NewsEdit Ποιο είναι το κόμμα με τη μεγαλύτερη συσπείρωση των ψηφοφόρων του; Σωστά μαντέψατε: Η Ελληνική Λύση. Πετυχαίνει σχεδόν 90% συσπείρωση όταν άλλα κόμματα μόλις και μετά βίας φτάνουν το 75%. Καταφέρνει το κόμμα του Κ. Βελόπουλου να ξεπεράσει σε συσπείρωση ακόμα και το συμπαγές ΚΚΕ το οποίο παρουσιάζει μια αυξημένη κινητικότητα. (Metron Analysis, ΤΑ ΝΕΑ, 20 Απριλίου 2024).
Του Παναγιώτη Φραντζή*
Από τον Ιανουάριο η ΕΛ ανεβαίνει γρήγορα και σταθερά. Στις περισσότερες δημοσκοπήσεις που δημοσιεύτηκαν το τελευταίο διάστημα η εκτίμηση ψήφου τη δείχνει στο 10%. Επιπλέον, ΝΔ και ΣΥΡΙΖΑ ανταγωνίζονται για την προσέλκυση ψηφοφόρων της Ακροδεξιάς. Ο πλέον δημοφιλής υποψήφιος στο ευρωψηφοδέλτιο της ΝΔ επανέφερε το χουντικό «Πατρίδα, Θρησκεία, Οικογένεια». Για να απαντήσει ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ ότι «η καπηλεία του πατριωτισμού, της πίστης και της οικογένειας από την Δεξιά τελειώνει εδώ» (!)
Αλλά μήπως μικρότερα κόμματα όπως οι Δημοκράτες, που υποτίθεται ότι τοποθετούνται στο Κέντρο, δεν κινούνται στα δυσδιάκριτα όρια πατριωτισμού και αυταρχισμού; Τι συμβολίζει άραγε ο Φράχτης του Εβρου από όπου ξεκίνησε ο Ανδρέας Λοβέρδος τη νέα του πορεία με ένα κόμμα «πατριωτικό, λαϊκό, πολιτικά φιλελεύθερο, εκσυγχρονιστικό, μεταρρυθμιστικό, ψηφιακό, πολυσυλλεκτικό»;
Ας υπογραμμίσουμε το τελευταίο: πολυσυλλεκτικό. Πρωτοπόρα σε αυτόν τον τομέα υπήρξε η Νέα Δημοκρατία με τη στρατηγική διείσδυσης στον χώρο του Κέντρου και της Κεντροαριστεράς. Στη συνέχεια η Ζωή Κωνσταντοπούλου λάνσαρε το σύνθημα «Ούτε Δεξιά ούτε Αριστερά» για να τραβήξει ψήφους και από τα δεξιά και από τα αριστερά, όπως αποτυπώθηκε στο Κοινό Exit poll (Metron Analysis, Alco, Marc, MRB, GPO) στις εκλογές του Μαΐου 2023.
Η σοκαριστική, αν και ανολοκλήρωτη, δεξιά μετατόπιση του ΣΥΡΙΖΑ με σημείο καμπής την εκλογή Κασσελάκη, σε συνδυασμό με τη αναβαθμισμένη θεσμική εκπροσώπηση του ακροδεξιού χώρου με τρία κοινοβουλευτικά κόμματα δημιούργησαν καλύτερες συνθήκες για την άνοδο του αυταρχικού ρεύματος.
Η αντίφαση του ΣΥΡΙΖΑ είναι ότι ενώ παραδοσιακά απευθύνεται στο δημοκρατικό ακροατήριο, στη δημόσια εικόνα του προέδρου αναδεικνύονται έντονα στοιχεία της συντηρητικής Δεξιάς (επίδειξη πλούτου, θρησκευτικές αναφορές, ύμνοι του ΝΑΤΟ). Όπως συμβαίνει συνήθως, οι οπαδοί δεν πολυδίνουν σημασία. Ικανοποιεί η σύνθεση του ψηφοδελτίου και ακόμα περισσότερο η προοπτική διατήρησης της δεύτερης θέσης. Όμως, ένα ευρύτερο ακροατήριο δεν πείθεται και εξετάζει άλλες επιλογές στον χώρο της Κεντροαριστεράς.
Είναι γεγονός ότι μέχρι την εισαγωγή του νομοσχεδίου για τον γάμο των ομόφυλων ζευγαριών η ΝΔ ισορροπούσε με σχετική επιτυχία το δεξιό με το κεντρώο-φιλελεύθερο προφίλ. Η περίφημη στρατηγική της «τριγωνοποίησης» άνοιγε την πολιτική επιρροή της από την Κεντροαριστερά μέχρι τη Δεξιά. Όμως, το ρήγμα στα δεξιά της άρχισε να μεγαλώνει επικίνδυνα. Τότε λήφθηκαν οι τελικές αποφάσεις για τη σύνθεση του Ευρωψηφοδελτίου.
Η ΝΔ πλέον χάνει έδαφος στον χώρο του Κέντρου και τείνει να περιοριστεί στις δεξαμενές της Δεξιάς και Κεντροδεξιάς (Metron Analysis, Απρίλιος 2024). Ακόμα και αν καταφέρει να κρατηθεί στο 30-32% αυτό θα γίνει με μεγάλες απώλειες στο πιο μετριοπαθές ακροατήριο. Τα πρόσωπα που θα επικρατήσουν στη μάχη της σταυροδοσίας θα είναι ο καλύτερος δείκτης για τη σύνθεση της εκλογικής της βάσης. Και ένας καθρέφτης αποξένωσης αυτών που δεν θα αναγνωρίζουν το πρόσωπό τους.
Με όλα αυτά υπόψη, οι εκλογές της 9ης Ιουνίου ενδέχεται να αποτελέσουν σημείο καμπής για το πολιτικό σύστημα. Η πιθανή άνοδος της Ακροδεξιάς, έστω και χωρίς Σπαρτιάτες (Ελληνική Λύση, Νίκη, Φωνή Λογικής) και η νέα εικόνα και καταγραφή της ΝΔ θα αποτυπώσουν έναν νέο συσχετισμό δημοκρατικών-αυταρχικών τάσεων. Τα πολυσυλλεκτικά ψηφοδέλτια και οι αντίστοιχες στρατηγικές στο τέλος της ημέρας αποκαλύπτουν βαθύτερες διεργασίες στο εκλογικό σώμα.
*Σύμβουλος Επικοινωνίας