Του Γρηγόρη Ζαρωτιάδη
Η Μεσόγειος, από το Γιβραλτάρ μέχρι την Αζοφική, έχει μετατραπεί από χώρο ζωής σε ζώνη θανάτου. Και στο βάθος ελλοχεύει ο κίνδυνος της ολοσχερούς καταστροφής της θαλάσσιας λεκάνης με το πληγωμένο θαλάσσιο οικοσύστημα σε όλες τις γωνιές της.
Η Μεσόγειος του Ferdinand Braudel, των στερεοτύπων, των ταξιδιών, των λογοτεχνών, των πολιτισμών. Δεν υπάρχει άλλη θάλασσα στον πλανήτη με τόσο ενδιαφέρουσα, ταραχώδη, αντιφατική και παμπάλαιη ιστορία. Μια “υγρή ήπειρος”, κατά μια παράδοξη περιγραφή της.
Αλλά η οικολογική καταστροφή της είναι προ των πυλών. Η αστάθεια και η έλλειψη ενός συστήματος ασφάλειας δημιουργούν προϋποθέσεις και για την οικολογική καταστροφή της.
Και σαν να μην έφταναν όλα αυτά, η δημόσια συζήτηση στη χώρα δηλητηριάζεται από τα τοξικά νέφη της ακροδεξιάς ρητορείας και των ακροδεξιών μαθητευόμενων μάγων, που θεωρούν ότι θα λυθούν ως δια μαγείας όλα τα προβλήματα του λαού μας εάν εξορύξουμε – διάβαζε εάν εξορύξουν οι πολυεθνικές -τον ορυκτό πλούτο που κρύβεται στους βυθούς των ελληνικών θαλασσών.
Η ακροδεξιά μιζέρια και οι φαντασιώσεις παντοδυναμίας ορισμένων παρανοϊκών εγκεφάλων, που εμφανίζονται συχνά πυκνά στις οθόνες των εμπορικών τηλεοπτικών δικτύων, “κουμπώνει” με την πολιτική των υπερατλαντικών συμμάχων μας που υποδαυλίζουν κατά καιρούς την ελληνοτουρκική ένταση επιστρατεύοντας τις πολυεθνικές τους, με στόχο να ελέγξουν τις διαθέσεις της Άγκυρας για περισσότερη αυτονομία στις επιθετικές κινήσεις της στην ευρύτερη περιοχή.
Από την άλλη η ταχύτερη αποδέσμευση από την παγίδα του πολυεθνικού ορυκτοκαπιταλισμού, δε θα συμβάλλει μόνο στη μείωση των εντάσεων στην περιοχή, αλλά θα σωθούν και τα θαλάσσια οικοσυστήματα της Μεσογείου από την ολοσχερή καταστροφή. Αναφερόμαστε, ήδη, στην πιο επιβαρυμένη θαλάσσια περιοχή του πλανήτη.
Η χώρα μας δε διαθέτει μεσογειακή πολιτική. Ο τελευταίος πρωθυπουργός που είχε μια διευρυμένη οπτική επί του ζητήματος ήταν ο Ανδρέας Παπανδρέου. Στη συνέχεια η Μεσόγειος εξοστρακίστηκε από την οπτική του ελληνικού πολιτικού προσωπικού. Και ας θεωρείται διεθνώς η Αφρική το next big thing του αιώνα μας.
Πρέπει να πιάσουμε το νήμα από την αρχή. Και να προσαρμόσουμε τις προτεραιότητες του παρελθόντος στις σημερινές συνθήκες. Ο ευρωπαϊσμός της υποτέλειας και της εξάρτησης θα πρέπει να τελειώσει. Συμμετέχουμε ισότιμα σε μια Ένωση, σημαίνει ότι διαμορφώνουμε τις προτεραιότητές της για το μέλλον. Και η Μεσόγειος ήταν και πρέπει να παραμείνει μια ζωτική προτεραιότητα για τον ελληνισμό. Η Μεσόγειος, οι ακτές της, τα νησιά της…
Δυστυχώς ο ευρωπαϊσμός της κυβέρνησης Μητσοτάκη είναι μια ιδεολογική έκφανση υποτέλειας και αυτή, στη σφαίρα της εφαρμοσμένης πολιτικής, εμφανίζεται ως απουσία πολιτικών πρωτοβουλιών και επινοήσεων για το μέλλον της “υγρής ηπείρου”. Μια εγκληματική παράλειψη για ένα “αμφίβιο” της περιοχής, όπως υπήρξε διαχρονικά ο ελληνισμός.
