NewsEdit Ο Αμερικανός σκηνοθέτης, Ντέιβιντ Λιντς, πέθανε σε ηλικία 78 ετών.
«Υπάρχει μια μεγάλη τρύπα στον κόσμο τώρα που δεν είναι πια μαζί μας», έγραψε η οικογένειά του σε μια ανάρτηση στο Facebook. Αλλά, όπως έλεγε, «Κράτα το μάτι σου στο ντόνατ και όχι στην τρύπα».
Ο Ντέιβιντ Λιντς αποτέλεσε τον πιο περίφημο και αναγνωρισμένο Αμερικανό σκηνοθέτη σουρρεαλιστικών ταινιών. Ήταν γνωστός για το ονειρικό και υπερρεαλιστικό στιλ του, καθώς και τα θέματα που ενώνουν την φιλμογραφία του, όπως η αποδόμηση της έννοιας της Αμερικής. To 2018 η λέξη Lynchian εντάχθηκε στο Αγγλικό Λεξικό της Οξφόρδης, με τον ορισμό της λέξης να είναι ο εξής: «θυμίζει ή μιμείται τα έργα του David Lynch.
Ο Λιντς είναι γνωστός για την αντιπαράθεση σουρεαλιστικών ή απειλητικών στοιχείων με καθημερινά περιβάλλοντα, καθώς και για τη χρήση συναρπαστικών οπτικών εικόνων για να τονίσει μια ονειρική ποιότητα μυστηρίου ή μια απειλή». Θεωρείται συχνά ως ένας από τους καλύτερους σκηνοθέτες όλων των εποχών.
To 1990 κυκλοφόρησε ίσως το πιο δημοφιλές έργο του Λιντς: η τηλεοπτική σειρά Twin Peaks. Το Twin Peaks έγινε ένα πολιτιστικό φαινόμενο, είχε ένα σημαντικό αντίκτυπο στον κόσμο των τηλεοπτικών σειρών (σύμφωνα με κάποιους, ανύψωσε την τηλεόραση σε τέχνη) και θεωρείται μια από τις καλύτερες και πιο σημαντικές σειρές όλων των εποχών. Παράλληλα, ο Λιντς σκηνοθέτησε το Ατίθαση καρδιά, το οποίο κέρδισε τον Χρυσό Φοίνικα στο Φεστιβάλ των Καννών.
Ο Λιντς αποσύρθηκε από το Twin Peaks στην μέση της δεύτερης σεζόν, και παράλληλα το ενδιαφέρον του κοινού έπεσε, οδηγόντας σε μια πρόωρη ακύρωση της σειράς το 1991, οπότε ο Λιντς επέστρεψε για να σκηνοθετήσει το εμβληματικό τελευταίο επεισόδιο.
Το 1992 ο Λιντς σκηνοθέτησε το αμφιλεγόμενο πρίκουελ στη σειρά Twin Peaks: Fire Walk With Me, το οποίο αρχικά απογοήτευσε τους οπαδούς και έλαβε κακές κριτικές, αλλά πλέον θεωρείται από πολλούς ως ένα παρεξηγημένο αριστούργημα, 22 χρόνια αργότερα, οι διαγραμμένες σκηνές της ταινίας συλλέχθηκαν και κυκλοφόρησαν ως μια νέα ταινία με τον τίτλο Twin Peaks: The Missing Pieces. Ο Λιντς κυκλοφόρησε άλλες δυο ταινίες πριν την αλλαγή της χιλιετίας, και οι δύο έλαβαν πολύ καλές κριτικές: το Χαμένη Λεωφόρος (1997) και το The Straight Story (1999).
Η αρχή του
Σπουδαίος και ασίγαστος, ο Ντέιβιντ Λιντς άσκησε μανιωδώς τον Υπερβατικό Διαλογισμό και ίδρυσε το David Lynch for Consciousness Based Education and World Peace το 2005.
Εικαστικός και ζωγράφος, υπέγραψε πίνακες, μουσικές κυκλοφορίες συμπεριλαμβανομένων συνεργασιών με τους Julee Cruise, Lykke Li και Karen O και έγινε viral σε νέες γενιές καθιερώνοντας ένα μακροχρόνιο δελτίο καιρού στο YouTube.
Ο Ντέιβιντ Λιντς άνοιξε ένα νυχτερινό κέντρο διασκέδασης στο Παρίσι το 2011 και το 2018 εξήγησε τον απομονωμένο τρόπο ζωής του στον Guardian:
«Μου αρέσει να κάνω ταινίες. Μου αρέσει να δουλεύω. Δεν μου αρέσει πολύ να βγαίνω έξω».
Το 2024 αποκάλυψε ότι η συνήθεια του τσιγάρου σε όλη του τη ζωή τον ταλαιπωρούσε πλέον πολύ.
