Η ομιλία της Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν την Πέμπτη (18 Ιουλίου) στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο θα είναι καθοριστικής σημασίας για να εξασφαλίσει την πλειοψηφία που χρειάζεται για να επανεκλεγεί ως πρόεδρος της Επιτροπής. Όμως, για να πείσει όλους τους Ευρωβουλευτές του φιλοευρωπαϊκού συνασπισμού, θα πρέπει να θίξει ορισμένα βασικά θέματα της Ευρωπαϊκής πολιτικής.
Η εν ενεργεία πρόεδρος θα χρειαστεί απλή πλειοψηφία (321 ψήφοι σε σύνολο 720) για να εξασφαλίσει την επανεκλογή της και βασίζεται στις ψήφους του φιλοευρωπαϊκού συνασπισμού, δηλαδή από το κεντροδεξιό Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα (ΕΛΚ), του Σοσιαλιστές & Δημοκράτες (S&D) και το Renew, ενώ οι Πράσινοι έχουν επίσης εκφράσει τη βούλησή τους να την υποστηρίξουν αλλά υπό προϋποθέσεις.
Εάν τα μέλη αυτών των πολιτικών ομάδων την ψηφίσουν, η Φον ντερ Λάιεν θα έχει μια ασφαλή πλειοψηφία, αλλά καθώς η ψηφοφορία είναι μυστική, δεν αποκλείεται να υπάρξουν αποστασίες.
Επιπλέον, εντός του φιλοευρωπαϊκού συνασπισμού, ο οποίος έχει ορκιστεί πολιτικά να παραμείνει ενωμένος απέναντι στην άνοδο των ακροδεξιών μπλοκ, εξακολουθεί να υπάρχει ασάφεια ή ακόμη και απόκλιση σε ορισμένους τομείς πολιτικής.
Για να ελαχιστοποιήσει τον κίνδυνο να μην την ψηφίσουν κάποιοι από τον φιλοευρωπαϊκό συνασπισμό, η φον ντερ Λάιεν θα πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεκτική κατά την ομιλία της πριν από την ψηφοφορία.
Η απαγόρευση των κινητήρων εσωτερικής καύσης
Η αναθεώρηση της de facto απαγόρευσης των κινητήρων εσωτερικής καύσης της ΕΕ για το 2035 έχει αναδειχθεί σε σαφές σημείο ανάφλεξης μεταξύ των τριών ομάδων.
Το σχέδιο «Σχέδιο 5 σημείων» του ΕΛΚ αναφέρει ότι η ομάδα θέλει να αναθεωρήσει την απαγόρευση, και το γερμανικό κόμμα CDU/CSU το έκανε θέμα προεκλογικής εκστρατείας.
Αντίθετα, οι Σοσιαλιστές έχουν καταστήσει τη διατήρηση της απαγόρευσης «βασικό αίτημα» για την επόμενη Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Το Renew έχει επίσης ένα μερίδιο στο θέμα. Αν και οι ευρωβουλευτές ψήφισαν υπέρ της απαγόρευσης και η ομάδα δεν το αναφέρει στο σχέδιο των πολιτικών προτεραιοτήτων της, οι Γερμανοί φιλελεύθεροι το έχουν τονίσει επανειλημμένα.
Ο Γερμανός φιλελεύθερος υπουργός Μεταφορών Φόλκερ Βίσινγκ την περασμένη εβδομάδα ανάρτησε στο Χ ότι οποιαδήποτε άρνηση αναθεώρησης της απαγόρευσης θα ήταν «μια τεράστια εκλογική απάτη».
Η ευρωπαϊκή αυτοκινητοβιομηχανία είναι διχασμένη στο θέμα. Λίγες αυτοκινητοβιομηχανίες ζητούν ρητά την αναθεώρηση της απαγόρευσης, ενώ εταιρείες όπως η Volvo, η Renault και ο ιδιοκτήτης της Fiat και άλλων εμπορικών σημάτων έχουν ζητήσει τη διατήρηση της απαγόρευσης.
Οι κανόνες θα επανεξεταστούν το 2026. Εάν η Φον ντερ Λάιεν επιλέξει να αμβλύνει ή να αναβάλει την απαγόρευση, τότε θα ήταν μια ευκαιρία για να το κάνει αυτό.
Γεωργία: Ο «πράσινος» πονοκέφαλος
Μετά τις διαμαρτυρίες των αγροτών που σάρωσαν την Ευρώπη στις αρχές του 2024, όλες οι ομάδες του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου έθεσαν τα γεωργικά ζητήματα σε προτεραιότητα στον κατάλογο των πολιτικών τους επιθυμιών για την επόμενη θητεία
Ωστόσο, τα αιτήματα αυτά έχουν διαφορετικό βαθμό σπουδαιότητας για τις διάφορες ομάδες, επηρεάζοντας την πιθανή υποστήριξή τους προς τη Φον ντερ Λάιεν.
