«Δεν ανεδείχθησαν θέματα ουσίας γύρω από αυτή τη συγκεκριμένη συνάντηση. Πώς θα μπορούσε άλλωστε να γίνει κάτι τέτοιο; Νομίζω ότι ακόμα “δοκιμάζουμε τα νερά”», επισήμανε ο καθηγητής Διεθνών Σχέσεων του Πανεπιστημίου Μακεδονίας Σπύρος Λίτσας, μιλώντας στο ΕΡΤNEWS για τις σχέσεις μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας, σε συνέχεια και της επίσκεψης Ερντογάν στην Αθήνα για το Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας ανάμεσα στις δύο χώρες, που πραγματοποιήθηκε την Πέμπτη 7 Δεκεμβρίου στην Αθήνα.
Είπε, συγκεκριμένα:
«Ήταν μια πάρα πολύ καλή συνάντηση. Γι’ αυτή τη διαδικασία είναι καλό τα δυο κράτη να συναντιούνται. Είναι καλό τα δύο κράτη να ομιλούν, μάλιστα, σε επίπεδο κορυφής. Πιστεύω ότι δεν ανεδείχθησαν θέματα ουσίας γύρω από αυτή τη συγκεκριμένη συνάντηση. Πώς θα μπορούσε άλλωστε να γίνει κάτι τέτοιο; Νομίζω ότι ακόμα “δοκιμάζουμε τα νερά”. Ούτως ή άλλως είναι μια συνάντηση μετά από ένα διάστημα, όπως πολύ σωστά είπε o Ελληνας πρωθυπουργός, επτά ετών. Για να συζητήσουμε για θέματα ουσίας θα πρέπει πρώτα να έχει δημιουργηθεί μια σταθερή θέση και ένα σταθερό έδαφος μεταξύ ημών και της Τουρκίας».
Για το στίγμα που φέρεται να έδωσε ο Έλληνας πρωθυπουργός, ότι «όταν οι συνθήκες ωριμάσουν θα προχωρήσουμε στην επόμενη φάση του διαλόγου που μπορεί να γίνει με την προσέγγιση του θέματος της υφαλοκρηπίδας και της ΑΟΖ», παρατήρησε:
«Είναι σημαντικό τα δύο κράτη να δημιουργήσουν όλες αυτές τις προϋποθέσεις, οι οποίες θα ενισχύσουν την ειρήνη και την ασφάλεια στην ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου. Οι ελληνοτουρκικές θέσεις και σχέσεις δεν περνούν όμως μόνο μέσα από την παραδοσιακή ελληνική στρατηγική προσέγγιση. Υπάρχουν και άλλα ζητήματα, τα οποία σίγουρα θα τα θέσει η τουρκική πλευρά.
Νομίζω ότι και εμείς έχουμε και άλλα θέματα τα οποία μπορούμε να αναδείξουμε. Το σημαντικό είναι ότι στην παρούσα φάση δείξαμε όχι εμείς, αλλά κυρίως η Τουρκία, ότι είναι έτοιμη να αφήσει τον εντυπωσιασμό του παρελθόντος και να μπει σε μία συζήτηση ή αν θέλετε φιλοφρονήσεων και διπλωματικών χαμόγελων με την ελληνική πλευρά.
Εάν αυτή η κατάσταση θα έχει συνέχεια, θα το δούμε τους επόμενους μήνες. Νομίζω ότι η ελληνική πλευρά πολύ καλά κάνει και κρατά μία συγκρατημένη στάση απέναντι στην όλη συζήτηση. Νομίζω ότι ο Έλληνας πρωθυπουργός έπραξε θαυμάσια, θυμίζοντας στον Τούρκο πρόεδρο ότι συζητούμε για μουσουλμανική μειονότητα. (…)
Ο Έλληνας πρωθυπουργός γνωρίζει από διεθνείς σχέσεις και από ακαδημαϊκής απόψεως. Ήταν νομίζω μια πάρα πολύ καλή “πάσα” που του έδωσε Ερντογάν. Όχι ηθελημένα, αλλά ο Έλληνας πρωθυπουργός έκανε λάθος απέναντι σε αυτή τη διαδικασία και αυτό έδειξε το γεγονός ότι και ο ίδιος Τούρκος πρόεδρος στη συνέχεια παρέμεινε σιωπηλός και χειροκρότησε.
