Την απογοήτευσή της για την έλλειψη ίσου αριθμού ανδρών και γυναικών στη νέα Επιτροπή, εξέφρασε η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου σήμερα στις Βρυξέλλες.
Η πρόεδρος της Επιτροπής δήλωσε ότι κατά τη διάρκεια της πολιτικής ζωής της έχει παλέψει για την πρόσβαση των γυναικών σε θέσεις λήψης αποφάσεων και σε ηγετικές θέσεις και πως και αυτή τη φορά ήθελε ίσο αριθμό ανδρών και γυναικών στη νέα Επιτροπή, όμως παραδέχτηκε ότι ο δρόμος είναι «δύσκολος», αλλά «αξίζει τον κόπο».
Η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν που επανεξελέγη πρόεδρος της Επιτροπής στα μέσα Ιουλίου, με επιστολή της που απέστειλε στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες, ζήτησε από όλες τις χώρες της ΕΕ να προτείνουν μία γυναίκα και έναν άνδρα Επίτροπο, ως τα τέλη Αυγούστου. Ωστόσο αυτό δεν έγινε, καθώς όπως αποκάλυψε η ίδια, οι αρχικές προτάσεις από τα 25 κράτη-μέλη (με εξαίρεση την ίδια που είναι από τη Γερμανία και την Εσθονή, Κάγια Κάλας, που έχει ήδη διοριστεί Ύπατος Εκπρόσωπος της ΕΕ), ήταν 4 γυναίκες και 21 άνδρες.
« Η εμπειρία μου λέει ότι αν δεν το ζητήσεις δεν το παίρνεις. Δεν έρχεται από μόνο του. Γι’ αυτό και έστειλα την επιστολή μου. Εάν δεν είχα στείλει αυτήν την επιστολή, η κατάσταση θα ήταν ακόμα χειρότερη», είπε η ίδια, προσθέτοντας ότι «είναι ένα δύσκολο ταξίδι, αλλά αυτό δεν αλλάζει καθόλου την αποφασιστικότητά της. Σύμφωνα με την Φον ντερ Λάιεν, η διαδικασία για την επιλογή των Επιτρόπων συνεχίζεται και σήμερα υπάρχει διψήφιος αριθμός γυναικών. «Δεν έχω δει όλους τους πιθανούς υποψήφιους και συνομιλώ με όλα τα κράτη και τις κυβερνήσεις για τα διαφορετικά ονόματα, για τις διάφορες εναλλακτικές», ανέφερε. Τόνισε, επίσης, ότι δύο είναι τα κριτήρια για την επιλογή των Επιτρόπων. Το πρώτο είναι η ικανότητα και οι δεξιότητες και το δεύτερο είναι η «ισορροπία» με βάση τη γεωγραφία και το φύλο.
Στο τέλος αυτής της διαδικασίας, η φον ντερ Λάιεν θα πρέπει να ανακοινώσει ως τα μέσα Σεπτεμβρίου, το νέο κολέγιο των Επιτρόπων και τα χαρτοφυλάκια που ανατίθενται στον καθένα. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο θα έχει στη συνέχεια τον τελευταίο λόγο για την υποψηφιότητά τους, με τις ακροάσεις των Επιτρόπων που θα διεξαχθούν τον Οκτώβριο στις Βρυξέλλες και την ψηφοφορία των ευρωβουλευτών να πραγματοποιείται στο τέλος των ακροάσεων. Θεωρητικά, η νέα Επιτροπή φον ντερ Λάιεν θα πρέπει να αναλάβει καθήκοντα την 1η Νοεμβρίου.
Στις 11 Σεπτεμβρίου θα παρουσιαστεί η νέα ομάδα της Κομισιόν στους επικεφαλής των ευρωομάδων στην Ευρωβουλή. Ο γρίφος είναι δύσκολος για την Φον ντερ Λάιεν, καθώς καλείται να τηρήσει ισορροπίες μεταξύ των βασικών ευρωπαϊκών πολιτικών ομάδων, μεταξύ των φύλων, λαμβάνοντας υπόψη και τη γεωγραφική κατανομή, την ώρα που οι εθνικές κυβερνήσεις και οι υποψήφιοί τους ελπίζουν να εξασφαλίσουν κάποιο από τα κορυφαία πόστα.
