NewsEdit «Ο ΟΗΕ, η Ευρωπαϊκή Ένωση, το Συμβούλιο της Ευρώπης, και άλλες διεθνείς οργανώσεις και οργανισμοί επιμένουν στην αναγκαιότητα συνεργασίας των κυβερνήσεων με τις γυναικείες οργανώσεις. Στην Ελλάδα αυτό είναι δυστυχώς πολύ δύσκολο να γίνει κατανοητό, αν είχε γίνει κατανοητό θα μπορούσαμε να είχαμε σώσει τις γυναίκες που έφυγαν μ’ αυτόν τον φρικτό τρόπο».
Γράφει η Φωτεινή Σιάνου*
Τον Δεκέμβριο 2021 αποφασίσαμε, πάνω από είκοσι γυναικείες οργανώσεις/συλλογικότητες να δημιουργήσουμε την Πρωτοβουλία κατά των Γυναικοκτονιών. Να γίνει ορατό το θέμα. Να συμβάλλουμε στην αλλαγή της εικόνας και των στερεοτύπων. Δεν «την δολοφόνησε γιατί την αγαπούσε». Να αλλάξουμε τις αντιλήψεις για το «τι φόραγε», «τι ώρα ήταν», «που τριγυρνούσε». Ο μισογυνισμός, η φρίκη της δολοφονίας της Ελένης Τοπαλούδη τον Νοέμβριο 2017, μας είχε συγκλονίσει. Γύρω από την δίκη και το εφετείο της Ελένης συσπειρώθηκαν πολλές γυναίκες όλων των ηλικιών και είμασταν εκεί μαζί με τους τραγικούς γονείς.
Επεξεργαστήκαμε και γράψαμε αιτήματα. Συνεργαστήκαμε με επιστήμονες κύρους. Και επιμείναμε στον όρο ΓΥΝΑΙΚΟΚΤΟΝΙΑ. Μέσα σε λίγο χρόνο το γυναικείο κίνημα, χωρίς πόρους, χωρίς την δυνατότητα πρόσβασης στα συστημικά μέσα μαζικής ενημέρωσης, καταφέραμε να εμπεδωθεί στην ελληνική κοινωνία ο όρος γυναικοκτονία και να καθιερωθεί και στα κοινωνικά δίκτυα. Δώσαμε μία μάχη ότι, ναι, δολοφονία είναι όμως έχει ένα ιδιαίτερο χαρακτηριστικό. Αυτή η δολοφονία διαπράττεται εξ αιτίας του φύλου της γυναίκας. Ο βαθύτερος λόγος είναι ότι είναι θέμα εξουσίας, ελέγχου και ιδιοκτησίας. Την δολοφονεί συγγενής, πρώην ή τέως σύζυγος ή σύντροφος/φίλος, την δολοφονεί αυτός που δεν αποδέχεται την άρνησή της να υποστεί την βία που της ασκεί άλλο. Γυναικοκτονία δεν είναι η κάθε δολοφονία γυναίκας. Είναι η ειδική περίσταση λόγω φύλου.
Η κυβέρνηση τότε και τώρα αρνείται κατηγορηματικά την ένταξη του όρου στον ποινικό κώδικα. Μάλιστα δεν χρησιμοποιούσαν τα στελέχη της ούτε τον όρο μέχρι που έδωσε την άδεια ο κ. Μητσοτάκης που είπε, ναι, κοινωνικά μπορεί να χρησιμοποιείται όχι όμως νομοθετικά. Γιατί; Γιατί η ένταξη του όρου στον ποινικό κώδικα, θα κάνει ορατό το έγκλημα και γιατί θα χρειαστεί, λόγο ακριβώς της ορατότητας, να δαπανηθούν πόροι, να δημιουργηθούν προγράμματα, να εκπαιδευτούν άνθρωποι (αστυνομικοί, γιατροί, κοινωνικοί λειτουργοί, εκπαιδευτικοί κ.ά.) να μπουν στην υπηρεσία της καταπολέμησης αυτού του ειδεχθούς εγκλήματος της πιο ακραίας μορφής της βίας κατά των γυναικών.
Την περίοδο της υποτιθέμενης δημόσιας διαβούλευσης για την αλλαγή του Οικογενειακού Δικαίου, του προοδευτικότερου νόμου της Ευρώπης για το Οικογενειακό Δίκαιο (1329/1983), οι γυναικείες οργανώσεις έδωσαν μάχη προσπαθώντας να πείσουν ότι οι αλλαγές αυτές, με μανδύα την ισότητα των φύλων, θα έφερναν μεγάλα και τραγικά προβλήματα στις οικογένειες και ιδιαίτερα στα παιδιά, για το βέλτιστον συμφέρον των οποίων θα έπρεπε να εργαζόμαστε. Φωνή βοώντος εν τη ερήμω.
