpedio και την Cytrox ως δύο ξεχωριστές εταιρείες. Το προϊόν της Inpedio, ανέφερε, πως «προστατεύει τις συσκευές κινητής με iOS και Android από εξελιγμένες επιθέσεις». Για τη Cytrox, εν τω μεταξύ, ανέφερε ότι κάνει το αντίθετο, «συλλέγοντας πληροφορίες από τις τελικές συσκευές» -όπως τα κινητά τηλέφωνα. Η πρώτη εταιρεία υποτίθεται ότι προσφέρει αμυντικές υπηρεσίες, ερευνώντας πιθανές παραβιάσεις ασφαλείας σε υπολογιστές και κινητές συσκευές για την προστασία τους από κυβερνοεπιθέσεις. Η δεύτερη εταιρεία θα προχωρούσε στην ανάπτυξη του Predator, ενός κατασκοπευτικού λογισμικού που εκμεταλλεύεται τα κενά στην κυβερνοάμυνα για να εισβάλει σε κινητές συσκευές.
Κατά την Haaretz, οι δύο εταιρείες «δημιουργήθηκαν στην πραγματικότητα από τους ίδιους Ισραηλινούς υπηκόους που συμμετείχαν στην ανάπτυξη και στη συνέχεια στην πώληση του κατασκοπευτικού λογισμικού Predator. Αυτό το ίδιο κατασκοπευτικό λογισμικό βρίσκεται σήμερα στο επίκεντρο ενός τεράστιου πολιτικού σκανδάλου στην Ελλάδα, καθώς χρησιμοποιήθηκε για την παραβίαση των τηλεφώνων δημοσιογράφων και ανώτερων πολιτικών -και εγείρει ανησυχίες για την προστασία της ιδιωτικής ζωής και των δικαιωμάτων σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση».
Σύμφωνα με πρώην εργαζόμενους στην Cytrox, οι εταιρείες αρχικά λειτουργούσαν από κοινού από τα ίδια γραφεία, ενώ εργαζόμενοι της Inpedio συμμετείχαν επίσης στην πρώιμη ανάπτυξη του spyware Predator. Η διπλή επένδυση επρόκειτο να «επεκτείνει την έρευνα και καινοτομία της Israel Aerospace Industries στον κυβερνοχώρο και το παγκόσμιο αποτύπωμά της στον τομέα αυτό», όπως σημείωνε τότε το δελτίο Τύπου της. Αλλά ενώ αργότερα η Israel Aerospace Industries πούλησε το μερίδιό της στην Cytrox, κράτησε την Inpedio -αν και η εταιρεία έχει σχεδόν κλείσει και τα εκατομμύρια που επενδύθηκαν έχουν χαθεί.
Δύο εταιρείες, ένα γραφείο
Η Haaretz εξέτασε εταιρικά έγγραφα από την Ολλανδία, την Ουγγαρία, τη Βόρεια Μακεδονία, τη Σιγκαπούρη και το Ισραήλ που δείχνουν ότι οι ιδρυτές και οι διευθυντές των δύο εταιρειών ήταν οι ίδιοι Ισραηλινοί.
Η Inpedio καταχωρίστηκε στην Ολλανδία το 2016 από δύο ιδρυτές: τους Ροτέμ Φάρκας και Άμπραχαμ Ρούμπινστάιν (Abraham Rubinstein). Οι Φάρκας και Ρούμπινσταϊν ίδρυσαν το 2017 την Cytrox Holdings στην Ουγγαρία -όπου επένδυσε η Israel Aerospace Industries- και μια θυγατρική, την CytroxSoftware, στη Βόρεια Μακεδονία.
Κατά την Haaretz, ο Φάρκας είναι ένας χάκερ που εξελίχθηκε σε επιχειρηματία του κυβερνοχώρου, ο οποίος αργότερα έγινε εταίρος και ανώτερο στέλεχος της Intellexa, μιας συμμαχίας εταιρειών ψηφιακής παρακολούθησης που ιδρύθηκε στην Κύπρο και την Ελλάδα από τον πρώην διοικητή των μυστικών υπηρεσιών του ισραηλινού στρατού Ταλ Ντίλιαν. Ο Ρούμπινσταϊν, επιχειρηματίας τεχνολογίας, κατέληξε να μηνύσει τον Ντίλιαν για την απίσχναση των δικών του μετοχών στην Intellexa. Η διαμάχη αυτή έχει έκτοτε επιλυθεί.
