Αρχίζουν σήμερα στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο οι ακροάσεις των Επιτρόπων για τη νέα Κομισιόν. Ποιοι υποψήφιοι μπορεί να απορριφθούν και ποιες συνέπειες θα είχε αυτό και τι απάντησε στο γραπτό “διαγώνισμα” ο Απόστολος Τζιτζικώστας;
Από σήμερα μέχρι τις 12 Νοεμβρίου οι νέοι Επίτροποι, άνδρες και γυναίκες, θα περάσουν από «ανάκριση» στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Προκειμένου να αναλάβουν τα καθήκοντά τους, η έγκριση των ευρωβουλευτών είναι απαραίτητη. Κάθε ακρόαση στις Βρυξέλλες διαρκεί τρεις ώρες, στη διάρκεια των οποίων ο καθένας από τους 26 υποψήφιους Επιτρόπους καλείται να απαντήσει σε επίμονες ερωτήσεις των ευρωβουλευτών, που εκπροσωπούν οκτώ ομάδες από όλο το πολιτικό φάσμα.
Ως 27η Επίτροπος λογίζεται η πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν. Η ίδια έχει εγκριθεί ως επικεφαλής της Κομισιόν με άλλη διαδικασία στην Ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στο Στρασβούργο, τον Ιούλιο, κατά συνέπεια δεν χρειάζεται να περάσει από τις τωρινές ακροάσεις. Αν όλα πάνε κατ’ ευχήν και δεν απορριφθούν κάποιοι υποψήφιοι (κάτι που δεν αποκλείεται, αλλά δεν είναι και σύνηθες), η νέα Κομισιόν της Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν θα αναλάβει καθήκοντα την 1η Δεκεμβρίου.
Τι επιτρέπεται να ερωτηθούν οι υποψήφιοι;
Στην προσπάθειά τους να εντοπίσουν αδύνατα σημεία, οι ευρωβουλευτές έχουν δικαίωμα να ρωτήσουν τα πάντα. Μπορούν να ζητήσουν διευκρινίσεις για την επαγγελματική σταδιοδρομία και τα οικονομικά συμφέροντα των υποψηφίων, να διερευνήσουν σκοτεινές πτυχές στο βιογραφικό τους, να ζητήσουν εξηγήσεις για θέματα ηθικής. Μεταξύ άλλων αξιολογείται και η ικανότητα του υποψηφίου να απαντά με σαφήνεια και αυτοκυριαρχία.
Η ακρόαση ακολουθεί αυστηρούς κανόνες και προβλέπει συγκεκριμένο χρόνο ομιλίας για όλους. Μετά την ολοκλήρωση της συζήτησης, οι ευρωβουλευτές της αρμόδιας Επιτροπής καλούνται να ψηφίσουν και να εγκρίνουν τον κάθε υποψήφιο με πλειοψηφία δύο τρίτων.
Σε περίπτωση που κάποιος δεν εγκριθεί, οι ευρωβουλευτές ζητούν από τη χώρα που τον είχε προτείνει να επιλέξει άλλο υποψήφιο. Και αυτός θα πρέπει όμως να περάσει από ακρόαση, με την ίδια διαδικασία.
Από το 2004 μέχρι σήμερα, σε μία «επίδειξη δύναμης» απέναντι στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, το Κοινοβούλιο έχει απορρίψει έξι υποψήφιους Επιτρόπους. Ο πρώτος ήταν ο υπερσυντηρητικός Ιταλός Ρόκο Μπουτιλιόνε, ο οποίος είχε δεχθεί κριτική για την ομοφοβική στάση του, όταν δήλωσε ότι οι ομοφυλόφιλοι «δεν είναι εγκληματίες, αλλά είναι αμαρτωλοί». Το 2019 απορρίφθηκε και η υποψήφια Γαλλίδα Επίτροπος, Σιλβί Γκουλάρ, η οποία είχε κατηγορηθεί για εικονική απασχόληση σε αμερικανικό πολιτικό ίδρυμα.
Τι απάντησε ο Απόστολος Τζιτζικώστας στο γραπτό “τεστ”
Ο Έλληνας επίτροπος, επιλογή του Κυριάκου Μητσοτάκη και της προέδρου της Κομισιόν για το χαρτοφυλάκιο των Βιώσιμων Μεταφορών και του Τουρισμού, δέχθηκε γραπτά 8 ερωτήσεις για το τι πρόκειται να κάνει σε συγκεκριμένους κρίσιμους τομείς που αφορούν στο μέλλον των μεταφορών και του τουρισμού στην ΕΕ σε συνάρτηση με την κλιματική κρίση και τις δεσμεύσεις που έχει αναλάβει η Ευρώπη.
