Όπως συμβαίνει πάντοτε με τις μεγάλες πολεμικές συγκρούσεις, έτσι και τώρα, λίγες ώρες μετά την αεροπορική επίθεση του Ισραήλ στο Ιράν όλα όσα ξέρουμε είναι ελάχιστα ή και λανθασμένα σε σχέση με την πραγματικότητα καθώς οι πληροφορίες έρχονται με το σταγονόμετρο και είναι απολύτως ελεγχόμενες από τα δύο στρατόπεδα ενώ κύματα από fake news θολώνουν την αλήθεια.
Ήταν όντως μία “διπλωματική” επίθεση με περιορισμένες καταστροφές ή όχι; Χτυπήθηκαν μόνο στρατηγικοί στόχοι ως προειδοποίηση στην Τεχεράνη ή βομβαρδίστηκαν και άλλες περιοχές; Από ποιές χώρες πέρασαν τα ισραηλινά αεροπλάνα και πως αντέδρασε η ιρανική αεράμυνα; Το Τελ-Αβίβ είχε ή όχι ενημερώσει την Τεχεράνη λίγες ώρες πριν την επίθεση;
Η επιχείρηση που αποδίδεται είτε ως «Ημέρες Μετάνοιας», είτε ως «Ημέρες Ανταπόδοσης», αφήνει πολλά ερωτηματικά.
“Πλήξαμε με ακρίβεια και στοχευμένα διαφορετικές περιοχές του Ιράν, συμπεριλαμβανομένων εκείνων όπου υπάρχουν εγκαταστάσεις κατασκευής και σημεία εκτόξευσης πυραύλων προς το κράτος του Ισραήλ τον τελευταίο χρόνο. Την ίδια ώρα, πλήξαμε συστοιχίες πυραύλων εδάφους-αέρος και συστήματα αντιαεροπορικής άμυνας” τόνισε ο εκπρόσωπος των IDF αντιναύαρχος Ντάνιελ Χαγκάρι.
Η Τεχεράνη από την πλευρά της μιλά κι εκείνη για «στρατιωτικά κέντρα» στην περιφέρεια της πρωτεύουσας, στο Χουζεστάν και το Ιλάμ. Δεν αναφέρει όμως τι είδους βάσεις επλήγησαν. Παραδέχεται ότι έχουν υπάρξει ζημιές- μικρής όπως λέει έκτασης και ότι έχασαν τη ζωή τους δυο στρατιώτες.
“Οι New York Times αναφέρουν ότι πάνω από 100 μαχητικά αεροσκάφη ενεπλάκησαν σε αυτή την επιχείρηση. Πρώτα από όλα στόχευσαν συστήματα αεράμυνας σε Ιράκ και Συρία, που θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν κατά των ισραηλινών αεροσκαφών, σε στήριξη του Ιράν. Στη συνέχεια, ένα δεύτερο κύμα αεροσκαφών, διανύοντας χιλιάδες χιλιόμετρα, ήταν σε θέση να χτυπήσουν στο εσωτερικό του Ιράν” δήλωσε η ανταποκρίτρια του Sky News Ντέμπορα Χέινς.
Η επίθεση του Ισραήλ στο Ιράν τα ξημερώματα του Σαββάτου (26/10) σηματοδοτεί την έναρξη μιας νέας και πιο επικίνδυνης φάσης στην πολύχρονη σύγκρουση των δύο χωρών, διαπιστώνουν σε ανάλυσή τους οι New York Times.
Πρόκειται για μια νέα εξέλιξη που σηματοδοτεί μία αλλαγή στάσης από την πλευρά του Ισραήλ, όπως επισημαίνουν οι New York Times: Το Ισραήλ αναγνώρισε για πρώτη φορά δημοσίως ότι διεξήγαγε μια στρατιωτική επιχείρηση στο εσωτερικό του Ιράν, μετά από χρόνια διατήρησης μιας στρατηγικής σιωπής, σχετικά με δολοφονίες και δολοφθορές εντός του ιρανικού εδάφος.
