NewsEdit Τα F-16 που θα παραλάβει η Τουρκία θα μπορούν να χρησιμοποιηθούν για σκοπούς της Συμμαχίας του ΝΑΤΟ και όχι για υπερπτήσεις στο Αιγαίο σύμφωνα με πληροφορίες της «Καθημερινής» η οποία αποκαλύπτει το περιεχόμενο της επιστολής του State Department προς τις αρμόδιες επιτροπές του Κογκρέσου, η οποία όμως δεν πρόκειται να δοθεί στη δημοσιότητα.
Θα την γνωρίζουν θεσμικά τόσο οι ΗΠΑ, όσο και η Τουρκία, αλλά η Ελλάδα δεν θα μπορεί να «πατήσει» στα όσα αναφέρει η επιστολή σε περίπτωση που η Τουρκία παραβιάσει τον σημαντικό αυτό όρο. Ειδικότερα αναφέρεται ότι στη συγκεκριμένη περίπτωση πτήσεις πάνω από νησιά –υπερπτήσεις (overflights)– δεν είναι συμβατές με αυτόν τον όρο.
Τα παραπάνω επιβεβαίωσε και ο έλληνας πρωθυπουργός.
Η Ελλάδα διασφάλισε πως αμερικανικά όπλα δεν θα χρησιμοποιηθούν κατά ΝΑΤΟϊκών δυνάμεων, τόνισε ο Κυριάκος Μητσοτάκης σε συνέντευξή στο ραδιόφωνο του ΣΚΑΪ. Ο κ. Μητσοτάκης χαρακτήρισε την επιστολή που του απέστειλε ο υπουργός Εξωτερικών του ΗΠΑ Άντονι Μπλίνκεν ως την καλύτερη απόδειξη του βάθους και της αυτοτέλειας των ελληνοαμερικανικών σχέσεων.
Όπως επισήμανε, η Ελλάδα κατάφερε και εξασφάλισε τη συμμετοχή της στο πρόγραμμα F35. Επίσης, έδωσε έμφαση στην εξασφάλιση της Ελλάδας του δωρεάν πολεμικού υλικού στις ένοπλες δυνάμεις.
Αποτυπώνοντας τη σημασία της εξέλιξης αυτής, τόνισε πως είναι μια απόδειξη του τρόπου με τον οποίον οι ΗΠΑ βλέπουν τον ρόλο της Ελλάδας ως έναν παράγοντα σταθερότητας στην Ανατολική Μεσόγειο.
Το ίδιο όμως ισχύει και με τα F-35 που θα αγοράσει έναντι 9 δισ. και θα παραλάβει μετά το 2030 η Ελλάδα καθώς σύμφωνα με πολλούς ειδικούς αλλά και σειρά ρεπορτάζ του Militaire αυτά αφ’ ενός είναι επιθετικά και όχι αποτρεπτικά ή κατάλληλα για αναχαιτήσεις και από την άλλη θα είναι “κλειδωμένα” έτσι ώστε να μην είναι δυνατόν να στραφούν κατά της Τουρκίας.
ΗΠΑ: «F-35 στην Τουρκία αν εγκαταλείψει τους S-400»
Την προοπτική επανόδου της Τουρκίας στο πρόγραμμα παραγωγής των μαχητικών αεροσκαφών F-35 επικαλείται η Ουάσιγκτον, για να πείσει την Αγκυρα να εγκαταλείψει τους ρωσικούς αμυντικούς πυραύλους S-400, σύμφωνα με δηλώσεις της Αμερικανίδας αναπληρώτριας υπουργού Εξωτερικών Βικτόρια Νούλαντ σήμερα, Τρίτη, στην τουρκική τηλεόραση.
Οπως μεταδίδει το ειδησεογραφικό δίκτυο CNN Turk, η Β. Νούλαντ ανέφερε ότι εφόσον η Αγκυρα αλλάξει κατεύθυνση και αποποιηθεί τα ρωσικά αντιαεροπορικά συστήματα, ο δρόμος για τα αεροσκάφη που πρόκειται να παραλάβει και η Ελλάδα θα είναι ανοικτός.
