Έλλη Πετρίδη Από τον Ιανουάριο του 2024 το Ισραήλ έχει καταφέρει δίχως προηγούμενο στη σύγχρονη ιστορία, να “αποκεφαλίσει” δύο από τις ισχυρότερες στρατιωτικές και πολιτικές οργανώσεις της Μέσης Ανατολής, τη Χαμάς και την Χεζμπολάχ.
Οι δολοφονίες του Χασέμ Σαφιεντίν, δυνητικού διαδόχου του δολοφονηθέντος ηγέτη της Χεζμπολάχ, Χασάν Νασράλα και του εγκέφαλου της σφαγής της 7ης Οκτωβρίου, Γιαχία Σινουάρ, την περασμένη εβδομάδα ολοκλήρωσε ένα εκπληκτικό σερί δέκα μηνών κατά το οποίο κορυφαίοι ηγέτες της Χαμάς και της Χεζμπολάχ, καθώς και αρκετοί Ιρανοί στρατηγοί και διοικητές, εξοντώθηκαν.
Πρόκειται για ισχυρότατα πλήγματα στον αποκαλούμενο «Άξονα αντίστασης» που το Ιράν έχτισε, εκπαίδευσε, εξοπλίζει και χρηματοδοτεί εδώ και πολλά χρόνια. Βεβαίως οι οργανώσεις αυτές, αν και ακέφαλες πλέον, δεν έχουν εξουδετερωθεί και το να σταματήσει η δράση τους δεν θα είναι εύκολη υπόθεση καθώς διαθέτουν πολυπλόκαμα δίκτυα, πηγές χρηματοδότησης αλλά και βαθιές ρίζες στις κοινωνίες των χωρών της Μέσης Ανατολής. Σίγουρα πάντως είναι βαριά τραυματισμένες.
Οι ηγέτες της Χαμάς και της Χεζμπολάχ που έχουν μέχρι στιγμής δολοφονηθεί
Σαλέχ Αλ Αρούρι
Ο Σαλέχ Αλ Αρούρι, αναπληρωτής πρόεδρος του καθοδηγητικού συμβουλίου της Χαμάς και ιδρυτικό μέλος της, σκοτώθηκε στη Βηρυτό από μια ύποπτη ισραηλινή αεροπορική επιδρομή τον Ιανουάριο του 2024.
Ο 57χρονος κατηγορούνταν ότι διηύθυνε τις στρατιωτικές επιχειρήσεις της Χαμάς στην κατεχόμενη Δυτική Όχθη και έπαιζε βασικό ρόλο στα οικονομικά δίκτυα της οργάνωσης.
Ο Αρούρι πιστεύεται επίσης ότι διαχειριζόταν τις σχέσεις μεταξύ της Χαμάς και άλλων ομάδων, συμπεριλαμβανομένης της Χεζμπολάχ και της μικρής παλαιστινιακής Ισλαμικής Τζιχάντ.
Μαρουάν Ίσα
Τον Μάρτιο του τρέχοντος έτους , μια αεροπορική επιδρομή σκότωσε τον Μαρουάν Ίσα, έναν ανώτερο στρατιωτικό διοικητή και έναν από τον κλειστό κύκλο που γνώριζε το σχέδιο επίθεσης της 7ης Οκτωβρίου. Ο Issa είχε γίνει στόχος όταν μετακινούνταν μεταξύ τοποθεσιών και χωρίς να συνοδεύεται από ομήρους.
Μετά το χτύπημα, οι ηγέτες της Χαμάς διέκοψαν εντελώς τις επικοινωνίες μεταξύ τους ή με οποιονδήποτε άλλον, για μέρες, από φόβο διείσδυσης ή τεχνολογικής παραβίασης της ασφάλειας που θα μπορούσε να τους εκθέσει όλους.
Μοχάμεντ Ντέιφ
Ουσιαστικά, το πρώτο καίριας σημασίας χτύπημα ήρθε στα μέσα Ιουλίου με τη δολοφονία του λεγόμενου «Επισκέπτη», του διοικητή της στρατιωτικής πτέρυγας της Χαμάς, Μοχάμεντ Ντέιφ Ήταν η πρώτη φορά που το Ισραήλ κατάφερε να σκοτώσει έναν από τους αρχιτέκτονες των επιθέσεων της 7ης Οκτωβρίου.
