Το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ (WEF) ανοίγει κι επίσημα σήμερα τις πόρτες του στο υπερπολυτελές θέρετρο του Νταβός της Ελβετίας και θα διαρκέσει μέχρι τις 19 Ιανουαρίου με θέμα την επανοικοδόμηση της εμπιστοσύνης σε μια περίοδο με μεγάλες γεωπολιτικές, κοινωνικές, οικονομικές και πολιτικές προκλήσεις, σύμφωνα με την επίσημη ατζέντα.
Η παγκόσμια οικονομία αντιμετωπίζει μια χρονιά με υποτονικές προοπτικές ανάπτυξης και αβεβαιότητα που προέρχεται από γεωπολιτικές εντάσεις, σφιχτές χρηματοδοτικές συνθήκες και τον αποδιοργανωτικό αντίκτυπο της τεχνητής νοημοσύνης, διαπιστώθηκε από έρευνα μεταξύ κορυφαίων οικονομολόγων που δόθηκε σήμερα στη δημοσιότητα.
Η έρευνα αυτή μεταξύ πάνω από 60 κορυφαίων οικονομολόγων οι οποίοι επιλέγονται απ’ όλο τον κόσμο από τον ιδιωτικό και το δημόσιο τομέα, διεξάγεται κάθε χρόνο πριν από την ετήσια συνάντηση του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ (WEF) στο ελβετικό χιονοδρομικό κέντρο του Νταβός. Αποτελεί μια απόπειρα να σκιαγραφηθούν προτεραιότητες για τους πολιτικούς και επιχειρηματικούς ηγέτες.
Περίπου 56% των ερωτηθέντων αναμένουν ότι οι συνολικές παγκόσμιες οικονομικές συνθήκες θα εξασθενήσουν φέτος, με υψηλό βαθμό περιφερειακών αποκλίσεων. Ενώ οι πλειοψηφίες βλέπουν μέτρια ή ισχυρότερη ανάπτυξη στην Κίνα και τις Ηνωμένες Πολιτίες, υπάρχει ευρεία συναίνεση ότι η Ευρώπη θα έχει μόνο ασθενική ή πολύ ασθενική ανάπτυξη.
Η εικόνα για τη Νότια Αφρική και την Ανατολική Ασία και Ειρηνικό είναι πιο θετική, με την πολύ μεγάλη πλειονότητα να περιμένει για τις περιφέρειες αυτές τουλάχιστον μέτρια ανάπτυξη για το 2024.
Αντανακλώντας σχόλια από τις κορυφαίες κεντρικές τράπεζες στον κόσμο, σύμφωνα με τα οποία τα επιτόκια έχουν κορυφωθεί, το 70% των ερωτηθέντων αναμένει ότι οι χρηματοδοτικές συνθήκες θα χαλαρώσουν καθώς ο πληθωρισμός υποχωρεί και η σημερινή σύσφιξη στις αγορές εργασίας χαλαρώνει.
Η τεχνητή νοημοσύνη θεωρείται πως αφήνει ένα άνισο σημάδι στην παγκόσμια οικονομία: ενώ 94% περιμένουν ότι η τεχνητή νοημοσύνη θα προωθήσει σημαντικά την παραγωγικότητα στις οικονομίες υψηλού εισοδήματος κατά τα επόμενα πέντε χρόνια, μόλις 53% προβλέπουν το ίδιο για τις οικονομίες χαμηλού εισοδήματος.
Το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ έδωσε επίσης στη δημοσιότητα μια μελέτη για την «ποιότητα» της οικονομικής ανάπτυξης σε 107 οικονομίες, η οποία καταλήγει στο συμπέρασμα ότι οι περισσότερες χώρες αναπτύσσονται με τρόπους που δεν είναι ούτε περιβαλλοντικά βιώσιμοι ούτε κοινωνικά συμπεριληπτικοί.
«Η αναζωπύρωση της παγκόσμιας ανάπτυξης θα είναι ουσιώδης για την αντιμετώπιση σημαντικών προκλήσεων, εντούτοις μόνο η ανάπτυξη δεν είναι αρκετή», λέει η Σαάντια Ζαχίντι, διευθύνουσα σύμβουλος του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ.
Το WEF ανακοίνωσε πως αρχίζει μια καμπάνια για να ορίσει μια νέα προσέγγιση στην ανάπτυξη και να βοηθήσει αυτούς που λαμβάνουν τις πολιτικές αποφάσεις να την εξισορροπήσουν με κοινωνικές, περιβαλλοντικές και άλλες προτεραιότητες.
