Ελβετικό φράγκο: Γιατί δεν προστατεύονται δικαστικά οι Έλληνες δανειολήπτες;

Χιλιάδες πολίτες από όλες σχεδόν τις χώρες της ΕΕ έχουν επηρεαστεί αρνητικά από δάνεια που πήραν στο εθνικό τους νόμισμα, με ρήτρα αξίας συναλλάγματος.

Γράφει η Δέσποινα Σονιάδου

μέλος Δ.Σ του Συλλόγου Δανειοληπτών Ελβετικού Φράγκου

Μετά από πολλά χρόνια δικαστικών αγώνων χώρες της Ευρώπης κάποιες (οι περισσότερες) με προώθηση προδικαστικού ερωτήματος, άλλες χωρίς προώθηση προδικαστικού ερωτήματος (εφαρμόζοντας όμως τις αποφάσεις του ΔΕΕ) πλέον έχουν επιλύσει νομικά το θέμα των δανείων με ρήτρα αξίας συναλλάγματος σε εθνικό επίπεδο και έχουν παράξει νομολογία η οποία εναρμονίζεται με το ενωσιακό δίκαιο.

Μετά τα προαναφερθέντα προδικαστικά ερωτήματα που τέθηκαν από τα δικαστήρια των υπολοίπων κρατών- μελών της Ε.Ε. το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο έκρινε πολλάκις : α. την καταχρηστικότητα τη ρήτρας της ισοτιμίας, β. ότι δεν υπήρχε προσυμβατική ενημέρωση και γ. ότι είναι δάνεια με λογιστικό δανεισμό και προκαλούν ως αποτέλεσμα την άνευ ορίων μετακύλιση του συναλλαγματικού κινδύνου στον δανειολήπτη- καταναλωτή.

Στην Ελλάδα, υπολογίζεται ότι πάνω από 200.000 πολίτες- εμπλεκόμενοι στα δάνεια με ρήτρα ελβετικού φράγκου είδαν τις οφειλές των δανείων τους να «εκτοξεύονται» στα ύψη, με αύξηση που φτάνει έως και το 70%. Από τις 4 συλλογικές αγωγές που κατατέθηκαν στη χώρα μας έχει εκδοθεί αρνητική – για τους δανειολήπτες – απόφαση του Αρείου Πάγου για τη συλλογική αγωγή κατά της Eurobank.

Ως μέσο αντίδρασης, και προκειμένου να συνεχιστεί η αξιοποίηση των νομίμων μέσων που έχουμε στη διάθεσή μας, το Δ.Σ. του πανελλήνιου Συλλόγου Δανειοληπτών Ελβετικού Φράγκου ( ΣΥΔΑΝΕΦ) αποφάσισε την υποβολή καταγγελίας στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή κατά της Ελλάδας λόγω της παραβίασης από τον Άρειο Πάγο των υποχρεώσεων που επιβάλλει στα εθνικά δικαστήρια το ενωσιακό δίκαιο, και ειδικότερα ο μηχανισμός της προδικαστικής παραπομπής. Η άρνηση του Αρείου Πάγου να στείλει προδικαστικό ερώτημα στο ΔΕΕ αποτελεί παραβίαση του ευρωπαϊκού δικαίου.

Η χώρα μας είναι η μόνη από τις χώρες με πληττόμενους δανειολήπτες δανείων με ρήτρα αξίας ελβετικού φράγκου, όπου δεν έχει ακόμα αποδοθεί δικαστική προστασία στους καταναλωτές! Χώρες όπως η Γερμανία, η Γαλλία, η Ισπανία, η Ουγγαρία, η Κροατία, η Ρουμανία, η Πολωνία κλπ έχουν παράσχει δικαστική προστασία και δεν έχουν αρνηθεί τον έλεγχο των δανειακών συμβάσεων, όπως έπραξε ο Άρειος Πάγος.

Mε την υπ’ αρ. 948/2021 απόφασή του επί συλλογικής αγωγής κατά Eurobank ο Άρειος Πάγος όσο και με την προηγηθείσα υπ’ αρ. ΟλΑΠ 4/2019 απόφαση (ατομική αγωγή):

α) αρνήθηκε να αποστείλει ερώτημα στο ΔΕΕ -αν και το ζητήσαμε στην περίπτωση της συλλογικής αγωγής- περί του εύρους εφαρμογής του νόμου προστασίας του καταναλωτή και

β) για τυπολατρικούς λόγους απέρριψε την αναίρεσή μας αρνούμενος ουσιαστικά την εφαρμογή του νόμου περί προστασίας του καταναλωτή.

Με τον τρόπο αυτό, το δικαστήριο του Αρείου Πάγου αρνήθηκε (σε αντίθεση με τις υπόλοιπες χώρες της Ευρώπης) να εξετάσει: i) ότι οι δανειακές συμβάσεις δεν παρείχαν δυνατότητα διαπραγμάτευσης των όρων τους και σαφήνεια περί του τρόπου υπολογισμού της οφειλόμενης δόσης σε ευρώ ή ελβετικό φράγκο, ii) ότι περιείχαν αδιαφανείς όρους που υπήρξαν εξαιρετικά επιβλαβείς για τους δανειολήπτες λόγω της ραγδαίας μεταβολής της συναλλαγματικής ισοτιμίας ευρώ και ελβετικού φράγκου, και iii) ότι παραβιάσθηκε η υποχρέωση προσυμβατικής ενημέρωσης και η αρχή της διαφάνειας εκ του δικαίου του καταναλωτή.