Επί δύο χρόνια μετά την εφαρμογή του νόμου του κ. Τσιάρα 4800/2021, τον οποίο έφτιαξε σύμφωνα με τις επιταγές άλλων λόμπυ και αφού δεν τίμησε το γυναικείο κίνημα με μία συνάντηση, ζητήσαμε επανειλημμένα συνάντηση μαζί του να του παρουσιάσουμε τα αρνητικά αποτελέσματα του νόμου και να ζητήσουμε διορθώσεις. Συνάντηση δεν έγινε ποτέ. Ούτε μετά την δολοφονία της Άννας και του μωρού της στο χωριό Λεκάνη στην Καβάλα (Οκτώβριος 2022). Η Άννα τα έκανε όλα σύμφωνα με τον νόμο του κ. Τσιάρα που απαγορεύει την μετακίνηση χωρίς άδεια του συζύγου/συντρόφου ή απόφαση δικαστηρίου και ισχυρίζομαι ότι οδηγεί κατευθείαν σε γυναικοκτονία γιατί η Άννα ετοιμαζόταν να φύγει με το μωρό της για την Γερμανία.
Η ιστορία έχει και συνέχεια γιατί μετά ζητούσαμε να δούμε τον κ. Φλωρίδη με την ευκαιρία των αλλαγών στους ποινικούς κώδικες και στον νόμο για την ενδοοικογενειακή βία ν. 3500/2006. Δεν τον είδαμε τον κ. Φλωρίδη, ούτε μιλήσαμε ποτέ μαζί του. Θέλαμε να μιλήσουμε μαζί του και να παρουσιάσουμε το όφελος από την ένταξη του όρου ΓΥΝΑΙΚΟΚΤΟΝΙΑ στον ποινικό κώδικα. Να εξηγήσουμε ότι ουδέποτε ζητήσαμε ως γυναικείο κίνημα την επαναφορά της θανατικής ποινής γιατί εργαζόμαστε για έναν κόσμο ομορφότερο, δικαιότερο και όχι τιμωρητικό. Να ζητήσουμε την πραγματική εφαρμογή των ποινών χωρίς μείωση λόγω των ελαφρυντικών περιστάσεων που αναγνωρίζονται από το δικαστήριο και που συχνά τιμωρείται ο δράστης με μικρότερη ποινή και ο λόγος είναι ότι υπάρχει ένα συνεχές στη βία που φτάνει στην ακραία και τραγική της μορφή. Να ζητήσουμε την πραγματική εφαρμογή της Σύμβασης της Κωνσταντινούπολης. Να ληφθούν υπόψη στις τροπολογίες οι συστάσεις της επιτροπής GREVIO, το ανεξάρτητο ελεγκτικό όργανο της Σύμβασης της Κωνσταντινούπολης, για την χώρα μας. Να αναδείξουμε το ζήτημα της αξιολόγησης και διαχείρισης κινδύνου, το άρθρο 51 της Σύμβασης της Κωνσταντινούπολης (ν. 4531/2018). ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ ΜΕ ΤΟΝ κ. ΦΛΩΡΙΔΗ ΔΕΝ ΕΓΙΝΕ ΠΟΤΕ.
Η μεγάλη σιωπή κατά την αλλαγή του οικογενειακού δικαίου από τον κ. Τσιάρα και η μεγάλη σιωπή κατά την αλλαγή των ποινικών κωδίκων και του νόμου της ενδοοικογενειακής βίας από τον κ. Φλωρίδη, ήταν του Υπουργείου Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας-Γενική Γραμματεία Ισότητας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Η απώλεια της Γενικής Γραμματείας Ισότητας των Φύλων με την κυβέρνηση του κ. Μητσοτάκη έχει στοιχίσει ακριβά στις γυναίκες.
Ο ΟΗΕ, η Ευρωπαϊκή Ένωση, το Συμβούλιο της Ευρώπης, και άλλες διεθνείς οργανώσεις και οργανισμοί, σημειώνουν, συστήνουν και επιμένουν στην αναγκαιότητα συνεργασίας των κυβερνήσεων με τις γυναικείες οργανώσεις γιατί οι γυναικείες οργανώσεις φέρνουν την εμπειρία από τις προκλήσεις στο πεδίο. Στην Ελλάδα αυτό είναι δυστυχώς πολύ δύσκολο να γίνει κατανοητό, αν είχε γίνει κατανοητό θα μπορούσαμε να είχαμε σώσει τις γυναίκες που έφυγαν μ’ αυτόν τον φρικτό τρόπο.
*ΜΕΛΟΣ ΤΗΣ ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑΣ ΚΑΤΑ ΤΩΝ ΓΥΝΑΙΚΟΚΤΟΝΙΩΝ
ΑΚΤΙΒΙΣΤΡΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΙΡΗΝΗ, ΜΗ ΒΙΑ, ΑΝΘΡΩΠΙΝΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΤΩΝ ΓΥΝΑΙΚΩΝ