Οι τέσσερις φετινές βασικές ενότητες στο βασικό θέμα («Rebuilding Trust») είναι:
-Η προσπάθειας για επίτευξη ασφάλειας και συνεργασίας σε έναν κατακερματισμένο κόσμο με συνεχείς συγκρούσεις
-Η δημιουργία οικονομικής ανάπτυξης και θέσεων εργασίας στη νέα εποχή
-Η τεχνητή νοημοσύνη ως κινητήρια δύναμη για την οικονομία και την κοινωνία
-Η υιοθέτηση μακροπρόθεσμης στρατηγικής για το κλίμα, τη φύση και την ενέργεια
Τα μεγάλα ονόματα που θα παρευρεθούν
Φέτος αναμένεται να παρευρεθούν περισσότερα από 300 κορυφαία δημόσια πρόσωπα από την πολιτική και την οικονομία. Τα μεγάλα ονόματα είναι πολλά και ανάμεσά τους βρίσκονται μεταξύ άλλων, όπως τουλάχιστον είχαν επιβεβαιώσει στο WEF, οι εξής πολιτικοί, εκτός από τον πρωθυπουργός της Ελλάδος κ. Κυριάκο Μητσοτάκη: Ο πρωθυπουργός της Κίνας Λι Κιάνγκ. Ο πρόεδρος της Γαλλίας Μανουέλ Μακρόν. Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν. Ο πρόεδρος της Αργεντινής, Χαβιέ Μιλέι. Ο πρωθυπουργός της Νότιας Κορέας, Χαν Ντακ Σου. Ο πρωθυπουργός της Βρετανίας, Πέδρο Σάντσεθ και ο πρωθυπουργός του Βελγίου, Αλεξάντρερ Ντε Κρου. Επίσης είχε προγραμματιστεί να παρευρεθούν ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, Άντονι Μπλίνκεν και άλλοι αμερικανοί πολιτικοί.
Από τους θεσμούς, θα είχε προγραμματιστεί να λάβουν μέρος μεταξύ άλλων ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτιέρες, η επικεφαλής του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, Κρισταλία Γκεοργκίεβα, ο πρόεδρος της Παγκόσμιας Τράπεζας Ατζέι Μάνγκα και η γενική γραμματέας του Παγκόσμιο Οργανσιμού Εμπορίου, Νγκόζι Οκόνιο Ιουεάλα. Επίσης αναμενόταν να παρευρεθούν περίπου 1.600 επιχειρηματικοί ηγέτες, μεταξύ των οποίων και περίπου 800 επικεφαλής μεγάλων εταιρειών. Πολλοί από αυτούς επιδίωκαν να κρατήσουν πιο χαμηλό προφίλ, επιδιώκοντας να κάνουν συζητήσεις για ντιλς και άλλα θέματα στο προσκήνιο.
Τι είναι το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ;
Το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ του Νταβός ιδρύθηκε το 1971 από τον Klaus Schwab, έναν Ελβετο-Γερμανό οικονομολόγο και καθηγητή, σε μια προσπάθεια να προωθήσει την παγκόσμια συνεργασία σε πολιτικά, κοινωνικά και οικονομικά ζητήματα.
Στόχος του διεθνούς μη κερδοσκοπικού οργανισμού, του οποίου τα κεντρικά γραφεία βρίσκονται τώρα κοντά στη Γενεύη, ήταν να φέρει κοντά τον δημόσιο και τον ιδιωτικό τομέα, ώστε να βρουν λύσεις στα παγκόσμια προβλήματα, κάτι που παραμένει θεμελιώδης αρχή της ετήσιας συνόδου. «Δέσμευση στη βελτίωση της κατάστασης του κόσμου», αναφέρεται χαρακτηριστικά στους στόχους της διοργάνωσης.
Η πρώτη συνάντηση πριν από πέντε δεκαετίες πραγματοποιήθηκε σε ένα συνεδριακό κέντρο στο Νταβός και έκτοτε αποτελεί το επίκεντρο της ετήσιας συγκέντρωσης κάθε χρόνο.
Το όνομα του θέρετρου έχει γίνει η κοινή συντομογραφία για την εκδήλωση.
Ποιοι συμμετέχουν στο Νταβός;
Τι κοινό έχουν ο Ντόναλντ Τραμπ, η Γκρέτα Τούνμπεργκ και ο Έλτον Τζον;
Εκ πρώτης όψεως τίποτα απολύτως.
Το μόνο πράγμα που τους ενώνει όλους είναι ότι συμμετείχαν κάποια στιγμή στο Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ.
Ένα από τα πιο ξεχωριστά χαρακτηριστικά στο Νταβός είναι οι άνθρωποι που παρευρίσκονται.
Ενώ συχνά ασκείται κριτική ότι αποτελεί έναν χώρο συζήτησης του 1% των προνομιούχων του κόσμου, είναι και ένας χώρος όπου συγκεντρώνονται οι άνθρωποι που προσπαθούν να ασκήσουν πίεση και να επηρεάσουν αυτές τις ισχυρές ελίτ.
Συνήθως, παρίστανται παγκόσμιοι ηγέτες – συμπεριλαμβανομένου ου εν ενεργεία προέδρου των ΗΠΑ και της ηγεσίας της ΕΕ και του ΟΗΕ – αλλά και ηγετικές φυσιογνωμίες από τον κόσμο των μεγάλων επιχειρήσεων, εξέχοντες στοχαστές και ακαδημαϊκοί, αλλά και επικεφαλής ΜΚΟ, άνθρωποι που δρουν στον τομέα της καινοτομίας, εκπρόσωποι των ΜΜΕ, της κοινωνίας των πολιτών, εκπρόσωποι θρησκειών, αλλά και διασημότητες.