Τον Ιούλιο, μια μαζική ισραηλινή αεροπορική επιδρομή στο αλ Μαουάσι, μια υποτιθέμενη ασφαλή ανθρωπιστική ζώνη στη Γάζα, σκότωσε τον Μοχάμεντ Ντέιφ, τον στενότερο συνεργάτη του Σινουάρ. Ένας άλλος βετεράνος δεκαετιών μαχητικότητας, ο 58χρονος είχε γλιτώσει από επτά προηγούμενες απόπειρες δολοφονίας από το Ισραήλ, αν και πιστεύεται ότι υπέστη μόνιμα τραύματα.
Ο Ντέιφ επέβλεπε τις εκστρατείες βομβιστικών επιθέσεων αυτοκτονίας τη δεκαετία του 1990 και, πιο πρόσφατα, τις προσπάθειες της Χαμάς να κατασκευάσει πιο αποτελεσματικές ρουκέτες στη Γάζα και το τεράστιο σύμπλεγμα σηράγγων σε όλη την επικράτεια. Θεωρείται επίσης ότι του είχε ανατεθεί η εκπαίδευση των επίλεκτων δυνάμεων Nukhba της Χαμάς.
Η επίθεση που τον σκότωσε σκότωσε επίσης 90 πολίτες.
Δύο εβδομάδες αργότερα, το Ισραήλ πραγματοποίησε αεροπορική επιδρομή στη Βηρυτό και σκότωσε τον ανώτατο στρατιωτικό διοικητή της Χεζμπολάχ, Φουάντ Σουκρ – το μεγαλύτερο πλήγμα για την τρομοκρατική οργάνωση από το 2008.
Φουάντ Σουκρ
Ο Φουάντ Σουκρ ιδρυτικό μέλος της Χεζμπολάχ, της πολιτοφυλακής που υποστηρίζεται από το Ιράν και εδρεύει στο Λίβανο, σκοτώθηκε από αεροπορική επιδρομή στις 30 Ιουλίου.
Ο 63χρονος Σοθκρ είχε συμμετάσχει στις μαζικές βομβιστικές επιθέσεις αυτοκτονίας που εξαπολύθηκαν εναντίον αμερικανικών, γαλλικών και ισραηλινών στόχων το 1983. Έπαιξε καθοριστικό ρόλο στην ανάπτυξη των στρατιωτικών δυνατοτήτων της Χεζμπολάχ, ανέλαβε ρόλο επιτελάρχη εντός της Χεζμπολάχ και ήταν ανώτερος στρατιωτικός σύμβουλος του ηγέτη της, Χασάν Νασράλα.
Ισμαήλ Χανίγια
Μια μέρα αργότερα, ο Ισμαήλ Χανίγια, ο πρόεδρος του καθοδηγητικού συμβουλίου της Χαμάς, πέθανε όταν εξερράγη βόμβα στην κρεβατοκάμαρά του σε κυβερνητικό ξενώνα στην Τεχεράνη ενώ πραγματοποιούσε επίσημη επίσκεψη στο Ιράν και υποτίθεται ότι φυλασσόταν με αυστηρά μέτρα ασφαλείας. Η Χαμάς έμεινε χωρίς ηγέτη (μέχρι να αναλάβει ο Σινουάρ) και το Ιράν εκτέθηκε.
Ο 60χρονος Χανίγια επισκεπτόταν την ιρανική πρωτεύουσα για την ορκωμοσία του νέου προέδρου, Masoud Pezeshkian. Δεκάδες μέλη της οικογένειάς του φέρονται να έχουν σκοτωθεί σε ισραηλινά πλήγματα και βομβαρδισμούς στη Γάζα.
Στα μέσα Σεπτεμβρίου, το Ισραήλ εξαπέλυσε μια άνευ προηγουμένου επίθεση εναντίον της Χεζμπολάχ — πυροδοτώντας εξ αποστάσεως χιλιάδες βομβητές και ασυρμάτους. Από τις εκρήξεις σκοτώθηκαν ή ακρωτηριάστηκαν χιλιάδες μέλη της οργάνωσης, μεταξύ των οποίων και αρκετοί ανώτεροι αξιωματούχοι.
