Κόλαφο για την Ελλάδα και κατ’ επέκταση για την κυβέρνηση αποτελεί η έκθεση από τη «Διεθνή Διαφάνεια». Η χώρα μας κατέγραψε σκορ κάτω από τη βάση στον Δείκτη Διαφάνειας, καταλαμβάνοντας την 24η θέση μεταξύ των 27 κρατών-μελών της ΕΕ.
Με πτώση τριών βαθμών (49 βαθμοί το 2023 από 52 βαθμούς το 2022 & 59η θέση για το 2023 από 51η θέση το 2022), η Ελλάδα, σύμφωνα με τους συντάκτες της έκθεσης, «αντιμετωπίζει κρίση του κράτους δικαίου που αντιστρέφει τη θετική πορεία της χώρας κατά την τελευταία δεκαετία». Στην κατάταξη η χώρα μας συγκεντρώνει τους ίδιους βαθμούς με τη Ναμίμπια και βρίσκεται κάτω από τη Μαλαισία. Η Πολωνία (54) βρίσκεται αρκετά ψηλότερα από την Ελλάδα και η Ουγγαρία του Όρμπαν (42) χαμηλότερα.
Όπως αναφέρει η Διεθνής Διαφάνεια Ελλάδας «οι συνέπειες από τις φερόμενες παράνομες υποκλοπές επικοινωνιών δημοσιογράφων και πολιτικών της αντιπολίτευσης από την κυβέρνηση, οι επιθέσεις στην ελευθερία του τύπου και η μειωμένη δικαστική ανεξαρτησία συνέβαλαν στην πιο απότομη πτώση του κράτους δικαίου στην Ε.Ε».
Οι ανησυχίες αυξάνονται «εξαιτίας της υπερβολικής παρέμβασης της κυβέρνησης στο σκάνδαλο των υποκλοπών ‘Predatorgate’, με αναφορές για απειλές σε μέλη του ανεξάρτητου ελεγκτικού οργάνου που ερευνά την υπόθεση και για παρεμπόδιση μαρτύρων» αναφέρουν οι συντάκτες της έκθεσης.
Δυστυχώς, η Ελλάδα είναι η χώρα με τη χειρότερη επίδοση στην ΕΕ σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Δείκτη Ελευθερίας του Τύπου (World Press Freedom Index) και υπάρχει εξήγηση: «Η χρήση SLAPP (Strategic Lawsuit Against Public Participation), για να φιμωθούν οι δημοσιογράφοι είναι συνήθης, εμποδίζοντας τη δυνατότητα των ΜΜΕ να αναφέρουν υποθέσεις διαφθοράς. Αυτό ενισχύεται από τη συγκέντρωση της ιδιοκτησίας ΜΜΕ σε πρόσωπα με στενούς δεσμούς με την πολιτική ελίτ».
Η Ελλάδα έκανε μια πολλά υποσχόμενη κίνηση ιδρύοντας την Εθνική Αρχή Διαφάνειας το 2019, όμως τα μέλη της διοίκησής της επιλέγονται από την κυβέρνηση.
Η θέση του Διοικητή είναι κενή για περισσότερο από ενάμιση χρόνο, ενώ μέλη του Συμβουλίου Διοίκησης παραιτήθηκαν πρόσφατα εν μέσω καταγγελιών για σκάνδαλο.
«Υποχώρηση της Ελευθερίας του Τύπου στην Ελλάδα το 2022 και 2023»
Με μελανά χρώματα περιέγραψε, όμως, την κατάσταση του κράτους δικαίου στην Ελλάδα στην έκθεσή του για την Ελευθερία του Τύπου και ο ευρωπαϊκός οργανισμός Media Freedom Rapid Response. Η έκθεση μιλά για συνεχή παρατεταμένη πορεία υποχώρησης της Ελευθερίας του Τύπου και επισημαίνει ότι οι διεθνείς οργανώσεις για την Ελευθερία του Τύπου «προειδοποιούν όλο και περισσότερο για τους εξαιρετικά σοβαρούς παράγοντες που συμβάλλουν σε αυτή την υποβάθμιση, από τη δολοφονία ενός δημοσιογράφου και τις απειλές κατά των δημοσιογράφων μέχρι το σκάνδαλο των παρακολουθήσεων και θεμελιώδη ζητήματα τα οποία σχετίζονται με την πολυφωνία και την ανεξάρτητη δημοσιογραφία».
