Ο ιδρυτής του Εργατικού Κόμματος του Κουρδιστάν (PKK), ο Αμπντουλάχ Οτσαλάν, εκτίμησε πως η προσέγγιση Τούρκων και Κούρδων είναι “ιστορική ευθύνη” και δήλωσε “αποφασισμένος” να συμμετάσχει σε μια διαδικασία ειρήνης που ξεκίνησε στην Τουρκία, όπως ανέφερε σήμερα το τουρκικό φιλοκουρδικό κόμμα DEM μετά την επίσκεψή του στον φυλακισμένο Κούρδο ηγέτη την προηγουμένη.
“Η ενίσχυση της τουρκοκουρδικής αδελφοσύνης δεν είναι μόνο ιστορική ευθύνη αλλά και επιτακτική ανάγκη για όλους τους λαούς”, είπε ο Κούρδος ηγέτης, ο οποίος είναι φυλακισμένος από το 1999 σε ένα νησί ανοικτά της Κωνσταντινούπολης, σύμφωνα με ανακοίνωση που εξέδωσε το κόμμα.
Αντιπροσωπεία του DEM (Κόμμα Δημοκρατίας και Ισότητας των Λαών) συναντήθηκε χθες, Σάββατο, με τον επικεφαλής του PKK στη διάρκεια της επίσκεψης αυτής, της πρώτης σε δέκα χρόνια.
Η επίσκεψη πραγματοποιήθηκε μία ημέρα μετά το πράσινο φως που έδωσε η τουρκική κυβέρνηση έπειτα αίτημα του DEM να επισκεφθεί τον 75χρονο Οτσαλάν.
Η απόφαση ελήφθη δύο μήνες αφότου ο επικεφαλής του τουρκικού εθνικιστικού κόμματος MHP έτεινε ξαφνικό “κλάδο ελαίας” στον Οτσαλάν, καλώντας τον στο Κοινοβούλιο να αποκηρύξει την τρομοκρατία και να διαλύσει την οργάνωσή του, θέση που υποστηρίζει και ο Ερντογάν.
“Έχω την απαραίτητη αρμοδιότητα και αποφασιστικότητα για να κάνω μια θετική συνεισφορά στο νέο παράδειγμα που ξεκίνησε από τον κ. Μπαχτσελί και τον κ. Ερντογάν”, δήλωσε ο Οτσαλάν, σύμφωνα με την ανακοίνωση του DEM.
Ο Οτσαλάν είπε επίσης, σύμφωνα με την ίδια πηγή, πως η αντιπροσωπεία που τον επισκέφθηκε θα μοιραστεί την προσέγγισή του με το κράτος και τους πολιτικούς κύκλους. “Υπό το φως αυτού, είμαι έτοιμος να λάβω τα απαραίτητα μέτρα και να απευθύνω την έκκληση αυτή”.
Η αυτονομιστική κουρδική οργάνωση PKK, που διεξάγει εδώ και δεκαετίες ένοπλο αγώνα εναντίον του κουρδικού κράτους, θεωρείται “τρομοκρατική” οργάνωση από την Τουρκία αλλά και από τις Ηνωμένες Πολιτείες, την Ευρωπαϊκή Ένωση και τη Βρετανία.
Ποιος είναι ο Αμπντουλάχ Οτσαλάν
Ο Αμπντουλάχ Οτσαλάν (Abdullah Öcalan) είναι ένας από τους πιο γνωστούς Κούρδους ηγέτες, συνιδρυτής και πρώην ηγέτης του Εργατικού Κόμματος του Κουρδιστάν (PKK). Γεννήθηκε στις 4 Απριλίου 1949 στο χωριό Ömerli της νοτιοανατολικής Τουρκίας, σε μια περιοχή με έντονη κουρδική παρουσία.
Ιστορικό και Δράση
Ο Οτσαλάν αναδείχθηκε μέσα από την πολιτική και ένοπλη δράση για την αναγνώριση των δικαιωμάτων των Κούρδων, ενός πληθυσμού που ιστορικά υπήρξε καταπιεσμένος στην Τουρκία. Το 1978 ίδρυσε το PKK, που ξεκίνησε ως μαρξιστική-λενινιστική οργάνωση, με στόχο την ανεξαρτησία του Κουρδιστάν. Το PKK εξαπέλυσε ένοπλο αγώνα κατά της τουρκικής κυβέρνησης από το 1984, που συνοδεύτηκε από επιθέσεις και συγκρούσεις με τον τουρκικό στρατό.
Ο αγώνας του PKK έχει προκαλέσει πάνω από 40.000 θανάτους κατά τη διάρκεια της σύγκρουσης, ενώ έχει επηρεάσει εκατομμύρια ανθρώπους με τις μαζικές μετακινήσεις πληθυσμών και την καταστροφή κουρδικών χωριών. Η Τουρκία, οι ΗΠΑ και η Ε.Ε. χαρακτηρίζουν το PKK τρομοκρατική οργάνωση, αν και η διεθνής κοινότητα είναι διχασμένη στο θέμα αυτό.
Σύλληψη και Φυλάκιση
Ο Οτσαλάν συνελήφθη στις 15 Φεβρουαρίου 1999, σε μια μυστική επιχείρηση της Τουρκίας με τη βοήθεια διεθνών υπηρεσιών πληροφοριών, στην Κένυα, όπου είχε καταφύγει μετά την αποχώρησή του από τη Συρία. Εκδόθηκε στην Τουρκία και καταδικάστηκε σε θάνατο για προδοσία και τρομοκρατία, ποινή που αργότερα μετατράπηκε σε ισόβια κάθειρξη, καθώς η Τουρκία κατάργησε τη θανατική ποινή.
