Το φαινόμενο Ελ Νίνιο, το οποίο συνδέεται με την αύξηση των παγκόσμιων θερμοκρασιών, αναμένεται να διαρκέσει τουλάχιστον έως τον Απρίλιο του 2024, ανακοίνωσαν τα Ηνωμένα Έθνη την Τετάρτη.
Το καιρικό φαινόμενο εμφανίζεται συνήθως κάθε δύο έως επτά χρόνια και αυξάνει τις παγκόσμιες θερμοκρασίες το έτος μετά την ανάπτυξή του. Το Ελ Νίνιο είναι ένα καιρικό φαινόμενο που, πέρα από την ζέστη, συνδέεται με την ξηρασία σε ορισμένα μέρη του κόσμου και τις έντονες βροχοπτώσεις σε άλλες περιοχές.
Το Ελ Νίνιο έλαβε χώρα τελευταία φορά το διάστημα 2018-2019. Ακολούθησε ένα εξαιρετικά ψυχρό Λα Νίνια.
Το τρέχον φαινόμενο του Ελ Νίνιο αναπτύχθηκε ραγδαία την περίοδο Ιουλίου και Αυγούστου της φετινής χρονιάς. Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Μετεωρολογικό Οργανισμό του ΟΗΕ, είναι πιθανό να ξεκινάει από τώρα μέχρι και τον Ιανουάριο η κορύφωση του φαινομένου.
«Υπάρχει 90% πιθανότητα να συνεχιστεί καθ’ όλη τη διάρκεια του επερχόμενου χειμώνα του βόρειου ημισφαιρίου και καλοκαιριού στο νότιο ημισφαίριο», ανέφερε στην τελευταία του ενημέρωση, προσθέτοντας ότι αναμένεται να διαρκέσει τουλάχιστον μέχρι τον Απρίλιο.
Όμως, ενώ το μεγαλύτερο μέρος του αντίκτυπου του Ελ Νίνιο δεν αναμένεται να γίνει αισθητό μέχρι το 2024, ο Παγκόσμιος Μετεωρολογικός Οργανισμός τόνισε ότι το φαινόμενο εξελίσσεται σε ένα περιβάλλον που χαρακτηρίζει η κλιματική αλλαγή. Επί του παρόντος, η πιο ζεστή χρονιά που καταγράφηκε ποτέ ήταν το 2016 – η χρονιά μετά την ανάπτυξη ενός εξαιρετικά ισχυρού Ελ Νίνιο. Βέβαια αυτό το ρεκόρ θεωρείται ότι έχει ήδη καταρριφθεί. Το ευρωπαϊκό παρατηρητήριο Copernicus ανακοίνωσε την Τετάρτη ότι είναι «πρακτικά βέβαιο» πως το 2023 είναι η θερμότερη χρονιά των τελευταίων 125.000 ετών.
«Αν συνδυάσουμε τα δεδομένα μας με αυτά της Διακυβερνητικής Επιτροπής για την Κλιματική Αλλαγή (IPCC), μπορούμε να πούμε ότι αυτή είναι η θερμότερη χρονιά των τελευταίων 125.000 ετών», δήλωσε η αναπληρώτρια διευθύντρια του C3S, Σαμάνθα Μπέρτζες.
«Ως αποτέλεσμα των θερμοκρασιών-ρεκόρ στην επιφάνεια της γης και της θάλασσας από τον Ιούνιο, το έτος 2023 είναι σε καλό δρόμο για να είναι το θερμότερο έτος που έχει καταγραφεί», δήλωσε και ο επικεφαλής του Παγκόσμιου Μετεωρολογικού Οργανισμού, Πέτρι Ταάλας, προειδοποιώντας ότι «το επόμενο έτος μπορεί να είναι ακόμη θερμότερο». «Αυτό οφείλεται ξεκάθαρα και αναμφίβολα στη συμβολή των αυξανόμενων συγκεντρώσεων αερίων του θερμοκηπίου που παγιδεύουν θερμότητα από ανθρώπινες δραστηριότητες», εξήγησε.
«Ακραία γεγονότα όπως καύσωνες, ξηρασία, πυρκαγιές, ισχυρές βροχοπτώσεις και πλημμύρες θα ενισχυθούν σε ορισμένες περιοχές, με σημαντικές επιπτώσεις», προειδοποίησε επίσης, τονίζοντας τη σημασία αποτελεσματικών συστημάτων έγκαιρης προειδοποίησης.
Ο Παγκόσμιος Μετεωρολογικός Οργανισμός είπε ότι οι πιο πρόσφατες προβλέψεις για τον τρέχοντα αντίκτυπο του Ελ Νίνιο υποδηλώνουν μεγάλη πιθανότητα συνεχιζόμενης θέρμανσης στον κεντροανατολικό ισημερινό Ειρηνικό μέχρι τον ερχόμενο Απρίλιο.