Μάλιστα, ο ευρωπαϊκός οργανισμός σημειώνει ότι «αυτή η διάβρωση των ελευθεριών των μέσων ενημέρωσης» και η αυξανόμενη προσοχή των εγχώριων και διεθνών οργανώσεων μέσων ενημέρωσης «προκάλεσαν ανησυχία στις Βρυξέλλες και οδήγησαν σε μια σειρά πρωτοβουλιών από την ελληνική κυβέρνηση υπό την ηγεσία του κυβερνώντος κόμματος της Νέας Δημοκρατίας για την αντιμετώπιση του ζητήματος».
«Η ελευθερία των μέσων ενημέρωσης στην Ελλάδα κατέγραψε παρατεταμένη πτώση τα τελευταία χρόνια με τη δολοφονία ενός αστυνομικού ρεπόρτερ, με πολλαπλές απειλές κατά της ασφάλειας των δημοσιογράφων, με ένα ευρύ σκάνδαλο παρακολούθησης και κατασκοπευτικού λογισμικού και με πολυάριθμες κακόβουλες αγωγές και νομικές απειλές κατά μέσων ενημέρωσης και δημοσιογράφων, με επιζήμιες συνέπειες για την ελληνική δημοκρατία» επισημαίνεται επίσης.
Για να σταματήσει η διολίσθηση…
Η έκθεση σημειώνει επίσης πως «η Ελλάδα έκανε μια πολλά υποσχόμενη κίνηση ιδρύοντας την Εθνική Αρχή Διαφάνειας το 2019, όμως τα μέλη της διοίκησής της επιλέγονται από την κυβέρνηση. Η θέση του Διοικητή είναι κενή για περισσότερο από ενάμιση χρόνο, ενώ μέλη του Συμβουλίου Διοίκησης παραιτήθηκαν πρόσφατα εν μέσω καταγγελιών για σκάνδαλο».
Και καταλήγει πως για να σταματήσει η διολίσθηση, «η κυβέρνηση πρέπει να εγγυηθεί την προστασία και την ασφάλεια των δημοσιογράφων, να ενισχύσει τους νόμους για το lobbying και τη χρηματοδότηση των πολιτικών κομμάτων και διατηρήσει μια ανεξάρτητη αρχή κατά της διαφθοράς».
Ο πρόεδρος της Διεθνούς Διαφάνειας Ελλάδος, Γιώργος Χατζηγιαννάκης, δήλωσε:
«Για πρώτη φορά μετά από 10 χρόνια παρατηρούμε πτώση της βαθμολογίας της χώρας μας στον Δείκτη Αντίληψης Διαφθοράς, που επηρεάζει αρνητικά και τη συνολική κατάταξή της παγκοσμίως. Ήδη από πέρυσι η Διεθνής Διαφάνεια Ελλάδος προειδοποίησε για τα φαινόμενα περιστολής του κράτους δικαίου, την έλλειψη πρωτοβουλιών για τη βελτίωση της ελευθερίας του τύπου και την αποδυνάμωση των Ανεξάρτητων Αρχών. Για να επιστρέψει η χώρα στην ανοδική πορεία των προηγούμενων ετών, θα πρέπει να σημειωθούν ουσιαστικές παρεμβάσεις, μεταξύ άλλων, για την προστασία των δημοσιογράφων, την ανεξαρτησία των διοικήσεων των Ανεξάρτητων Αρχών και την ενδυνάμωση του κράτους δικαίου. Η Διεθνής Διαφάνεια Ελλάδος προτίθεται να συμβάλλει με κάθε πρόσφορο τρόπο στην επίτευξη των παραπάνω στόχων».
Ο Πρόεδρος της Διεθνούς Διαφάνειας, François Valérian, δήλωσε:
«Η διαφθορά θα συνεχίσει να ευδοκιμεί έως ότου τα δικαιοδοτικά συστήματα μπορέσουν να τιμωρήσουν τις αδικοπραγίες και να θέσουν τις κυβερνήσεις υπό έλεγχο. Όταν η δικαιοσύνη εξαγοράζεται ή δέχεται πολιτική παρέμβαση, οι άνθρωποι είναι αυτοί που υποφέρουν. Οι ηγέτες πρέπει να επενδύσουν πλήρως και να εγγυηθούν την ανεξαρτησία των θεσμών που διαφυλάσσουν τον νόμο και αντιμετωπίζουν τη διαφθορά. Είναι καιρός να τερματιστεί η ατιμωρησία που σχετίζεται με τη διαφθορά. “
Η Δανία (90 βαθμοί) καταλαμβάνει την πρώτη θέση στον δείκτη για έκτη συνεχόμενη χρονιά, με τη Φινλανδία και τη Νέα Ζηλανδία να ακολουθούν με βαθμολογία 87 και 85, αντίστοιχα.
