NewsEdit «Η Κομισιόν δεν παρείχε στο κοινό αρκούντως ευρεία πρόσβαση στις συμβάσεις αγοράς εμβολίων κατά του Covid19».
Αυτή ήταν η απόφαση του Γεν. Δικαστήριου της ΕΕ για την προσφυγή που είχαν κάνει ευρωβολευτές κατά της Προέδρου της Κομισιόν Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν, μία μέρα πριν την επανεκλογή της.
Στο παρελθόν, η φον ντερ Λάιεν είχε αντιμετωπίσει επικρίσεις από τους ευρωβουλευτές, επειδή παρείχε μόνο μερική πρόσβαση στις συμβάσεις εμβολίων, των οποίων οι επεξεργασμένες εκδόσεις τοποθετήθηκαν στο διαδίκτυο.
Παρά τα εύσημα στην αρχή για τη διαπραγμάτευση των συμβάσεων για τα εμβόλια COVID που τα κατέστησε διαθέσιμα στην Ευρώπη, η υπόθεση επισκιάστηκε γρήγορα από την έλλειψη διαφάνειας.
Σύμφωνα με το Δικαστήριο, η Επιτροπή «δεν απέδειξε ότι η ευρύτερη πρόσβαση στις εν λόγω ρήτρες θα υπονόμευε πράγματι τα εμπορικά συμφέροντα των εν λόγω επιχειρήσεων».
Μέχρι στιγμής, το ζήτημα δεν έχει επηρεάσει την υποψηφιότητα της φον ντερ Λάιεν, η οποία γρήγορα απέσπασε την κοινή στήριξη από τις κύριες πολιτικές δυνάμεις της προηγούμενης κοινοβουλευτικής συνόδου, δηλαδή του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος, των Σοσιαλδημοκρατών και του Renew Europe.
Η απόφαση αυτή, ωστόσο, θέτει ένα δίλημμα για τους Πράσινους – οι οποίοι αμφισβήτησαν τις αναδιατυπώσεις της Επιτροπής ενώπιον του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου. Οι Πράσινοι φλερτάρονται από την φον ντερ Λάιεν τις τελευταίες ημέρες, καθώς προσπαθεί να ενισχύσει την υποστήριξη για την υποψηφιότητά της εν όψει της ψηφοφορίας της Πέμπτης.
«Αυτές οι συμβάσεις αφορούν τη δημόσια υγεία και είναι προς το δημόσιο συμφέρον οι πληροφορίες που περιέχουν σχετικά με τις τιμές των δόσεων, την ευθύνη για παρενέργειες, τα χρονοδιαγράμματα παράδοσης και άλλες βασικές πληροφορίες να είναι όσο το δυνατόν πιο διαφανείς και προσβάσιμες στο κοινό», δήλωσε ο ευρωβουλευτής Κιμ βαν Σπάρεντακ σε δελτίο Τύπου μετά την υποβολή της αίτησης για την υπόθεση στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο.
Η απόφαση μπορεί να προσβληθεί από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή εντός δύο μηνών.
ΣΥΡΙΖΑ για Φον ντερ Λάιεν: «Οι Ευρωπαίοι άρχοντες του ΕΛΚ αντιμετώπισαν μέχρι και την πανδημία ως… ευκαιρία»
«Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο αποφάνθηκε σήμερα ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή επί Προεδρίας Φον ντερ Λάιεν δεν παρείχε επαρκή πρόσβαση με διαφάνεια στις συμβάσεις προμήθειας εμβολίων κατά του Covid 19. Πιο συγκεκριμένα, το Δικαστήριο αποφάσισε ότι είναι παράτυπη η κίνηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να αλλοιώσει τμήματα των συμβάσεων με τις φαρμακευτικές εταιρίες, με τη δικαιολογία της προστασίας των εταιρικών συμφερόντων» τονίζει σε ανακοίνωσή του ο ΣΥΡΙΖΑ και προσθέτει «Δεν είναι η πρώτη φορά που η κ. Φον ντερ Λάιεν εμπλέκεται σε υποθέσεις αδιαφανούς διαχείρισης. Το θέμα σε αυτή την περίπτωση είναι ότι οι Ευρωπαίοι άρχοντες του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος αντιμετώπισαν μέχρι και την πανδημία ως…ευκαιρία. Μετά και από αυτή την εξέλιξη, το ερώτημά μας είναι σαφές: Επιμένουν να υπερψηφίσουν την Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν οι Ευρωβουλευτές της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ;».
Η ιστορία ενός σκανδάλου
Οι κορυφαίοι Ευρωπαίοι εισαγγελείς ερευνούν εδώ και πολλούς μήνες καταγγελίες για ποινικά αδικήματα σε σχέση με τις διαπραγματεύσεις για το εμβόλιο μεταξύ της προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν και του διευθύνοντος συμβούλου της Pfizer Αλμπερτ Μπουρλά, σύμφωνα με εκπρόσωπο της εισαγγελίας της Λιέγης.