Νομίζω λοιπόν ότι είναι μία καλή συνάντηση. Πρέπει να είμαστε συγκρατημένοι. Και πρέπει η Τουρκία να αποδείξει ότι εννοεί αυτά τα οποία λέει. Γιατί εάν η Τουρκία απλώς και μόνο έκανε τη συγκεκριμένη συνάντηση για να δείξει σε άλλους εταίρους, κυρίως στις Ηνωμένες Πολιτείες, ότι δεν είναι αυτός ο “κακομαθημένος ταύρος σε υαλοπωλείο”, πάρα πολύ γρήγορα θα φανεί. Νομίζω λοιπόν ότι πρέπει να είμαστε συγκρατημένοι. Είναι μια καλή εξέλιξη».
«Σκοπός μας είναι οι όποιες διαφωνίες προκύψουν να μην παράγουν κρίσεις και αυτό είναι μια μεγάλη παρακαταθήκη», επεσήμανε ο υπουργός Εξωτερικών Γιώργος Γεραπετρίτης σε συνέντευξή του στο κεντρικό δελτίο ειδήσεων της ΕΡΤ, λίγα λεπτά αφότου ξεπροβόδισε τον Τούρκο πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στο αεροδρόμιο «Ελευθέριος Βενιζέλος».
«Έχει φτάσει το πλήρωμα του χρόνου να έχουμε μια άλλη κατανόηση και αυτή έχει να κάνει με το ότι βρισκόμαστε δίπλα δίπλα, είμαστε γειτονικές χώρες και έχουμε το χρέος να αναζητούμε λύσεις», τόνισε χαρακτηριστικά και πρόσθεσε:
«Να αφήνουμε στην άκρη τις διαφορές, οι οποίες είναι υπαρκτές και να εστιάζουμε σε εκείνα τα οποία μας ενώνουν: στη θετική μας ατζέντα, στην ανάγκη να έχουμε πιο στενές σχέσεις ως λαοί, να έχουμε καλύτερες οικονομικές σχέσεις και να μην έχουμε την ένταση την οποία είχαμε».
«Θα πάμε βήμα-βήμα. Η πραγματικότητα είναι ότι τους τελευταίους δέκα περίπου μήνες έχουμε μια περίοδο ήρεμων νερών. Είναι κάτι το οποίο αισθάνομαι ότι έχει παγιωθεί», ανέφερε ο υπουργός Εξωτερικών.
«Υπάρχει μια γνήσια διάθεση εκ μέρους των δύο χωρών να προχωρήσουμε στη σχέση μας, να σταθεροποιήσουμε τους δεσμούς μας και να προχωρήσουμε στο επόμενο βήμα όταν ωριμάσουν οι συνθήκες».
«Η μόνη διαφορά, η οποία μπορεί να αχθεί ενώπιον διεθνούς δικαιοσύνης, είναι ο καθορισμός της ΑΟΖ και της υφαλοκρηπίδας. Είναι μια διαφορά, η οποία ανατρέχει δεκαετίες. Όταν ωριμάσουν οι συνθήκες μπορούμε να πιάσουμε και αυτή τη διαφορά», υπογράμμισε.
«Η αρχική μου διάθεση και η εντολή του Πρωθυπουργού ήταν να προχωρήσουμε με σύνεση, με φρόνηση σε μια κατάσταση όπου πραγματικά να μπορέσουμε να χτίσουμε λιθαράκι-λιθαράκι μια ειλικρινή σχέση. Νομίζω ότι το έχουμε καταφέρει».
