NewsEdit Ο Πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, πρόκειται να συγκαλέσει σήμερα Τετάρτη την πρώτη συνεδρίαση του υπουργικού του συμβουλίου μετά την επιστροφή του στην εξουσία με τα φώτα της δημοσιότητάς να προσελκύει η παρουσία του Έλον Μασκ. Μια κίνηση με υψηλό συμβολισμό καθώς ο μη εκλεγμένος δισεκατομμυριούχος έχει αναλάβει την επίβλεψη του Υπουργείου Κυβερνητικής Αποδοτικότητας (DOGE), το οποίο έχει ως σκοπό να απολύσει χιλιάδες ομοσπονδιακούς υπαλλήλους.
Ο Τραμπ ίδρυσε υπουργείο για χάρη του φίλου χωρίς όμως να τον διορίσει και τυπικά ως υπουργό Αποτελεσματικότητας. Ωστόσο, τα καμώματα του δισεκατομμυριούχο μεγιστάνα της τεχνολογίας φαίνεται πως αρχίζουν να έχουν επιπτώσεις τόσο στον ίδιο τον Τραμπ όσο και στους συμμάχους του MAGA.
Παρά το γεγονός ότι ο Μασκ δεν έχει υπουργικό χαρτοφυλάκιο χαρακτηρίστηκε ως «ειδικός κυβερνητικός υπάλληλος» και «ανώτερος σύμβουλος του προέδρου» από την εκπρόσωπο Τύπου του Λευκού Οίκου, Καρολάιν Λέβιτ, η οποία και ανακοίνωσε την παρουσία του στο υπουργικό συμβούλιο.
Αντιδράσεις για την παρουσία του Μασκ
Όπως σχολιάζει το CNN, ο Τραμπ συχνά ευημερεί μέσα στο χάος που υποδαυλίζει. Για ορισμένους βουλευτές της βάσης που ασπάζονται τη ρητορική του προέδρου κατά της ελίτ, οι «εκκαθαρίσεις» που γίνονται στο δημόσιο με την απόλυση χιλιάδων υπαλλήλων είναι μια άμεση απάντηση στην οργή που εξέφρασαν πολλοί ψηφοφόροι στις περσινές εκλογές. Γενικότερα, μεταξύ των συντηρητικών οι περικοπές από την κυβέρνηση είναι διαχρονικά μια δημοφιλής κίνηση.
Ωστόσο, δεν το βλέπουν όλοι το ίδιο. Σε πολλούς γραμματείς του Υπουργικού Συμβουλίου του Make America Great Again το email του Μασκ προς τους ομοσπονδιακούς υπαλλήλους τους οποίους ρωτούσε «τι κάνατε την περασμένη εβδομάδα;» δεν άρεσε αφού πιστεύουν ότι αυτή η ανησυχία και η σύγχυση που δημιουργείται ρίχνει το ηθικό του προσωπικού με αποτέλεσμα να γίνεται δύσκολη υπόθεση η εφαρμογή της ατζέντας του Τραμπ.
Οι δικαστικές αμφισβητήσεις για την συνταγματικότητα των κινήσεων του διοικητικού προσωπικού θα μπορούσαν επίσης να δημιουργήσουν προβλήματα στην υλοποίηση των στόχων του προέδρου. Όπως επίσης και αν ο Μασκ ενεργεί νόμιμα διαθέτοντας τόση εξουσία όσο κανένας άλλος ιδιώτης στη σύγχρονη ιστορία.
Μερικά μέλη του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος στο Κονγκρέσο αρχίζουν εν τω μεταξύ να αντιμετωπίζουν αντιδράσεις για τη φρενίτιδα του Μασκ. Ωστόσο, δεν είναι σαφές εάν αυτές αντιπροσωπεύουν τις πρώτες ρίζες μιας πολιτικής εξέγερσης ή απλώς αποτελούν μέρος μιας έξυπνης προοδευτικής οργάνωσης.
Ορισμένοι βουλευτές αναρωτιούνται εάν η ταχύτητα με την οποία παίρνονται οι αποφάσεις θα μπορούσε τελικά να θεωρηθεί αντιπαραγωγική.