Η πρώτη ερώτηση που δέχθηκε ήταν «Ποιες πλευρές των προσωπικών σας προσόντων και της πείρας σας έχουν ιδιαίτερη σημασία για την ανάδειξή σας σε Επίτροπο και την προώθηση του ευρωπαϊκού γενικού συμφέροντος, ιδίως στον τομέα για τον οποίο θα είστε υπεύθυνος;».
Και η απάντηση που έδωσε ο Απόστολος Τζιτζικώστας σίγουρα θα γίνει talk of the town καθώς υποστήριξε τα εξής: «Κατά τη θητεία μου ως περιφερειάρχη Κεντρικής Μακεδονίας στην Ελλάδα, προώθησα τον μετασχηματισμό της αστικής κινητικότητας στην πόλη της Θεσσαλονίκης, καθιστώντας τις μεταφορές πιο πράσινες, εξυπνότερες, περισσότερο βιώσιμες και οικονομικά προσιτές».
Στη συνέχεια ρωτήθηκε για την ασφάλεια στις μεταφορές, με τον Απόστολο Τζιτζικώστα να απαντά ότι «θα βρίσκεται στην πρώτη γραμμή του έργου μου. Πρέπει να προστατεύουμε τους επιβάτες μας και τους εργαζομένους μας στον τομέα των μεταφορών εφαρμόζοντας πλήρως σε ολόκληρη την ΕΕ και σε όλους τους τρόπους μεταφοράς τα πρότυπα ασφάλειας των μεταφορών της ΕΕ, βελτιώνοντας τα εργαλεία που έχουμε στη διάθεσή μας για τη στήριξη και την ενίσχυση της εποπτείας των εθνικών φορέων ασφάλειας και στηρίζοντας την ανάπτυξη έξυπνων τεχνολογιών και βελτιώσεις των υποδομών που μπορούν να καταστήσουν ασφαλέστερα τα συστήματα μεταφορών μας. Προτίθεμαι να υποβάλω νωρίς κατά τη διάρκεια της θητείας μου τη δέσμη μέτρων για τον τεχνικό έλεγχο, για τη βελτίωση του τρόπου με τον οποίο λειτουργούν τα καθοριστικά συστήματα ασφάλειας και ελέγχου των εκπομπών στα οχήματα και για την αντιμετώπιση της απάτης με τους οδομετρητές».
Όσον αφορά στη στρατηγική για την ανάπτυξη του σιδηροδρόμου, ο υποψήφιος Έλληνας επίτροπος απάντησε ότι: «Προτίθεμαι να καταρτίσω, κατά προτεραιότητα, ένα φιλόδοξο σχέδιο που θα συμβάλει στη σύνδεση των πρωτευουσών της ΕΕ και των μεγάλων πόλεων με σιδηροδρόμους υψηλής ταχύτητας, μέσω της αποτελεσματικής εφαρμογής της πολιτικής μας για το ΔΕΔ-Μ και της στόχευσης των πολυάριθμων εμποδίων που παραμένουν για την καλύτερη συνδεσιμότητα όλων των ευρωπαϊκών σιδηροδρομικών υπηρεσιών, τα οποία είναι η έλλειψη διαλειτουργικότητας, όπως η σηματοδότηση και η έλλειψη επαρκούς χρησιμοποίησης άλλων ψηφιακών τεχνολογιών».
Να σημειωθεί ότι η προφορική ακρόαση – εξέταση του Απόστολου Τζιτζικώστα από τους ευρωβουλευτές αναμένεται να διαρκέσει τρεις ώρες. Ακρόαση κατά την οποία θεωρείται βέβαιο ότι θα ερωτηθεί μεταξύ άλλων για την εθνική τραγωδία στα Τέμπη, τους χειρισμούς της κυβέρνησης Μητσοτάκη αλλά και τις καταγγελίες που έχουν γίνει από την ευρωπαία εισαγγελέα, Λάουρα Κόβεσι.
Ερωτήσεις που θα προκύψουν και από το email – φωτιά που απέστειλε η Μαρία Καρυστινού στην Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, την πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Ρομπέρτα Μετσόλα και τον Επίτροπο Δικαιοσύνης της ΕΕ Ντιντιέ Ρέιντερς ενόψει της ακρόασης του υποψηφίου επιτρόπου της Ελλάδας.