Θα πρέπει να σημειωθεί ότι αυτή ήταν η πρώτη φορά από την εποχή του πολέμου με το Ιράκ τη δεκαετία του 1980, που το Ιράν δέχεται αεροπορική επίθεση στο έδαφος του.
«Τα χρόνια του σκιώδους πολέμου έχουν δώσει τη θέση τους στην ανοιχτή σύγκρουση – αν και είναι μια διαχειρίσιμη σύγκρουση, προς το παρόν», εκτιμά η Ellie Geranmayeh, που εξειδικεύεται στο Ιράν στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Εξωτερικών Σχέσεων, μια ερευνητική ομάδα με έδρα το Βερολίνο. «Η Τεχεράνη μπορεί να αποδεχτεί αυτά τα πλήγματα εναντίον στρατιωτικών εγκαταστάσεων, χωρίς αντίποινα που θα προκαλούσαν περαιτέρω ισραηλινή αντίδραση», προσθέτει η ίδια.
Ιράν: Μόνο τα συστήματα ραντάρ υπέστησαν ζημιές από τα ισραηλινά πλήγματα
Οι ιρανικές ένοπλες δυνάμεις ανακοίνωσαν απόψε ότι μόνο τα «συστήματα ραντάρ» υπέστησαν ζημιές από τα νυχτερινά ισραηλινά πλήγματα εναντίον στρατιωτικών στόχων εντός του Ιράν.
«Χάρη στην προσπάθεια, την κατάλληλη στιγμή, της αντιαεροπορικής άμυνας της χώρας, οι επιθέσεις προκάλεσαν περιορισμένες ζημιές και μόνο ορισμένα συστήματα ραντάρ υπέστησαν ζημιά» σύμφωνα με την ανακοίνωση του γενικού επιτελείου ενόπλων δυνάμεων που μεταδόθηκε από την κρατική τηλεόραση.
Η λιβανέζικη σιιτική οργάνωση Χεζμπολάχ, που στηρίζεται από την Τεχεράνη, χαρακτήρισε «επικίνδυνη κλιμάκωση» τα ισραηλινά πλήγματα στο Ιράν, τονίζοντας ότι η Ουάσινγκτον φέρει «την πλήρη ευθύνη» για την επίθεση που εξαπέλυσε το Ισραήλ, ο σύμμαχός της.
«Η Χεζμπολάχ καταδικάζει σθεναρά τη δόλια σιωνιστική επίθεση εναντίον της Ισλαμικής Δημοκρατίας του Ιράκ και την θεωρεί επικίνδυνη κλιμάκωση για όλη την περιοχή» ανέφερε στην ανακοίνωσή της. Οι ΗΠΑ, πρόσθεσε, «φέρουν την πλήρη ευθύνη για τις σφαγές, τις τραγωδίες και την οδύνη» που προκαλεί το Ισραήλ.
Νωρίτερα, ο υπουργός Εξωτερικών του Λιβάνου καταδίκασε επίσης τα ισραηλινά πλήγματα, χαρακτηρίζοντάς τα «καταπάτηση της εθνικής κυριαρχίας του Ιράν και σοβαρή απειλή για την περιφερειακή ασφάλεια». Παράλληλα, κάλεσε το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ να «βάλει τέλος στη στρατιωτική κλιμάκωση του Ισραήλ» στην περιοχή.
Η αρχή μιας επικίνδυνης φάσης
Η περιορισμένη επίθεση επέτρεψε στο ιρανικό κατεστημένο να προβάλει μια αίσθηση κανονικότητας το πρωί του Σαββάτου. Η Αεροπορική Αρχή της χώρας άνοιξε ξανά τον εναέριο χώρο του Ιράν και τα κρατικά πρακτορεία ειδήσεων μετέδωσαν εικόνες και πλάνα από την καθημερινή ζωή που επιστρέφει σε φυσιολογικούς ρυθμούς.
