NewsEdit Στο Πρώτο Πρόγραμμα της Ελληνικής Ραδιοφωνίας και στην εκπομπή «Μεγεθύνσεις» βρέθηκε καλεσμένος ο Γιάννης Βούλγαρης, Ομότιμος Καθηγητής Πολιτικής Επιστήμης στο Πάντειο Πανεπιστήμιο, συγγραφέας πολλών βιβλίων και με συστηματική αρθρογραφία τα τελευταία πολλά χρόνια στα ΝΕΑ του Σαββάτου αλλά και σε διάφορα άλλα μέσα, ο οποίος συνομίλησε με το δημοσιογράφο Θανάση Γεωργακόπουλο, με αφορμή ένα πρόσφατο άρθρο του στην Athens Voice με τίτλο «Η Δύση και οι έξω, η Δύση μέσα της».
Στην αρχή της συνομιλίας του με το δημοσιογράφο, αναφορικά με το ποιες είναι οι αιτίες για την κραυγαλέα διάψευση του τέλους της ιστορίας που μάθαμε το 1989 ως έννοια ο κ. Βούλγαρης υπογραμμίζει «έχετε δίκιο ότι ένα χάος χωρίζει την αισιοδοξία που επικρατούσε κυρίως στη Δύση στο τέλος του 20ου αιώνα από τον μεγάλο πεσιμισμό, την απαισιοδοξία που κυριαρχεί σήμερα καθ’ όλη τη διάρκεια του 21 αιώνα, του πρώτου τέταρτου. Τότε η αίσθηση ήταν ότι η Δύση είχε επιβεβαιώσει και πάλι την ηγεμονία της στον κόσμο και ότι προμηνύονταν ένας ορίζοντας δημοκρατίας και ειρήνης στον κόσμο. Σήμερα ξέρουμε ότι ο κόσμος αποδείχθηκε πιο περίπλοκος και βασιλεύει η αστάθεια και η αβεβαιότητα. Τι διαψεύστηκε και γιατί; Προφανώς διαψεύστηκε η εικόνα ενός μονοπολικού κόσμου υπό την ηγεμονία είτε των Ηνωμένων Πολιτειών στενότερα είτε της Δύσης ευρύτερα. Θέλω όμως, να πω ότι στην ουσία διαψεύστηκε κάτι βαθύτερο: Η ιδέα ότι η παγκοσμιοποίηση ήταν μια ακαταμάχητη δύναμη ομογενοποίησης του κόσμου. Και όσο κι αν φαίνεται παράδοξο σε αυτήν την αντίληψη συνέπεσαν δύο αντίθετα ιδεολογικά ρεύματα. Από τη μία ο νεοφιλελευθερισμός προφανώς, ο οποίος αποθεώνει τη δυναμική της ελεύθερης αγοράς, από την άλλη όμως, και ένας ορισμένος μαρξισμός, ο οποίος εστιάζει τελείως μονόπλευρα στην οικονομία και στη λεγόμενη οικονομική βάση. Θα θυμάστε ότι το ψωμοτύρι, θα έλεγα της περιόδου των δύο τελευταίων δεκαετιών ήταν η λεγόμενη νεοφιλελεύθερη παγκοσμιοποίηση, η οποία αποδείχθηκε μια πολύ πειστική και απλουστευτική, ας το πούμε, ερμηνεία των πραγμάτων. Αυτό που επιβεβαιώθηκε για να πάμε στο αντίθετο των διαψεύσεων, ήταν αυτό που ξέραμε ήδη από τις μελέτες της παγκοσμιοποίησης, ίσως του 19ου αιώνα, αρχές του 20ού, ότι δηλαδή η παγκοσμιοποίηση είναι μια συνεχής διαδικασία, η οποία έχει επιταχύνσεις, έχει υποχωρήσεις και η οποία-κάτι το οποίο είναι βασικό-προκαλεί ριζικές αλλαγές στο συσχετισμό μεταξύ κρατών και μεταξύ περιοχών του πλανήτη. Νομίζω ότι αυτές τις αλλαγές μπορούμε σήμερα να τις διαπιστώσουμε».
