Αίρεται το καθεστώς προστασίας των δύο προστατευόμενων μαρτύρων στην υπόθεση της Novartis ενώ αναστέλλεται και κάθε προστασία τους από ποινικές διώξεις, με απόφαση της Οικονομικής Εισαγγελίας.
Μετά από εισήγηση της επίκουρης Οικονομικής Εισαγγελέα Ελένης Παπαδοπούλου, που σύμφωνα με πληροφορίες έγινε δεκτή από την αρμόδια Εισαγγελική λειτουργό, οι δύο μάρτυρες, με τις καταθέσεις των οποίων είχαν εμπλακεί πολιτικά πρόσωπα στην υπόθεση των πρακτικών της φαρμακοβιομηχανίας, παύουν να τελούν υπό το καθεστώς προστασίας που τους είχε χορηγηθεί από την τότε Εισαγγελία Διαφθορά ενώ ανακαλείται και η πράξη χαρακτηρισμού τους ως “μάρτυρες Δημοσίου Συμφέροντος”. Πρόκειται για τα πρόσωπα εκείνα που στην δικογραφία για την υπόθεση της Novartis φέρουν τις κωδικές ονομασίες “Αικατερίνη Κελέση” και “Μάξιμος Σαράφης”.
Το τέλος της δικαστικής προστασίας των δύο μαρτύρων τελειώνει με δύο αποφάσεις που εκδόθηκαν από την Οικονομική Εισαγγελέα Παναγιώτα Φάκου. Η απόφαση της Οικονομικής Εισαγγελίας οδηγεί σε αναστολή και της προστασίας που είχαν από ποινικές διώξεις, γεγονός που δίνει πλέον δικαίωμα σε πρόσωπα που είχαν θιχθεί από τις καταθέσεις τους, από την πολιτική ή άλλους χώρους, να στραφούν σε βάρος τους.
Λίγα μόλις λεπτά από τη δημοσιοποίηση της είδησης της άρσης του καθεστώτος προστασίας των δύο μαρτύρων της υπόθεσης Novartis, ο Αντώνης Σαμαράς έκανε δήλωση, με την οποία εκφράζει την ικανοποίησή του.
Ο πρώην πρωθυπουργός τονίζει πως «έρχεται η ώρα της αλήθειας» και πως «θα φανερωθούν τα αίτια και οι πρωταγωνιστές αυτής της αθλιότητας».
Αναλυτικά η δήλωση του Αντώνη Σαμαρά:
«Η απόφαση της Δικαιοσύνης είναι ιδιαίτερα σημαντική. Διότι ανοίγει πλέον διάπλατα ο δρόμος για την πλήρη κι επίσημη αποκάλυψη της σκευωρίας Νοβαρτις. Θα φανερωθούν τα αίτια και οι πρωταγωνιστές αυτής της αθλιότητας. Χαίρομαι ιδιαίτερα για αυτήν την εξέλιξη“.
Να σημειωθεί ότι κατά του καθεστώτος προστασίας των δύο μαρτύρων είχαν στραφεί τόσο ο πρώην πρωθυπουργός Αντώνης Σαμαράς όσο και άλλα πολιτικά πρόσωπα όπως οι Άδωνις Γεωργιάδης και Ανδρέας Λοβέρδος αλλά και ο διοικητής της Τράπεζας Ελλάδας Γιάννης Στουρνάρας. Τα πρόσωπα αυτά ελέγχθηκαν από την τότε Εισαγγελία Διαφθοράς με βάση ισχυρισμούς των εν λόγω μαρτύρων, καθώς και ενός ακόμη ο οποίος δεν τελούσε εδώ και καιρό σε καθεστώς προστασίας, περί εμπλοκής τους σε διακίνηση παράνομων χρημάτων της φαρμακοβιομηχανίας .
