Ενέργεια: Αυτή η κρίση δεν άρχισε τώρα και δεν θα τελειώσει σύντομα

Η ενεργειακή κρίση δεν είναι προσωρινή και ούτε άρχισε με την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία.

Tου Ιωάννη Τσιπουρίδη*

Η ενεργειακή κρίση ήταν προδιαγεγραμμένη από την αρχή, από πολύ παλιά.

Όταν χρησιμοποιείς μια πεπερασμένη πηγή ενέργειας είναι θέμα χρόνου το τέλος της και άρα η κρίση.

Και ο ρυθμός που χρησιμοποιούσαμε τα ορυκτά καύσιμα οδηγούσε με μαθηματική ακρίβεια στην εξάντλησή τους και επομένως στην ενεργειακή κρίση.

Πότε θα εξαντληθούν;

Σε 50-150 χρόνια που είναι απειροελάχιστος χρόνος σε σχέση με τον χρόνο που χρειάστηκε για να σχηματιστούν, όπως και τον χρόνο της ανθρωπότητας στον πλανήτη, αλλά αρκετός σε ανθρώπινο χρόνο, ώστε η τρέχουσα γενιά να αδιαφορεί για τα αποτελέσματα στις επόμενες γενιές και να νοιάζεται μόνο για τους τραπεζικούς της λογαριασμούς.

Ίσως ακούγεται περίεργο τώρα, αλλά πριν από δεκαετίες στις παρουσιάσεις μου για την ανάδειξη της ωφελιμότητας των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας έναντι των ορυκτών καύσιμων, ένα από τα επιχειρήματα ήταν ότι τα ορυκτά καύσιμα θα εξαντληθούν κάποια στιγμή, ενώ οι ανανεώσιμες ποτέ!

Βλέπετε τότε δεν βρισκόμασταν μέσα στη δίνη της κλιματικής κρίσης, οπότε δεν ήταν το κυρίαρχο επιχείρημα όπως είναι τώρα.

Η επιλογή της εξάρτησης από μια πεπερασμένη πηγή ενέργειας είχε εξ ορισμού και από την αρχή της, ως προδιαγεγραμμένο τέλος την ενεργειακή κρίση.

Το ότι η ενεργειακή κρίση συνδυάζεται με την κλιματική κρίση είναι αυτό που λένε «2 σε 1» ή και παραπάνω από 2.

Όταν διαλέγεις μια απόλυτα ρυπογόνο πηγή ενέργειας, «παίρνεις» δώρο την ρύπανση του εδάφους, της θάλασσας και του αέρα, αλλά και κλιματική κρίση.

Μια κλιματική κρίση που χειροτερεύει συνεχώς.

Οι τελευταίοι μήνες υπήρξαν πραγματικά αποκαλυπτικοί για πολλούς ανθρώπους αλλά και ατέλειωτος εφιάλτης για ακόμη πιο πολλούς.

Για πρώτη φορά οι εκδηλώσεις της παρατεταμένης και επιδεινούμενης κλιματικής κρίσης ήταν τόσο ξεκάθαρες, τόσο έντονες, τόσες πολλές και τόσο γεωγραφικά διασκορπισμένες.

Υπήρξαν νέα ρεκόρ θερμοκρασίας σε πολλές πόλεις σε όλο τον κόσμο, με τιμές να κυμαίνονται από αρκετά ψηλότερα από τους 40 και ακόμη και τους 50.

Και μάλιστα όχι για μία ημέρα αλλά για εβδομάδες στη σειρά, για να μην αναφέρουμε τους 38 βαθμούς Κελσίου στη Νότια Αμερική …. εν μέσω χειμώνα!!!

Αυτόν τον εφιάλτη ακολούθησαν έντονες δασικές πυρκαγιές, καθώς όλα είχαν γίνει προσάναμμα μετά από τόσες μέρες κάτω από συνθήκες καύσωνα, με πιο πρόσφατη, το δράμα της πυρκαγιάς στο Μάουι, όπου οι αναφορές αναφέρουν ακόμη και 1.000 ανθρώπους αγνοούμενους.