Τις επόμενες ημέρες, το Ισραήλ πραγματοποίησε μια σειρά ανηλεών αεροπορικών επιδρομών, που κατέστρεψαν μεγάλα τμήματα του οπλοστασίου πυραύλων και ρουκετών της Χεζμπολάχ και σκότωσαν πολλούς από τους ανώτερους και μεσαίου επιπέδου διοικητές της, συμπεριλαμβανομένου του επικεφαλής των στρατιωτικών επιχειρήσεων, Ιμπραήμ Άκι, και δώδεκα κορυφαίων διοικητών της επίλεκτης δύναμης Radwan.
Ιμπραήμ Ακίλ και Άχμεντ Μαχμούντ Ουάχαμπι
Δύο ακόμη υψηλόβαθμα στελέχη της Χεζμπολάχ σκοτώθηκαν στις 20 Σεπεμβρίου κατά τη διάρκεια σφοδρού ισραηλινού βομβαρδισμού σε νότια συνοικία της Βηρυτού όπου ο απολογισμός των θυμάτων ανήλθε σε τουλάχιστον 31, συμπεριλαμβανομένων τριών παιδιών και επτά γυναικών, δήλωσε ο Λιβανέζος υπουργός Υγείας.
Αναμεσά στα θύματα, όπως επιβεβαίωσε η σιιτική οργάνωση του Λιβάνου, ο Ιμπραήμ Ακίλ ο οποίος σκοτώθηκε «στον δρόμο για την Ιερουσαλήμ», κατά την ορολογία που χρησιμοποιεί το προσκείμενο στο Ιράν κίνημα όταν αναφέρεται σε θύματα ισραηλινών στρατιωτικών επιχειρήσεων.
Οι ΗΠΑ είχαν επικηρύξει τον Ιμπραήμ Ακίλ, προσέφεραν ποσό 7 εκατομμυρίων δολαρίων για πληροφορίες που θα επέτρεπαν τον εντοπισμό του, καθώς φερόταν να ενέχεται στις πολύνεκρες αντιαμερικανικές επιθέσεις στη Βηρυτό που είχαν γίνει το 1983.
Αργότερα επιβεβαιώθηκε και ο θάνατος του Άχμεντ Μαχμούντ Ουάχαμπι, ο οποίος διοικούσε ως τις αρχές της χρονιάς επιχειρησιακή μονάδα της επίλεκτης δύναμης Ραντουάν του στρατιωτικού της βραχίονα. Η μονάδα αυτή δρα για να υποστηρίξει τη Χαμάς, το παλαιστινιακό ισλαμιστικό κίνημα σε πόλεμο με το Ισραήλ στη Λωρίδα της Γάζας από την 7η Οκτωβρίου 2023.
Χασάν Νασράλα
Τον Σεπτέμβριο, ο Χασάν Νασράλα, ο οποίος ηγήθηκε της Χεζμπολάχ για περισσότερες από τρεις δεκαετίες, σκοτώθηκε από το Ισραήλ σε μια σειρά από πλήγματα στο υπόγειο αρχηγείο της ομάδας στο Νταχίε, ένα νότιο προάστιο της Βηρυτού.
Μεταξύ των νεκρών ήταν ο διοικητής του νότιου μετώπου της Χεζμπολάχ, Αλί Καράκι, και ο διοικητής του Σώματος των Φρουρών της Ισλαμικής Επανάστασης του Ιράν στον Λίβανο, ταξίαρχος Αμπάς Νιλφορουσάν.
Ο 64χρονος Νασράλα δημιούργησε έναν ένθερμο οπαδισμό, καθοδηγώντας το σιιτικό μουσουλμανικό κίνημα μέσα από μια σειρά μεταβάσεων, εξισορροπώντας τις απαιτήσεις του στρατιωτικού του ρόλου με εκείνες των εκτεταμένων συστημάτων κοινωνικής πρόνοιας, χτίζοντας μια πολιτική πτέρυγα και διαπραγματευόμενος τις διάφορες κρίσεις που ξέσπασαν στην περιοχή.
Κέρδισε τον θαυμασμό των υποστηρικτών του και την πικρή προσωπική έχθρα των εχθρών του.
Χρειάστηκε λιγότερο από μια εβδομάδα για να δολοφονήσει ο ισραηλινός στρατός τον διάδοχο του Νασράλα, Χασίμ Σιαφεντίν, αλλά και τον διάδοχο του διαδόχου. Ο επικεφαλής των πληροφοριών της πολιτοφυλακής, Χουσεΐν Χαζιμάχ, γνωστός ως «Μορτάντα», βρισκόταν επίσης σε αυτό το καταφύγιο.