Το δελτίο Τύπου της Israel Aerospace Industries τον Ιούνιο του 2017 δεν αποκάλυπτε συγκεκριμένες λεπτομέρειες, αλλά τα έγγραφα που είδε η Haaretz δείχνουν ότι αρχικά αγόρασε το 31% της Cytrox. Η IAI είχε μάλιστα έναν διευθυντή στην εταιρεία.
Μετά από ενάμιση χρόνο, κατά τη διάρκεια του οποίου η επιθετική εταιρεία κυβερνοχώρου απέτυχε να απογειωθεί, η Israel Aerospace Industries πούλησε το μερίδιό της σε εταιρεία των Βρετανικών Παρθένων Νήσων που ελέγχει την Intellexa.
Δύο χρόνια αργότερα, η Intellexa του Ντίλιαν ολοκλήρωσε την εξαγορά της Cytrox. «Το 2022, η κακή χρήση του Predator από τους πελάτες της Cytrox θα έριχνε τους νέους ιδιοκτήτες της στην καρδιά μιας καταιγίδας -μιας καταιγίδας που ακολούθησε τα ίχνη της υπόθεσης NSO για να προβάλει τις ισραηλινής ιδιοκτησίας εταιρείες κατασκοπευτικού λογισμικού ως παγκόσμια απειλή», τονίζει η εφημερίδα.
Αν και η Israel Aerospace Industries πούλησε τις συμμετοχές της στην Cytrox, παρέμεινε ως επενδυτής στην Inpedio με μειοψηφικό μερίδιο. Και μέσω της Inpedio, έχει επίσης μερίδιο στην πλήρως ελεγχόμενη θυγατρική της CyberLab, η οποία χρησιμεύει ως παράρτημα στη Βόρεια Μακεδονία. Σύμφωνα με έγγραφα, η CyberLab ιδρύθηκε από έναν υπήκοο της Βόρειας Μακεδονίας ο οποίος ήταν επίσης ανώτερος αξιωματούχος της Cytrox.
Ένας άλλος άνδρας, ο Σαχάκ Σάλεφ, βετεράνος της μονάδας κυβερνοχώρου του ισραηλινού στρατού, ήταν καταχωρισμένος -χρησιμοποιώντας το email του στην Cytrox- ως διαχειριστής.
Σύμφωνα με πληροφορίες και πηγές, οι υπάλληλοι της CyberLab και άλλων εταιρειών που ιδρύθηκαν από τους ίδιους Ισραηλινούς, εργάζονταν από το ίδιο γραφείο που χρησιμοποιούσαν η Cytrox και η Inpedio στα Σκόπια, και συμμετείχαν επίσης στην ανάπτυξη του Predator.
«Ήταν ουσιαστικά μια εταιρεία… όλοι δουλεύαμε στα ίδια καθήκοντα… δουλεύαμε για την Intellexa», δήλωσε υπό καθεστώς ανωνυμίας ένας εργαζόμενος στους δημοσιογράφους του Inside Story στην Ελλάδα και του Investigative Reporting Lab με έδρα τα Σκόπια.
Ο Σάλεφ, του οποίου το LinkedIn εξακολουθεί να τον περιγράφει ως αντιπρόεδρο τεχνολογίας της Inpedio, λέγεται ότι ήταν «ο βασικός άνθρωπος, που στάλθηκε από τους Ισραηλινούς για να επιβλέπει τις λειτουργίες της παραγωγής».
Πρώην εργαζόμενοι λένε ότι, παρά το γεγονός ότι μοιράζονταν ένα γραφείο, έγιναν προσπάθειες -αφού η Israel Aerospace Industries πούλησε το μερίδιό της στην Cytrox- να διατηρηθούν χωριστά οι δραστηριότητες της Cytrox και της Inpedio.
