NewsEdit Όλα τα ευρωπαϊκά πολιτικά κόμματα υπέγραψαν την Τρίτη (9 Απριλίου) ένα σύνολο κανόνων κώδικα δεοντολογίας, με τη μεσολάβηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, στο πλαίσιο ευρύτερων προσπαθειών για τη θωράκιση της προεκλογικής εκστρατείας για τις ευρωεκλογές του Ιουνίου από την ξένη παρέμβαση και παραπληροφόρηση.
Πηγές επιβεβαίωσαν ότι η ακροδεξιά ομάδα ID, η οποία περιλαμβάνει το γαλλικό Rassemblement National και το γερμανικό AfD, προσχώρησε στην πρωτοβουλία την τελευταία στιγμή τη Δευτέρα.
Η συμφωνία, η οποία προωθήθηκε από την Αντιπρόεδρο της Κομισιόν για τις Αξίες και την Διαφάνεια Βέρα Γιούροβα στο Berlaymont, αποτελεί μέρος της δέσμης μέτρων της Επιτροπής για την υπεράσπιση της δημοκρατίας και αποσκοπεί στην προστασία των ευρωεκλογών από την ξένη παρέμβαση και παραπληροφόρηση.
Αν και προσθέτει ένα ακόμη επίπεδο προστασίας στην προεκλογική εκστρατεία, η εφαρμογή και η παρακολούθηση παραμένουν στην αρμοδιότητα των ευρωπαϊκών κομμάτων.
Όλα τα κόμματα έχουν δεσμευτεί να «αποφεύγουν προληπτικά την ενίσχυση των αφηγημάτων που καθοδηγούνται από οντότητες και φορείς εκτός της ΕΕ, εκτός από τα κόμματα μέλη, ιδίως όταν αυτές επιδιώκουν να διαβρώσουν τις ευρωπαϊκές αξίες», αναφέρεται στο έγγραφο.
Η δημοσίευση του εν λόγω εγγράφου ακολουθεί το σκάνδαλο Qatargate και, πιο πρόσφατα, το σκάνδαλο Russiagate, στο οποίο φέρεται να εμπλέκεται μέλος του AfD, καθώς και μέλη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.
Ωστόσο, οι δεσμεύσεις που περιγράφονται στον κώδικα δεοντολογίας δεν ισχύουν για τα εθνικά κόμματα, τα οποία κατευθύνουν τα ίδια την εκστρατεία τους.
Οι κατευθυντήριες γραμμές θα επηρεάσουν μόνο τις ανακοινώσεις των ευρωπαϊκών κομμάτων-ομπρέλες, τα οποία περιλαμβάνουν την αριστερά (EL), τους σοσιαλιστές (PES), την κεντροδεξιά (EPP), τους φιλελεύθερους (ALDE), τους συντηρητικούς (ECR), τους πράσινους (EGP) και την ακροδεξιά (ID).
Σύμφωνα με τον διαμεσολαβητή στις διαπραγματεύσεις που όρισε η Επιτροπή, το Διεθνές Ινστιτούτο για τη Δημοκρατία και την Εκλογική Βοήθεια (IDEA), τα κόμματα ζήτησαν να χαλαρώσουν οι απαιτήσεις παρακολούθησης, υποστηρίζοντας ότι δεν έχουν τις διοικητικές δυνατότητες να επιβάλουν τον κώδικα δεοντολογίας στα εθνικά κόμματα μέλη τους και στις συνδεδεμένες οργανώσεις τους.
«Έπρεπε να κάνουμε μερικές αλλαγές για να προσαρμόσουμε αυτή τη διοικητική ικανότητα που πολλά από αυτά τα κόμματα θεωρούσαν ότι ήταν υπερβολικό να ζητούν», δήλωσε στο Euractiv ο Σαμ βαν ντερ Στάακ, διευθυντής για την Ευρώπη στο IDEA.
Αντ’ αυτού, τα ευρωπαϊκά κόμματα μπορούν μόνο να συμβουλεύουν τα εθνικά τους μέλη να υπογράψουν τον κώδικα δεοντολογίας.
Σήμανση του περιεχομένου με τεχνητή νοημοσύνη
Στο πλαίσιο μιας σειράς δεσμεύσεων που αποτρέπουν την παραπληροφόρηση, τα κόμματα δεσμεύονται επίσης να επισημαίνουν κάθε περιεχόμενο που δημιουργείται από τεχνητή νοημοσύνη, ενώ η χρήση υδατογραφήματος για το περιεχόμενο αυτό «ενθαρρύνεται».
Τα μέρη δεσμεύονται επίσης να απέχουν από τη διάδοση «αβάσιμων κατηγοριών» κατά άλλων μερών, συμπεριλαμβανομένου «κάθε είδους παραπλανητικού περιεχομένου».
Τον Φεβρουάριο, οι Ευρωβουλευτές συμφώνησαν σε ένα νέο εγχειρίδιο κανόνων πολιτικής διαφήμισης για τις εκλογές, αλλά το μεγαλύτερο μέρος του θα τεθεί σε ισχύ μόνο μετά τις ευρωεκλογές του Ιουνίου.
Σε μια προσπάθεια να περιοριστεί η παραπληροφόρηση που διαδίδεται στις διαδικτυακές πλατφόρμες και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, η Κομισιόν δημοσίευσε τον Μάρτιο μη δεσμευτικές κατευθυντήριες γραμμές για την αντιμετώπιση των ψηφιακών κινδύνων και των deep fakes ενόψει των εκλογών.
Εναπόκειται στα μέρη να επιβάλουν
Ο κώδικας δεοντολογίας αποτελεί συμβολικό βήμα, καθώς είναι η πρώτη φορά που όλα τα μέρη συναντώνται για να υπογράψουν μια τέτοια συμφωνία. Ωστόσο, στερείται ανεξάρτητης εποπτείας ή επιβολής.
«Καλώ τα πολιτικά κόμματα να τηρήσουν τη δέσμευσή τους για ηθική και δίκαιη προεκλογική εκστρατεία κατά τους επόμενους μήνες», δήλωσε η αντιπρόεδρος της Επιτροπής Γιούροβα σε δήλωση της στον Τύπο.
Εναπόκειται στα ίδια τα κόμματα να «προωθήσουν την ανεξάρτητη τήρηση των δεσμεύσεων», να «διεξάγουν μετεκλογική αξιολόγηση και να συνεχίσουν τη συζήτηση μεταξύ των ευρωπαϊκών πολιτικών κομμάτων και εντός αυτών μετά τις εκλογές του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου», αναφέρεται στο έγγραφο, το οποίο προτρέπει τους αξιωματούχους των κομμάτων επίσης να «προωθήσουν τη συμμόρφωση του προσωπικού της προεκλογικής εκστρατείας».
«Αυτή η συλλογική δέσμευση των ευρωπαϊκών πολιτικών κομμάτων στέλνει ένα ισχυρό μήνυμα στους πολίτες: πρέπει να διαφυλάξουμε την ακεραιότητα των εκλογών μας στην Ευρώπη», πρόσθεσε η Γιούροβα.