NewsEdit Ο Ντόναλντ Τραμπ επανέλαβε χθες, Τρίτη, τη φιλοδοξία του να προσαρτήσει τη διώρυγα του Παναμά και τη Γροιλανδία, δια της βίας αν χρειαστεί, σε μια ασυνάρτητη και προκλητική συνέντευξη Τύπου που θυμίζει την ιδέα του «ζωτικού χώρου» (Lebensraum*) της Γερμανίας της δεκαετίας του 1930 και προκάλεσε αυστηρές απαντήσεις από τις ενδιαφερόμενες χώρες.
Το ραντεβού με τον Τύπο από το Μαρ-α-Λάγκο, την κατοικία του στη Φλόριντα, υποτίθεται ότι θα αφορούσε μια επένδυση των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων για τη δημιουργία νέων κέντρων δεδομένων στις Ηνωμένες Πολιτείες. Όμως ο μελλοντικός πρόεδρος των ΗΠΑ ξεμπέρδεψε στα γρήγορα μ’ αυτό το θέμα για να συνεχίσει αναφερόμενος για περισσότερο από μία ώρα σ’ ένα ευρύ φάσμα ζητημάτων.
Ως συνήθως, είναι δύσκολο στις ηχηρές δηλώσεις του να ξεχωρίσει κανείς πραγματικές ανακοινώσεις από υπερβολές.
Όταν ερωτήθηκε, αν μπορεί να εγγυηθεί πως δεν θα υπάρξει προσφυγή στις ένοπλες δυνάμεις για να προσαρτηθούν η διώρυγα του Παναμά, αρτηρία ζωτικής σημασίας για τις παγκόσμιες θαλάσσιες μεταφορές, και η Γροιλανδία, αυτόνομο έδαφος της Δανίας, ο Ντόναλντ Τραμπ απάντησε: «Δεν μπορώ να σας το διαβεβαιώσω για καμιά από τις δύο».
Ο εκλεγμένος πρόεδρος έχει ήδη ισχυριστεί επανειλημμένα ότι θέλει να πάρει πίσω τη διώρυγα του Παναμά, που κατασκευάσθηκε από τις ΗΠΑ και εγκαινιάσθηκε το 1914, αν δεν μειωθεί η τιμή των διοδίων για τα αμερικανικά πλοία.
Χθες επέκρινε επίσης τη συμφωνία που συνήφθη το 1977 από τον τότε πρόεδρο Τζίμι Κάρτερ, η οποία κατέληξε στη μεταβίβαση του ελέγχου της διώρυγας του Παναμά το 1999.
«Δεν μας φέρονται σωστά. Βάζουν τα πλοία μας να πληρώνουν περισσότερο από τα πλοία άλλων χωρών», ισχυρίστηκε ο Ντόναλντ Τραμπ.
«Μας κοροϊδεύουν γιατί πιστεύουν ότι είμαστε βλάκες. Τώρα όμως δεν είμαστε βλάκες», δήλωσε ακόμα.
Η κυριαρχία του Παναμά επί της διώρυγας «δεν είναι διαπραγματεύσιμη», του απάντησε ωστόσο ο Χαβιέρ Μαρτίνες-Ατσά, ο υπουργός Εξωτερικών της χώρας αυτής της κεντρικής Αμερικής.
Λίγο πριν από τα Χριστούγεννα, ο εκλεγμένος πρόεδρος είχε επίσης εκφράσει την άποψη ότι ο έλεγχος της Γροιλανδίας αποτελεί «απόλυτη αναγκαιότητα» για «την εθνική ασφάλεια και την ελευθερία σε όλο τον κόσμο».
Χθες, Τρίτη, κάλεσε τη Δανία να «παραιτηθεί» απ’ αυτό το αυτόνομο έδαφος.
Ο γιος του, ο Ντόναλντ Τραμπ Τζούνιορ, βρισκόταν εκείνη τη στιγμή στη Γροιλανδία για μια ιδιωτική επίσκεψη ως «τουρίστας».
«Η Γροιλανδία ανήκει στους Γροιλανδούς», επέμεινε μιλώντας στην τηλεόραση η δανή πρωθυπουργός Μέτε Φρεντέρικσεν, όταν ο Ντόναλντ Τραμπ Τζούνιορ έφθανε στο Νουούκ.
Ο Ντόναλντ Τραμπ απείλησε εξάλλου να χρησιμοποιήσει την «οικονομική ισχύ» εναντίον του Καναδά, αυτού του συμμάχου η ασφάλεια του οποίου, σύμφωνα με τον ίδιο, «επιδοτείται» από τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Λίγο μετά την ανακοίνωσή της παραίτησης, τη Δευτέρα, του καναδού πρωθυπουργού Τζάστιν Τριντό, ο Ντόναλντ Τραμπ είχε δηλώσει πως ο Καναδάς θα πρέπει «να συγχωνευθεί» με τις Ηνωμένες Πολιτείες, μια δήλωση που προκάλεσε εκνευρισμό στη βόρεια γείτονα.