Υπήρξαν επίσης εξαιρετικά έντονες βροχοπτώσεις, καταιγίδες, τυφώνες και κατά συνέπεια πλημμύρες σε πολλές περιοχές του πλανήτη.

Τρομακτικά γεγονότα και αβίωτα.

Αλλά το πιο τρομακτικό από όλα ήταν το γεγονός ότι η ίδια η υδρόγειος έσπασε τα δικά της ρεκόρ θερμοκρασίας. Η Γη, για πρώτη φορά, ξεπέρασε τους 17 βαθμούς Κελσίου σε ύψος 2 μέτρων από την επιφάνειά της για τρεις ημέρες και ακολούθησε η μέση θερμοκρασία του ωκεανού που πλησίασε για πρώτη φορά στους 21 βαθμούς Κελσίου.

Αν προσθέσετε επιπλέον ότι:

• «Η Ανταρκτική έχει 2,5 εκ. τετραγωνικά χιλιόμετρα λιγότερο θαλάσσιο πάγο από ό,τι θα έπρεπε αυτή την εποχή του χρόνου. Μια περιοχή περίπου στο μέγεθος της Δυτικής Αυστραλίας».

• «Σύμφωνα με έρευνες, είναι πλέον πολύ αργά για να σωθεί ο καλοκαιρινός θαλάσσιος πάγος της Αρκτικής, και οι επιστήμονες συμβουλεύουν πως κατά συνέπεια, πρέπει να προετοιμαστούμε για αυξημένα ακραίακαιρικά φαινόμενα σε όλο το βόρειο ημισφαίριο».

• «Το Ρεύμα του Κόλπου (Gulf Stream) μπορεί να καταρρεύσει μόλις το 2025, σύμφωνα με μια νέα μελέτη κι αυτό θα είχε καταστροφικές κλιματικές επιπτώσεις».

Πέρα από κάθε αμφιβολία η κλιματική κρίση βρίσκεται στα πρόθυρα να ξεφύγει από τον έλεγχο.

Το ερώτημα πλέον είναι εάν η παγκόσμια αντίδραση έχει τα απαιτούμενα χαρακτηριστικά σοβαρότητας και αμεσότητας που χρειάζονται για να αντιμετωπιστεί η ταχέως επιταχυνόμενη κλιματική κρίση.

Το ερώτημα είναι καθαρά ρητορικό γιατί γνωρίζουμε ότι δεν τα έχει.

Δυστυχώς, η ανταπόκριση είναι θλιβερά ανεπαρκής, όταν δεν είναι εντελώς προς την αντίθετη κατεύθυνση.

Συνεχίζουμε να επενδύουμε σε ορυκτά καύσιμα σαν να μην υπάρχει αύριο.

Και δεν θα υπάρξει έτσι όπως πάμε.

Πάρτε για παράδειγμα την πολύ πρόσφατη ανακοίνωση του Rishi Sunak – στην πραγματικότητα εν μέσω των γεγονότων που σπάνε το ρεκόρ του κλίματος – για την έκδοση 100 νέων αδειών γεώτρησης πετρελαίου και φυσικού αερίου.

Δεν υπάρχει τίποτα που να δικαιολογεί αυτήν την απόφαση αλλά και τίποτε που να τον κάνει να την αναιρέσει.

Άλλοι επέλεξαν έναν πιο διακριτικό τρόπο:

«Μια γιαγιά από τις Φιλιππίνες, η Sangalang, με δύο εκατομμύρια ακόλουθους είναι μεταξύ των εκατοντάδων influencers που έχουν δημοσιεύσει περιεχόμενο που προωθεί εταιρείες ορυκτών καυσίμων».

«Η έρευνα του DeSmog διαπίστωσε ότι η Sangalang είναι ανάμεσα σε περισσότερους από 100 influencersπου έχουν χρησιμοποιηθεί για την προώθηση κολοσσών πετρελαίου και φυσικού αερίου παγκοσμίως από το 2017, από τις ΗΠΑ έως τη Μαλαισία…».