Θερμοκρασίες πάνω από τις κανονικές στην επιφάνεια της θάλασσας αναμένονται επίσης στους περισσότερους ωκεανούς του πλανήτη, ενώ θερμοκρασίες πάνω από τις κανονικές αναμένονται επίσης, σε όλες σχεδόν τις χερσαίες περιοχές.
Άλλες επιπτώσεις είναι πιθανό να περιλαμβάνουν βροχοπτώσεις πάνω από το κανονικό στην περιοχή του Κέρας της Αφρικής και στη λεκάνη της Λα Πλάτα στη Νότια Αμερική και στη νοτιοανατολική Βόρεια Αμερική, καθώς και σε μέρη της κεντρικής και ανατολικής Ασίας. Στο βόρειο τμήμα της Νότιας Αμερικής, μεγάλο μέρος της Αυστραλίας και τα νησιά του Ειρηνικού αναμένονται λιγότερες βροχές, σύμφωνα με τις προβλέψεις.
Τι είναι το φαινόμενο Ελ Νινιο; (El Niño)
Ελ Νίνιο (El Niño) ονοµάζεται το θερµό θαλάσσιο ρεύµα που εµφανίζεται στον Ειρηνικό Ωκεανό και αποτελεί µέρος των διακυµάνσεων που παρουσιάζει η επιφανειακή θερµοκρασία του Ειρηνικού και του Ινδικού Ωκεανού εντός της Τροπικής Ζώνης.
Ο όρος El Niño, που στα Ισπανικά σηµαίνει “το µικρό αγόρι”, αναφέρεται ουσιαστικά στο Θείο Βρέφος καθώς το φαινόµενο εκδηλώνεται συνήθως με τη μέγιστη έντασή του την περίοδο των Χριστουγέννων στις δυτικές ακτές της Νοτίου Αµερικής, κοντά στις ακτές του Περού και του Ισηµερινού.
Το αντίθετο φαινόμενο ονομάζεται La Niña και συνοδεύεται από ψυχρότερα από τα κανονικά επιφανειακά νερά στην τροπική ζώνη του Ειρηνικού Ωκεανού. Τα τελευταία 4 χρόνια και μέχρι τους 2 πρώτους μήνες του 2023 είχαμε φαινόμενο La Niña.
Υπό συνθήκες El Niño, οι άνεµοι στις τροπικές περιοχές του Ειρηνικού Ωκεανού εµφανίζονται εξασθενηµένοι επιτρέποντας στα θερµά επιφανειακά νερά από τον ∆υτικό Ειρηνικό να µετατοπιστούν ανατολικότερα. Ανάλογη μετατόπιση µε αυτή των θερμών υδάτων παρουσιάζει και η ζώνη βροχοπτώσεων.
Έτσι, η Νότια Αμερική δέχεται αυξημένες βροχοπτώσεις, αντιμετωπίζοντας αρκετά συχνά πλημμυρικά επεισόδια, ενώ περιοχές όπως η Ινδία, η Ινδονησία και η Αυστραλία δοκιμάζονται από έντονη ξηρασία. Στη Βόρεια Αμερική οι συνέπειες του El Niño είναι κατά βάση έµµεσες, µε θερµότερους από τα κανονικά επίπεδα χειµώνες στις Βορειοδυτικές Η.Π.Α και τον Καναδά και αρκετά ξηρούς στις Δυτικές Η.Π.Α.
Σε περιοχές της Ανατολικής Αφρικής οι συνεχείς βροχοπτώσεις της περιόδου από τον Μάρτη έως και τον Μάϊο παρουσιάζουν µέγιστο. Έµµεσες επιπτώσεις του El Niño εντοπίζονται σε πολλές περιοχές του πλανήτη.
Τέλος, τα πολύ θερμά νερά στην περιοχή εμφάνισης του φαινομένου έχουν ως αποτέλεσμα την αύξηση της θερμοκρασίας του υπερκείμενου αέρα στην ευρύτερη περιοχή, γεγονός που επιφέρει αύξηση έως και 0.2 βαθμούς στην παγκόσμια τιμή της θερμοκρασίας.
Αποκλίσεις της επιφανειακής θερμοκρασίας της θάλασσας από τις κανονικές τιμές τον Οκτώβριο του 2022 (αριστερά) και στις αρχές Απριλίου 2023 (δεξιά). Το λευκό ορθογώνιο οριοθετεί την περιοχή όπου εμφανίζονται τα φαινόμενα La Niña/El Niño. (πηγή climatebook.gr
Ένα πολύ ισχυρό El Niño είχαμε το μεγαλύτερο μέρος του 2015 και τους τρεις πρώτους μήνες του 2016. Αυτό ήταν και το μεγαλύτερο σε διάρκεια επεισόδιο από το 1997.
