Στο πλαίσιο του συνεδρίου «Δημογραφικό 2023-Ώρα για δράση» και ερωτώμενη σχετικά με τις πρωτοβουλίες της κυβέρνησης για την αντιμετώπιση του ζητήματος, η υπουργός Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας, Σοφία Ζαχαράκη επεσήμανε ότι ακόμα και η ίδρυση του υπουργείου έρχεται ως απάντηση στην «εθνική πρόκληση» που συνιστά το δημογραφικό, ενώ «το Εθνικό Σχέδιο Δράσης θα έχει συνταχθεί εντός τετραμήνου» και θα παραδοθεί στον πρωθυπουργό στις αρχές του 2024.
Η κ. Ζαχαράκη σταχυολόγησε πέντε «βασικούς» πυλώνες πάνω στους οποίους οργανώνεται η αρχιτεκτονική του Εθνικού Σχεδίου Δράσης για «τη στήριξη της οικογένειας». Κατ’ αρχάς, η κ. Ζαχαράκη υπενθύμισε την αύξηση του επιδόματος παιδιού, σημειώνοντας ότι «334.000 δημόσιοι υπάλληλοι από 1η Ιανουαρίου του 2024 θα δουν αυξημένο επίδομα παιδιού», αλλά και το ζήτημα των αδειών με την «αύξηση από τους 6 στους 9 μήνες» και τη διεύρυνση «της δυνατότητας στους ελεύθερους επαγγελματίες και στη γυναίκα αγρότισσα, δυνατότητα που θα περάσει πολύ σύντομα από το υπουργικό συμβούλιο» ως «έμπρακτες αποδείξεις» της ενίσχυσης του εργατικού δυναμικού. Κατόπιν, αναφέρθηκε στις γυναίκες που «επειδή δεν έχουν τη δυνατότητα να τη φύλαξη του παιδιού, δεν δουλεύουν», επισημαίνοντας ότι τόσο με όρους ισότητας, όσο και με όρους οικονομικής βιωσιμότητας, δεν μπορεί να χάνεται αυτό το «δυναμικό» κομμάτι της κοινωνίας. Ως τρίτο πυλώνα η κ. Ζαχαράκη επεσήμανε τη «διαχείριση της γήρανσης», αναφέροντας τη σημασία της «δραστήριας», «ενεργητικής» και «υγιούς γήρανσης» για τη διασφάλιση της ποιότητας ζωής ως μέρος ενός συνεκτικού σχεδίου δράσης, ενώ η ίδια τόνισε ότι η τοπική αυτοδιοίκηση έχει σημαντικά περιθώρια συμβολής σε αυτό το σκέλος. «Προφανώς θα εξετάσουμε τη νόμιμη μετανάστευσης ως προς τη σύζευξη» με το δημογραφικό, τόνισε η κ. Ζαχαράκη, η οποία ως τελευταίο πυλώνα, σημείωσε την αντιμετώπιση της υπογονιμότητας και «όλα τα μέτρα που πρέπει να ληφθούν για να δουλέψουμε με το κομμάτι του πληθυσμού το οποίο στρέφεται προς αυτή τη λύση για να αποκτήσει παιδί».
Ως μέρος του προβλήματος «δημογραφικό», εξετάστηκε στο πλαίσιο της συζήτησης και το φαινόμενο της διαρροής υψηλού επιπέδου εργατικού δυναμικού, το λεγόμενο «brain drain». Η κ. Ζαχαράκη σημείωσε ότι τα νούμερα βελτιώνονται και ως προς τις επιστροφές που καταγράφονται, αλλά και ως προς τις νέες αναχωρήσεις που είναι σημαντικά χαμηλότερες το 2022 (5,5 χιλιάδες αναχωρήσεις) από ότι ήταν το 2010 (39 χιλιάδες αναχωρήσεις). Ωστόσο, όπως είπε η ίδια, η χώρα βρίσκεται «μακριά από το ιδανικό σημείο». Η κ. Ζαχαράκη επεσήμανε τις πρωτοβουλίες για την ανάπτυξη της οικονομίας, την δημιουργία καλά αμειβόμενων θέσεων εργασίας και την δημιουργία του κατάλληλου υποστηρικτικού πλαισίου για τις νέες οικογένειες ως απάντηση σε αυτό το ζήτημα.
Η κ. Ζαχαράκη τόνισε ότι «θα ενταχθεί στο Εθνικό Σχέδιο δράσης η αντιμετώπιση της υπογονιμότητας με όλα τα διαθέσιμα μέτρα» ενώ σημείωσε ότι, κατόπιν διαβούλευσης με επιστημονικούς φορείς, διαπιστώθηκε «έλλειψη πληροφόρησης κυρίως στις κρίσιμες ηλικίες», μεταξύ άλλων σχετικά με το «ποια είναι τα χρόνια τα οποία πιθανότατα θα είναι πιο πρόσφορα για την απόκτηση οικογένειας». Όπως σημείωσε η υπουργός Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας, αναμένονται παρεμβάσεις στους τομείς της κρυοσυντήρησης και της εξωσωματικής.
Στο πλαίσιο της στήριξης των νέων, ώστε να ενθαρρυνθούν να αποκτήσουν οικογένεια, εξετάστηκε και η χάραξη στεγαστικής πολιτικής, η οποία όπως είπε η κ. Ζαχαράκη «αρχίζει να δίνει φως». «Ήδη 810 οικογένειες, νοικοκυριά, άτομα έχουν εκταμιεύσει το δάνειό τους» και οι εγκεκριμένες αιτήσεις είναι πάνω από 9.300, άρα αναμένονται «πολύ σημαντικά απτά αποτελέσματα», είπε η υπουργός. Για τα κλειστά διαμερίσματα, η κ. Ζαχαράκη προανήγγειλε ένα πρόγραμμα ανακαίνισης και ταυτόχρονης ενοικίασης, ως προϋπόθεση για την αποδέσμευση χρηματοδοτικών εργαλείων. Η υπουργός σημείωσε, επίσης, τη συνεργασία με τους δήμους στο πλαίσιο του προγράμματος «Κάλυψη» και ένα πρόγραμμα για ακίνητα του Δημοσίου που θα ξεκινήσει στο μέλλον για την κοινωνική στέγαση.
«Παίζει ρόλο η οικονομία, αλλά δεν είναι μόνο οικονομικό» το δημογραφικό πρόβλημα, δήλωσε η κ. Ζαχαράκη, επισημαίνοντας τις λέξεις «ασφάλεια» και «αισιοδοξία» ως μέρος της λύσης του ώστε να απαντηθεί αυτή η «εθνική πρόκληση».