Οι επιθέσεις με μη επανδρωμένα αεροσκάφη και ρουκέτες εναντίον φορτηγών πλοίων στην Ερυθρά Θάλασσα οδήγησαν πολλές από τις μεγαλύτερες ναυτιλιακές εταιρείες του κόσμου να ανακοινώσουν ότι θα εγκαταλείψουν τη θαλάσσια αυτή ζώνη.
Οι επιθέσεις γίνονται από τους Χούθι – μια ομάδα ανταρτών που υποστηρίζεται από το Ιράν και ελέγχει μεγάλο μέρος της Υεμένης.
Γιατί οι Χούθι επιτέθηκαν σε πλοία στην Ερυθρά Θάλασσα;
Οι επιθέσεις ξεκίνησαν μετά την έναρξη του πολέμου Ισραήλ-Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου.
Οι Χούθι δήλωσαν την υποστήριξή τους στη Χαμάς και τόνισαν ότι θα πλήξουν κάθε πλοίο που ταξιδεύει προς το Ισραήλ. Δεν είναι σαφές ότι όλα τα πλοία στα οποία επιτέθηκαν κατευθύνονταν πράγματι προς το Ισραήλ.
Τον Νοέμβριο κατέλαβαν ένα ισραηλινό φορτηγό πλοίο, όπως ανέφεραν.
Έκτοτε έχουν επιτεθεί σε πολλά εμπορικά πλοία με μη επανδρωμένα αεροσκάφη και βαλλιστικούς πυραύλους.
Σε απάντηση, οι ΗΠΑ έχουν ξεκινήσει μια διεθνή ναυτική επιχείρηση για την προστασία των πλοίων. Στην επιχείρηση έχουν ενταχθεί χώρες όπως το Ηνωμένο Βασίλειο, ο Καναδάς, η Γαλλία, το Μπαχρέιν, η Νορβηγία και η Ισπανία.
Μεγάλες ναυτιλιακές εταιρείες, όπως η Mediterranean Shipping Company, η Maersk, η Hapag-Lloyd και η πετρελαϊκή εταιρεία BP, δήλωσαν ότι απομακρύνουν τα πλοία τους από την Ερυθρά Θάλασσα.
Η Ουάσινγκτον κατηγόρησε το Ιράν ότι είναι “βαθιά αναμεμειγμένο” στο σχεδιασμό επιχειρήσεων εναντίον εμπορικών πλοίων στην Ερυθρά Θάλασσα.
Ποιοι είναι οι αντάρτες Χούθι;
Οι Χούθι είναι μια ένοπλη οργάνωση που ανήκει σε σιιτική μουσουλμανική μειονότητα της Υεμένης, τους Ζαΐντι. Πήραν το όνομά τους από τον ιδρυτή του κινήματος, τον Χουσεΐν αλ Χούθι.
Η οργάνωση σχηματίστηκε τη δεκαετία του 1990 για να καταπολεμήσει τη διαφθορά κατά τη γνώμη τους του τότε προέδρου Αλί Αμπντουλάχ Σάλεχ.
Ο πρόεδρος Σάλεχ, υποστηριζόμενος από τον στρατό της Σαουδικής Αραβίας, προσπάθησε να εξοντώσει τους αντάρτες Χούθι το 2003, αλλά οι Χούθι τους απωθήσουν και τους δύο.
Οι αντάρτες Χούθι διεξάγουν εμφύλιο πόλεμο από το 2014 εναντίον της κυβέρνησης της Υεμένης. Τη στήριξη της κυβέρνησης κατά των Χούθι έχει αναλάβει ένας συνασπισμός αραβικών χωρών με επικεφαλής τη Σαουδική Αραβία και τα ΗΑΕ.
Μέχρι τις αρχές του 2022, ο πόλεμος είχε προκαλέσει περίπου 377.000 θανάτους και είχε εκτοπίσει τέσσερα εκατομμύρια ανθρώπους, σύμφωνα με τον ΟΗΕ.