Όπως ανέφερε το Euractiv την περασμένη εβδομάδα, οι σοσιαλιστές, οι κεντροδεξιοί και οι φιλελεύθεροι υποστηρίζουν τη δίκαιη αμοιβή των αγροτών και την αντιμετώπιση των αθέμιτων εμπορικών πρακτικών ως βασικές προτεραιότητες.
Οι Πράσινοι/EFA επιβεβαίωσαν επίσης στο Euractiv ότι αναμένουν από την Φον ντερ Λάιεν να αναφερθεί σε αυτά τα ζητήματα στην ομιλία της την Πέμπτη.
Το S&D έχει κρατήσει ασαφή τα αιτήματά του σχετικά με τη βιωσιμότητα και τις περιβαλλοντικές πολιτικές στη γεωργία, χωρίς να ζητά συγκεκριμένη νομοθεσία σε αυτό το στάδιο, σύμφωνα με πηγές του κόμματος.
Το Renew, από την άλλη πλευρά, ήταν πιο σαφής ως προς τις προτεραιότητές της, υποστηρίζοντας την αναβίωση των στόχων για τη μείωση της χρήσης φυτοφαρμάκων κατά 50% και την παρουσίαση νέων κανόνων της ΕΕ για την καλή διαβίωση των ζώων, αν και παραμένει αβέβαιο αν η υποστήριξη της φον ντερ Λάιεν εξαρτάται από αυτά τα θέματα.
Το κατά πόσον η απουσία ρητών δεσμεύσεων από τη φον ντερ Λάιεν σχετικά με τις πολιτικές βιώσιμης γεωργίας θα αποτελέσει ανασταλτικό παράγοντα για τους Πράσινους/ΕΥΕΑ, μένει να φανεί, καθώς οι συζητήσεις συνεχίζονται ακόμη, σύμφωνα με πηγή από την ομάδα των Πρασίνων που βρίσκεται κοντά στις διαπραγματεύσεις.
«Είναι σημαντικό να μην ξεχαστεί απλώς η βιωσιμότητα των γεωργικών πρακτικών και των διατροφικών μας συστημάτων», πρόσθεσε η πηγή.
Η διατύπωση σχετικά με τη σύγκρουση στη Μέση Ανατολή
Η Φον ντερ Λάιεν αναμένεται να θέσει τα εξής βασικά ζητήματα: Την υποστήριξη της Ουκρανίας, την αντιμετώπιση της οικονομικής ισχύος της Κίνας και την προώθηση της διεύρυνσης. Παραμένει άγνωστο το τι θα γίνει όταν πρόκειται να αναπτύξει πιο αμφιλεγόμενα θέματα, όπως η Γάζα, τα οποία θα μπορούσαν να της κοστίσουν κάποιες ψήφους αριστερά και δεξιά, ανάλογα με τη διατύπωση.
Μια υπερβολικά ισχυρή έμφαση σε μια ακόμη πιο «γεωπολιτική Επιτροπή» θα μπορούσε να εγείρει ερωτήματα, ιδίως δεδομένου ότι έχει κατηγορηθεί για υπερβολικά ευνοϊκή στάση προς το Ισραήλ κατά την πρώτη της θητεία.
Η Φον ντερ Λάιεν αναμένεται να υποστηρίξει ότι το μπλοκ πρέπει να επενδύσει περισσότερα στην ευρωπαϊκή άμυνα τα επόμενα πέντε χρόνια, κάτι στο οποίο μπορούν να συμφωνήσουν το ΕΛΚ, οι Σοσιαλιστές και οι Φιλελεύθεροι.
Ωστόσο, πρέπει να υπεισέλθει σε αποχρώσεις για να πάρει (ή να κρατήσει) συγκεκριμένες χώρες στο πλευρό της.
Ένα βασικό ζήτημα θα μπορούσε να είναι η αναφορά στις πρόσφατες προτάσεις για την ενίσχυση της ασφάλειας στην ανατολική Ευρώπη, η οποία χρησιμοποιείται επίσης ως κίνητρο πίεσης για τον Συνασπισμό Πολιτών του Ντόναλντ Τουσκ στην Πολωνία, ή η δημιουργία μιας χρηματοδοτούμενης από την ΕΕ ασπίδας αεράμυνας, την οποία προωθούν επίσης ο Τουσκ και ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης.
Για να κερδίσει τουλάχιστον κάποιες από τις ψήφους των Ευρωπαίων Συντηρητικών και Μεταρρυθμιστών (ECR) της Τζόρτζια Μελόνι, θα πρέπει να επαναλάβει ότι είναι έτοιμη να ενισχύσει την εξωτερική διάσταση της μεταναστευτικής πολιτικής της ΕΕ, εξετάζοντας το ενδεχόμενο εξωτερικής ανάθεσης διαδικασιών και ανάπτυξης οικονομικών συμπράξεων με γειτονικές χώρες.
Πηγή: Euractiv