Παρ’ όλα αυτά, ενώ η Inpedio αγωνιζόταν να αναπτύξει ένα αμυντικό προϊόν, ορισμένοι από τους εργαζομένους της εξακολουθούσαν να ασχολούνται με την Cytrox. Ενώ η τελευταία θα πετύχαινε στην ανάπτυξη του κατασκοπευτικού της λογισμικού, η Inpedio θεωρείται ένα άκαρπο εγχείρημα -μια εταιρεία που εξάντλησε τις επενδύσεις της και απέτυχε να παράγει πραγματικές πωλήσεις.
«Οι Σάλεφ, Φάρκας και Ρούμπινσταϊν δεν απάντησαν σε αιτήματα για σχολιασμό», αναφέρει η Haaretz. Όπως τονίζει, η Cytrox ήταν μόνο μία από τις πολλές ισραηλινές επιχειρήσεις που ιδρύθηκαν στο εξωτερικό.
Μετά την ολοκλήρωση της εξαγοράς της εταιρείας, η Intellexa κατέστησε το κατασκοπευτικό λογισμικό Predator μέρος ενός ολοκληρωμένου χαρτοφυλακίου εργαλείων ψηφιακής επιτήρησης.
Όπως αποκάλυψαν οι έρευνες της Haaretz, το λογισμικό της Intellexa πωλήθηκε επίσης στη διαβόητη πολιτοφυλακή του Σουδάν και του Μπαγκλαντές, χώρες με τις οποίες απαγορεύεται σήμερα στους Ισραηλινούς να συνεργάζονται, τουλάχιστον επίσημα.
Κατά την εφημερίδα, «αυτές οι αποκαλύψεις, μαζί με το σκάνδαλο του «ελληνικού Watergate», προκάλεσαν μια σπάνια παραδοχή από Ισραηλινούς αξιωματούχους σχετικά με τις επιχειρήσεις του Ντίλιαν -που δραστηριοποιούνται εκτός Ισραήλ. Ο πρώην γενικός διευθυντής του υπουργείου Άμυνας δήλωσε ότι «σίγουρα με ενοχλεί το γεγονός ότι ένας βετεράνος των μονάδων πληροφοριών και του κυβερνοχώρου μας, ο οποίος απασχολεί άλλους πρώην ανώτερους αξιωματούχους, δραστηριοποιείται σε όλο τον κόσμο χωρίς καμία επίβλεψη».
Πηγές ανέφεραν ότι η επένδυση της Israel Aerospace Industries το 2017 στις εταιρείες Cytrox και Inpedio έγινε σύμφωνα με αυτό που ονομάζεται μοντέλο Kaymera/NSO: η μία εταιρεία πουλάει επιθετικές δυνατότητες σε κυβερνήσεις, όπως το διαβόητο κατασκοπευτικό λογισμικό Pegasus, ενώ η άλλη «πλασάρει» προϊόντα που αμύνονται κατά της ίδιας τεχνολογίας.
Η διπλή επένδυση στην Cytrox και την Inpedio, οι οποίες είναι καταχωρισμένες στο εξωτερικό, υποτίθεται ότι θα επέτρεπε στο Ισραήλ να καλύψει τον χαμένο χρόνο και να ανταγωνιστεί την ελεγχόμενη από το Ισραήλ NSO.
Αλλά ενώ ένας βραχίονας του ισραηλινού κράτους προωθούσε τοπικές εταιρείες που πωλούσαν υπό αυστηρούς κανονισμούς, ένας άλλος βραχίονας επένδυε σε δύο ξένες εγγεγραμμένες ισραηλινές εταιρείες, οι οποίες υποτίθεται ότι μπορούσαν να παρακάμψουν την ίδια εποπτεία.
Η Israel Aerospace Industries δήλωσε σε απάντηση ότι «ασχολείται αποκλειστικά με τον αμυντικό κυβερνοχώρο. Η IAI έχει μειοψηφικό μερίδιο μικρότερο του 10% στην Inpedio, η οποία είναι μια αμυντική εταιρεία στον κυβερνοχώρο που βρίσκεται τώρα σε διαδικασία εκκαθάρισης. Η IAI δεν έχει καμία σχέση με τα στοιχεία που αναφέρονται στην παρούσα έκθεση. Η IAI προσφέρει προηγμένες αμυντικές λύσεις σε εταιρείες και κράτη, τηρώντας τους κανονισμούς περί εξαγωγών».