Ποιοι είναι οι «λιγότερο σίγουροι» υποψήφιοι;
Θα μπορούσαν να απορριφθούν κάποιοι υποψήφιοι και αυτή τη φορά; Όπως ακούγεται στις Βρυξέλλες, στο «στόχαστρο» των ευρωβουλευτών βρίσκεται κυρίως ο Ούγγρος υποψήφιος Όλιβερ Βάρχελι, καθώς θεωρείται απολύτως πιστός στον πρωθυπουργό Βίκτορ Όρμπαν. Μέχρι σήμερα ο Βάρχελι ήταν Επίτροπος για τη Διεύρυνση, ενώ τώρα καλείται να αναλάβει το ήσσονος σημασίας χαρτοφυλάκιο για την Υγεία και την Προστασία των Ζώων.
Εάν πράγματι απορριφθεί ο Βάρχελι, ο Βίκτορ Όρμπαν θα μπορούσε να ανοίξει ένα ακόμα μέτωπο με την ΕΕ, καθυστερώντας παρασκηνιακά τις διαδικασίες για πολλές εβδομάδες ή ακόμα και μήνες. Είτε μη προτείνοντας άλλον υποψήφιο είτε προτείνοντας κάποιον που θεωρείται εξίσου ακατάλληλος.
Από εκεί και πέρα: Η φιλελεύθερη υπουργός Εξωτερικών του Βελγίου Χάτζα Λαχμπίμπ, που έχει προταθεί για το νέο χαρτοφυλάκιο της διαχείρισης κρίσεων και αντιμετώπισης φυσικών καταστροφών, θεωρείται βέβαιο ότι θα συγκεντρώσει τα πυρά των εθνολαϊκιστών και ακροδεξιών στην Ευρωβουλή. Απρόβλεπτη θεωρείται η διαδικασία και για την υποψήφια από τη Βουλγαρία, Εκατερίνα Ζαχάριεβα, η οποία ως υπουργός Εξωτερικών στη χώρα της φερόταν να εμπλέκεται σε σκάνδαλο παράνομης χορήγησης ιθαγένειας. Προβλήματα ίσως αντιμετωπίσει και ο Γκλεν Μικάλεφ από τη Μάλτα, καθώς πολλοί δεν θεωρούν επαρκή την πολιτική εμπειρία που έχει αποκομίσει ως διευθυντής του γραφείου του Μαλτέζου πρωθυπουργού.
Σοβαρές αμφιβολίες υπήρχαν παλαιότερα για τον Ιταλό υποψήφιο, Ραφαέλε Φίτο, καθώς προέρχεται και αυτός, όπως και η πρωθυπουργός Τζόρτζια Μελόνι, από το ακροδεξιό κόμμα «Αδέλφια της Ιταλίας». Εικάζεται ότι το Κοινοβούλιο θα τον αντιμετωπίσει με κριτική διάθεση, αλλά τελικά δεν θα τολμήσει να απορρίψει τον υποψήφιο της Μελόνι, η οποία άλλωστε στις Βρυξέλλες έχει αποκηρύξει την «ακραία» εικόνα της και πρεσβεύει μία μάλλον φιλο-ευρωπαϊκή πολιτική.
Τι νέο κομίζει η νέα Κομισιόν;
Για τη δεύτερη θητεία της η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν επιχειρεί μία αναδιάρθρωση των χαρτοφυλακίων με ανακατανομές αρμοδιοτήτων. Κύρια προτεραιότητα δεν αποτελεί πλέον η αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, όπως συνέβαινε στην πρώτη θητεία της, αλλά η ενίσχυση της ευρωπαϊκής οικονομίας. Νέα χαρτοφυλάκια προβλέπονται για την Άμυνα, τη Στέγαση, τη Μεσόγειο και την Προστασία των Ζώων.
Μπορεί να είναι αγχωτική η διαδικασία των ακροάσεων, αλλά αξίζει τον κόπο. Ειδικά αν αναλογιστεί κανείς ότι ο βασικός μισθός του Επιτρόπου είναι 26.000 ευρώ μεικτά, ενώ η πρόεδρος της Κομισιόν αμείβεται με 31.800 μεικτά. Σε αυτές τις αμοιβές δεν περιλαμβάνονται δώρα και επιδόματα. Μάλλον καλύτερα σε σύγκριση με τον μισθό του Γερμανού καγκελάριου Όλαφ Σολτς, ο οποίος φτάνει τα 32.000, αλλά στο ποσό αυτό περιλαμβάνονται πάσης φύσεως πρόσθετες αμοιβές.
Πηγή: Deutsche Welle, ΑΥΓΗ