Η ελληνική οικονομία μεγεθύνεται, αναβαθμίζεται και ισχυροποιείται. Είναι πιο ανθεκτική και πιο εξωστρεφής. Τα δημόσια οικονομικά έχουν σταθεροποιηθεί. Οι επενδύσεις ενισχύονται. Το τραπεζικό σύστημα είναι πλέον πιο ισχυρό. Η Ελλάδα, η ελληνική οικονομία έπαψε να είναι το «μαύρο πρόβατο» της Ε.Ε. και σήμερα αποτελεί παράδειγμα προς μίμηση. Αυτές είναι διαπιστώσεις, που κάθε άλλο θα πρέπει να οδηγήσουν σε κατάσταση εφησυχασμού. Μια κατάσταση που στο πρόσφατο παρελθόν οδήγησε στην υπερ-δεκαετή κρίση τα «απόνερα» της οποίας «έσβησαν» σχετικά πρόσφατα.
Toυ Βασίλη Κορκίδη*
Επιχειρώντας μια θεώρηση του διεθνούς οικονομικού περιβάλλοντος μέσα στο «λειτουργεί» και την οικονομία της χώρας θα διαπιστώσουμε την ιδιαίτερη ρευστότητα που αποδίδεται στις γεωπολιτικές προκλήσεις και την αναστάτωση που έχουν δημιουργήσει οδηγώντας και στην αναδιαμόρφωση των εμπορευματικών ροών αλλά και στην ένταση των πληθωριστικών πιέσεων. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, η ελληνική οικονομία έχει πλέον αποδειχθεί ανθεκτική και προσβλέπουμε στο μέλλον με δημοσιονομική αυτοπεποίθηση, ενώ η Ελλάδα έχει μετατραπεί σε έναν πολύ ελκυστικό επενδυτικό προορισμό, καταγράφοντας ρεκόρ στις άμεσες ξένες επενδύσεις. Αυτό το επίτευγμα οφείλουμε να το αποδώσουμε στο κατάλληλο μείγμα οικονομικών πολιτικών της κυβέρνησης, που, ακολουθώντας έναν συνδυασμό μεταρρυθμίσεων και αυστηρής δημοσιονομικής πειθαρχίας, άνοιξε ένα μεγάλο παράθυρο ευκαιριών για τη χώρα.
Ωστόσο, η μεγάλη πρόκληση και σε αυτό το πεδίο είναι αν όχι ο μηδενισμός, που θα ήταν και το ιδανικά ζητούμενο, η ελαχιστοποίηση της γραφειοκρατίας, καθώς είναι γνωστό ότι, οι επενδυτές απεχθάνονται τις καθυστερήσεις αλλά και τις ασάφειες των πλαισίων μέσα στα οποία μια οποιαδήποτε επένδυση, υπό άλλες συνθήκες, θα είχε «ορατότητα» ως προς τις ζητούμενες αποδόσεις και το χρόνο απόσβεσης. Η «έλλειψη» αυτή έχει στοιχίσει σε απώλειες σημαντικών επενδύσεων τις οποίες «κέρδισε» ο ανταγωνισμός αξιοποιώντας ως «όπλο» τη χρονοτριβή της γραφειοκρατίας.
Το τρέχον έτος, πρέπει να είναι έτος ταχύρρυθμων μεταρρυθμίσεων και ενός παραγωγικού μοντέλου που θα λειτουργήσει σαν επιταχυντής των επενδύσεων, υπό την προϋπόθεση ότι θα «τρέξει» και η κωδικοποίησης της νομοθεσίας. Η ψηφιοποίηση του κράτους πρέπει να είναι ο στόχος, με τα όσα θετικά έχουν απορρεύσει από την μέχρι τώρα ψηφιοποίηση του για το επιχειρείν, αλλά και το κοινωνικό σύνολο. Επίσης, το «time management» στο Δημόσιο, δηλαδή η στρατηγική σωστής διαχείρισης, θα επιτρέψει και στο «business management» να ακολουθήσει, οδηγώντας έτσι στην ολοκλήρωση ενός σύγχρονου ψηφιακού κράτους από την αξιοποίηση των πόρων του ΤΑΑ και του ΕΣΠΑ. Παράλληλα, θα πρέπει να προσέξουμε το πλαίσιο, καθώς, η όποια επενδυτική δραστηριότητα με στόχο την ανάπτυξη απαιτείται να είναι βιώσιμη, καθότι η αναστροφή της κλιματικής κρίσης, η εξυγίανση των κοινωνικών ανισοτήτων και η εναρμόνιση της διαφάνειας κατά τα πρότυπα ESG, αποτελεί προτεραιότητα για πελάτες, επενδυτές, εποπτικές αρχές και την ΕΕ.
