Το Ινστιτούτο ΕΝΑ δημοσιεύει το νέο Focus Report του Παρατηρητηρίου του Ταμείου Ανάκαμψης & Ανθεκτικότητας «Ελλάδα 2.0» και ΕΣΠΑ 2014-2020 / 2021-2027.
Ταμείο Ανάκαμψης | Η μεγάλη εικόνα
Επιχορηγήσεις και δάνεια
Η πορεία υλοποίησης του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας «Ελλάδα 2.0» καταγράφει μέχρι και 30.09.2023 την παρακάτω δυναμική:
Οι λιμνάζοντες πόροι (πόροι που έχει στην άμεση διάθεσή της η χώρα και δεν έχουν ενεργοποιηθεί μέσω δράσεων και προγραμμάτων) παραμένουν ιδιαίτερα υψηλοί και υπολογίζονται στα 4,5 δισ. ευρώ.
Οι πληρωμές υπολογίζονται σε 6,6 δισ. ευρώ, εκ των οποίων 4,1 δισ. ευρώ αφορούν σε λογιστικές πληρωμές και μόλις 2,5 δισ. ευρώ αφορούν πραγματικές πληρωμές.
Η λογιστική απορρόφηση επί των συνολικών πόρων είναι τουλάχιστον διπλάσια της πραγματικής απορρόφησης, δημιουργώντας μια πλασματική εικόνα σχετικά με την ταχύτητα υλοποίησης των ενταγμένων έργων. Η διάκριση μεταξύ λογιστικών και πραγματικών πληρωμών είναι σημαντική καθώς οι λογιστικές πληρωμές, ως απλές ενδιάμεσες μεταφορές χρημάτων, δεν συμμετέχουν στον υπολογισμό του ΑΕΠ και δεν έχουν κάποια επίπτωση στην πραγματική οικονομία. Ειδικότερα υπολογίζεται ότι επί των συνολικών πόρων του Εθνικού Σχεδίου:
- η συνολική λογιστική απορρόφηση είναι 22%, ενώ η συνολική πραγματική απορρόφηση υπολογίζεται σε μόλις 8%.
- η λογιστική απορρόφηση του σκέλους των επιχορηγήσεων είναι 21%, ενώ η πραγματική απορρόφηση υπολογίζεται σε 10%.
- η λογιστική απορρόφηση του σκέλους των δανείων είναι 23%, ενώ η πραγματική απορρόφηση υπολογίζεται σε 6%.
Οι κύρια ωφελούμενοι – μέχρι σήμερα – από το δανειακό σκέλος του Σχεδίου μέσω του προνομιακού επιτοκίου, είναι οι μεγάλες επιχειρήσεις και οι επιχειρηματικοί όμιλοι. Αυτό προκύπτει από την επεξεργασία των διαθέσιμων στοιχείων για 161 δανειοδοτήσεις επιχειρήσεων από το «Ελλάδα 2.0» σύμφωνα με την οποία:
- Το 85,9% του συνολικού ποσού των δανείων αφορά σε δανειοδοτήσεις μεγαλύτερες των 10 εκατ. ευρώ και αντιστοιχεί σε 63 δάνεια τα οποία έχουν λάβει μόλις 36 εταιρείες/όμιλοι.
- Το 8,3% του συνολικού ποσού των δανείων αφορά σε δανειοδοτήσεις από 5 – 10 εκατ. ευρώ και αντιστοιχεί σε 30 δάνεια τα οποία έχουν λάβει 30 εταιρείες.
- Το 5,4% του συνολικού ποσού των δανείων αφορά σε δανειοδοτήσεις από 1 – 5 εκατ. ευρώ και αντιστοιχεί σε 48 δάνεια τα οποία έχουν λάβει 48 εταιρείες.
- Το 0,4% του συνολικού αριθμού των δανείων αφορά σε δάνεια μικρότερα του 1 εκατ. ευρώ και αντιστοιχεί σε 20 δάνεια τα οποία έχουν λάβει μόλις 20 εταιρείες.
ΕΣΠΑ 2014 – 2020 | Η μεγάλη εικόνα
Λίγο πριν από τη λήξη επιλεξιμότητας
Η συνολική απορρόφηση όλων των Προγραμμάτων του ΕΣΠΑ 2014 – 2020, πλην του ΠΑΑ, μέχρι 30.09.2023 ήταν 88%. Απαιτείται εντός του υπολειπόμενου διαστήματος του 2023, τελευταία επιλέξιμη χρονιά, η απορρόφηση ενός σημαντικού ποσοστού της τάξης του 12%, που αντιστοιχεί σε περίπου 2,34 δισ. ευρώ κοινοτικής συνδρομής (για το ΠΑΑ απαιτούνται επιπλέον 1,75 δισ. ευρώ).
Τα Προγράμματα που χαρακτηρίζονται ως υψηλής επικινδυνότητας απώλειας πόρων είναι:
- Πρόγραμμα Υποδομών Μεταφορών και Περιβάλλον (71%)
- Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης απορρόφηση (73%).
- Πρόγραμμα Θάλασσας και Αλιείας (74%)
- Προγράμματα Εδαφικής Συνεργασίας Interreg (76%).
- Περιφερειακό Πρόγραμμα Δυτικής Μακεδονίας (79%).
- Πρόγραμμα Μεταρρύθμισης Δημοσίου Τομέα (80%)
- Περιφερειακό Πρόγραμμα Στερεάς Ελλάδας (89%).
Όλο το Focus Report: https://shorturl.at/ceOT2
Παρατηρητήριo Ταμείου Ανάκαμψης & Ανθεκτικότητας «Ελλάδα 2.0» και ΕΣΠΑ 2014-2020 / 2021-2027
Επιστημονικοί Υπεύθυνοι:
- Παναγιώτης Κορκολής, Υπεύθυνος Ανάπτυξης ΕΝΑ
- Ευγενία Φωτονιάτα, Συντονίστρια Κύκλου Οικονομικής & Κοινωνικής Ανάλυσης ΕΝΑ
- Νικόλας Λιωνής, Οικονομολόγος, συνεργάτης ΕΝΑ