Το τραγικό συμβάν με την ελληνική ανθρωπιστική αποστολή λίγες μόνο ώρες μετά την άφιξή της στην Λιβύη έχει χαρακτηριστεί από την ελληνική κυβέρνηση ως τροχαίο.
Γιάννης Μπαϊρακτάρης – Ευάγγελος Βενέτης*
Με τα έως τώρα δεδομένα θα πρέπει να θεωρηθεί το συμβάν ως τροχαίο ατύχημα δεδομένων των απωλειών της οικογένειας στο όχημα που προκάλεσε την σύγκρουση με το ελληνικό λεωφορείο. Παρά το ότι η ταχύτητα με την οποία κινούντο τα οχήματα την στιγμή της σύγκρουσης ήταν μικρή, το τροχαίο θα μπορούσε να λάβει χώρα και με μικρή ταχύτητα σε στροφή και λόγω της ιδιαιτερότητας του ντεπόζιτου βενζίνης και στα δύο οχήματα. Η περίπτωση η σύγκρουση να οφείλεται σε ομαδική επιχείρηση αυτοκτονίας οικογένειας είναι «τραβηγμένη» καθώς δεν υπάρχει προηγούμενο. Ωστόσο, ενδελεχής έρευνα πρέπει να γίνει για την οικογένεια των Λιβύων που επέβαιναν στο μοιραίο όχημα.
Πέραν τούτου, ο χαρακτηρισμός του συμβάντος ως τροχαίου δεν απαλλάσσει την ελληνική κυβέρνηση, και δη το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας και το Υπουργείο Εξωτερικών από την ευθύνη τους για την προχειρότητα κι επιπολαιότητα με την οποία οργάνωσαν την αποστολή, προχειρότητα που οδήγησε εν μέρει την απώλεια ζωών. Μια σειρά ερωτημάτων, λοιπόν, προκύπτει για το ανωτέρω συμβάν.
Γιατί έπρεπε η ελληνική βοήθεια να επιχειρήσει 200 χλμ στην ενδοχώρα την στιγμή που άλλες αποστολές περιορίζονταν στα 40 χλμ λόγω επικινδυνότητας κι ανασφάλειας από την δράση του Ισλαμικού Κράτους και της ΜΙΤ; Οι Έλληνες επιτελείς θεώρησαν ότι η Ελλάδα είναι στο απυρόβλητο επειδή δεν εμπλέκεται στρατιωτικά στην λιβυκή κρίση. Ωστόσο εμπλέκονται στρατιωτικά άλλες χώρες, οι οποίες έχουν αντίθετα συμφέροντα με την Ελλάδα…
Γιατί χρησιμοποιήθηκε συμβατικό μινι λεωφορείο κι όχι θωρακισμένο όχημα για την μεταφορά του ελληνικού προσωπικού; Το επιχείρημα ότι η ελληνική αποστολή δεν ήταν «πολεμική» αλλά «ανθρωπιστική» είναι αστείο, καθώς στην προκειμένη περίπτωση δεν έχει σημασία ο χαρακτήρας της αποστολής αλλά η κατάσταση στην οποία βρίσκεται η Λιβύη, και είναι πολεμική παρά την όποια εκεχειρία. Ανά πάσα ώρα και στιγμή μπορεί να συμβεί το μοιραίο.
Γιατί δεν προηγήθηκε κατόπτευση της περιοχής πριν την έναρξη της αποστολής; Οι πληροφορίες συγκλίνουν στο ότι δεν υπήρχε επαρκής πληροφόρηση για τα δύσκολα σημεία της διαδρομής, στοιχείο το οποίο επιτείνει τον επιπόλαιο χαρακτήρα της αποστολής και την ανεπαρκή προετοιμασία της.
Που πήγε το προπορευόμενο συνοδευτικό τζιπ της αποστολής την στιγμή της σύγκρουσης; Αν και η σύγκρουση ήταν ξαφνική κι ακαριαία το συνοδευτικό τζιπ ενδεχομένως να ήταν σε θέση να προστατεύσει το λεωφορείο.
Γιατί δεν υπήρχαν δορυφορικά τηλέφωνα στην ελληνική αποστολή; Το τραγικό επίπεδο οργάνωσης του ελληνικού Υπουργείου Εθνικής Άμυνας φάνηκε σε όλο το «μεγαλείο» από τις παλινδρομήσεις στην ενημέρωση για την τύχη της αποστολής. Η Ελλάδα βασιζόταν στην κατακερματισμένη κι αποδιοργανωμένη λιβυκή πλευρά για ενημέρωση. Τα σχόλια περιττεύουν…
Ποια τοπική αρχή εγγυήθηκε την ασφάλεια της ελληνικής αποστολής; Η ελλιπής οργάνωση της αποστολής δημιουργεί την εντύπωση ότι οι Έλληνες επιτελείς είχαν επαναπαυθεί σε διαβεβαιώσεις «κάποιων» για την ασφάλεια της ελληνικής αποστολής. Υποτίμησαν τον κίνδυνο και αμέλησαν να προστατεύσουν επαρκώς τα μέλη της αποστολής.
Ποιος, εν τέλει, αναλαμβάνει την ευθύνη για την απώλεια ανθρώπινων ζωών των ελληνικών ενόπλων δυνάμεων κι εν γένει; Έως πότε η ελληνική κυβέρνηση θα αποδίδει την ερασιτεχνική οργανωτική ανεπάρκειά της στον απροσδόκητο παράγοντα (φυσικές καταστροφές, ατυχία κλπ.). Πέραν των φιγουρατζίδικων μπαλκονάτων τελετών μνήμης και εθνικού πένθους, θα αναλάβει κάποιος την ευθύνη και θα παραιτηθεί;
* Ο Γιάννης Μπαϊρακτάρης είναι Συντονιστής του Τομέα Εξωτερικών κι Άμυνας, του ΜέΡΑ25.
Ο Δρ. Ευάγγελος Βενέτης είναι ειδικός σε θέματα Ισλάμ και Γεωπολιτικής.