Οι διαβουλεύσεις, σύμφωνα με το Politico, γίνονται ως επί το πλείστον κεκλεισμένων των θυρών με απευθείας επαφές της Φον ντερ Λάιεν με αρχηγούς κρατών και κυβερνήσεων, αλλά πολιτικές πιέσεις ασκούνται ενίοτε και ανοικτά στην επικεφαλής της Κομισιόν και τους συνεργάτες της.
Η ανταγωνιστικότητα, η άμυνα, η διεύρυνση της ΕΕ θα είναι από τις βασικές προτεραιότητες της Φον ντερ Λάιεν την επόμενη πενταετία, αλλά εξίσου επιθυμητά από τις εθνικές κυβερνήσεις είναι και χαρτοφυλάκια που αφορούν στη διαχείριση κοινοτικών κονδυλίων, όπως εκείνα του Προϋπολογισμού, της Συνοχής ή των οικονομικών υπηρεσιών. Το Politico παρουσιάζει μια λίστα με τα κορυφαία χαρτοφυλάκια της νέας Κομισιόν και τα φαβορί, τοποθετώντας τον Απόστολο Τζιτζικώστα πρώτο στη λίστα των επικρατέστερων για το χαρτοφυλάκιo της Συνοχής.
Αναφέρει συγκεκριμένα σε ότι αφορά στο χαρτοφυλάκιο Συνοχής:
«Αν και δεν είναι απαραίτητα το πιο εντυπωσιακό χαρτοφυλάκιο, εκείνο της συνοχής επιβλέπει περίπου το ένα τρίτο του προϋπολογισμού της ΕΕ και διαχειρίζεται προγράμματα χρηματοδότησης που υπερβαίνουν τα όρια άλλων χαρτοφυλακίων. Η Συνοχή θα μπορούσε να αποκτήσει ένα νέο όνομα που θα ταιριάζει καλύτερα σε μια Επιτροπή που εστιάζει στις επενδύσεις και πιθανώς να μετονομαστεί σε «περιφερειακές επενδύσεις». Η σημασία του χαρτοφυλακίου αυτού θα συνδεθεί επίσης με την επικείμενη συζήτηση για τον επόμενο επταετή προϋπολογισμό της ΕΕ και την πιθανότητα να αλλάξει τον τρόπο που οι Βρυξέλλες διανέμουν τα κεφάλαια στις φτωχότερες περιοχές.
Πρώτο στη λίστα των επικρατέστερων για το πόστο αναφέρει το Politico τον Έλληνα υποψήφιο επίτροπο και πρώην περιφερειάρχη της Κεντρικής Μακεδονίας, Απόστολο Τζιτζικώστα, «που έχει εμπειρία στην επίβλεψη της εφαρμογής κοινοτικών κονδυλίων. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης έχει καταστήσει σαφές ότι η Αθήνα προσβλέπει σε ένα σημαντικό χαρτοφυλάκιο, ιδιαίτερα λόγω του σημαντικού ρόλου που έπαιξε προκειμένου να εξασφαλίσει η Φον ντερ Λάιεν τη δεύτερη θητεία».
Για το ίδιο πόστο της Συνοχής, ή όπως αλλιώς μετονομαστεί, το Politico αναφέρει άλλα δύο ονόματα, εκείνο της πρώην υπουργού Εξωτερικών, Δικαιοσύνης και Περιφεριακής Ανάπτυξης της Βουλγαρίας, Εκατερίνα Ζαχάριεβα, αλλά και της Ρουμάνας ευρωβουλευτού Ροξάνα Μινζάτου».