Η καναδή υπουργός Εξωτερικών Μέλανι Τζολί του απάντησε πως ο Καναδάς δεν θα υποχωρήσει «ποτέ μπροστά στις απειλές», ενώ ο Τζάστιν Τριντό πρόσθεσε: «Ποτέ, ουδέποτε, ο Καναδάς δεν θα γίνει μέρος των Ηνωμένων Πολιτειών».
Αυτό δεν εμπόδισε τον Ντόναλντ Τραμπ να αναρτήσει μερικές ώρες αργότερα στο Truth Social, το μέσο κοινωνικής δικτύωσης του οποίου είναι ιδιοκτήτης, ένα χάρτη των ΗΠΑ που περιλαμβάνει ως τμήμα τους τον Καναδά.
Ο ρεπουμπλικανός δισεκατομμυριούχος επανέλαβε επίσης τις κατηγορίες του εναντίον του ΝΑΤΟ, υποστηρίζοντας και πάλι ότι τα μέλη του δεν πληρώνουν αρκετά σε αντάλλαγμα για την προστασία που τους παρέχουν οι Ηνωμένες Πολιτείες.
Για τον Ντόναλντ Τραμπ, τα κράτη μέλη οφείλουν να αυξήσουν τον αμυντικό προϋπολογισμό τους στο 5% του ΑΕΠ τους, από το 2% που απαιτείται τώρα. «Μπορούν όλοι να το κάνουν», πρόσθεσε.
Σε μια άλλη, πιο συμβολική ανακοίνωση που προκάλεσε σοκ, ο Ντόναλντ Τραμπ ισχυρίσθηκε ότι μόλις επιστρέψει στο Λευκό Οίκο, στις 20 Ιανουαρίου, οι Ηνωμένες Πολιτείες θα αλλάξουν την ονομασία του κόλπου του Μεξικού σε «κόλπο της Αμερικής».
Στη συνέχεια επέκρινε το Μεξικό, το οποίο «οφείλει να σταματήσει να αφήνει εκατομμύρια ανθρώπους να ξεχύνονται στη χώρα μας», αναφερόμενος στο γεγονός ότι χιλιάδες άνθρωποι περνούν λαθραία τα νότια σύνορα των Ηνωμένων Πολιτειών.
Ο Ντόναλντ Τραμπ επιτέθηκε επίσης φύρδην-μίγδην στις αιολικές γεννήτριες στη θάλασσα, «οι οποίες τρελαίνουν τις φάλαινες», ή ακόμα στη θέρμανση με ηλεκτρικό. Σύμφωνα με τον ίδιο, η ζέστη από τη θέρμανση με αέριο είναι «πολύ καλύτερη» και δεν προκαλεί «φαγούρα».
Επίθεση στον Τζάστιν Τριντό εξαπέλυσε από την άλλη ο Έλον Μασκ με αφορμή την άρνηση του πρώτου να δεχθεί την ατζέντα που παρουσιάζει ο Ντόναλντ Τραμπ να γίνει η χώρα του η 51η πολιτεία των ΗΠΑ.
«Δεν υπάρχει πιθανότητα ούτε μία στο εκατομμύριο ο Καναδάς να γίνει μέρος των Ηνωμένων Πολιτειών», έγραψε ο πρωθυπουργός της χώρας σε ανάρτησή του στην πλατφόρμα X.
«Οι εργαζόμενοι και οι κοινότητες και στις δύο χώρες μας επωφελούνται από το να είναι ο ένας ο μεγαλύτερος εμπορικός εταίρος και η ασφάλεια του άλλου» πρόσθεσε ο παραιτηθείς πρόεδρος του Καναδά.
Οι παραπάνω δηλώσεις προκάλεσαν τον χλευασμό του Μασκ, ο οποίος απάντησε με ανάρτησή του στο Χ: «Κοπελιά, δεν είσαι πια κυβερνήτης του Καναδά, οπότε δεν έχει σημασία τι λες».
Ο δισεκατομμυριούχος συνέχισε μάλιστα την επίθεση προς τον Καναδό πρωθυπουργό με ανάρτησή του, όπου τρολάρει τον Τριντό αναδημοσιεύοντας ένα βίντεο με δηλώσεις του δεύτερου από την παραίτησή του, στο οποίο έχει προστεθεί ο εκλεγμένος πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ στο πίσω μέρος να… παίζει μια λυπητερή μουσική σε βιολί.