Από τότε κρατείται στη φυλακή του νησιού Ιμραλί στη Θάλασσα του Μαρμαρά, υπό αυστηρά μέτρα απομόνωσης. Παρά τη φυλάκισή του, παραμένει σύμβολο για πολλούς Κούρδους και έχει σημαντική επιρροή στο PKK και στους υποστηρικτές του.
Η υπόθεση Οτσαλάν στην Ελλάδα είναι μια από τις πιο αμφιλεγόμενες και πολιτικά φορτισμένες ιστορίες που σημάδεψαν τις ελληνοτουρκικές σχέσεις και τη θέση της Ελλάδας στον διεθνή χώρο. Η εμπλοκή της Ελλάδας με τον Αμπντουλάχ Οτσαλάν έγινε ευρέως γνωστή όταν, τον Ιανουάριο του 1999, ο ηγέτης του PKK κατέφυγε στην Ελλάδα αναζητώντας πολιτικό άσυλο.
Το Χρονικό της Υπόθεσης
Η Άφιξη του Οτσαλάν στην Ελλάδα
Ο Οτσαλάν, μετά την έξωσή του από τη Συρία το 1998 λόγω πιέσεων της Τουρκίας, αναζητούσε διεθνή στήριξη και ασφαλές καταφύγιο. Τον Ιανουάριο του 1999 μεταφέρθηκε στην Ελλάδα μέσω Κένυας, με τη βοήθεια προσώπων που είχαν σχέσεις με πολιτικούς κύκλους.
Παρά τις προσπάθειες να του εξασφαλιστεί πολιτικό άσυλο ή ασφαλής μεταφορά σε άλλη χώρα, η ελληνική κυβέρνηση βρέθηκε σε εξαιρετικά δύσκολη θέση, καθώς η στήριξη ενός ανθρώπου που η Τουρκία θεωρούσε “τρομοκράτη” δημιουργούσε σοβαρές διεθνείς πιέσεις.
Μεταφορά στην Κένυα
Μετά από πιέσεις της ελληνικής κυβέρνησης και αφού κρίθηκε ότι η παρουσία του στην Ελλάδα ήταν ανεπιθύμητη, ο Οτσαλάν μεταφέρθηκε με μυστική επιχείρηση στην ελληνική πρεσβεία στην Κένυα.
Στις 15 Φεβρουαρίου 1999, η Τουρκία, με τη βοήθεια ξένων μυστικών υπηρεσιών (κυρίως της CIA και της Μοσάντ), εντόπισε τον Οτσαλάν στην πρεσβεία και τον συνέλαβε κατά την έξοδό του από το κτίριο.
Οι Συνέπειες για την Ελλάδα
Διεθνείς Αντιδράσεις
Η σύλληψη του Οτσαλάν προκάλεσε σοβαρή διεθνή κατακραυγή, ιδίως από κουρδικούς και φιλοκουρδικούς κύκλους, που κατηγόρησαν την Ελλάδα ότι πρόδωσε τον Κούρδο ηγέτη. Η υπόθεση ανέδειξε τις δυσκολίες της Ελλάδας να διαχειριστεί ευαίσθητες διπλωματικές ισορροπίες.
Πολιτικές Παρενέργειες
- Η υπόθεση προκάλεσε πολιτικό σκάνδαλο στην Ελλάδα, με ευθύνες να καταλογίζονται σε διάφορους πολιτικούς και κρατικούς παράγοντες.
- Ο τότε υπουργός Εξωτερικών, Θεόδωρος Πάγκαλος, καθώς και άλλα υψηλόβαθμα στελέχη, όπως ο υπουργός Δημόσιας Τάξης Φίλιππος Πετσάλνικος και ο υπουργός Εσωτερικών Αλέκος Παπαδόπουλος, παραιτήθηκαν μετά την αποκάλυψη του ρόλου της Ελλάδας στην υπόθεση.
Εσωτερική και Εξωτερική Κριτική
- Στην Ελλάδα, η υπόθεση προκάλεσε κύμα διαμαρτυριών, ειδικά από την Αριστερά και φιλοκουρδικούς κύκλους, που κατηγόρησαν την κυβέρνηση ότι ενήργησε υπό πίεση και απέτυχε να προστατεύσει τον Οτσαλάν.
- Διεθνώς, η Ελλάδα κατηγορήθηκε για ανευθυνότητα, ενώ η υπόθεση έδωσε στην Τουρκία ένα σημαντικό διπλωματικό “όπλο” στις σχέσεις της με την Ε.Ε. και το ΝΑΤΟ.
Πολιτική Επιρροή και Ειρηνευτικές Πρωτοβουλίες
Από τη φυλακή, ο Οτσαλάν έχει αλλάξει τη στάση του και προωθεί μια πιο μετριοπαθή πολιτική, εγκαταλείποντας την επιδίωξη της ανεξαρτησίας για ένα ενιαίο κουρδικό κράτος. Αντίθετα, υποστηρίζει την αυτονομία και τα δικαιώματα των Κούρδων εντός των κρατών όπου ζουν, προωθώντας την ιδέα της “δημοκρατικής συνομοσπονδίας”.
Το 2013, έπαιξε ρόλο στην έναρξη ειρηνευτικών συνομιλιών μεταξύ της Τουρκικής κυβέρνησης και του PKK. Ωστόσο, αυτές οι προσπάθειες κατέρρευσαν το 2015, οδηγώντας σε αναζωπύρωση της βίας.