Οικονομία
Ένα από τα πλέον περιζήτητα χαρτοφυλάκια είναι εκείνο της οικονομίας με αρκετούς νυν και πρώην υπουργούς Οικονομικών να περιλαμβάνονται μεταξύ των υποψηφίων. Η Ιταλίδα πρωθυπουργός Τζόρτζια Μελόνι έχει καταστήσει σαφή την επιθυμία της να ανατεθεί στον εκλεκτό της, τον ακροδεξιό Ραφαέλε Φίτο, ένα σημαντικό χαρτοφυλάκιο για την οικονομία, αλλά μερίδιο από την πίτα αυτή διεκδικούν κι άλλοι, όπως ο νυν υπουργός Οικονομικών της Αυστρίας Μάγκνους Μπρούνερ, οι πρώην συνάδελφοί του της Ιρλανδίας και της Πορτογαλίας, Μάικλ ΜακΓκράθ και Μαρία Λουίς Αλμπουκέρκε αντίστοιχα, ο Πολωνός Πιοτρ Σέραφιν – δεξί χέρι επί σειράν ετών του πρωθυπουργού Ντόναλντ Τουσκ –, ο Σλοβένος Τόμας Βέζελ, ο Ολλανδός πρώην υπουργός Οικονομικών και επίτροπος από τον περασμένο Οκτώβριο της απερχόμενης Κομισιόν, Γούπκε Χέκστρα, υπέρμαχος της δημοσιονομικής πειθαρχίας.
Άμυνα
Η Φον ντερ Λάιεν σχεδίαζε ακόμη και πριν λάβει την έγκριση για μια δεύτερη θητεία στο τιμόνι της Κομισιόν ένα χαρτοφυλάκιο για την άμυνα, που φαινόταν αρχικά σημαντικό, αλλά στο μεταξύ έχει χάσει λίγη από τη λάμψη του, όπως λέει το Politico.
Μεταξύ των ονομάτων που ακούγονται για τη θέση του επιτρόπου Άμυνας – πόστο που μπορεί να αποδειχθεί ενδιαφέρον σε περίπτωση επιστροφής του Ντόναλντ Τραμπ στον Λευκό Οίκο – περιλαμβάνονται εκείνα του Βάλντις Ντομπρόφσκις – εκτελεστικού αντιπροέδρου και επιτρόπου Εμπορίου στην απερχόμενη Κομισιόν – και του φιλελεύθερου Γάλλου Τιερί Μπρετόν, που ήταν υπεύθυνος για την Εσωτερική Αγορά, την αμυντική βιομηχανία και τη τεχνολογία στην προηγούμενη Κομισιόν της Φον ντερ Λάιεν και είναι κοινό μυστικό ότι επιθυμεί μια προαγωγή του παρά τις επιθέσεις που είχε εξαπολύσει κατά της Φον ντερ Λάιεν στη διάρκεια της προεκλογικής περιόδου. Ο εκλεκτός του Μακρόν προαλείφεται για το προσδοκώμενο από το Παρίσι χαρτοφυλάκιο για τη «στρατηγική αυτονομία και βιομηχανία».
Γεωργία
Η Φον ντερ Λάιεν φέρεται, σύμφωνα με το δημοσίευμα του Politico, να αναζητεί πιο στιβαρά χέρια από εκείνα του απερχόμενου Επιτρόπου Γεωργίας Γιάνους Βοϊτσεχόφσκι, τον οποίο έβαλε στο περιθώριο στην πρώτη θητεία της.
Μεταξύ εκείνων που ακούγονται για το πόστο είναι ο Κύπριος πρώην υπουργός Γεωργίας, Κώστας Καδής, ο Κρίστοφ Χάνσεν από το Λουξεμβούργο και ο Ολλανδός Γούπκε Χέκστρα, αν και θεωρείται πιθανότερο ο τελευταίος να αναλάβει το χαρτοφυλάκιο του εμπορίου.