«Αν λύσουμε το θέμα των S-400, θα χαρούμε να επαναφέρουμε την Τουρκία στο πρόγραμμα των F-35», δήλωσε η Αμερικανίδα διπλωμάτης στο τουρκικό κανάλι.
«Μόλις το λύσουμε το θέμα αυτό», πρόσθεσε αναφερόμενη στην εγκατάλειψη των ρωσικών συστημάτων αεράμυνας, «θα πρέπει να μεριμνήσουμε ώστε η Τουρκία να διαθέτει ισχυρή αντιαεροπορική άμυνα».
«Ημασταν στη διαδικασία διαπραγματεύσεων για την πώληση Patriot και, ενώ αυτές οι διαπραγματεύσεις συνεχίζονταν, η Τουρκία πήγε σε άλλη κατεύθυνση», είπε αναφερόμενη στην επιλογή της Αγκυρας να προμηθευθεί τα ρωσικά συστήματα S-400. «Γι’ αυτό είχαμε κάποιες συζητήσεις σήμερα», επισήμανε η Β. Νούλαντ, που συναντήθηκε την Κυριακή στην Αγκυρα με τον Τούρκο υπουργό Εξωτερικών Χακάν Φιντάν.
«Προσφερόμαστε να μιλήσουμε για την ενίσχυση της αεράμυνας εδώ και πολλά χρόνια, τόσο πριν από την αγορά των S-400 όσο και αργότερα. Οπως γνωρίζετε, αυτό είναι ένα περίπλοκο ζήτημα. Ολοι χρειάζονται αεράμυνα αυτές τις μέρες. Αυτό το βλέπουμε σε όλο τον κόσμο. Αλλά, αν μπορούμε ακόμα να ξεπεράσουμε αυτό το ζήτημα, το θέμα των κυρώσεων CAATSA θα εξαφανιστεί και μπορούμε να επιστρέψουμε στις συνομιλίες για τα F-35», δήλωσε η υπ’ αριθμόν 2 αξιωματούχος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ.
Στην ίδια συνέντευξη η κ. Νούλαντ επιβεβαίωσε ότι οι ΗΠΑ δεν έχουν καμία πρόθεση απεμπλοκής από τη Συρία και τόνισε ότι απόλυτη προτεραιότητα στη Γάζα είναι η απελευθέρωση των Ισραηλινών ομήρων.
Βεβαιότητα της Αγκυρας για το Κογκρέσο
Αισιόδοξοι για την οριστικοποίηση της πώλησης των F-16 στην Τουρκία δηλώνουν Τούρκοι αξιωματούχοι και τονίζουν ότι θα είναι έκπληξη να εκφραστούν ενστάσεις στο Κογκρέσο εντός των 15 ημερών, που θα αξιολογήσει την πώλησή τους. Στη γειτονική χώρα δεν δίνουν πληροφορίες σχετικά με το ζήτημα των διαβεβαιώσεων ή εγγυήσεων που φημολογείται πως έχει δώσει η Αγκυρα στην Ουάσιγκτον σχετικά με την ομαλοποίηση των ελληνοτουρκικών σχέσεων ή για κάποιους όρους που θέτουν οι ΗΠΑ. Στην Τουρκία, υπάρχουν πληροφορίες ότι με στόχο την επίσπευση της παραλαβής των 40 νέων F-16 υπάρχουν και συζητήσεις για συμπαραγωγή στην Τουρκική Αεροδιαστημική Βιομηχανία (TUSAS). Στα εξοπλιστικά, παρατηρούν πως θεωρητικά η Ελλάδα θα έχει προβάδισμα σε περίπτωση που παραλάβει τα F-35, από την άλλη, όμως, αναλυτές υπογραμμίζουν ότι σε περίπτωση που η Αγκυρα κλειδώσει τη συμφωνία, τότε η τουρκική αεροπορία θα ενισχυθεί με ένα σημαντικό εξοπλιστικό πρόγραμμα: 40 νέα F-16 και εκσυγχρονισμός επιπλέον 79 που ήδη διαθέτει η τουρκική αεροπορία είναι από τα πιο γνωστά σημεία της συμφωνίας της Ουάσιγκτον με την Αγκυρα. Σύμφωνα με τουρκικά μέσα ενημέρωσης, τμήμα του εξοπλιστικού προγράμματος προβλέπει την προμήθεια περίπου 950 πυραύλων αέρος-αέρος AMRAAM AIM-120C, 800 βόμβες GBU-39, 96 πυραύλους αντιραντάρ HARM AGM-88B. Επίσης θα παραδοθούν στην Τουρκία 48 κινητήρες F-110, που θα βοηθήσουν στην απογείωση κάποιων καθηλωμένων F-16, ενώ θα χρησιμοποιηθούν και στη μελλοντική παραγωγή του εθνικού μαχητικού της χώρας, KAAN, το οποίο τις επόμενες εβδομάδες θα πραγματοποιήσει την πρώτη του δοκιμαστική πτήση. Το εξοπλιστικό πρόγραμμα επίσης προβλέπει 149 ραντάρ ΑΝ/APG-83 και παράλληλα δεκάδες κιτ ηλεκτρονικού πολέμου.