Γ. Πρεβελάκης στο Πρώτο: Ο Τραμπ εκπέμπει σήμα για μια καινούργια οργάνωση του κόσμου
Στο Πρώτο Πρόγραμμα, ο Γιώργος Πρεβελάκης, ομότιμος καθηγητής Γεωπολιτικής στο Πανεπιστήμιο της Σορβόννης, εξήγησε πως ο Τραμπ, «στέλνει ένα σήμα για μια καινούργια οργάνωση του κόσμου που θα έλεγα ότι ακολουθεί την παλιά παράδοση των Ηνωμένων Πολιτειών, ότι η Αμερική είναι δική τους σφαίρα επιρροής, δηλαδή απέναντι σε μια λογική παγκοσμιοποίησης που κυριαρχούσε τις περασμένες δεκαετίες, ότι η Αμερική είναι ο ηγεμών όλου του κόσμου. Νομίζω ότι εδώ πάμε λίγο στη λογική του δόγματος Μονρόε. Το δόγμα Μονρόε ήταν η διακήρυξη ότι οι Ευρωπαίοι δεν έχουν δικαίωμα να παρεμβαίνουν στα αμερικανικά θέματα. Τότε ήταν, ας πούμε τρόπον τινά, μια αμυντική στάση και κατά συνέπεια ότι η Αμερική είναι δική τους. Νομίζω ότι αυτό λέει».
Και συμπλήρωσε: «Νομίζω ότι η λογική του Τραμπ είναι να στραφεί περισσότερο προς την Αμερική και λιγότερο προς τον κόσμο. Δηλαδή έχουμε μπει σε μια εποχή μετά από την παγκοσμιοποίηση, δηλαδή την ενοποίηση του κόσμου. Τώρα έχουμε μπει σε μια περίοδο κατά την οποία κλεινόμαστε σε περιφερειακά σύνολα και ο καθένας κοιτάζει την περιοχή του. Η Ρωσία κοιτάζει την περιοχή της που είναι κατά βάση η Ευρώπη, ενδιαφέρεται για την Ευρώπη. Και την Αμερική προφανώς την ενδιαφέρουν οι παγκόσμιες ισορροπίες. Την ενδιαφέρει πάρα πολύ ο ανταγωνισμός με την Κίνα, αλλά νομίζω ότι και εκεί έχουμε μία τάση προς την περιφερειοποίηση, δηλαδή τη δημιουργία μιας περιφέρειας στην οποία να αισθάνεται πιο εστιασμένη, πιο ασφαλής, λιγότερο μπλεγμένη σε παγκόσμιες περιπέτειες, οι οποίες σύμφωνα με την ανάλυση των Ρεπουμπλικάνων, έφθειραν την Αμερική. Είναι αυτό που λένε ότι ανοίχτηκαν πάρα πολύ και τώρα θέλουν να κλειστούν».
*Το Lebensraum ήταν μια κεντρική ιδέα της ναζιστικής ιδεολογίας που προωθούσε την επέκταση της Γερμανίας προς ανατολάς για να αποκτήσει «ζωτικό χώρο» για τον γερμανικό λαό. Η έννοια αυτή συνδέθηκε άρρηκτα με την εδαφική επέκταση, τη φυλετική καθαρότητα και τον αποικισμό και αποτέλεσε δικαιολογία για τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο και τα εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας που διέπραξε το Τρίτο Ράιχ.
Ο Αδόλφος Χίτλερ παρουσίασε την ιδέα του Lebensraum στο βιβλίο του “Mein Kampf” (1925-1926). Σύμφωνα με τον Χίτλερ, η Γερμανία:
- Χρειαζόταν νέο χώρο για να αναπτυχθεί ο γερμανικός λαός.
- Έπρεπε να επεκταθεί προς την Ανατολική Ευρώπη και τη Σοβιετική Ένωση.
- Ο πληθυσμός της Γερμανίας έπρεπε να εγκατασταθεί στις κατακτημένες περιοχές και να εκμεταλλευτεί τους φυσικούς πόρους.
- Οι Σλάβοι και άλλοι λαοί της Ανατολής θεωρούνταν κατώτεροι και έπρεπε να υποταχθούν ή να εκδιωχθούν.
Ο Χίτλερ θεωρούσε ότι η επέκταση του γερμανικού λαού ήταν φυσικό δικαίωμα και καθήκον για να εξασφαλιστεί η επιβίωση της «Άριας φυλής».
Η ναζιστική πολιτική του Lebensraum τέθηκε σε εφαρμογή με τις εξής πρακτικές:
Προσάρτηση εδαφών πριν τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο
- 1938: Προσάρτηση της Αυστρίας (Anschluss).
- 1938: Κατάληψη των Σουδητών από την Τσεχοσλοβακία.
- 1939: Κατάληψη της υπόλοιπης Τσεχοσλοβακίας και εισβολή στην Πολωνία.