Όλοι αυτοί βρίσκονται στο ίδιο σημείο, την ίδια στιγμή κι αυτό εξασφαλίζει άμεση πρόσβαση σε πολλούς από εκείνους που λαμβάνουν αποφάσεις για το μέλλον του κόσμου.
Η επίσημη λίστα προσκεκλημένων είναι συχνά πολύ προσεκτικά σχεδιασμένη και περιλαμβάνει περίπου 2.000 έως 3.000 συμμετέχοντες και ομιλητές, αλλά η ίδια η συνάντηση προσελκύει χιλιάδες άλλους στις περιφερειακές εκδηλώσεις της..
Είναι επίσης το μέρος όπου οι εταιρείες – ακόμα και χώρες και περιοχές – δημιουργούν περίπτερα για να προωθήσουν τις ιδέες τους, τις υπηρεσίες τους ή να προσελκύσουν επενδύσεις.
Κατά μήκος της Promenade, της κύριας οδού του Νταβός, βρίσκονται αυτά που έχουν γίνει γνωστά ως «Οίκοι» όπου οι εταιρείες μπορούν να νοικιάσουν χώρο (συχνά καταστήματα λιανικής πώλησης που νοικιάζονται για την εβδομάδα) για να δημιουργήσουν πρεσβείες ή φυλάκια για να υποδέχονται επισκέπτες, να πραγματοποιούν συναντήσεις και άλλα.
Πέρα από τις κύριες ομιλίες και τα πάνελ στο συνεδριακό κέντρο όπου διεξάγεται το Φόρουμ, αυτό από μόνο του ήταν ένα εξέχον χαρακτηριστικό της ετήσιας εκδήλωσης.
Γιατί να πάει κάποιος στο Νταβός;
Μία από τις ιδρυτικές αρχές του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ ήταν να είναι αμερόληπτο, ανεξάρτητο και χωρίς ειδικά συμφέροντα. Ωστόσο δεν λείπει και η κριτική για τον θεσμό.
Δεδομένης της αντιπαράθεσης που εκδηλώνεται λόγω των διαφορών που περιλαμβάνει η ατζέντα της κάθε χώρας ή της κάθε εταιρείας, το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ συχνά δέχεται πυρά ότι συγκεντρώνει ανθρώπους που στην πραγματικότητα δημιουργούν, παρά επιλύουν προβλήματα στον κόσμο.
Είναι χαρακτηριστικά τα όσα γράφει ο οικονομικός συντάκτης των New York Times, Peter Goodman, στο βιβλίο του «Davos Man» ότι υπάρχει η συγκεκριμένη αντίφαση: ότι καλούνται οι δισκετομμυριούχοι και οι ελίτ που κατηγορούνται ότι προκαλούν τα σοβαρότερα προβλήματα του κόσμου, να βρουν τρόπους επίλυσής τους.
Κριτική επίσης ασκείται στους διοργανωτές του Φόρουμ πως υπάρχει μια υποκρισία όταν στην ημερήσια διάταξη υπάρχει η κλιματική κρίση και την ίδια στιγμή ένας στους 10 συμμετέχοντες ταξιδεύει με το ιδιωτικό του τζετ για να φτάσει εκεί.
Μπορεί να αποτελεί έναν χώρο συνάντησης για τους πλούσιους και τις πολιτικές ελίτ του κόσμου, ωστόσο το Νταβός είναι ένα Φόρουμ διαλόγου και αντιπαράθεσης θέσεων για θέματα παγκοσμίου ενδιαφέροντος και έχει να επιδείξει σημαντικά επιτεύγματα κατά τη διάρκεια της 50χρονης ιστορίας του.
Το 1992, ο Νέλσον Μαντέλα και ο τότε πρόεδρος της Νότιας Αφρικής Φρεντερίκ ντε Κλερκ έκαναν την πρώτη τους κοινή εμφάνιση στη διεθνή σκηνή στο Νταβός. Θεωρήθηκε σημαντικό βήμα προς τον τερματισμό του Απαρτχάιντ. Μαντέλα και ντε Κλερκε κέρδισαν το Νόμπελ Ειρήνης την επόμενη χρονιά.
Το 2000, η Παγκόσμια Συμμαχία για Εμβόλια και Ανοσοποίηση (Gavi) ξεκίνησε στο Νταβός και έκτοτε έχει βελτιώσει την πρόσβαση σε εμβόλια για εκατομμύρια πολίτες. Από τη δημιουργία του, έχει συμβάλει στον εμβολιασμό 760 εκατομμυρίων παιδιών παγκοσμίως.
Πηγές: ΑΠΕ, Euronews, OT, DW