Όλα είναι σημάδια, όπως εκτιμούν αναλυτές, ότι η ηγεσία του Ιράν προσπαθεί να υποβαθμίσει τη σημασία της επίθεσης του Ισραήλ και να μειώσει τις προσδοκίες στο εσωτερικό για μια μεγάλη ιρανική απάντηση.
«Αυτή είναι η αρχή μιας νέας φάσης, μιας επικίνδυνης φάσης, με πολλές ευαίσθητες παραμέτρους», εκτιμά ο Yoel Guzansky, Ισραηλινός ειδικός για το Ιράν στο Ινστιτούτο Μελετών Εθνικής Ασφάλειας, μια ερευνητική ομάδα με έδρα το Τελ Αβίβ.
Ως αποτέλεσμα, σημειώνει, «είναι δυνατό για τις δύο πλευρές να κλείσουν αυτόν τον γύρο τουλάχιστον και να μην δούμε ιρανικά αντίποινα – ή αν τα δούμε, θα είναι μικρής κλίμακας».
Ωστόσο, οι αναλυτές προειδοποιούν ότι ακόμη και αν η τελευταία κλιμάκωση υποχωρήσει, έχει οδηγήσει το Ιράν και το Ισραήλ ένα βήμα ακόμα προς σε μια πορεία μη διαχειρίσιμης σύγκρουσης.
Για χρόνια, οι δύο χώρες συγκρούστηκαν σε έναν σκιώδη πόλεμο στον οποίο η κάθε πλευρά υπονόμευε τα συμφέροντα της άλλης και παρείχε υποστήριξη στους αντιπάλους της άλλης, ενώ σπάνια αναλάμβανε την ευθύνη για τις δικές της επιθέσεις.
Αυτή η μυστική σύγκρουση μετατράπηκε σε ανοιχτή αντιπαράθεση όταν ξέσπασε πόλεμος πέρυσι μεταξύ του Ισραήλ και της Χαμάς, της συμμάχου του Ιράν στη Γάζα.
Μετά την επίθεση υπό την ηγεσία της Χαμάς στο Ισραήλ τον περασμένο Οκτώβριο που είχε ως αποτέλεσμα να εξαπολύσει το Ισραήλ έναν καταστροφικό πόλεμο στη Γάζα, οι πληρεξούσιοι του Ιράν στη Μέση Ανατολή, συμπεριλαμβανομένης της Χεζμπολάχ, άρχισαν να χτυπούν το Ισραήλ σε ένδειξη αλληλεγγύης προς τον παλαιστινιακή ομάδα.
Ιράν: “Δεν υπάρχουν όρια στην αποφασιστικότητά μας να αμυνθούμε”, λέει ο ΥΠΕΞ Αραγτσί
Το Ιράν δεν γνωρίζει όρια όταν πρόκειται να υπερασπιστεί τα συμφέροντά του, την εδαφική ακεραιότητα και τον λαό του, προειδοποίησε ο υπουργός Εξωτερικών Αμπάς Αραγτσί, μετά τα ισραηλινά πλήγματα εναντίον στρατιωτικών στόχων κατά τη διάρκεια της νύχτας.
«Πιστεύω ότι έχουμε αποδείξει ότι δεν υπάρχουν όρια στην αποφασιστικότητά μας να αμυνθούμε», είπε ο υπουργός, σύμφωνα με το ημιεπίσημο ειδησεογραφικό πρακτορείο Tasnim.
Τις πρώτες πρωινές ώρες σήμερα το Ισραήλ βομβάρδισε στρατιωτικές εγκαταστάσεις του Ιράν, σε αντίποινα για την ιρανική επίθεση στο Ισραήλ, νωρίτερα αυτόν τον μήνα.