Από την αμφισβήτηση, στη δικαίωση
Γεννημένος στη Missoula της Μοντάνα το 1946, ο Λιντς πήγε στο κολέγιο τέχνης τη δεκαετία του 1960 και έκανε το πρώτο του πειραματικό short, Six Men Getting Sick, ενώ ήταν φοιτητής στην Ακαδημία Καλών Τεχνών της Πενσυλβάνια.
Μετακόμισε στο Λος Άντζελες το 1971 και σπούδασε σκηνοθεσία στο Ωδείο AFI, όπου άρχισε να γυρίζει την πρώτη του μεγάλου μήκους Eraserhead.
Η ταινία ολοκληρώθηκε το 1976 αλλά το ασπρόμαυρο φιλμ του αμφισβητήθηκε.
Ο Λιντς προκαλούσε σύγχυση σε κοινό και κριτικούς που δεν ήταν συνηθισμένοι στην τόλμη του και η ταινία απορρίφθηκε από τα περισσότερα φεστιβάλ κινηματογράφου, αλλά στα τέλη της δεκαετίας του ’70 είχε γίνει πια cult και το Eraserhead η ιδεατή ταινία για κινηματογραφικές προβολές μετά τα μεσάνυχτα
Ο αντίκτυπος του Eraserhead οδήγησε σε μια πρόταση από την εταιρεία παραγωγής του Mελ Μπρουκς που του πρότεινε να σκηνοθετήσει το The Elephant Man με πρωταγωνιστή τον Τζον Χαρτ σε μια βιογραφική ταινία του Τζόζεφ Μέρικ.
Η ταινία για τον παραμορφωμένο άνδρα του 19ου αιώνα προτάθηκε για οκτώ Όσκαρ και τον καθιέρωσε στο Χόλιγουντ.
Όχι στο Star Wars, ναι στο Μπλε Βελούδο
Αφού απέρριψε μια πρόταση να σκηνοθετήσει την Επιστροφή των Τζεντάι, ο Λιντς συμφώνησε να κάνει μια προσαρμογή του επικού μυθιστορήματος επιστημονικής φαντασίας Dune του Frank Herbert.
Η ταινία δυσκόλεψε τον ίδιο και τους συνεργάτες, πολλά reshooting, μεγάλο κόστος.
Αν και τολμηρό και για πολλούς καλύτερο από τα πρόσφατα Dune η ταινία ήταν μια εμπορική και κριτική καταστροφή.
Τότε αποφάσισε να επενδύσει στο δικό του σύμπαν και προσγειώθηκε στα μέρη που γνώριζε, την αμερικανική, αιματοβαμμένη suburbia.
Tο σκοτεινό νουάρ θρίλερ του Blue Velvet ήταν μια τεράστια επιτυχία στην κριτική κατά την κυκλοφορία του το 1986, και οδήγησε στη δεύτερη υποψηφιότητα του Λιντς για Όσκαρ καλύτερης σκηνοθεσίας.
Στην ταινία πρωταγωνιστούσε ητότε σύντροφος του, Ιζαμπέλα Ροσελίνι.
Στη συνέχεια, ο Λιντς αποφάσισε να προκαλέσει εφιάλτες στο τηλεοπτικό κοινό.
Το μυστηριώδες νεο-νουάρ Twin Peaks τον έφερε στο μεγάλο κοινό, η σειρά ήταν ένα καλλιτεχνικό φαινόμενο, ο Ντέιβιντ Λιντς -πάλι πρωτοπόρος- ήταν ένας από τους πρώτους σκηνοθέτης κινηματογράφου που δεν σνόμπαρε τη μικρή οθόνη.
Κύρια Έργα:
- Eraserhead (1977): Το πρώτο του μεγάλου μήκους φιλμ, ένας σουρεαλιστικός εφιάλτης που τον καθιέρωσε ως πρωτοπόρο δημιουργό.
- The Elephant Man (1980): Υποψήφιο για Όσκαρ Καλύτερης Σκηνοθεσίας, μια ανθρώπινη ιστορία βασισμένη στη ζωή του Τζόζεφ Μέρικ.
- Blue Velvet (1986): Εξερεύνηση του σκοτεινού κόσμου που κρύβεται πίσω από την επιφάνεια της καθημερινής ζωής.
- Twin Peaks (1990–1991, 2017): Εμβληματική τηλεοπτική σειρά που ανανέωσε το είδος του μυστηρίου.
- Mulholland Drive (2001): Ένα αριστούργημα του κινηματογράφου, γεμάτο μυστήριο και μεταφυσικά στοιχεία.
Διακρίσεις:
- Τιμήθηκε με τον Χρυσό Φοίνικα στις Κάννες για το Wild at Heart (1990).
- Έλαβε το Βραβείο Τιμητικού Όσκαρ για τη συνολική του προσφορά στον κινηματογράφο (2019).