Οι Χούθι δηλώνουν ότι αποτελούν μέρος του “άξονα αντίστασης” υπό την ηγεσία του Ιράν κατά του Ισραήλ, των ΗΠΑ και της ευρύτερης Δύσης – μαζί με τη Χαμάς και τη Χεζμπολάχ.
Ποιος υποστηρίζει τους αντάρτες Χούθι;
Οι αντάρτες Χούθι έχουν ως πρότυπο τη σιιτική ένοπλη ομάδα του Λιβάνου, τη Χεζμπολάχ.
Η Χεζμπολάχ τους παρέχει εκτεταμένη στρατιωτική τεχνογνωσία και εκπαίδευση από το 2014, σύμφωνα με το αμερικανικό ερευνητικό ινστιτούτο Combating Terrorism Center.
Οι Χούθι θεωρούν επίσης το Ιράν σύμμαχο, επειδή η Σαουδική Αραβία είναι ο κοινός τους εχθρός.
Το Ιράν πιθανολογείται ότι προμηθεύει τους αντάρτες Χούθι με όπλα και οι ΗΠΑ υποστηρίζουν ότι οι ιρανικές πληροφορίες είναι καθοριστικής σημασίας για να μπορούν να στοχεύουν πλοία.
“Γνωρίζουμε ότι το Ιράν συμμετείχε σε μεγάλο βαθμό στον σχεδιασμό των επιχειρήσεων εναντίον εμπορικών πλοίων στην Ερυθρά Θάλασσα”, δήλωσε η εκπρόσωπος εθνικής ασφάλειας του Λευκού Οίκου, Αντριέν Γουάτσον.
“Αυτό συνάδει με τη μακροχρόνια υλική υποστήριξη και ενθάρρυνση των αποσταθεροποιητικών ενεργειών των Χούθι στην περιοχή από το Ιράν”.
Το Ιράν αρνείται ότι εμπλέκεται σε επιθέσεις των Χούθι στην Ερυθρά Θάλασσα.
Οι ΗΠΑ και η Σαουδική Αραβία λένε ότι το Ιράν προμήθευσε τους βαλλιστικούς πυραύλους που οι Χούθι εκτόξευσαν κατά της πρωτεύουσας της Σαουδικής Αραβίας, Ριάντ, το 2017, οι οποίοι όμως καταρρίφθηκαν.
Η Σαουδική Αραβία κατηγόρησε επίσης το Ιράν ότι προμήθευσε τους πυραύλους κρουζ και τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη που χρησιμοποίησαν οι Χούθι για να επιτεθούν σε σαουδαραβικές πετρελαϊκές εγκαταστάσεις το 2019.
Οι Χούθι έχουν εκτοξεύσει δέκα χιλιάδες πυραύλους μικρού βεληνεκούς στη Σαουδική Αραβία και έχουν επίσης επιτεθεί σε στόχους στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα. Έχουν επίσης εκτοξεύσει βαλλιστικούς πυραύλους και μη επανδρωμένα αεροσκάφη προς το Ισραήλ από την έναρξη του πολέμου στη Γάζα.
Η προμήθεια αυτών των όπλων θα παραβίαζε το εμπάργκο όπλων του ΟΗΕ. Το Ιράν έχει αρνηθεί να το πράξει.
Πόσο μεγάλο μέρος της Υεμένης ελέγχουν οι Χούθι;
Το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού της Υεμένης ζει σε περιοχές υπό τον έλεγχο των Χούθι. Εκτός από τη Σαναά και το βόρειο τμήμα της Υεμένης, οι αντάρτες Χούθι ελέγχουν την ακτογραμμή της Ερυθράς Θάλασσας.
Η οργάνωση εισπράττει φόρους και επίσης τυπώνει χρήματα.
Το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ ανέφερε ότι μέχρι το 2010 οι Χούθι είχαν μεταξύ 100.000 και 120.000 οπαδούς, οι οποίοι αποτελούνταν από ένοπλους στρατιώτες και άοπλους υποστηρικτές.
Με πληροφορίες από το BBC