Η ανησυχία των αναλυτών για μεγάλο χτύπημα μετά τις εκλογές στις ΗΠΑ
Στη συνέχεια, το Ισραήλ κλιμάκωσε τις επιθέσεις του στους συμμάχους του Ιράν στην περιοχή, οδηγώντας σε άμεσες ανταλλαγές εχθροπραξιών μεταξύ των δύο χωρών, πρώτα τον Απρίλιο και τώρα τον Οκτώβριο.
Σύμφωνα με του New York Times, ορισμένοι αναλυτές ανησυχούν ότι το Ισραήλ, αν και ήταν συγκριτικά συγκρατημένο το Σάββατο, δημιουργεί το έδαφος για ένα μεγαλύτερο χτύπημα μετά τις προεδρικές εκλογές των ΗΠΑ στις αρχές Νοεμβρίου.
Οι προεδρικές εκλογές θα δρομολογήσουν μια μετάβαση εξουσίας κατά την οποία θα μειωθεί η επιρροή και η προσοχή της Ουάσιγκτον στη σύγκρουση Ιράν-Ισραήλ.
Καταστρέφοντας την αεράμυνα και το σύστημα ραντάρ του Ιράν, το Ισραήλ άνοιξε τον δρόμο ώστε τα μαχητικά του να επιτεθούν στο Ιράν στο μέλλον, μια κίνηση που μπορεί είτε να αποτρέψει την Τεχεράνη από το να απαντήσει δυναμικά είτε να ενθαρρύνει το Ισραήλ να διεξάγει περαιτέρω επιθέσεις.
«Αυτή τη στιγμή υπάρχει ένας αναστεναγμός ανακούφισης σε όλο το Ιράν και την περιοχή που οι ΗΠΑ κατάφεραν να συγκρατήσουν τον Νετανιάχου προς το παρόν», δηλώνει η κ. Geranmayeh, αναφερόμενη στον πρωθυπουργό του Ισραήλ.
«Αλλά ο φόβος είναι ότι πρόκειται για έναν προσωρινό περιορισμό που οδηγεί στις αμερικανικές εκλογές. Ενδέχεται να δούμε νέες ισραηλινές επιθέσεις στο εσωτερικό του Ιράν – ως μία χρυσή ευκαιρία για την περαιτέρω εξάντληση των ιρανικών δυνατοτήτων».
Ανησυχία για επέκταση του πολέμου στη Μέση Ανατολή
Για «άσκηση νόμιμης άμυνας» του Ισραήλ, έκανε λόγο ο Λευκός Οίκος. Ωστόσο, παρατήρησε, ότι πρέπει να κλείσει ο κύκλος συγκρούσεων ανάμεσα στις δύο χώρες. Οι χώρες του Κόλπου καταδίκασαν τα ισραηλινά πλήγματα, συμφωνούν, ωστόσο ότι οι πολεμικές επιχειρήσεις δεν πρέπει να εξαπλωθούν. Υψηλό είναι το φρόνημα των πολιτών σε Ισραήλ και Ιράν, που στηρίζουν μεν τις κυβερνήσεις τους, ανησυχούν δε για την επέκταση του πολέμου.
Αναλυτικά οι αντιδράσεις:
Η ένταση της απάντησης του Ισραήλ ήταν στοχευμένη και αναλογική, ασκώντας το δικαίωμά του στη νόμιμη άμυνα δήλωσε σε δημοσιογράφους ο εκπρόσωπος ασφαλείας του Λευκού Οίκου, Σον Σάβετ, ο οποίος επεσήμανε ότι η επιδρομή είχε πολλαπλούς στρατιωτικούς στόχους εκτός κατοικημένων περιοχών.
Η Ουάσιγκτον το τελευταία διάστημα πίεζε το Τελ να σχεδιάσει μια απάντηση που θα χρησίμευε μεν ως αποτροπή για νέες επιθέσεις κατά του Ισραήλ, όμως δεν θα αύξανε τον κίνδυνο περαιτέρω κλιμάκωσης. «Αυτό ακριβώς φαίνεται να συνέβη», σχολίασε ο Αμερικάνος αξιωματούχος, που όμως προειδοποίησε ότι «αν το Ιράν επιλέξει να απαντήσει, είμαστε πλήρως προετοιμασμένοι να αμυνθούμε για άλλη μια φορά», υπενθυμίζοντας και την πρόσφατη ανάπτυξη του αντιπυραυλικού συστήματος THAAD στο Ισραήλ.
