Όταν ξέσπασε η κρίση χρέους του 2010, ο Νομπελίστας οικονομολόγος, Πολ Κρούγκμαν, ήταν μεταξύ των ειδικών, που πίστευαν ότι η Ελλάδα θα πρέπει να εξέλθει από την Ευρωζώνη, εάν θέλει να δει την οικονομία της να στέκεται ξανά στα πόδια της. Πρότεινε ουσιαστικά έναν «ξαφνικό θάνατο», με στόχο να οδηγηθεί πιο γρήγορα η χώρα στην «ανάσταση». 14 χρόνια μετά πώς βλέπει τα όσα έγιναν;
Σε συνέντευξη που παραχώρησε στον Βασίλη Κωστούλα, στο περιθώριο του συνεδρίου «Economist Impact SE Europe Events», o κ. Κρούγκμαν, αν και επαναλαμβάνει ότι το ευρώ ήταν ένας παράγοντας, που εμπόδισε την άμεση απάντηση της Ελλάδας στην επίθεση των αγορών, αναγνωρίζει ότι υπάρχει κάτι που δεν είχε υπολογίσει σωστά.
«Η Ελλάδα δεν είναι μία υπανάπτυκτη οικονομία. Δεν είναι τόσο πλούσια και παραγωγική όσο η βορειοδυτική Ευρώπη, αλλά δεν είναι τόσο άσχημα. Αυτό που συνέβη στην Ελλάδα ήταν στην πραγματικότητα περισσότερο ένα ζήτημα παράλογης υπερβολής εκ μέρους των κεφαλαιαγορών, που προκάλεσε ροές χρήματος και μετά τον ξαφνικό τερματισμό τους. Αυτό έχει συμβεί πολλές φορές σε πολλές χώρες. Ήταν το ευρώ που εμπόδισε την ικανότητα να απαντήσει σε αυτό. Και για αυτό πίστευα ότι το επιχείρημα της εξόδου της Ελλάδας από το ευρώ ήταν πολύ ισχυρό» εξηγεί.
«Θα πρέπει, όμως, να παραδεχτώ ότι εξεπλάγην με το τι ήταν διατεθειμένη να υποφέρει η ελληνική κοινωνία. Πολλά χρόνια ακραίας ταλαιπωρίας, που δεν ήταν απαραίτητη, αλλά ήταν πάντως πολύ σκληρή. Πάντως και η έξοδος από το ευρώ θα ήταν τεχνικά εξαιρετικά δύσκολη», αναφέρει χαρακτηριστικά ο Νομπελίστας καθηγητής Οικονομικών στο Πανεπιστήμιο City της Νέας Υόρκης. Σήμερα πάντως, καταλήγει, «δεν υπάρχει ιδιαίτερα ελληνικό πρόβλημα».
Τα επιτόκια πρέπει να μειωθούν
Σχολιάζοντας τις εξελίξεις στο μέτωπο της νομισματικής πολιτικής και κληθείς να εκτιμήσει ποιες θα είναι οι επόμενες κινήσεις των μεγάλων κεντρικών τραπεζών, σημειώνει: «Αν έπαιρνα εγώ την απόφαση, θα είχα ήδη “κόψει” τα επιτόκια και σίγουρα θα το έκανα τον επόμενο μήνα. Πιθανώς δεν θα το κάνουν στη Fed, αλλά δεν νομίζω ότι υπάρχει κάποια καλή υπόθεση για να διατηρηθούν τα επιτόκια σε υψηλά επίπεδα».
Ο Μπάιντεν πρέπει να κάνει στην άκρη
Στο μέτωπο των πολιτικών εξελίξεων στη μεγαλύτερη οικονομία του πλανήτη και ερωτηθείς για τις πιέσεις που δέχεται ο Τζο Μπάιντεν αυτό το διάστημα, σημείωσε: «Νομίζω ότι ο Μπάιντεν πρέπει να κάνει στην άκρη και, στην πραγματικότητα, έχω πολύ καλύτερη γνώμη για την αντιπρόεδρο Χάρις απ’ ό,τι πολλοί άνθρωποι. Αλλά εξαρτάται από τον Μπάιντεν». Προειδοποιεί δε πως «οι απειλές για τη δημοκρατία είναι πάντως δεδομένες όποιος και αν θα είναι τελικά ο υποψήφιος των Δημοκρατικών».
Ποια η ανησυχία για τον Τραμπ
Όσον αφορά στην οικονομική πολιτική του Τραμπ και αν αυτή θα μπορούσε να ωφελήσει την οικονομία, όπως πιστεύει μερίδα ειδικών, λέει: «Στην πρώτη του θητεία, δεν έκανε μεγάλη ζημιά. Εφάρμοσε κάποιους δασμούς που δεν ήταν τόσο μεγάλοι. Και οι μειώσεις φόρων ήταν δημοσιονομική τόνωση, δεν είναι τόσο κακό πράγμα. Όμως όλες οι ενδείξεις δείχνουν ότι τώρα θα είναι πολύ, πολύ πιο ριζοσπαστικός στις πολιτικές του και θα εφαρμόσει μεγάλες οριζόντιες αυξήσεις δασμών. Μιλάει για αντικατάσταση των φόρων εισοδήματος με δασμολογικά έσοδα, κάτι που είναι μεταξύ άλλων μαθηματικά αδύνατο».