Εμπόριο
Με τους περισσότερους να εποφθαλμιούν ένα «μεγάλο» χαρτοφυλάκιο οικονομίας που θα περιλαμβάνει την ανταγωνιστικότητα, τη βιομηχανία ή τις χρηματοοικονοικές υπηρεσίες, το πόστο της εμπορικής πολιτικής δεν είναι τόσο περιζήτητο όσο άλλοτε, πόσω μάλλον που η Φον ντερ Λάιεν το έθεσε κάτω από την οικονομική ασφάλεια στη λίστα των προτεραιοτήτων της δεύτερης θητείας της.
Φαβορί για το πόστο αυτό είναι ο Γούπκε Χέκστρα καθώς η ολλανδική κυβέρνηση ποντάρει στις καλές της σχέσεις με την Φον ντερ Λάιεν. Βλέψεις για το χαρτοφυλάκιο του εμπορίου έχει και η Σουηδία, που το κατείχε από το 2014 μέχρι το 2019 και επιθυμεί να το ανακτήσει με την υποψήφιά της, Τζέσικα Ρόσγουολ με στόχο να αναβιώσει την ατζέντα του ελεύθερου εμπορίου της ΕΕ. Μια τρίτη επιλογή είναι εκείνη του Ιρλανδού Μάικλ ΜακΓκράθ, αν και δεν συγκεντρώνει πολλές πιθανότητες.
Τεχνολογία
Φαβορί για το εν λόγω πόστο της τεχνολογίας ή της καινοτομίας ή ενός συνδυασμού των δύο θεωρείται η Φινλανδή Χένα Φιρκούνεν, που είχε διατελέσει υπουργός Παιδείας στην πατρίδα της επί τρία χρόνια, ενώ ως μέλος της Ευρωβουλής εργάστηκε σε πολλά προβεβλημένα πρότζεκτ για την τεχνολογία και την καινοτομία. Στα υπέρ της, όπως αναφέρει το Politico, είναι και η αγάπη για τα άλογα που μοιράζεται με την Φον ντερ Λάιεν.
Για χαρτοφυλάκιο που θα σχετίζεται με την τεχνολογία φημολογείται πάντως και η Πορτογαλέζα Μαρία Λουίς Αλμπουκέρκε.
Διεύρυνση
Η Φον ντερ Λάιεν έχει δεσμευτεί να δημιουργήσει ένα χωριστό χαρτοφυλάκιο για τη διεύρυνση της ΕΕ, ενδεικτικό της σημασίας που δίνει στο πόστο μετά και τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία και την έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων με το Κίεβο και τη Μολδαβία και τη νέα ώθηση για συμπερίληψη χωρών των δυτικών Βαλκανίων, που θα απαιτήσει πολύ τεχνική και νομική εργασία, αλλά και πολιτικούς χειρισμούς.
Ο Λετονός Βάλντις Ντομπρόσφκις ακούγεται μεταξύ των επικρατέστερων για το πόστο καθώς τα κράτη της Βαλτικής πιέζουν για την ένταξη της Ουκρανίας στην ΕΕ, αλλά η Ουγγαρία έχει εκφράσει την επιθυμία να το διατηρήσει με τον υποψήφιό της Όλιβερ Βάρχελι, αν και συγκεντρώνει λιγοστές πιθανότητες λόγω της αντίθεσής της στη διεύρυνση.
Ενέργεια – Κλίμα
Σύμφωνα με χθεσινό δημοσίευμα της γερμανικής εφημερίδας Die Welt η Φον ντερ Λάιεν αναμένεται να επιλέξει τον νυν υπουργό Βιομηχανίας της Τσεχίας, Γιόζεφ Σικέλα, ως νέο Ευρωπαίο επίτροπο Ενέργειας, αλλά σύμφωνα με το Politico για το πόστο αυτό έχουν προταθεί και ο Δανός πρώην υπουργός Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, Νταν Γιόργκενσεν, και η Ισπανίδα Τερέσα Ριμπέρα.