«Είμαι ξεκάθαρος ότι το Ισραήλ έχει το δικαίωμα να αμυνθεί ενάντια στην ιρανική επιθετικότητα. Είμαι εξίσου σαφής ότι πρέπει να αποφύγουμε περαιτέρω περιφερειακή κλιμάκωση και να παροτρύνουμε όλες τις πλευρές να επιδείξουν αυτοσυγκράτηση. Το Ιράν δεν πρέπει να απαντήσει», είπε ο Βρετανός πρωθυπουργός Κιρ Στάρμερ σε συνέντευξη Τύπου στη Σαμόα, όπου συμμετείχε σε συνάντηση ηγετών της Κοινοπολιτείας.
«Το Βασίλειο της Σαουδικής Αραβίας καταδικάζει και καταγγέλλει τη στρατιωτική στόχευση της Ισλαμικής Δημοκρατίας του Ιράν, η οποία αποτελεί παραβίαση της κυριαρχίας της και παραβίαση των διεθνών νόμων και κανόνων» αναφέρει σε ανακοίνωσή του το υπουργείο Εξωτερικών της χώρας, προτρέποντας την ίδια στιγμή όλες τις πλευρές να «επιδείξουν τη μέγιστη δυνατή αυτοσυγκράτηση ώστε να αποφευχθεί η κλιμάκωση, η οποία απειλεί την ασφάλεια και τη σταθερότητα των χωρών και των λαών της περιοχής».
«Τα ισραηλινά στρατιωτικά πλήγματα κατά της κυριαρχίας και της εδαφικής ακεραιότητας του Ιράν αποτελούν σοβαρή παραβίαση του Καταστατικού Χάρτη του ΟΗΕ και του διεθνούς δικαίου», τονίζει το πακιστανικό υπουργείο Εξωτερικών, συμπληρώνοντας ότι «οι επιθέσεις υπονομεύουν την πορεία προς την περιφερειακή ειρήνη και σταθερότητα, ενώ συνιστούν επικίνδυνη κλιμάκωση σε μια ήδη ασταθή περιοχή» και κατηγορώντας το Ισραήλ ότι φέρει την πλήρη ευθύνη για τον τρέχοντα κύκλο κλιμάκωσης και επέκτασης της σύγκρουσης στην περιοχή. Το Ισλαμαμπάντ κάλεσε επίσης το Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών «να παίξει τον ρόλο του για τη διατήρηση της διεθνούς ειρήνης και ασφάλειας και να λάβει άμεσα μέτρα για να βάλει τέλος στην απερισκεψία του Ισραήλ στην περιοχή και στην εγκληματική του συμπεριφορά».
Στο ίδιο κλίμα και οι αντιδράσεις από τις διπλωματικές αρχές και άλλων χωρών του Κόλπου.
«Τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα καταδικάζουν σθεναρά τη στρατιωτική στόχευση του Ιράν και εκφράζουν βαθιά ανησυχία για τη συνεχιζόμενη κλιμάκωση και τον αντίκτυπό της στην περιφερειακή ασφάλεια και σταθερότητα» τονίζει το Αμπού Ντάμπι, που επισημαίνει «τη σημασία της άσκησης των υψηλότερων επιπέδων αυτοσυγκράτησης και σοφίας για την αποφυγή κινδύνων και την επέκταση των συγκρούσεων», ενώ και το υπουργείο Εξωτερικών του Ομάν μιλά για μια κατάφωρη παραβίαση της κυριαρχίας του Ιράν, προσθέτοντας ότι οι ισραηλινές αεροπορικές επιδρομές ήταν «μια κλιμάκωση που τροφοδοτεί τον κύκλο της βίας και υπονομεύει τις προσπάθειες για αποκλιμάκωση και μείωση της έντασης».