«Η σημερινή είναι μια ιστορική μέρα», υπογράμμισε χαρακτηριστικά, αναφέροντας την υπογραφή της Διακήρυξης των Αθηνών για τις σχέσεις φιλίας και καλής γειτονίας.
«Αναδεικνύει εκείνα τα οποία μας ενώνουν, την ανάγκη οι δύο γειτονικές χώρες να έχουν σχέσεις φιλικές, έναν τρόπο να αποσυμπιέσουν τις διαφωνίες τους, έτσι ώστε να μη τους χωρίσουν και να μην προκαλούν επικίνδυνες καταστάσεις και ένα επίπεδο συνεργασίας το οποίο θα είναι αμοιβαία επωφελές. Είναι μια διακήρυξη η οποία σηματοδοτεί την επόμενη μέρα».
«Έχουμε φτάσει σε ένα επίπεδο στο οποίο μπορούμε να προχωρήσουμε γοργότερους ρυθμούς», σημείωσε.
Ανέφερε πως η επίσκεψη είχε πρετοιμαστεί λεπτό-λεπτό με μεγάλη επιμέλεια, επαγγελματισμό, φρόνηση και σύνεση και «αυτό φάνηκε με απτό τρόπο».
Ακόμη και από την κινησιολογία των δύο ηγετών και τις εικόνες που είδαμε στις διμερείς σχέσεις των υπουργών «είδαμε σχέσεις ειλικρίνειας, ανοιχτότητας», σημείωσε.
Ερωτηθείς για το αν ήταν προγραμματισμένη η απάντηση Μητσοτάκη για τη μειονότητα, ο κ. Γεραπετρίτης επεσήμανε πως «η ελληνική διπλωματία είναι προετοιμασμένη για όλα τα ενδεχόμενα».
«Για το ζήτημα των μειονοτήτων γνωρίζουμε ότι υπάρχει διαφορά στην προσέγγιση, όπως υπάρχει και στο ζήτημα της Μέσης Ανατολής και στην Κύπρο. Οι διαφορές αυτές θα πρέπει να γίνουν αντικείμενο συζήτησης. Οι άνθρωποι όταν βρίσκονται μαζί και έχουν ορθό λόγο στην προσέγγισή τους, αρχές, αξίες, μπορούν πάντα να βρουν μια λύση».
«Ήμασταν αρκετά ειλικρινείς, είπαμε ότι έχουμε διαφορές και ειπώθηκε από όλες τις πλευρές, δε το κρύψαμε, όμως διαφάνηκε ότι όλες οι πλευρές αναζητούν μια ποιοτική συζήτηση που θα οδηγήσει σε συμφωνίες».
«Δε μπορώ παρά να είμαι ειλικρινής απέναντι στους συνομιλητές μου και να κινούμαι στη βάση αρχών και αξιών και είναι κάτι που εκτιμάται και από την άλλη πλευρά. Το ίδιο ισχύει και από την πλευρά του Τούρκου υπουργού», επεσήμανε και πρόσθεσε πως υπήρξαν πολλές περιπτώσεις κατά τη διάρκεια του τελευταίου δεκαμήνου που πολλές δυνητικές εντάσεις αποσυμπιέστηκαν στο υψηλότερο επίπεδο μέσω συζήτησης και έχει αναπτυχθεί μια καλή διαπροσωπική σχέση μεταξύ των υπουργών Εξωτερικών.
Ερωτηθείς για τα δημοσιεύματα που τον εμφανίζουν να υποκλίνεται στον Τούρκο πρόεδρο Ερντογάν κατά την έλευση του στο προεδικό Μέγαρο, ο κ. Γεραπετρίτης επεσήμανε χαρακτηριστικά: «Καταλαβαίνω ότι υπάρχουν και μέσα στην Ελλάδα φωνές που είναι αντίθετες στην προσέγγιση που επιχειρούμε με την Τουρκία. Μπορώ να δεχτώ κάθε άποψη, δεν κατανοώ όμως τον τρόπο με τον οποίο θα προσπαθήσει κάποιος να ρίξει την οποιαδήποτε σκιά στη συγκεκριμένη επίσκεψη που είναι ιδιαίτερα παραγωγική για τη χώρα».