Να σημειωθεί ότι η οδηγία (ΕΕ) 2019/1937 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 23ης Οκτωβρίου 2019, σχετικά με την προστασία των προσώπων που αναφέρουν παραβιάσεις του δικαίου της Ένωσης εκδόθηκε στις 23 Οκτωβρίου 2019 και τέθηκε σε ισχύ στις 16 Δεκεμβρίου 2019. Τα κράτη μέλη είχαν προθεσμία έως τις 17 Δεκεμβρίου 2021 για να τη μεταφέρουν στο εθνικό τους δίκαιο.
Η οδηγία αναφέρει μεταξύ άλλων: “Σε ορισμένους τομείς πολιτικής, οι παραβιάσεις του ενωσιακού δικαίου, ανεξάρτητα από τον χαρακτηρισμό τους βάσει της εθνικής νομοθεσίας ως διοικητικών, ποινικών ή άλλων ειδών παραβιάσεων, μπορεί να θίγουν σοβαρά το δημόσιο συμφέρον, καθότι εγκυμονούν σημαντικούς κινδύνους για την κοινωνική ευημερία. Εφόσον διαπιστώνονται αδυναμίες επιβολής του νόμου στους εν λόγω τομείς, και εφόσον οι πληροφοριοδότες δημοσίου συμφέροντος βρίσκονται συνήθως σε πλεονεκτική θέση να αποκαλύπτουν παραβιάσεις, είναι απαραίτητο να ενισχυθεί η επιβολή του νόμου εφαρμόζοντας αποτελεσματικούς, εμπιστευτικούς και ασφαλείς διαύλους αναφοράς και διασφαλίζοντας ότι οι πληροφοριοδότες δημοσίου συμφέροντος προστατεύονται αποτελεσματικά από αντίποινα“.
Βασικά σημεία της οδηγίας περιλαμβάνουν:
- Πεδίο εφαρμογής:
- Η Οδηγία καλύπτει παραβιάσεις της νομοθεσίας της ΕΕ σε τομείς όπως η δημόσια προμήθεια, οι χρηματοοικονομικές υπηρεσίες, η πρόληψη της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες, η προστασία των δεδομένων, η ασφάλεια τροφίμων και περιβάλλοντος, και η δημόσια υγεία.
- Η προστασία αφορά εργαζομένους, συμβασιούχους, αυτοαπασχολούμενους, προμηθευτές, μετόχους και άλλα άτομα που σχετίζονται με τις δραστηριότητες ενός οργανισμού.
- Διαδικασίες αναφοράς:
- Οι οργανισμοί με 50 ή περισσότερους εργαζομένους πρέπει να δημιουργήσουν εσωτερικά κανάλια αναφοράς για τις αποκαλύψεις των μαρτύρων.
- Οι πληροφορίες μπορούν επίσης να αναφερθούν μέσω εξωτερικών αρχών που καθορίζονται από τα κράτη μέλη της ΕΕ.
- Προστασία από αντίποινα:
- Οι μάρτυρες προστατεύονται από κάθε είδους αντίποινα, όπως απολύσεις, υποβιβασμούς, απειλές ή διάκριση.
- Οι εθνικές αρχές πρέπει να διασφαλίζουν ότι οι μάρτυρες θα έχουν πρόσβαση σε νομική προστασία και αποζημίωση σε περίπτωση αντιποίνων.
- Απόρρητο και εμπιστευτικότητα:
- Πρέπει να διασφαλίζεται η εμπιστευτικότητα των πληροφοριών που παρέχουν οι μάρτυρες, καθώς και των στοιχείων της ταυτότητάς τους.
- Υποχρεώσεις των κρατών μελών:
- Τα κράτη μέλη της ΕΕ υποχρεούνται να μεταφέρουν την οδηγία στο εθνικό τους δίκαιο και να θεσπίσουν μέτρα για την προστασία των μαρτύρων μέχρι το τέλος του 2021.
Αυτή η οδηγία ενισχύει τα δικαιώματα των μαρτύρων σε ολόκληρη την ΕΕ, παρέχοντας ένα εναρμονισμένο πλαίσιο προστασίας. Επίσης, επιτρέπει στους μάρτυρες να επιλέξουν τον τρόπο και το επίπεδο στο οποίο θέλουν να κάνουν την αναφορά τους, χωρίς να φοβούνται αντίποινα.