«Τα πράγματα συμβαίνουν τόσο γρήγορα και με μανία», είπε η εκπρόσωπος Νικόλ Μαλλιωτάκη στον Manu Raju του CNN την Τρίτη. «Πρέπει να κάνουμε ένα βήμα πίσω και να βεβαιωθούμε ότι κάνουμε τα πράγματα με τρόπο που ξεριζώνουμε τη σπατάλη, την απάτη, την κατάχρηση και την κακοδιαχείριση, καθιστώντας τα προγράμματα αποτελεσματικά, αλλά όχι με ανεπιθύμητες συνέπειες», είπε.
Ο Μασκ ήδη αντιμετωπίζει αναταράξεις εντός του DOGE. Το ένα τρίτο του προσωπικού του παραιτήθηκε σε ένδειξη διαμαρτυρίας χθες Τρίτη, λίγες ημέρες αφότου ο Μασκ απέστειλε μαζικό email στους δύο εκατομμύρια ομοσπονδιακούς υπαλλήλους, απαιτώντας να δικαιολογήσουν τη δουλειά τους, αλλιώς κινδυνεύουν με απόλυση. Τη Δευτέρα, οι περισσότερες κυβερνητικές υπηρεσίες προέτρεψαν το προσωπικό να αγνοήσει το email που προήλθε από το DOGE ή να υποβαθμίσουν τη σημασία του. Μέχρι στιγμής, χιλιάδες εργαζόμενοι, κυρίως όσοι έχουν προσληφθεί πρόσφατα, προαχθεί ή αλλάξει ρόλο έχουν απολυθεί με εντολή του δισεκατομμυριούχου. Όπως ήταν φυσικό η παρουσία του Μασκ στο υπουργικό συμβούλιο των ΗΠΑ προκάλεσε αίσθηση με τις αντιδράσεις των πολιτικών σχολιαστών και του κόσμου να είναι έντονες με πιο χαρακτηριστικό το σχόλιο του επικοινωνιολόγου Σόγιερ Χάκετ και ανώτερο στέλεχος της κυβέρνησης Ομπάμα, ότι «ένας μη εκλεγμένος δισεκατομμυριούχος κάνει κουμάντο».
Ορισμένα μέσα ενημέρωσης στις ΗΠΑ, όπως το “Τhe Atlantic” εστιάζουν στις ανησυχίες για την επιρροή του Μασκ στον Αμερικανό πρόεδρο και στις πρόσφατες εντολές του, προς τους ομοσπονδιακούς υπαλλήλους όπως το email που ζήτησε από τους ομοσπονδιακούς υπαλλήλους να καταγράψουν τις εβδομαδιαίες τους επιτυχίες, κάτι που προκάλεσε σύγχυση και αντίσταση σε διάφορους οργανισμούς.
Το ABC News αναφέρει ότι η σκληρή στάση του Μασκ έχει προκαλέσει ρήγμα ανάμεσα σε μερικούς στο Λευκό Οίκο και τον στενό κύκλο του Προέδρου Τραμπ, κάνοντας λόγο για εσωτερικές διαφωνίες για τον ρόλο του. Το CNN σε δημοσίευμά του αναφέρει ότι οι μέλη του υπουργικού συμβουλίου εξεπλάγησαν από την παρουσία του, με το άρθρο να αναδεικνύει τις εντάσεις εντός των ανώτατων στελεχών της κυβέρνησης.
Άλλα μέσα, όπως η Wall Street Journal αναφέρουν ότι οι Ρεπουμπλικάνοι νομοθέτες ασκούν πιέσεις στον Μασκ να αναθέσει κάποιες από τις ευθύνες του στους νεοδιορισμένους υπουργούς του Τραμπ, εκφράζοντας ανησυχίες για τις διαδικασίες λήψης αποφάσεων του και για τις συνέπειες των αιφνίδιων απολύσεων.
Σχεδόν στο το σύνολό τους τα αμερικανικά παρουσιάζουν μια περίπλοκη εικόνα για τη συμμετοχή του Μασκ στην κυβέρνηση, εστιάζοντας στις προκλήσεις και τις αντιφάσεις που προκύπτουν από τις αντισυμβατικές προσεγγίσεις του.