Η κυβέρνηση Μητσοτάκη αρκείται στην συμπληρωματική παρασιτική λειτουργία στις διεθνοπολιτικές ιδέες και πρωτοβουλίες των άλλων.
Έτσι η χώρα άγεται και φέρεται προς τη μια ή την άλλη κατεύθυνση, χωρίς δική της διακριτική παρουσία στο μεσογειακό και ευρωπαϊκό γίγνεσθαι.
Ο κ. Μητσοτάκης και οι συνεργάτες του αγνοούν τα βασικά και αδυνατούν να αντιληφθούν τα προφανή. Αυτή δεν είναι συντεταγμένη κυβέρνηση, αλλά ασύντακτο μπουλούκι μιας σακατλίδικης νομαδικότητας κομματικού προσωπικού που προέκυψε στο πολιτικό σύστημα ως αποτέλεσμα μιας περιόδου παρατεταμένης ηθικοπολιτικής κρίσεως. Αυτός δεν είναι πρωθυπουργός, αλλά γραμματοκομιστής ξένων σχεδιασμών, όπως δήλωσα δημοσίων πριν κάμποσες εβδομάδες.
Πως μπορεί μια νέα πολιτική για την Μεσόγειο να συμβάλλει στην αναζωογόνηση της Ευρώπης; Το ερώτημα είναι κάπως παλιό, τέθηκε δημοσίως στην πρώτη φάση της οικονομικής κρίσεως, αλλά δεν έχει χάσει την επικαιρότητά του.
Τι νόημα έχει η εξόρυξη στους βυθούς κάποιας ελληνικής ή τουρκικής θάλασσας, εάν πρόκειται να εκτεθεί σε ανεπανόρθωτους οικολογικούς κινδύνους όλη η Μεσόγειος, η πιο επιβαρυμένη θάλασσα της υφηλίου; Όταν η πολυεθνική πετρελαϊκή εταιρία BP (British Petroleum) “τρύπησε” – το 2007- το βυθό της ανατολικής Μεσογείου, στα ανοικτά της Λιβύης, και κατοχύρωσε ένα πετρελαϊκό “οικόπεδο” 54.000 τ.χλμ., η ιταλική κυβέρνηση διαμαρτυρήθηκε εντονότατα, διότι μια καταστροφή, όπως εκείνη στον κόλπο του Μεξικού, της “Deepwater Horizon”, θα κατέστρεφε ανεπανόρθωτα όλη την μεσογειακή λεκάνη.
Η οικονομική κρίση, η πανδημία και ο πόλεμος παραμέρισαν αυτές τις ενστάσεις, αλλά αυτό δε σημαίνει ότι εξαφανίστηκαν και οι κίνδυνοι.
Ζαρωτιάδης Γρηγόρης
Υποψ. Ευρωβουλευτής ΠΑΣΟΚ
–Ο Γρηγόρης Ζαρωτιάδης είναι Καθηγητής Οικονομικών με πλειάδα διεθνών δημοσιεύσεων σε θέματα διεθνών σχέσεων και οικονομικής ανάπτυξης.
–Διετέλεσε Κοσμήτορας της Σχολής Κοινωνικών και Οικονομικών Επιστημών και είναι μέλος του Συμβουλίου Διοίκησης του ΑΠΘ.
–Είναι Πρόεδρος της Ένωσης Οικονομικών Πανεπιστημίων Νότιας Ανατολικής Ευρώπης και Παρευξείνιων Χωρών (ASECU),
–Διευθυντής του Εργαστηρίου Παρευξείνιων και Μεσογειακών Μελετών και Μέλος του Συμβουλίου Διοίκησης του Δικτύου SDSN του ΟΗΕ για τη Μαύρη Θάλασσα.
–Συμμετείχε ως Ειδικός Σύμβουλος στη σύνταξη γνωμών της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής.
–Είναι Πρόεδρος της Σοσιαλιστικής Προοπτικής και διατηρεί συνεχή και άμεση επαφή με την πραγματική οικονομία, τώρα ως Αντιπρόεδρος του Δ.Σ. της εταιρείας επίπλων γραφείου ΔΡΟΜΕΑΣ.