Το αποτέλεσμα ήταν οι θερμοκρασίες στον πλανήτη να είναι πολύ υψηλές όλους τους τελευταίους μήνες του 2015 καθώς και τους πρώτους μήνες του 2016. Τον Φεβρουάριο του 2016, η μέση θερμοκρασία της Γης ξεπέρασε κατά 0.9 βαθμούς την κλιματική τιμή της περιόδου 1981-2010 και αποτελεί ρεκόρ θετικής απόκλισης το οποίο δεν έχει καταρριφθεί από τότε.
Γενικά η επιρροή του El Niño στην ατμοσφαιρική κυκλοφορία πάνω από την Ευρώπη είναι μικρότερη από την τροπική περιοχή και τη Βόρεια Αμερική. Όμως επιστημονικές μελέτες έχουν δείξει πως η Βόρεια Ευρώπη επηρεάζεται συχνά από χαμηλές θερμοκρασίες κατά την επικράτηση του El Niño τους χειμερινούς μήνες και ο Βόρειος Ατλαντικός από ιδιαίτερα υψηλές θερμοκρασίες.
Υπό αυτές τις συνθήκες στην Ευρώπη, η Ελλάδα και γενικότερα η Μεσόγειος επηρεάζονται από μεγαλύτερα ποσά βροχής καθώς επικρατούν άνεμοι δυτικών διευθύνσεων.
Το πέρασμά του συνήθως φέρνει μαζί ή τουλάχιστον επιτείνει πλημμύρες, καύσωνες, ελλείψεις νερού και πυρκαγιές ιδιαιτέρως στο νότιο ημισφαίριο.
Το Ελ Νίνιο απειλεί ξανά την οικονομία
Η ζημιά που προκαλούν αυτά στις σοδειές και στις υποδομές οδηγεί σε πληθωρισμό και αναγκάζει τις κεντρικές τράπεζες να υιοθετούν περιοριστική νομισματική πολιτική. Αν η κλιματική αλλαγή ενισχύσει περαιτέρω αυτά τα ακραία καιρικά φαινόμενα, τότε θα αντιμετωπίσουμε σοκ στην πλευρά της προσφοράς σε μόνιμη βάση.
Μέχρι στιγμής οι παράγοντες της αγοράς έχουν επικεντρωθεί σε ορισμένα από τα εμπορεύματα που αναμένεται να πληγούν περισσότερο. Τα προθεσμιακά συμβόλαια ρυζιού έφτασαν τον Ιούνιο στα υψηλότερα επίπεδα των τελευταίων 15 ετών αν εξαιρεθεί η περίοδος της πανδημίας του 2020.
Ινδία, Ταϊλάνδη και Βιετνάμ, οι τρεις πρώτες σε εξαγωγές ρυζιού χώρες, έχουν ήδη γνωρίσει φέτος λειψυδρία και τις υψηλότερες θερμοκρασίες. Οι Αρχές στην Ταϊλάνδη έχουν από τον Μάιο καλέσει τους αγρότες να φυτέψουν φέτος μόνον μία σοδειά ρυζιού.
Το Βιετνάμ έχει ήδη πρόβλημα ξηρασίας που έχει πλήξει τις σοδειές του καφέ «ρομπούστα». Η χώρα είναι πρώτη στην παραγωγή των καρπών που χρησιμοποιούνται για τον στιγμιαίο καφέ και για το ιταλικό χαρμάνι του εσπρέσο τουλάχιστον για το 15%. Την περασμένη εβδομάδα τα προθεσμιακά συμβόλαια ρομπούστα σημείωσαν την υψηλότερη τιμή τους από το 2008, καθώς έχουν καταγράψει άνοδο 60% από τις αρχές του έτους.
Υπάρχει τρόπος να υπολογίσει κανείς τις ζημιές του Ελ Νίνιο και να τις θεωρήσει διαχειρίσιμες. Μπορεί να οδηγήσει την τιμή του πετρελαίου σε άνοδο 14% και τα εμπορεύματα εκτός των καυσίμων σε άνοδο άνω του 5% μέσα σε ένα έτος, σύμφωνα με τους υπολογισμούς του ΔΝΤ από το 2015.
Οι συνολικές αυξήσεις του γενικού πληθωρισμού, όμως, σε περίοδο 12 μηνών δεν υπερβαίνουν τη μία εκατοστιαία μονάδα, ενώ περιορίζονται σε λίγες χώρες, όπως η Βραζιλία, η Ινδονησία και το Μεξικό. Ερευνητές του Πανεπιστημίου του Ντάρτμουθ παρέτειναν το χρονοδιάγραμμα και κατέληξαν στην εκτίμηση πως το Ελ Νίνιο του 1998, το δεύτερο σε μέγεθος που έχει καταγραφεί, προκάλεσε οικονομικές ζημίες ύψους 5,7 τρισ. δολ. μέσα σε διάστημα πέντε ετών.