Την Παρασκευή 1/12/2023, είχε οριστεί να συζητηθεί στον Άρειο Πάγο, η αίτηση αναίρεσης επί της συλλογικής αγωγής (ν. 2251/1994) των καταναλωτικών ενώσεων κατά της Εθνικής Τράπεζας για τα δάνεια σε ελβετικό φράγκο. Αντίστοιχα, στις 12/01/2024, ήταν η ορισμένη δικάσιμος για την αναίρεση σε σχέση με τη συλλογική αγωγή κατά της Alpha Bank.

Λόγω της αποχής των δικηγόρων, η συζήτηση της αναίρεσης για την Εθνική Τράπεζα αναβλήθηκε για τις 05/12/2025, παρά τη ρητή πρόβλεψη του νόμου ότι η δικάσιμος θα έπρεπε να προσδιοριστεί υποχρεωτικά σε προθεσμία 90 ημερών και παρά τις διαμαρτυρίες των πληρεξούσιων δικηγόρων των καταναλωτών.

Στην περίπτωση της συλλογικής αγωγής κατά της Alpha Bank, οι δικηγόροι της τράπεζας ζήτησαν να αναβληθεί η συζήτηση της υπόθεσης και η νέα δικάσιμος να είναι η ίδια με της υπόθεσης κατά της Εθνικής Τράπεζας, δηλαδή να δικαστεί και αυτή η υπόθεση στις 05/12/2025.

Ο ΣΥΔΑΝΕΦ δια του πληρεξουσίου δικηγόρου του κατέθεσε αίτημα προτίμησης για κάθε υπόθεση αντίστοιχα, ώστε να προσδιοριστούν οι αναβληθείσες υποθέσεις σε εγγύτερη χρονικά δικάσιμο.

Καταγγείλαμε δημόσια αυτή την εξέλιξη ως παράταση της αγωνίας των δανειοληπτών και παράλληλα ζητήσαμε εγγράφως ακρόαση τόσο από τον Υπουργό Δικαιοσύνης όσο και από την Πρόεδρο του Αρείου Πάγου.

Μέχρι σήμερα δεν υπάρχει κάποιο νεότερο σχετικά με τα αιτήματα συνάντησης που υποβάλλαμε, ενώ ενημερωθήκαμε ότι τα αιτήματα προτίμησης που είχαμε καταθέσει, παρά την εκτενή τους τεκμηρίωση, απορρίφθηκαν από την Πρόεδρο του Αρείου Πάγου, χωρίς αιτιολόγηση.

Η συλλογική αγωγή κατά της τράπεζας Πειραιώς θα εκδικαστεί στον Άρειο Πάγο στις 19/4/2024.

Γίνεται ξεκάθαρο, ότι η δικαιοσύνη παίρνει έμπρακτα θέση. Ενώ τα αιτήματά μας προς ακρόαση παραμένουν αναπάντητα, η απόρριψη των αιτημάτων προτίμησης μας, δίνει την εικόνα μιας δικαιοσύνης η οποία τάσσεται με τα συμφέροντα των τραπεζών! Όταν πρόκειται για τη νομιμοποίηση των εταιριών διαχείρισης, η απόφαση εκδίδεται μέσα σε 15 ημέρες. Όταν όμως πρόκειται για την προάσπιση των συμφερόντων των δανειοληπτών, δίνεται αναβολή σε δικάσιμο 2 χρόνια μετά! Μια τέτοια εξέλιξη είναι πολύ μακριά από την ανθρωποκεντρική σκοπιά της δικαιοσύνης, αγνοεί την σκληρή πραγματικότητα που βιώνουν οι δανειολήπτες, και τους εξαντλεί ηθικά και οικονομικά, απέναντι στους τραπεζικούς κολοσσούς.

Η δικαιοσύνη οφείλει να είναι αμερόληπτη αλλά όχι απαθής, αντικειμενική αλλά όχι απρόσωπη, να ακολουθεί το γράμμα του νόμου, αλλά και το πνεύμα του.

Αντίθετα, η αδυναμία εξασφάλισης των συνταγματικά κατοχυρωμένων δικαιωμάτων των πολιτών, για πρόσβαση σε δίκαιη και εύλογης διάρκειας δίκη, και μάλιστα από το ανώτατο δικαστήριο της χώρας μας, καταδεικνύει ότι το κράτος δικαίου βάλλεται κάθε μέρα και πιο σκληρά. Η συνεχώς παρατεινόμενη αβεβαιότητα που αναγκάζονται να βιώνουν οι δανειολήπτες με ρήτρα αξίας ελβετικού φράγκου για μια υπόθεση που έπρεπε να έχει λυθεί με την αποστολή προδικαστικού ερωτήματος στο Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης ήδη από το 2020, με την πρώτη συλλογική αγωγή που εκδικάστηκε από τον Άρειο Πάγο, αποτυπώνει αυτή την πραγματικότητα με τα πιο μελανά χρώματα.

Ελβετικό φράγκο: Γιατί δεν προστατεύονται δικαστικά οι Έλληνες δανειολήπτες;

Χιλιάδες πολίτες από όλες σχεδόν τις χώρες της ΕΕ έχουν επηρεαστεί αρνητικά από δάνεια που πήραν στο εθνικό τους νόμισμα, με ρήτρα αξίας συναλλάγματος.

1962 στου “Ζόναρς”