Ερευνητές από την Ευρωπαϊκή Εισαγγελία (EPPO) ανέλαβαν από το τέλος του 2023 από Βέλγους εισαγγελείς που ερευνούν τη Φον ντερ Λάιεν για «παρέμβαση σε δημόσιες λειτουργίες, καταστροφή SMS, διαφθορά και σύγκρουση συμφερόντων», σύμφωνα με νομικά έγγραφα που είδε το Politico και εκπρόσωπο της εισαγγελίας της Λιέγης. Ενώ οι εισαγγελείς της EPPO διερευνούν εικαζόμενα ποινικά αδικήματα, κανείς δεν έχει κατηγορηθεί ακόμη σε σχέση με την υπόθεση.
Η έρευνα ξεκίνησε αρχικά από τις βελγικές δικαστικές αρχές στις αρχές του 2023, μετά από ποινική καταγγελία που υπέβαλε ο τοπικός λομπίστας Frédéric Baldan. Αργότερα προστέθηκαν οι κυβερνήσεις της Ουγγαρίας και της Πολωνίας -αν και η τελευταία βρίσκεται στη διαδικασία απόσυρσης της καταγγελίας μετά την εκλογική νίκη του Ντόναλντ Τουσκ, δήλωσε στο Politico εκπρόσωπος της πολωνικής κυβέρνησης.
Η καταγγελία του Baldan επικεντρώθηκε σε μια υποτιθέμενη ανταλλαγή μηνυμάτων κειμένου μεταξύ της Φον ντερ Λάιεν και του αφεντικού της Pfizer κου Μπουρλά, ενόψει της μεγαλύτερης συμφωνίας εμβολίων της ΕΕ, στο απόγειο της πανδημίας Covid-19, σε μια υπόθεση που ονομάστηκε «Pfizergate».
Οι New York Times, οι οποίοι πρώτοι αποκάλυψαν ότι η ανταλλαγή πραγματοποιήθηκε καθώς οι δύο ηγέτες διαπραγματεύονταν τους όρους της συμφωνίας, ξεκίνησαν παράλληλη αγωγή κατά της Επιτροπής αφού αρνήθηκε να αποκαλύψει το περιεχόμενο των μηνυμάτων, μετά από αίτημα πρόσβασης σε έγγραφα.
Η είδηση ότι η EPPO διερευνά τώρα την υπόθεση, βάζει πρόσθετα στο επίκεντρο τον ρόλο του προέδρου της Επιτροπής στη συμφωνία, η οποία είχε εκτιμώμενη αξία άνω των 20 δισεκατομμυρίων ευρώ. Η EPPO ηγείται πανευρωπαϊκών ερευνών για οικονομικά εγκλήματα και θεωρητικά θα μπορούσε να κατασχέσει τηλέφωνα και άλλο σχετικό υλικό από γραφεία της Επιτροπής ή σε άλλες χώρες της Ευρώπης, όπως η γενέτειρα της Φον ντερ Λάιεν, Γερμανία.
Η εξέλιξη έρχεται σε μια ευαίσθητη στιγμή για την επικεφαλής της ΕΕ, καθώς διεκδικεί μια ακόμα θητεία.
Η Επιτροπή έχει μέχρι στιγμής αρνηθεί να αποκαλύψει το περιεχόμενο των γραπτών μηνυμάτων ή ακόμη και να επιβεβαιώσει την ύπαρξή τους. Η συμφωνία, η διαπραγμάτευση της οποίας έγινε στο απόγειο της πανδημίας το 2021, θεωρήθηκε αρχικά ως θρίαμβος για τη Φον ντερ Λάιεν. Ωστόσο, η τεράστια ποσότητα εμβολίων που αγοράστηκε έχει προκαλέσει αντιδράσεις, με το Politico να αποκαλύπτει στα τέλη του περασμένου έτους ότι δεν χρησιμοποιήθηκαν δόσεις αξίας τουλάχιστον 4 δισεκατομμυρίων ευρώ. Έκτοτε, η σύμβαση εμβολίου με την Pfizer έχει τύχει επαναδιαπραγμάτευσης.
Υποστηρικτές της διαφάνειας και ορισμένοι πολιτικοί αντίπαλοι προσπάθησαν να ασκήσουν πίεση στην Επιτροπή για να συζητήσει την υπόθεση, αλλά η Φον ντερ Λάιεν έχει μέχρι στιγμής αποφύγει να το κάνει. Απαντώντας σε μια ευθεία ερώτηση που της έθεσε το Politico σχετικά με τα γραπτά μηνύματα, η Φον ντερ Λάιεν είπε: «Ό,τι είναι απαραίτητο σχετικά με αυτό έχει ειπωθεί και ανταλλαγεί. Και θα περιμένουμε τα αποτελέσματα».
Το 2022, η EPPO ανακοίνωσε ότι εξετάζει την προμήθεια εμβολίων της ΕΕ γενικότερα, αλλά αυτή είναι η πρώτη φορά που το γραφείο συνδέεται ρητά με το Pfizergate.
Η υπόθεση που εξετάζεται τώρα από την EPPO συγκεντρώνει πολλά διαφορετικά νομικά, πολιτικά και οικονομικά σκέλη -και διασυνδέεται με αγωγές που άσκησε ο φαρμακευτικός κολοσσός Pfizer κατά της Ουγγαρίας και της Πολωνίας.