Ενώ τα ρεκόρ θερμοκρασίας σπάνε το ένα μετά το άλλο και η κλιματική αλλαγή έχει πάψει εδώ και καιρό να είναι μια επιστημονική θεωρία που ίσως κάποτε επιβεβαιωθεί, στις χθεσινές ευρωεκλογές η ομάδα των Πρασίνων συγκέντρωσε μόλις 53 έδρες, 19 λιγότερες από την προηγούμενη φορά.
Του Νίκου Σταμπουλόπουλου*
Στην Ελλάδα δεν πλησίασε καν στο να αποκτήσει έδρα κάποιο από τα κόμματα που έχουν πρώτη προτεραιότητα την προστασία του περιβάλλοντος, κι ας υποφέρουμε από καύσωνες αρχές Ιουνίου. Εκτός Ευρώπης, πάλι δεν βλέπουμε κάποιο διεθνές οικολογικό κίνημα να φουντώνει ιδιαίτερα, κι ας πρόκειται για ένα ζήτημα που αφορά την κυριολεκτική επιβίωση μας. Η δε φουκαριάρα η Γκρέτα μισήθηκε περισσότερο κι από αιμοσταγείς δικτάτορες, και λίγοι ασχολούνται πια μαζί της.
Γιατί;
Η εύκολη απάντηση είναι ότι οι λαοί είναι ηλίθιοι, φταίνε τα ΜΜΕ που υποβαθμίζουν τον κίνδυνο και προωθούν τον καταναλωτισμό, φταίει ο καπιταλισμός που φυτεύει παντού ανεμογεννήτριες και μας δουλεύει με τα χάρτινα καλαμάκια, φταίει η οικολογία που είναι απολιτίκ γιατί δεν έχει σαφές στίγμα στον παραδοσιακό άξονα αριστερά-δεξιά, φταίει το ότι είμαστε εγωιστές και δεν θέλουμε να ξεβολευτούμε για να σώσουμε τις επόμενες γενιές, φταίει το ότι “δεν υπάρχει παιδεία” (που ο καθένας την εννοεί όπως τη φαντάζεται), κλπ. Εξ’ άλλου, δεν χρειάζονται Πράσινοι, αφού όλα τα κόμματα έχουν πια στην ατζέντα τους κάτι σχετικό (που συνήθως είναι αερολογίες για πράσινη ανάπτυξη και αειφορία, χωρίς να διευκρινίζεται επαρκώς το τι μέτρα πρέπει να παρθούν και ποια συμφέροντα να θιχτούν).
Υπάρχει και μια άλλη ανάγνωση όμως: η κλιματική κρίση είναι μια κακή ιστορία. Που είναι άλλο πράγμα από το δυσάρεστη, αφού μας αρέσουν γενικά οι δυστοπίες, οι φρίκες και οι καταστροφές, αρκεί να έχουν πρόσωπο και κίνητρο για να μπορούμε να διαλέξουμε στρατόπεδο. Ενώ όσο και να μισούμε τις υψηλές θερμοκρασίες, αφενός δεν μπορούμε να κάνουμε κάτι για να τις ανακόψουμε άμεσα, κι αφετέρου δεν έχει νόημα να διαδηλώνουμε εναντίον τους και να τις βρίζουμε, κι αυτές και τη σκόνη που λερώνει τα αμάξια μας. Που ακόμα κι αν έρχεται από την Αφρική, ούτε οι πιο βλάκες ρατσιστές δεν πιστεύουν ότι γι’ αυτό φταίνε οι μαύροι.
Όπως και με την πανδημία, η υπερθέρμανση του πλανήτη αποτελεί βαρετό αφήγημα. ΟΚ, θα μας συγκλονίσουν οι πλημμύρες και οι πυρκαγιές, ιδίως αν υπάρχουν ανθρώπινα θύματα (οπότε θα βρούμε κάποιον να κατηγορήσουμε και θα καταλήξουμε να τσακωνόμαστε για ιδεολογίες και κόμματα). Αυτό το απρόσωπο και παντοδύναμο του κλίματος είναι απάλευτο όμως, κυρίως γιατί μας χαλάει το αφήγημα που έχουμε χτίσει για τους εαυτούς μας: ότι είμαστε ανώτερο είδος, ο κόσμος φτιάχτηκε από έναν θεό που μας μοιάζει για να τον κάνουμε ό,τι γουστάρουμε, και γενικά δεν κινδυνεύουμε από τίποτα, γιατί στο τέλος πάντα κερδίζουν οι καλοί (που βασικά είναι οι νικητές που φροντίζουν για την υστεροφημία τους ξαναγράφοντας την ιστορία).
Κάποιοι από εμάς παθιάζονται με αγώνες υπέρ της φύσης και κατά των πολυεθνικών, ενίοτε πετυχαίνουν τοπικές νίκες και σταματούν ένα εργοστάσιο να ρυπαίνει ή μία παραλία να τσιμεντωθεί, σιγά μην καταφέρουν όμως να μειωθεί δραματικά το παγκόσμιο ανθρακικό αποτύπωμα σε βαθμό που θα αντιστραφεί η υπερθέρμανση ολόκληρου πλανήτη. Που και πάλι μπορεί να πάρει αιώνες για να φανούν τα αποτελέσματα, αν και ίσως θα πρέπει να περιμένουμε την επόμενη εποχή των παγετώνων για να δροσίσει λίγο (σε 20-30 χιλιάδες χρόνια τουλάχιστον).
Οπότε προσποιούμαστε ότι δεν υπάρχει θέμα, κι αν υπάρχει θα βρει το ΑΙ τρόπο να το λύσει μωρέ, ας πουλήσουμε ηλεκτρικά αυτοκίνητα παντού (που για να παραχθούν απελευθερώνονται τόνοι CO2 στην ατμόσφαιρα). Και βεντάλιες, ή, ακόμα καλύτερα, φτηνό ρεύμα (που δεν μας νοιάζει καν τι συνεπάγεται η παραγωγή του, αρκεί να μας παίρνει να ανάψουμε αιρκοντίσιον).
Έχει έρθει η πραγματικότητα να μας ψήσει ζωντανούς κι εμείς νομίζουμε ότι θα τη σκαπουλάρουμε επειδή δεν μας αρέσει να πιστεύουμε στην πραγματικότητα. Και το χειρότερο είναι ότι αφού συμβεί ό,τι κακό είναι να συμβεί, θα επικρατήσει το αφήγημα ότι όλα αυτά ήταν θεία τιμωρία γιατί επιτρέψαμε στους ομοφυλόφιλους να παντρεύονται.
Καλή μας τύχη να βρούμε εγκαίρως ένα καλύτερο αφήγημα που θα σαρώσει όλα τα άλλα προκειμένου να αφήσουμε για παρακαταθήκη ότι εμείς σώσαμε τον πλανήτη, κι όχι ότι άρπαξε στον φούρνο στη δική μας βάρδια.
*σκονοθέτης – κινηματογραφιστής
(Αναδημοσίευση από το Facebook)