NewsEdit Η ποιότητα νομοθέτησης είναι κάτι απλούστερο από έναν ακαδημαϊκό δείκτη θεσμικής ωρίμανσης. Είναι ένα μέτρο αξιολόγησης των κυβερνήσεών μας, γιατί στο ελληνικό πολιτικό σύστημα αυτές ελέγχουν απολύτως την κοινοβουλευτική λειτουργία.
του Γιάννη Κωνσταντινίδη, Αναπληρωτή Καθηγητή Πανεπιστημίου Μακεδονίας
Σήμερα η Βουλή ψηφίζει το νομοσχέδιο για «την αναμόρφωση της επαγγελματικής ασφάλισης, τον εξορθολογισμό της ασφαλιστικής νομοθεσίας και το σύστημα διορισμού και προσλήψεων των εκπαιδευτικών της δημόσιας υπηρεσίας απασχόλησης». Όχι ότι μας είπε κάποιος τι ακριβώς σημαίνουν όλα αυτά, αλλά δεν είναι αυτό το θέμα. Όσοι παρακολουθούν από κοντά τα πολιτικά πράγματα βέβαια ξέρουν ότι σήμερα η Βουλή ψηφίζει για «τη χορήγηση άδειας διαμονής για εργασία σε πολίτες τρίτων χωρών». Πρόκειται για μια τροπολογία χωμένη κάπου σε ένα άλλου περιεχομένου νομοσχέδιο.
Εχθές η Βουλή ψήφισε «οργανωτικές και διαδικαστικές διατάξεις για την ανάπτυξη και παρεμβάσεις για την ενίσχυση της δίκαιης αναπτυξιακής μετάβασης». Όχι ότι μας είπε κάποιος τι ακριβώς σημαίνουν όλα αυτά, αλλά δεν είναι αυτό το θέμα. Όσοι έψαξαν καλύτερα τα ψιλά γράμματα βρήκαν ότι στο νομοσχέδιο περιέχεται ρύθμιση που αφαιρεί από τον Δήμαρχο Αθηναίων τον κομβικό ρόλο στο σχήμα «Ανάπλαση Αθήνας ΑΕ», το σχήμα που έχει αναλάβει το σύνολο των δράσεων για τα έργα ανάπλασης στο κέντρο της πρωτεύουσας, με προφανή στόχο να στερήσει από τον νέο Δήμαρχο Αθηναίων Χάρη Δούκα τη δυνατότητα να πραγματοποιήσει τον οικονομικό και διαχειριστικό έλεγχο που έχει προαναγγείλει μετά την εκλογή του. Άλλη μια τροπολογία χωμένη κάπου σε ένα άλλου περιεχομένου νομοσχέδιο. Δύο σε δύο μόλις ημέρες λοιπόν!
Η πρόσφατη έρευνα του ΚεΦιΜ για την ποιότητα της νομοθέτησης στην Ελλάδα υπογραμμίζει ότι κατά μέσο όρο σε ΚΑΘΕ νομοσχέδιο υπάρχουν δύο τροπολογίες, δηλαδή δύο «κρυμμένες» νομοθετικές ρυθμίσεις. Πότε και γιατί κρύβουν οι κυβερνήσεις αυτό που θέλουν να κάνουν;
Δύο είναι οι απαντήσεις. Και είναι και οι δύο τεκμήρια της χαμηλής ποιότητας του κοινοβουλευτικού έργου σε αυτήν τη χώρα. Η πρώτη είναι ότι οι κυβερνήσεις κρύβουν αυτό που θέλουν να κάνουν όταν αυτό το κάτι θέλουν να περάσει κάτω από τα ραντάρ της δημοσιότητας και να μην κάνει θόρυβο. Η δεύτερη είναι ότι οι κυβερνήσεις κρύβουν αυτό που θέλουν να κάνουν όταν η πρότασή τους δεν έχει δουλευτεί ολοκληρωμένα και η δουλειά γίνεται «στο πόδι». Σύμφωνα με την έρευνα του ΚεΦιΜ, καμία έκθεση συνεπειών ρύθμισης νόμου του 2023 δεν περιέχει ποσοτικά στοιχεία για τις επιπτώσεις στην κοινωνία, την οικονομία, το περιβάλλον και το κράτος, ενώ ο χρόνος διαβούλευσης προ της ψήφισης ενός νομοσχεδίου περιορίστηκε κατά 4 μέρες κατά μέσο όρο για το 2023. Φανταστείτε πόσο αστήρικτες και αδούλευτες είναι οι τροπολογίες.
Πέραν του αν συμφωνούμε ή διαφωνούμε με μια δημόσια πολιτική, μια κυβέρνηση κρίνεται και από τον τρόπο που νομοθετεί. Όταν το κάνει νύχτα και βιαστικά και όταν εφευρίσκει διάφορους νέους τύπους «κομματικής πειθαρχίας» για να σβήσει τα ίχνη που τελικά καταγράφηκαν στο ραντάρ της δημοσιότητας, τότε δεν μπορεί να παριστάνει την άριστη. Όταν μάλιστα χρησιμοποιεί τις τροπολογίες για να προστατεύσει εκλεκτούς ή να βάλει τρικλοποδιές σε εκείνους που δεν της υποκλίθηκαν, τότε δεν μπορεί να παριστάνει την αγνή. Η ποιότητα νομοθέτησης είναι κάτι απλούστερο από έναν ακαδημαϊκό δείκτη θεσμικής ωρίμανσης. Είναι ένα μέτρο αξιολόγησης των κυβερνήσεών μας, γιατί στο ελληνικό πολιτικό σύστημα αυτές ελέγχουν απολύτως την κοινοβουλευτική λειτουργία.