Ο Ζελένσκι απορρίπτει την “καταστροφική” ειρηνευτική πρωτοβουλία Κίνας-Βραζιλίας – Τι προβλέπει το σχέδιο του Πεκίνου

Ο πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι απέρριψε την ειρηνευτική πρωτοβουλία Κίνας-Βραζιλίας για τον πόλεμο στην Ουκρανία ως «καταστροφική» και παραπονέθηκε ότι το Κίεβο δεν συμμετέχει στη διαδικασία.

Η Κίνα και η Βραζιλία ζήτησαν τον Μάιο να διεξαχθεί διεθνής ειρηνευτική διάσκεψη, την οποία να αναγνωρίζουν η Ρωσία και η Κίνα, με την ισότιμη συμμετοχή όλων των πλευρών, καθώς και δίκαιη συζήτηση όλων των ειρηνευτικών σχεδίων.

«Η πρόταση Κίνας-Βραζιλίας είναι … καταστροφική, είναι απλά μια πολιτική δήλωση», δήλωσε ο Ζελένσκι σε συνέντευξη που δημοσιεύθηκε σήμερα από το βραζιλιάνικο δίκτυο Metropoles.

«Πώς μπορείς να λες ‘ορίστε, η πρωτοβουλία μας’ χωρίς να ζητάς τίποτα από εμάς;».

Ο Ζελένσκι δήλωσε ότι η πρωτοβουλία στερείται σεβασμού για την Ουκρανία και την εδαφική της ακεραιότητα, σύμφωνα με το βίντεο που δημοσιοποίησε το Metropoles, και ότι ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν πρέπει να λάβει μέτρα για να δείξει ότι επιθυμεί να τερματιστεί ο πόλεμος.

Ο Ουκρανός ηγέτης δήλωσε ότι έχει προθυμοποιηθεί να συζητήσει τις προτάσεις με την Κίνα και τη Βραζιλία.

Το Reuters μετέδωσε τον Ιούνιο ότι η Κίνα προσπαθούσε να εξασφαλίσει τη συμμετοχή αναπτυσσόμενων χωρών σε αυτή την πρωτοβουλία των έξι σημείων, που παρουσιάστηκε πριν από τη διάσκεψη υπό την ηγεσία της Ουκρανίας που έγινε στην Ελβετία.

Ο Πούτιν δήλωσε τον Μάιο ότι στηρίζει τις κινεζικές ειρηνευτικές προτάσεις και δήλωσε αυτό τον μήνα ότι η Κίνα και η Βραζιλία, καθώς και η Ινδία, θα μπορούσαν να ενεργήσουν ως μεσολαβητές σε πιθανές ειρηνευτικές συνομιλίες για την Ουκρανία.

Ένα σχέδιο 12 σημείων, που παρουσίασε το Πεκίνο σε προηγούμενη φάση του πολέμου, συνάντησε τη χλιαρή αντίδραση της Ουκρανίας, ενώ οι ΗΠΑ δήλωσαν ότι η Κίνα παρουσιάζεται ως ειρηνευτής, αλλά αντακαλά την «ψευδή ρητορική» της Ρωσίας και δεν καταδικάζει την εισβολή της Μόσχας.

Οι προτάσεις του ίδιου του Ζελένσκι περιλαμβάνουν την απόσυρση των ρωσικών στρατευμάτων από την Ουκρανία, την αποκατάσταση των μετασοβιετικών συνόρων της Ουκρανίας του 1991 καθώς και τη λογοδοσία της Ρωσίας για τις ενέργειές της.

Ο ίδιος δήλωσε ότι θεωρεί την κυβέρνηση της Βραζιλίας «περισσότερο φιλορωσική» και πρόσθεσε: «Είναι απαραίτητο να θυμόμαστε ότι η αγάπη της Ρωσίας είναι προσωρινή και ο μη σεβασμός της Ρωσίας για το κράτος δικαίου είναι μόνιμος».

Το υπουργείο Εξωτερικών της Κίνας συνέταξε το 2023 ένα έγγραφο θέσεων 12 σημείων στο οποίο περιγράφει πώς πιστεύει ότι μπορεί να αποκατασταθεί η ειρήνη στην Ουκρανία, το οποίο είχε αποκαλύψει το Bloomberg.