Μπορεί να κάνω λάθος, αλλά μένα δεν μου φαίνεται αυτό σαν αντίδραση που παίρνει υπόψη της την κλιματική κρίση. Μάλλον οι εταιρείες ορυκτών καυσίμων συνεχίζουν σαν να μην συμβαίνει και τίποτε σπουδαίο. Το γνωστό business as usual.

Να μοιραστώ μαζί σας και μια ακόμη τρομακτική πιθανότητα, που αφορά το λιώσιμο των παγετώνων της Ανταρκτικής και την συνεπαγόμενη άνοδο της στάθμης της θάλασσας:

Οι επιστήμονες αντιμετωπίζουν πρόβλημα στην πρόβλεψη με σχετική σιγουριά εάν η άνοδος της στάθμης της θάλασσας θα είναι είτε 2 – δύσκολα αντιμετωπίσιμα – μέτρα είτε 10 μέτρα που θα σημάνουν τον αφανισμό του ανθρώπινου πολιτισμού.

“Our inability to confidently predict sea level rise between an extremely challenging two metres and a civilisation-ending 10 metres is an exemplar of the problem facing researchers”

Το απόλυτο γεγονός ότι οι παραπάνω δύο εναλλακτικές είναι ανοιχτές, όσο μικρή ή υψηλή κι αν είναι η πιθανότητα τους, και ότι μπορούμε να επηρεάσουμε ποια τελικά θα ισχύσει μέσω δράσης ή αδράνειας, θα έπρεπε να μας αφυπνίσει.

Το γεγονός ότι δεν συμβαίνει αυτό είναι το πιο τρομακτικό από όλα.

*Δρ. Ιωάννης Τσιπουρίδης

Σύμβουλος Μηχανικός Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας

Διευθυντής RECCReC (Renewable Energy & Climate Change Research Center) at TUM, Μομπάσα, Κένυα.

Επισκέπτης καθηγητής Technical University of Mombasa (TUM)

Επισκέπτης καθηγητής Meru University of Science & Technology(MUST)

ΠΗΓΕΣ/ΠΑΡΑΠΟΜΠΕΣ

i https://group.met.com/en/mind-the-fyouture/mindthefyouture/when-will-fossil-fuels-run-out

ii ii https://www.washingtonpost.com/weather/2023/08/02/southamerica-record-winter-heat- argentina-chile/

iii https://www.independent.co.uk/climate-change/news/hawaii-fires-maui-wahiawa-map-latest- news-b2395144.html

iv https://www.cbsnews.com/video/crews-continue-search-as-more-than-1000-remain- missing-in-maui/

v https://www.washingtonpost.com/weather/2023/07/06/earth-record-heat-climate-extremes/

vi https://www.reuters.com/business/environment/climate-nears-point-no-return-land-sea- temperatures-break-records-experts-2023-06-30/

vii https://www.theguardian.com/commentisfree/2023/aug/07/is-the-climate-crisis-finally- catching-up-with-antarctica-finding-the-answer-has-never-been-more-pressing

viii https://www.theguardian.com/environment/2023/jun/06/too-late-now-to-save-arctic- summer-ice-climate-scientists-find

ix https://www.theguardian.com/environment/2023/jul/25/gulf-stream-could-collapse-as-early- as-2025-study-suggests

x https://www.theguardian.com/environment/2023/jul/31/rishi-sunak-approval-100-new-north- sea-oil-and-gas-licences-fossil-fuel-climate-crisis

xi https://www.africa.com/a-lesson-in-how-not-to-tackle-the-climate-crisis/

xii https://www.desmog.com/2023/08/15/shell-granfluencer-promote-fossil-fuels- greenwash/?utm_source=newsletter&utm_medium=email&utm_campaign=wp_climate202&w pisrc=nl_climate202

xiii https://www.theguardian.com/commentisfree/2023/aug/07/is-the-climate-crisis-finally- catching-up-with-antarctica-finding-the-answer-has-never-been-more-pressing

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ

Ενέργεια: Αυτή η κρίση δεν άρχισε τώρα και δεν θα τελειώσει σύντομα

Η ενεργειακή κρίση δεν είναι προσωρινή και ούτε άρχισε με την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία.

Σέλφι στο… σαλόνι του Αϊ-Βασίλη