Στη Βαγδάτη, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Μπασίμ Αλαουάντι καταδίκασε τόσο τις «επιθετικές πολιτικές του Ισραήλ και την επέκταση της σύγκρουσης στην περιοχή, πραγματοποιώντας κατάφωρα επιθετικές ενέργειες ατιμώρητα», όσο και «τη σιωπή της διεθνούς κοινότητας για τις ισραηλινές ενέργειες», επαναλαμβάνοντας «την σταθερή θέση του Ιράκ για κατάπαυση του πυρός στη Γάζα και τον Λίβανο και για συνολικές περιφερειακές και διεθνείς προσπάθειες για τη στήριξη της σταθερότητας στην περιοχή».
Λίβανος: Χτυπήθηκαν πάνω από 70 στόχοι της Χεζμπολάχ τις τελευταίες 24 ώρες
Ανεξαρτήτως των αντιποίνων στο Ιράν, το βόρειο μέτωπο είναι ανοικτό, με τους Ισραηλινούς να πλήττουν πάνω από 70 στόχους της Χεζμπολάχ τις τελευταίες 24 ώρες. Η απεσταλμένη του ΕΡΤNews στη Βηρυτό Ελβίρα Κρίθαρη τόνισε ότι τη νύχτα της Παρασκευής και σήμερα Σάββατο, το Ισραήλ εξαπέλυσε παράλληλες επιθέσεις στα νότια του Λιβάνου, συμπεριλαμβανομένων των Σρίφα, Μπιντ Ζμπειλ, Έιν Κάνα και Αισίγια. Οι περιοχές είναι κατοικημένες και υπάρχουν αναφορές για νεκρούς.
Παράλληλα εντόπισε και εξουδετέρωσε αποθήκη με εκρηκτικά της Χεζμπολαχ, όπως υποστηρίζει, κοντά στο χωριό Οντέισι. Από τη μεγάλη έκρηξη ενεργοποιήθηκε ο μηχανισμός ειδοποίησης για σεισμό σε περιοχές του βόρειου Ισραήλ.
Όσον αφορά στις αντιδράσεις για το χτύπημα στο Ιράν, μόνο η πολιτική ηγεσία έχει σχολιάσει. Η Χεζμπολάχ ακόμα δεν έχει τοποθετηθεί. Ο υπουργός Εξωτερικών του Λιβάνου καταδικάζει την επίθεση στο Ιράν. Σε ανακοίνωσή του, το υπουργείο λέει ότι οι επιθέσεις παραβιάζουν την εθνική κυριαρχία του Ιράν και αποτελούν απειλή για την ειρήνη και ασφάλεια στην περιοχή αλλά και διεθνώς.
Επίσης ο Λίβανος καλεί ξανά τη διεθνή κοινότητα και ιδίως το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ να περιορίσουν τη στρατιωτική κλιμάκωση που προκαλεί το Ισραήλ στην περιοχή, συμπεριλαμβανομένης της ενεργής σύγκρουσης με τον Λίβανο.
Πηγές: Sky News, BBC, NYT, ΕΡΤ, ΑΠΕ
- Φιντάν: Δεν μπορούμε να περιορίσουμε τα προβλήματά μας σε υφαλοκρηπίδα και ΑΟΖ – Γεραπετρίτης: Αρχική και ειλικρινής συζήτηση
- Μερικές “αφελείς” ερωτήσεις για το μέλλον της (ποιάς;) Ευρώπης μετά τον θρίαμβο Τραμπ
- Μισθοί: Τρίτη από το τέλος η Ελλάδα
- Πρόεδρος της FED: «Δεν πάω πουθενά, εδώ θα μείνω»
- Συνάντηση Γεραπετρίτη – Φιντάν σήμερα στην Αθήνα