Γράφει ο Δρ. Μάριος Παναγιώτης Ευθυμιόπουλος *
Τα γεγονότα της 7ης Οκτωβρίου 2023, αποτελούν την αντίστοιχη11η Σεπτεμβρίου του 2001 των ΗΠΑ, για το Ισραήλ. Το γεγονός αυτό έμελλε να αλλάξει και το χάρτη ασφαλείας της Μέσης Ανατολής αλλά και της ευρύτερης περιοχής. Όλα τα δεδομένα ασφάλειας είναι πλέον υπό διαμόρφωση. Οι πολεμικές συρράξεις καλά κρατούν. Ωστόσο πολλαπλασιάζονται. Το Διεθνές Δίκαιο έχει παραβιαστεί πολλαπλές φορές. Αλλά το ίδιο έχουν πράξει και άλλες χώρες μέχρι την 7η Οκτωβρίου. Όπως κάνει η Τουρκία χρόνια τώρα σε περιοχές που δεν έπρεπε να εμπλακεί.
Δεν υπάρχει ισοζύγιο πλέον και σταθερότητα στη περιοχή. Ωστόσο το έναυσμα το έδωσαν οι τρομοκρατικές και εγκληματικές επιθέσεις της 7ης Οκτωβρίου. Θεωρείται χτύπημα-ταφόπλακα στην πιθανότητα ειρήνης και αναγνώρισης βημάτων προς την επίλυση του Παλαιστινιακού που προωθούσε μεταξύ άλλων και η Σαουδική Αραβία με το Ισραήλ μέχρι εκείνη τη στιγμή με τις ευλογίες πολλών κρατών. Το Σύμφωνο του Αβραάμ 2.
Αντιθέτως σήμερα, βρισκόμαστε σε μια περίοδο κλιμακούμενης πολιτικής πρόκλησης. Υπάρχει χαρακτηριστική αστάθεια και φόβος. Βρισκόμαστε εν μέσω σοβαρών πιθανών σεναρίων αλλαγών αλλά και εξελίξεων. Πλέον η παραβίαση του Διεθνούς Δικαίου από όλες τις πλευρές είναι δεδομένη. Συνεπώς μια πιθανή παγκόσμια ‘ανακατωσούρα’ να βρίσκεται προ των πυλών.
Τα δεδομένα: Οι επιθέσεις του Ισραήλ θα συνεχιστούν. Μέχρι να τερματιστεί το στρατιωτικό και πολιτικό σκέλος της Χαμάς, αλλά και να επιστραφούν οι όμηροι. Κάτι που είναι δύσκολο ακόμα να επιτευχθεί. Έχει υπάρξει το πάγωμα των όποιων διαπραγματεύσεων για την επίλυση του λεγόμενου Παλαιστινιακού ζητήματος, γιατί στη παρούσα συγκυρία τα πράγματα έχουν αλλάξει σε όλα τα επίπεδα πολιτικής διαπραγμάτευσης αλλά και ασφάλειας.
Η Γάζα έχει ισοπεδωθεί ήδη στο 80% και ο ανθρώπινος παράγοντας (οι πολίτες) θρηνούν χιλιάδες νεκρούς στη περιοχή. Η Παλαιστινιακή αρχή ακόμα να αποκτήσει την πολιτική δυναμική να μιλά για όλους τους Παλαιστινίους και το μίσος μεγαλώνει γιατί είναι χιλιάδες οι νεκροί. Και πολλές οι επιθέσεις. Αλλά πολλές και οι επιθέσεις της Χεσμπολάχ, της Χαμάς, του Ιράν αλλά και των Χούτι.
Ένας κανονικός υβριδικός ασύμμετρος πόλεμος με το Ισραήλ. Έτσι το εκλαμβάνει το Ισραήλ και απλά θα συνεχίσει. Αντιθέτως η άλλη πλευρά θα επιδιώξει μεγαλύτερο συγκεντρωτικά όλες τις εγκληματικές οργανώσεις να τις μαζέψει σε μια εναντίον ενός ειδικού στόχου. Του Ισραήλ. Το συμφερόντων αυτού και των συμμάχων αυτού. Πρακτικά το οργανωμένο έγκλημα και τρομοκρατία εναντίον ενός κράτους. Ωστόσο με όλες τις ηγεσίες να ‘διψούν’ για μία συνεχιζόμενα κλιμακούμενη σύρραξη και ουσιαστικά έναν πολυδιάστατο πόλεμο.
Πρακτικά αυτό θα σημάνει αλλαγή στάσης των όρων ασφαλείας διεθνώς, περιφερειακά και εθνικά για ακόμα μια φορά των κρατών μας. Γιατί εμείς πρώτα από όλα πρέπει λόγω εγγύτητας να φροντίσουμε την ασφάλεια όλων των πολιτών που διαμένουν και επισκέπτονται τις χώρες μας.
Σε ένα πολλαπλασιαστικό πόλεμο που δεν συγκρατείται αλλά εξελίσσεται, η Ελλάδα και η Κυπριακή Δημοκρατία, οφείλουν να επενδύσουν περαιτέρω σε υποδομές, ανθρώπινό δυναμικό και τεχνολογία όπως και εξοπλισμό ώστε να ενισχυθεί ο ρόλος και η ασφάλεια των χωρών μας, σε θαλάσσιο, εναέριο και χερσαίο χώρο. Να μελετηθεί η υπάρχουσα στρατηγική και να αναβαθμιστεί ώστε να πληρεί και αυτά τα δεδομένα που δεν μπορούμε να σκεφτούμε.
Βασικό μέλημα η αναθεώρηση όλων των όρων εμπλοκής αλλά και λειτουργίας και ασφάλειας σε όλα τα επίπεδα. Βασικός παράγοντας είναι να μπορούμε να συνθέσουμε στόχους και σκοπούς που να προλαμβάνουν όλες τις περιπτώσεις ασφαλείας συμβατές και ασύμβατες. Υβριδικές απειλές ακόμα και σενάρια υποθετικά.
* Αναπληρωτής Καθηγητής Διεθνούς Στρατηγικής και Ασφάλειας
Πρόεδρος Τμήματος Ιστορίας, Πολιτικών και Διεθνών Σπουδών
Πανεπιστήμιο Νεάπολις Πάφος
Πρόεδρος, Strategy International (SI) Ltd.