NewsEdit Νέα πτώση της Ελλάδας στον δείκτη δημοκρατίας κατέγραψε για το 2023 η έκθεση του Ινστιτούτου V-Dem (Πανεπιστήμιο του Γκέτεμποργκ) το οποίο αποφαίνεται ότι η χώρα μας χάνει για δεύτερη συνεχή χρονιά τον χαρακτηρισμό της «φιλελεύθερης δημοκρατίας».
Σύμφωνα με την ετήσια έκθεση του ερευνητικού ινστιτούτου του σουηδικού πανεπιστημίου που δόθηκε πρόσφατα στη δημοσιότητα, η Ελλάδα κινήθηκε το 2023 σε αρνητική τροχιά όσον αφορά το επίπεδο της δημοκρατίας. Έτσι, βάσει των επιμέρους δεικτών του ινστιτούτου η Ελλάδα κατατάσσεται για δεύτερη συνεχή χρονιά (2022 και 2023) στις «εκλογικές» και όχι στις «φιλελεύθερες δημοκρατίες» του πλανήτη.
Αξίζει να επισημανθεί ότι η Ελλάδα έχασε το καθεστώς της «φιλελεύθερης δημοκρατίας» του V-Dem το 2022 για πρώτη φορά μετά το 1976. Ο δείκτης φιλελεύθερης δημοκρατίας (LDI) της Ελλάδας είναι πλέον 0,58 (με 1 το ανώτατο και 0 το χαμηλότερο επίπεδο δημοκρατίας). Πιο συγκεκριμένα, η χώρα μας απώλεσε 0,232 κάτι που αποτελεί την έβδομη χειρότερη επίδοση ανάμεσα σε όλες τις χώρες που καταγράφηκαν στην έκθεση.
Τάση προς απολυταρχισμό σε Ελλάδα, Ουγγαρία, Πολωνία και Ρουμανία
Το πανεπιστημιακό ινστιτούτο αποφαίνεται, βάσει των στοιχείων του 2023, ότι η Ελλάδα παραμένει δημοκρατική χώρα αλλά προειδοποιεί ότι τα τελευταία χρόνια δεν κινείται προς την κατεύθυνση του περαιτέρω εκδημοκρατισμού αλλά αντίθετα κινείται προς τον απολυταρχισμό. Την συγκαταλέγει μάλιστα στα «μαύρα πρόβατα» της ΕΕ δηλαδή την Ουγγαρία, την Πολωνία και τη Ρουμανία. «Ο απολυταρχισμός εκδηλώνεται επίσης εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης, επηρεάζοντας την Ελλάδα, την Ουγγαρία, την Πολωνία και τη Ρουμανία» επισημαίνεται στην έκθεση.
Η Ελλάδα κατηγοριοποιείται πλέον ως χώρα που διέρχεται ένα “επεισόδιο αλλαγής καθεστώτος” (episode of regime transformation). Παγκοσμίως, άλλες 41 χώρες διέρχονται σήμερα επεισόδια αυταρχικοποίησης.
Η αναλυτική έκθεση επικαλείται το σκάνδαλο υποκλοπών επισημαίνοντας ότι η ελληνική κυβέρνηση «παρακολουθούσε ηγέτες της αντιπολίτευσης, δημοσιογράφους, ακόμη και άλλα μέλη της κυβέρνησης». Υπογραμμίζεται ακόμη ότι η Εξεταστική Επιτροπή του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου (PEGA) διαπίστωσε επισήμως παραβίαση κοινοτικών κανόνων και απηύθυνε έκκληση με την οποία ζητούσε από την Ελλάδα να ανακαλέσει νομικές ρυθμίσεις που υπονομεύουν το κράτος δικαίου το 2023. «Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο σήμανε συναγερμό για σοβαρές απειλές κατά της δημοκρατίας στην Ελλάδα τον Φεβρουάριο του 2024. Η Ελλάδα παραμένει δημοκρατία αλλά δεν χαρακτηρίζεται πλέον ως φιλελεύθερη δημοκρατία» υπογραμμίζεται ακόμη.
Χαρακτηριστικό είναι ότι σε παγκόσμιο επίπεδο, η Ελλάδα ξεχωρίζει (όπως και πέρσι) ανάμεσα στις 10 χώρες παγκοσμίως με την πιο απότομη διολίσθηση προς τον αυταρχισμό (Top 10 “Stand-Alone” Autocratizers)
Υπονόμευση της ελευθερίας της έκφρασης και των ΜΜΕ
Η έκθεση επισημαίνει ότι τα προβλήματα δημοκρατίας της Ελλάδας ξεκίνησαν το 2012 με το κλείσιμο της ΕΡΤ επί ΝΔ, ακολούθησε «απότομη καθοδική πορεία» το 2016 επί ΣΥΡΙΖΑ «με αποδυνάμωση θεσμικών ελέγχων και ισορροπιών και καταπατήσεις της ελευθερίας της έκφρασης» και ότι η κατάσταση επιδεινώνεται ραγδαία τα τελευταία χρόνια επί ΝΔ με την απώλεια του καθεστώτος της «φιλελεύθερης δημοκρατίας».
«Η Ελλάδα και η Νότια Κορέα είναι παραδείγματα που αποδεικνύουν ότι η υπονόμευση της ελευθερίας της της έκφρασης και των μέσων ενημέρωσης δεν αφορούν μόνο τις χώρες που είναι μετατρέπονται σε σκληρές απολυταρχίες» αναφέρει η έκθεση.