1. “Σεβασμό της κυριαρχίας όλων των χωρών”

Εξήγηση: Αυτό είναι ένα συνηθισμένο σημείο συζήτησης που χρησιμοποιούν οι Κινέζοι διπλωμάτες, ειδικά όσον αφορά την Ταϊβάν, το δημοκρατικά διοικούμενο νησί που το Πεκίνο έχει δεσμευτεί να θέσει υπό τον έλεγχό του. Το υπουργείο Εξωτερικών απέφυγε τις ερωτήσεις σχετικά με το πώς μπορεί να προστατευθεί η κυριαρχία της Ουκρανίας. Το Κίεβο έχει απαιτήσει την πλήρη απόσυρση των ρωσικών δυνάμεων από όλα τα εδάφη που η Μόσχα διεκδικεί από την Ουκρανία από τότε που εισέβαλε και προσάρτησε τη χερσόνησο της Κριμαίας το 2014.

2. “Εγκατάλειψη της ψυχροπολεμικής νοοτροπίας”

Εξήγηση: Αυτή είναι μια γραμμή που χρησιμοποιεί συχνά το κινεζικό ΥΠΕΞ για να επικρίνει τις ΗΠΑ. Το Πεκίνο κατηγορεί τις ΗΠΑ και κατ’ επέκταση το ΝΑΤΟ, ότι επιδιώκουν να διατηρήσουν την ηγεμονία τους. Η Κίνα υποστηρίζει ότι η μεγαλύτερη οικονομική της επιρροή σημαίνει ότι της αξίζει ένας μεγαλύτερος ρόλος στην παγκόσμια σκηνή, κάτι που οι ΗΠΑ δεν έχουν ακόμη ικανοποιήσει.

3. “Παύση των εχθροπραξιών”

Εξήγηση: Η έκκληση για κατάπαυση του πυρός αποτελεί κόκκινη γραμμή για το Κίεβο, την ώρα που η Ρωσία κατέχει ουκρανικά εδάφη. Μια τέτοια κίνηση θα ωφελούσε σε μεγάλο βαθμό τη Μόσχα επειδή θα πάγωνε τα ρωσικά στρατεύματα στη θέση τους στην Ουκρανία.

4. “Συνέχιση των ειρηνευτικών συνομιλιών”

Εξήγηση: Το Πεκίνο έχει πει στη Μόσχα ότι είναι πρόθυμο να οργανώσει οποιεσδήποτε ειρηνευτικές συνομιλίες για την Ουκρανία, αλλά ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ δήλωσε ότι η Μόσχα δεν θα συζητήσει τα αιτήματα της Ουκρανίας να αποσυρθεί από τα κατεχόμενα εδάφη και να καταβάλει αποζημιώσεις. Τα σχόλια του Λαβρόφ τον Δεκέμβριο συνέπεσαν με τη ρίψη δεκάδων πυραύλων σε ουκρανικές πόλεις.

5. “Επίλυση της ανθρωπιστικής κρίσης”

Εξήγηση: Ο πόλεμος έχει σκοτώσει δεκάδες χιλιάδες ανθρώπους και έχει εκδιώξει εκατομμύρια από τα σπίτια τους. Η Κίνα έχει δηλώσει ότι “είναι έτοιμη να συμβάλει στην αντιμετώπιση της ανθρωπιστικής κρίσης” στην Ουκρανία, αλλά η προσφορά της για επιπλέον 10 εκατομμύρια γουάν (1,4 εκατ. δολάρια) σε μια τέτοια βοήθεια πέρυσι προκάλεσε εντύπωση σε σύγκριση με τα δισεκατομμύρια δολάρια που παρείχαν άλλες μεγάλες δυνάμεις.

6. “Προστασία των αμάχων και των αιχμαλώτων πολέμου”

Εξήγηση: Οι ρωσικές δυνάμεις έχουν κατηγορηθεί από την Ουκρανία, το ΝΑΤΟ και διεθνείς οργανισμούς ότι στοχεύουν αδιακρίτως αμάχους από την έναρξη της εισβολής τον Φεβρουάριο του 2022, ενώ η Μόσχα υποστηρίζει ότι πλήττει στρατιωτικούς στόχους με μεγάλη ακρίβεια.