Εκτοτε έχουν αλλάξει πολλά, καθώς έχει αυξηθεί η θερμοκρασία του πλανήτη: η υπερθέρμανση του πλανήτη έχει επιδεινώσει την ξηρασία σε τμήματα της Ευρώπης, της Κίνας, της νοτιοανατολικής Ασίας και των ΗΠΑ και το Ελ Νίνιο ενδέχεται να την οδηγήσει σε ακραία επίπεδα.
Η Ωκεανία γνώρισε ορισμένες από αυτές τις επιπτώσεις όταν την έπληξε το φαινόμενο «Λα Νίνια». Οταν οι πλημμύρες έπληξαν για δεύτερη συναπτή χρονιά την Αυστραλία, προκάλεσαν πληθωρισμό στις τιμές των τροφίμων που έφτασε στο 9% το τρίτο τρίμηνο του 2022, καταγράφοντας το υψηλότερο επίπεδό του από το 2006.
Στο μεταξύ, ο δείκτης τιμών των φρούτων και των λαχανικών στη Νέα Ζηλανδία εκτοξεύθηκε τον Μάρτιο κατά 22% σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του περασμένου έτους.
Ομως ο άμεσος αντίκτυπος από το Ελ Νίνιο και το Λα Νίνια δεν περιορίζεται στις σοδειές αλλά επεκτείνεται και στις υποδομές: στις αρχές του περασμένου έτους, για παράδειγμα, οι πλημμύρες εξαφάνισαν 30 χλμ. της μοναδικής σιδηροδρομικής γραμμής που μετέφερε τρόφιμα στη Δυτική Αυστραλία.
Το καιρικό φαινόμενο El Niño χτυπάει την παραγωγή ζάχαρης
Η τιμή της ζάχαρης παγκοσμίως έφτασε τον Σεπτέμβριο στο υψηλότερο επίπεδό της εδώ και 13 χρόνια εξαιτίας των ανησυχιών για τις επιπτώσεις του φαινομένου El Niño στις σοδειές στην Ταϊλάνδη και την Ινδία, ανακοίνωσε σήμερα ο Οργανισμός.
Ο δείκτης των τιμών της ζάχαρης, όπως υπολογίστηκε από τον FAO, αυξήθηκε κατά 9,8% σε ένα μήνα.
Η αύξηση αυτή «οφείλεται κυρίως στο γεγονός ότι φοβόμαστε ολοένα και περισσότερο τον περιορισμό της παγκόσμιας προσφοράς στην επόμενη σοδειά (2023- 2024)», εξήγησε ο Οργανισμός στη μηνιαία έκθεσή του.
Οι πρώτες εκτιμήσεις δείχνουν μείωση της παραγωγής στην Ταϊλάνδη και την Ινδία , τη δεύτερη και τρίτη μεγαλύτερη εξαγωγό ζάχαρης παγκοσμίως, εξαιτίας του El Niño.
Αυτό το μετεωρολογικό φαινόμενο συνδέεται με αύξηση της παγκόσμιας θερμοκρασίας και συνοδεύεται από ξηρασία σε κάποιες περιοχές του κόσμου και με ισχυρές βροχοπτώσεις σε άλλες.
Ωστόσο ο FAO εκτίμησε ότι οι τιμές της ζάχαρης περιορίστηκαν χάρη «στον μεγάλο όγκο της σοδειάς στη Βραζιλία», τη μεγαλύτερη παραγωγό και παγκόσμια εξαγωγό χώρα.
Πηγή: iefimerida.gr – Εκτοξεύτηκε η τιμή της ζάχαρης εξαιτίας του Ελ Νίνιο, η υψηλότερη εδώ και 13 χρόνια – iefimerida.gr
- Metron Analysis: Ανοίγει η ψαλίδα ΝΔ-ΠΑΣΟΚ- Στο 7,4% ο ΣΥΡΙΖΑ – Ανοδος για κόμμα Κασσελάκη και Πλεύση
- Τα μεγάλα γεγονότα του 2024 / Τέχνες: Οι μεγάλες απώλειες της χρονιάς
- Οι Reporters Without Borders και το BBC καταγγέλλουν την Apple για παραποίηση ειδήσεων μέσω AI
- Πούτιν – Ζελένσκι “στραγγαλίζουν” ενεργειακά την Ευρώπη – Τέλος η μεταφορά ρωσικού φυσικού αερίου μέσω Ουκρανίας
- Ζελένσκι: Δεν υπήρξαν συμφωνίες της Κωνσταντινούπολης