Και σημείωσε: «Εγώ θα αποδίδω πάντοτε τον δέοντα σεβασμό στην αρχηγό του κράτους μου, όπως το έπραξα και το Σάββατο. Εξάλλου, τον πρόεδρο Ερντογάν εγώ τον είδα το πρωί, εγώ τον υποδέχτηκα στο αεροδρόμιο και οι εικόνες μιλούν από μόνες τους».
«Όσο χτίζεται μια σχέση, τόσο πιο δύσκολο καθίσταται να κλονιστεί και εμείς έχουμε χτίσει ένα καλό θεμέλιο, πάνω στο οποίο θα οικοδομήσουμε. Σήμερα ολοκληρώσαμε 15 συμφωνίες και κοινές δηλώσεις, που έχουν χαρακτήρα και οικονομικό, εμπορικές συναλλαγές, ενίσχυση των εξαγωγών και των επενδύσεων. Έχουν όμως και χαρακτήρα κοινωνικό, πολύ σημαντικές συμφωνίες που βοηθούν στην προσέγγιση μεταξύ των λαών, των ανθρώπων δίπλα στους ανθρώπους. Εχουμε φρονττίσει να υπάρχουν ανταλλαγές φοιτητών και μαθητών».
«Εγώ, μετά και τη σημερινή ημέρα, αισθάνομαι λίγο πιο δυνατός να μπορέσω να διαχειριστώ εγώ και η κυβέρνηση την οποιαδήποτε ένταση. Ναι, θα υπάρξουν εντάσεις, δεν υπάρχει καμία περίπτωση δύο χώρες που ζουν δίπλα να μην έχουν εντάσεις. Όμως με καλή προαίρεση, η οποία αποδεικνύεται στο πεδίο και με έναν ορθό λόγο και με αρχές στην πολιτική, οι εντάσεις αυτές δε θα είναι αρκετές να ανακόψουν την πορεία για καλύτερες, πιο παραγωγικές σχέσεις».
Όσον αφορά την ενημέρωση των εκπροσώπων των κομμάτων της αντιπολίτευσης, επεσήμανε πώς τις επόμενες ημέρες ο ίδιος θα ενημερώσει την επιτροπή Εθνικής ‘Αμυνας και εξωτερικής πολιτικής της Βουλής. Τα επόμενα βήματα περιλαμβάνουν σειρά συναντήσεων και στους τρεις πυλώνες: πολιτικό διάλογο, θετική ατζέντα και ΜΟΕ και βεβαίως τις συναντήσεις των δύο ηγετών.
Τέλος, επεσήμανε πως έχει οργανωθεί ένα χρονοδιάγραμμα επαφών μέχρι το επόμενο καλοκαίρι με τον ομόλογό του, ενώ ο Πρωθυπουργός θα επισκεφθεί την ‘Αγκυρα την άνοιξη.
«Όλα τα επόμενα βήματα είναι σχεδιασμένα με σοβαρότητα, με φρόνηση, με επαγγελματισμό».
- BBC: Οι 20 καλύτερες ταινίες του 2024
- Μητσοτάκης: Δεν εφησυχάζουμε ούτε μέσα στις γιορτές – Η ευθύνη δεν πάει διακοπές
- Reuters/ Το 2024 με τρεις λέξεις: Πληθωρισμός, εκλογές, πόλεμος
- ΔΕΠΑ Εμπορίας: Στρατηγικός Παίκτης στην Ενεργειακή Μετάβαση
- Γεωλόγοι και Ιστορικοί συμπράττουν στο Ημερολόγιο του IMMA για το 2025