Εξοπλισμοί 20 δισ. δολ.
Το συνολικό πακέτο που περιμένει την έγκριση του Κογκρέσου φτάνει στα 20 δισ. δολάρια. Στόχος της Τουρκίας είναι η παραλαβή των πρώτων εκσυγχρονισμένων F-16 σε επίπεδο Viper να ξεκινήσει τους τελευταίους μήνες του 2025 ή στις αρχές του 2026, και το πρόγραμμα της παραλαβής των νέων F-16 να ξεκινήσει το 2028. Τούρκοι αξιωματούχοι αναφέρουν πως η Τουρκική Αεροδιαστημική Βιομηχανία είναι πανέτοιμη για να εγκαταστήσει τα κιτ εκσυγχρονισμού των F-16 αφού ήδη έχει συμμετάσχει στην παραγωγή των συγκεκριμένων μαχητικών και υπάρχει η σχετική εμπειρία. Παράλληλα, η γειτονική χώρα τρέχει ήδη ένα ισχυρό πρόγραμμα ναυπήγησης πλοίων. Στο πλαίσιο του προγράμματος «εθνικού πλοίου» (Μilgem), έχει ολοκληρωθεί το πρόγραμμα ναυπήγησης 4 φρεγατών κλάσης Ada. Στο ίδιο πρόγραμμα ναυπηγήθηκε και ολοκληρώθηκε η παράδοση της πρώτης τουρκικής φρεγάτας κλασης Istif και αυτή την περίοδο ναυπηγούνται 3 φρεγάτες της ίδιας κλάσης ταυτόχρονα σε τρία ναυπηγεία, με στόχο την παράδοσή τους στα τέλη του 2026 ή στις αρχές του 2027. Εν τω μεταξύ, το υπουργείο Εξωτερικών της Τουρκίας με αφορμή την «ημέρα αντίστασης των Τούρκων της Δυτικής Θράκης», με ανάρτησή του στο Χ, αναφέρει πως «η τουρκική μειονότητα Δυτικής Θράκης συνεχίζει με αποφασιστικότητα τον αγώνα της για την αναγνώριση της εθνικής της ταυτότητας. Η Τουρκία θα συνεχίσει την υποστήριξή της σε αυτόν τον δίκαιο αγώνα με αποφασιστικότητα και θα στηρίζει πάντα τους Τούρκους της Δυτικής Θράκης».
Εξοπλισμοί 20 δισ. δολ.