Εν συνεχεία, ερωτηθείς μήπως βρισκόμαστε ενώπιον μιας αναπόφευκτης ιστορικής παρακμής της Δύσης, με ό, τι αυτό σημαίνει, ο κ. Γιάννης Βούλγαρης απαντά το εξής «θα έλεγα να μην πάμε στο άλλο άκρο. Εντάξει, οι Ηνωμένες Πολιτείες ή η Δύση γενικότερα δεν ασκούν πλέον την ηγεμονία στον κόσμο αλλά και οι αντίθετεςαπόψεις που έβλεπαν πολλές δεκαετίες πριν το τέλος του 20ου αιώνα την παρακμή των Ηνωμένων Πολιτειών, μάλλον αποδείχθηκαν και αυτές υπερβολικές ή λαθεμένες. Είναι σαφές ότι ζούμε σε ένα πολυκεντρικό κόσμο. Αυτό είναι το δια ταύτα όλης αυτής της ιστορίας. Και το πρόβλημα είναι ότι δεν έχει σαφείς κανόνες συνύπαρξης. Με άλλα λόγια, ξέρουμε ότι το μεταπολεμικό διεθνές σύστημα κανόνων που βασιζόταν στον ΟΗΕ, στο Συμβούλιο Ασφαλείας, σε προβλέψιμες γενικώς συμπεριφορές, λόγω και του πειθαρχικού ρόλου που είχαν οι δύο υπερδυνάμεις, σήμερα δεν υφίσταται και δεν υπάρχει, δεν έχει αντικατασταθεί από κάτι καινούργιο. Είναι προφανές ότι οι νέες δυνάμεις Κίνα, Ινδία, Βραζιλία αναζητούν το δικό τους ρόλο μέσα σε αυτό το νέο σύστημα. Οι ΗΠΑ όμως, και η Δύση παραμένουν, κατά τη γνώμη μου, απαραίτητοι και πρωταγωνιστές στη διαμόρφωση αυτών των νέων ισορροπιών του συστήματος, το οποίο είναι ένα μελλοντικό στοίχημα. Είμαστε στην αντίθετη φάση αυτή τη στιγμή των περισσότερων συγκρούσεων».
Τέλος, σχετικά με τον πόλεμο στη Μέση Ανατολή, ο οποίος έφερε στην επιφάνεια ένα μείζον πρόβλημα των τελευταίων χρόνων, δηλαδή την όλο και πιο διευρυνόμενη αυτο-θυματοποίηση της Δύσης, μέσω του εξοβελισμού στο πυρ το εξώτερον του λευκού ανθρώπου στο όνομα τηςαποαποικιοποίησης της πολιτικής ορθότητας, της cancel culture και πολλών άλλων όσο και για το πώς αντιμετωπίζεται αυτή η πλευρά του προβλήματος δηλώνει «ένα από τα χαρακτηριστικά της περιόδου των δυτικών κοινωνιών είναι οι μικροί πολιτισμικοί πόλεμοι που ξεσπούν. Στην πραγματικότητα υπάρχουν δυνάμεις ή ιδεολογικά ρεύματα που ποντάρουν στην πολιτισμική πόλωση. Το πρώτο είναι η ακροδεξιά. Είναι η κλασική περίπτωση όπου εργαλοποιούν το μεταναστευτικό, τον αμυντικό εθνικισμό, το ρατσισμό και πάει λέγοντας. Από την άλλη μεριά, υπάρχει μία Ταυτοτική Αριστερά (όπως την έχουμε ονομάσει), δηλαδή μια Αριστερά που πριμοδοτεί στη διαφορετικότητα του φύλου, της εθνότητας, του σεξουαλικού προσανατολισμού κλπ. και την αντιπαραθέτει συχνά στις οικουμενικές αξίες της δυτικής παράδοσης. Είναι μια σύγκρουση που ωφελεί την ακροδεξιά και τον Τραμπ. Αυτό παρατηρούμε σε όλο τον ευρωπαϊκό χώρο και στις Ηνωμένες Πολιτείες. Διότι, η εκλογική βάση του ακροδεξιού ταυτοτικό ρεύματος είναι ισχυρότερη από τον μειονοτικό της Αριστεράς. Ας ελπίσουμε ότι υπάρχει μια ευρεία κοινωνική πλειοψηφία που μπορεί να προσανατολιστεί ή να μείνει σταθερή στις αξίες του δημοκρατικού οικουμενισμού που χαρακτήρισε την παράδοση της Δύσης».
ΠΗΓΗ: ΕΡΤ