Οφείλουμε να αξιοποιήσουμε, με τον καλύτερο δυνατό τρόπο, τα ευρωπαϊκά κονδύλια που είναι καθοριστικό εργαλείο για την αναπτυξιακή προοπτική της Ελλάδας, υποστηρίζοντας, μέσα από επιμέρους δράσεις, τις επενδύσεις στην ψηφιακή και πράσινη μετάβαση, την κατάρτιση και επανακατάρτιση, καθώς και τη στήριξη της ανταγωνιστικότητας των επιχειρήσεων, αλλά και την απασχόληση, με σημαντικά προγράμματα κοινωνικής συνοχής. Οφείλουμε παράλληλα να παρατηρούμε την πορεία των μεγάλων οικονομιών και την ανακατεύθυνση των ροών επενδυτικών κεφαλαίων, να εξετάζουμε τα θετικά και αρνητικά της τεχνητής νοημοσύνης, να προβληματιζόμαστε με την όξυνση της κλιματικής κρίσης. Επίσης, θα πρέπει να επικεντρωθούμε, ώστε οι επιχειρήσεις να ενσωματώσουν, σύντομα και σωστά, τις μεταρρυθμίσεις και να αντιμετωπίσουν αποτελεσματικά τις πληθωριστικές πιέσεις στη μάχη της ακρίβειας.
Η επανεκκίνηση της ναυπηγικής μας βιομηχανίας, επίσης, πρέπει να γίνει με ευρωπαϊκούς ανταγωνιστικούς όρους και προϋποθέσεις, ώστε να μην χαθεί εν τη γενέσει της η δυναμική αυτής της επανεκκίνησης και άρα της ανταγωνιστικότητας όχι μόνο σε ευρωπαϊκό επίπεδο, αλλά και σε παγκόσμιο. Ανταγωνιστικότητα και εξωστρέφεια. Δύο «πτυχές» της ατζέντας που προωθεί το Ε.Β.Ε.Π. για τον ναυπηγοεπισκευαστικό κλάδο αλλά και για το σύνολο των δραστηριοτήτων ναυτιλιακών επιχειρήσεων που βρίσκονται υπό την «ομπρέλα του». Σε αυτήν ακριβώς την κρίσιμη χρονική συγκυρία, όπου οι ασιατικές μονάδες δεν διαθέτουν δυναμικό εξαιτίας του όγκου των παραγγελιών για νεότευκτες μονάδες, η επανεμφάνιση, στη «διεθνή σκακιέρα», των ελληνικών ναυπηγικών μονάδων πρέπει να είναι μια «κίνηση ματ». Για το σύνολο των επιχειρήσεων αυτού του cluster της νεοσυσταθείσας Ένωσης Ελληνικών Ναυπηγείων που θα μπορέσει, όπως χαρακτηριστικά έχω πει, και όλοι καταλαβαίνουμε τη σημασία, να κάνει «εξαγωγές στην αυλή μας».
Σε «τοπικό επίπεδο», με την ευκαιρία της αφετηρίας μιας αισιόδοξης πορείας προς την Ελλάδα του 2030, το Ε.Β.Ε.Π. ενσωμάτωσε μία δέσμη 7 μεταρρυθμιστικών σημείων στήριξης της επιχειρηματικότητας, που θα βελτιώσουν ουσιαστικά την ανταγωνιστικότητα και την εξωστρέφεια των ελληνικών επιχειρήσεων τις οποίες κατέθεσε την περίοδο τέλεσης της Δ.Ε.Θ. .Επισημαίνω, πως συνειδητά το Επιμελητήριό μας επέλεξε να υποβάλει στην ελληνική κυβέρνηση “επιχειρηματικές προτάσεις” και να μην καταθέσει οικονομικά αιτήματα με δημοσιονομικό κόστος, όχι βεβαίως γιατί δεν υπάρχουν, αλλά για να τύχουν μιας αποτελεσματικής παρέμβασης από τα συναρμόδια υπουργεία, προς άμεση υλοποίηση. Είναι προφανές ότι η δέσμη αυτών των 7 μεταρρυθμιστικών στοιχείων έχει ως στόχο με την υλοποίησή τους να προσδώσουν δυναμική στην τοπική οικονομία του ευρύτερου Πειραϊκού χώρου η οποία αποτελεί «ζέων κύτταρο» της εθνικής οικονομίας.
Πρόκληση επίσης συνιστά και η ανάπτυξη πρωτοβουλιών και δράσεων στο πεδίο της γαλάζιας οικονομίας το οποίο το Επιμελητήριο έχει καταδείξει καταθέτοντας ρεαλιστικές προτάσεις. Άλλωστε, ο Πειραιάς αποτελεί μια ανεπτυγμένη και με υψηλή ειδίκευση και παραγωγικότητα «συστάδα» θαλάσσιας οικονομίας με παγκόσμιες διασυνδέσεις, αφού είναι το κέντρο μίας από τις σημαντικότερες ναυτιλιακές δυνάμεις στον κόσμο. Δεν πρέπει να διαλάθει της προσοχής μας ότι η ναυτιλιακή καινοτομία είναι έντασης κεφαλαίου και έντασης γνώσης, ενώ οι συνέργειες που μπορούν να αναπτυχθούν στις περισσότερες θαλάσσιες δραστηριότητες και τομείς του θαλάσσιου χώρου θα δημιουργήσουν πολύτιμες νέες θέσεις εργασίας.
Είναι ώρα πράξης, για να γίνουν οι μεταρρυθμίσεις επενδυτικός μαγνήτης και οι ΜμΕ, τις οποίες επίσης οφείλουμε να προσέξουμε αλλά και υποστηρίξουμε μέσα από επιμέρους δράσεις και πολιτικές, να δώσουν το στίγμα της διαδρομής στη βιώσιμη ανάπτυξη. “Θαρσείν χρη, τάχ’ αύριον έσσετ’ άμεινον”.
*Προέδρος του Ε.Β.Ε.Π.