Το συνολικό πακέτο που περιμένει την έγκριση του Κογκρέσου φτάνει στα 20 δισ. δολάρια. Στόχος της Τουρκίας είναι η παραλαβή των πρώτων εκσυγχρονισμένων F-16 σε επίπεδο Viper να ξεκινήσει τους τελευταίους μήνες του 2025 ή στις αρχές του 2026, και το πρόγραμμα της παραλαβής των νέων F-16 να ξεκινήσει το 2028. Τούρκοι αξιωματούχοι αναφέρουν πως η Τουρκική Αεροδιαστημική Βιομηχανία είναι πανέτοιμη για να εγκαταστήσει τα κιτ εκσυγχρονισμού των F-16 αφού ήδη έχει συμμετάσχει στην παραγωγή των συγκεκριμένων μαχητικών και υπάρχει η σχετική εμπειρία. Παράλληλα, η γειτονική χώρα τρέχει ήδη ένα ισχυρό πρόγραμμα ναυπήγησης πλοίων. Στο πλαίσιο του προγράμματος «εθνικού πλοίου» (Μilgem), έχει ολοκληρωθεί το πρόγραμμα ναυπήγησης 4 φρεγατών κλάσης Ada. Στο ίδιο πρόγραμμα ναυπηγήθηκε και ολοκληρώθηκε η παράδοση της πρώτης τουρκικής φρεγάτας κλασης Istif και αυτή την περίοδο ναυπηγούνται 3 φρεγάτες της ίδιας κλάσης ταυτόχρονα σε τρία ναυπηγεία, με στόχο την παράδοσή τους στα τέλη του 2026 ή στις αρχές του 2027. Εν τω μεταξύ, το υπουργείο Εξωτερικών της Τουρκίας με αφορμή την «ημέρα αντίστασης των Τούρκων της Δυτικής Θράκης», με ανάρτησή του στο Χ, αναφέρει πως «η τουρκική μειονότητα Δυτικής Θράκης συνεχίζει με αποφασιστικότητα τον αγώνα της για την αναγνώριση της εθνικής της ταυτότητας. Η Τουρκία θα συνεχίσει την υποστήριξή της σε αυτόν τον δίκαιο αγώνα με αποφασιστικότητα και θα στηρίζει πάντα τους Τούρκους της Δυτικής Θράκης».
SZ: Κούρσα εξοπλισμών στο Αιγαίο
Το αμερικανικό υπουργείο Εξωτερικών δίνει ταυτόχρονα πράσινο φως στην πώληση μαχητικών αεροσκαφών στις εδώ και δεκαετίες αντίπαλες χώρες-μέλη του ΝΑΤΟ, Ελλάδα και Τουρκία, γράφει η Süddeutsche Zeitung με τίτλο «Κούρσα εξοπλισμών στο Αιγαίο».
Η εφημερίδα παρατηρεί: «Η κούρσα εξοπλισμών στην ανατολική Μεσόγειο επιταχύνεται. Η Ελλάδα πρόκειται να παραλάβει έως και 40 μαχητικά αεροσκάφη F-35 Stealth από τις ΗΠΑ. Εκτός από την πώληση των αεροσκαφών, η Αθήνα θα λάβει από την Ουάσινγκτον στρατιωτική βοήθεια αξίας περίπου 200 εκατομμυρίων δολαρίων.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης υπέβαλλε το αίτημα για τα υπερσύγχρονα F-35 το καλοκαίρι του 2022. Λίγο νωρίτερα οι εντάσεις Ελλάδας – Τουρκίας κλιμακώνονταν. Στο πλαίσιο διαμάχης για ενδεχόμενα αποθέματα φυσικού αερίου στην Μεσόγειο, πολεμικά πλοία των δύο μελών του ΝΑΤΟ είχαν τεθεί σε ορισμένες περιπτώσεις σε ετοιμότητα. Την ίδια περίοδο τουρκικά μαχητικά και μη επανδρωμένα αεροσκάφη εισέβαλαν επανειλημμένα στον ελληνικό εναέριο χώρο.
Δεν θα λάβει όμως μόνο η Ελλάδα τα πολυπόθητα F-35 από την Ουάσιγκτον. Το αμερικανικό υπουργείο Εξωτερικών ενέκρινε παράλληλα την παράδοση στην Τουρκία 40 αεροσκαφών του λιγότερο σύγχρονου μαχητικού F-16 καθώς και 39 κιτ αναβάθμισης. Η απόφαση ελήφθη μόλις μία ημέρα αφότου ο πρόεδρος Ερντογάν, μετά από μακρά καθυστέρηση, ενέκρινε το πρωτόκολλο ένταξης της Σουηδίας στην νατοϊκή συμμαχία».
Με πληροφορίες από DW, Καθημερινή, CNN Turk, Militaire