Λόγω της εύρυθμης λειτουργίας των δικαιοδοτικών συστημάτων τους, αυτές οι χώρες βρίσκονται επίσης μεταξύ των κορυφαίων της βαθμολογίας του Δείκτη για το Κράτος Δικαίου.
Η Σομαλία (11 βαθμοί), η Βενεζουέλα (13 βαθμοί), η Συρία (13 βαθμοί), το Νότιο Σουδάν (13 βαθμοί) και η Υεμένη (16 βαθμοί) καταλαμβάνουν τις τελευταίες θέσεις του Δείκτη.
Από το 2018, δώδεκα χώρες κατέγραψαν σημαντική πτώση στη βαθμολογία τους στον Δείκτη Αντίληψης Διαφθοράς. Η λίστα περιλαμβάνει χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος, όπως το Ελ Σαλβαδόρ (31 βαθμοί), η Ονδούρα (23 βαθμοί), η Λιβερία (25 βαθμοί), η Μιανμάρ (20 βαθμοί), η Νικαράγουα (17 βαθμοί), η Σρι Λάνκα (34 βαθμοί) και η Βενεζουέλα (13 βαθμοί), καθώς και οικονομίες άνω/μεσαίου και υψηλού εισοδήματος, όπως η Αργεντινή (37 βαθμοί), η Αυστρία (71 βαθμοί), η Πολωνία (54 βαθμοί), η Τουρκία (34 βαθμοί) και το Ηνωμένο Βασίλειο (71 βαθμοί).
Οχτώ χώρες βελτίωσαν τη θέση τους στον Δείκτη Αντίληψης Διαφθοράς κατά την ίδια περίοδο: η Ιρλανδία (77 βαθμοί), η Νότια Κορέα (63 βαθμοί), η Αρμενία (47 βαθμοί), το Βιετνάμ (41 βαθμοί), οι Μαλδίβες (39 βαθμοί), η Μολδαβία (42 βαθμοί), η Αγκόλα (33 βαθμοί) και το Ουζμπεκιστάν (33 βαθμοί).
Τι είναι ο Δείκτης Αντίληψης Διαφθοράς
Από την έναρξη εφαρμογής του το 1995, ο Δείκτης Αντίληψης Διαφθοράς έχει γίνει ο κορυφαίος παγκόσμιος δείκτης διαφθοράς του δημόσιου τομέα.
Ο Δείκτης βαθμολογεί 180 χώρες και περιοχές σε όλο τον κόσμο με βάση την αντίληψη για τη διαφθορά στον δημόσιο τομέα, χρησιμοποιώντας δεδομένα από 13 εξωτερικές πηγές, συμπεριλαμβανομένης της Παγκόσμιας Τράπεζας, του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ, ιδιωτικών εταιρειών αξιολόγησης κινδύνου και συμβουλευτικών εταιριών, δεξαμενών σκέψης και άλλων. Οι βαθμολογίες αντικατοπτρίζουν τις απόψεις εμπειρογνωμόνων και επιχειρηματιών.
Η διαδικασία για τον υπολογισμό του Δείκτη Αντίληψης Διαφθοράς επανεξετάζεται τακτικά, ώστε να διασφαλίζεται ότι είναι όσο το δυνατόν πιο ισχυρός και συνεκτικός.
Η πλέον πρόσφατη επανεξέτασή του έγινε από το European Commission’s Joint Research Centre το 2017.
- Προϋπολογισμός 2025: Υπερψηφίστηκε με 159 «ναι»
- Ακρίβεια: Κατά, περίπου, 10 % περίπου ακριβότερο φέτος το τραπέζι των Χριστουγέννων
- Σάλος για τις fake «φωτογραφίες» της Μαντόνα «αγκαλιά» με τον Πάπα
- Μητσοτάκης: Μηδενίζονται όλες οι χρεώσεις για βασικές τραπεζικές κινήσεις – Αναλυτικά οι ανακοινώσεις του πρωθυπουργού για τις τράπεζες
- Μελόνι: Θα παραιτηθώ από την ηγεσία των Ευρωπαίων Συντηρητικών