7. “Διατήρηση της ασφάλειας των πυρηνικών εργοστασίων”

Εξήγηση: Η Κίνα έχει εκφράσει σταθερά την ανησυχία της για την ασφάλεια των πυρηνικών εγκαταστάσεων στην Ουκρανία, προτρέποντας όλες τις πλευρές να αποφύγουν τα ανθρωπογενή πυρηνικά ατυχήματα. Η Ρωσία και η Ουκρανία έχουν ανταλλάξει κατηγορίες για σποραδικούς βομβαρδισμούς στην περιοχή της Ζαπορίζια, του μεγαλύτερου ατομικού εργοστασίου της Ευρώπης.

8. “Μείωση των στρατηγικών κινδύνων”

Εξήγηση: Η Κίνα έχει επανειλημμένα δηλώσει ότι δεν επιθυμεί την κλιμάκωση της κατάστασης στην Ουκρανία. Ο πρόεδρος Σι Τζινπίνγκ δήλωσε επίσης στον Γερμανό καγκελάριο Όλαφ Σολτς τον Νοέμβριο ότι η Κίνα αντιτίθεται στη χρήση πυρηνικής δύναμης στην Ευρώπη, στέλνοντας σαφές μήνυμα στον Πούτιν ότι τέτοιου είδους απειλές αποτελούν κόκκινη γραμμή για την Κίνα.

9. “Διευκόλυνση των εξαγωγών σιτηρών”

Εξήγηση: Η διακοπή των εξαγωγών σιτηρών της Ουκρανίας έχει επιδεινώσει τον πληθωρισμό σε όλο τον κόσμο, αν και η Κίνα έχει αποφύγει σε μεγάλο βαθμό αυτό το πρόβλημα. Μια συμφωνία-ορόσημο για την επαναλειτουργία ορισμένων ουκρανικών λιμανιών για τις ζωτικής σημασίας εξαγωγές τροφίμων επιτεύχθηκε πέρυσι, αλλά οι Ουκρανοί έμποροι και οι αρχές λένε ότι η Ρωσία επιβραδύνει σκόπιμα τον ρυθμό των αποστολών.

10. “Τερματισμός των μονομερών κυρώσεων”

Εξήγηση: Η Κίνα αντιτίθεται εδώ και καιρό στις “μονομερείς” όπως της χαρακτηρίζει κυρώσεις και στη “δικαιοδοσία του μακρού χεριού”, καταγγελίες που απευθύνονται στις ΗΠΑ τόσο για τις τιμωρίες που στοχεύουν τη Μόσχα όσο και για εκείνες που επιβάλλονται στο Πεκίνο. Παρόλα αυτά, η Κίνα πρόσθεσε πρόσφατα την Lockheed Martin Corp. και μια θυγατρική της Raytheon Technologies Corp. στον κατάλογο των “αναξιόπιστων οντοτήτων” της για τις πωλήσεις όπλων στην Ταϊβάν.

11. “Διατήρηση σταθερών βιομηχανικών και εφοδιαστικών αλυσίδων”

Εξήγηση: Η Κίνα έχει θέσει συχνά το ζήτημα της εφοδιαστικής αλυσίδας ως απάντηση σε μια προσπάθεια υπό την ηγεσία των ΗΠΑ να στερήσει από το ασιατικό έθνος προηγμένη τεχνολογία τσιπ, εν μέρει για να περιορίσει τις προόδους που μπορεί να κάνει ο στρατός της. Το Πεκίνο άσκησε πρόσφατα πιέσεις στη Γαλλία, την Ιαπωνία, την Ολλανδία και τη Νότια Κορέα σε μια προσπάθεια να αντιμετωπίσει τη στρατηγική της Ουάσινγκτον.

12. “Προώθηση της μετασυγκρουσιακής ανασυγκρότησης”

Εξήγηση: Η ανοικοδόμηση της Ουκρανίας μετά τον πόλεμο θα είναι ένα γιγαντιαίο έργο, που εκτιμάται ότι θα ξεπεράσει το 1 τρισ. δολάρια για την αποκατάσταση των υποδομών, της βιομηχανίας, της στέγασης και άλλων ζημιών που προκλήθηκαν στον πόλεμο. Ωστόσο, το έγγραφο θέσεων αφιερώνει δύο προτάσεις στο θέμα, λέγοντας ότι “η Κίνα είναι έτοιμη να παράσχει βοήθεια και να διαδραματίσει εποικοδομητικό ρόλο σε αυτή την προσπάθεια”.