Τι δείχνουν οι δημοσκοπήσεις
Μερικές πρόσφατες δημοσκοπήσεις έδειξαν ότι η πλειοψηφία των πολιτών αποδοκιμάζει το blitzkrieg του Μασκ ή αλλιώς την «επιθετική» του προσέγγιση. Σε δημοσκόπηση του CNN/SSRS την περασμένη εβδομάδα, το 51% είπε ότι ο Τραμπ έχει κάνει υπερβολές στην περικοπή των ομοσπονδιακών προγραμμάτων και το 53% θεώρησε κακό που ο Μασκ αποτελεί τόσο εξέχων πρόσωπο.
Εάν συνεχιστεί αυτή η αρνητική στάση απέναντι στον Μασκ αυτό θα μπορούσε να έχει αρνητικές συνέπειες οδηγώντας σε αυτό που πολλοί επικριτές του λένε, σε μια άνευ προηγουμένου και αντισυνταγματική απόπειρα καταστροφής του κράτους δικαίου και της ομοσπονδιακής κυβέρνησης. Κάτι τέτοιο θα μεγαλώσει την ίντριγκα μεταξύ του πλουσιότερου ανθρώπου του κόσμου και του πιο ισχυρού άνδρα. Η ικανότητά τους να διατηρήσουν τη σχέση τους κάτω από υπό πίεση θα μπορούσε επίσης να ρίξει φως σε πολλά άγνωστα σημεία της δεύτερης θητείας του αμερικανού προέδρου.
Ωστόσο, αν τα πράγματα φτάσουν σε οριακό σημείο και αρχίζουν και έχουν επιπτώσεις στη δημοφιλία του Τραμπ, άραγε θα του ασκήσει πίεση ή θα τον απομακρύνει από την κυβέρνηση διερωτάται το CNN.
Μέχρι στιγμής, ο Τραμπ δεν έχει δείξει καμία διάθεση να απομακρυνθεί από το Μασκ. «Νομίζω ότι είναι υπέροχο», είπε ο αμερικανός πρόεδρος τη Δευτέρα σχετικά με την απαίτηση του φίλου του να απαντήσουν οι ομοσπονδιακοί εργαζόμενοι στο email του μεγιστάνα της τεχνολογίας.
Ο Λευκός Οίκος θα προσπαθήσει να διαλύσει οποιαδήποτε ανησυχία εντός της κυβέρνησης για τον ρόλο του Μασκ κατά την πρώτη συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου σήμερα Τετάρτη.
«Ο πρόεδρος, ο Ίλον και ολόκληρο το υπουργικό συμβούλιο εργάζονται ως μια ενοποιημένη ομάδα», δήλωσε η εκπρόσωπος Τύπου του Λευκού Οίκου Καρολάιν Λέβιτ.
Αυξάνεται η ανησυχία
Χθες όμως, οι παραιτήσεις 21 υπαλλήλων των υπηρεσιών του τμήματος Κυβερνητικής Αποτελεσματικότητας του Μασκ ήρθαν να εντείνουν τις ανησυχίες των Ρεπουμπλικάνων.
Σε μια άλλη εξέλιξη που ενδέχεται να επιδεινώσει τις ανησυχίες σχετικά με την προστασία του προσωπικού, το Γραφείο Διαχείρισης και Προϋπολογισμού, μαζί με το Γραφείο Διαχείρισης Προσωπικού, αναμένεται να εκδώσουν μια ανακοίνωση που θα κατευθύνει τις υπηρεσίες να προετοιμαστούν για απολύσεις μεγάλης κλίμακας, ανέφερε η Alayna Treene του CNN.
Εν τω μεταξύ, ο Τραμπ έσπειρε νέα σύγχυση σχετικά με την οδηγία του Μασκ στους ομοσπονδιακούς υπαλλήλους που οφείλουν να διευκρινίσουν την παραγωγικότητά τους. «Λοιπόν, είναι κάπως εθελοντικό, αλλά επίσης, αν δεν απαντήσεις, υποθέτω ότι θα απολυθείς», είπε ο Τραμπ από το Οβάλ Γραφείο.
Την ίδια ώρα, ένας ομοσπονδιακός δικαστής ανέστειλε το εκτελεστικό διάταγμα του Τραμπ ο οποίος είχε αναστείλλει επ’ αόριστον τις εισαγωγές προσφύγων, ενώ ένα δεύτερο διέταξε την κυβέρνηση Τραμπ να αποδεσμεύσει μέσε σε δύο ημέρες δισεκατομμύρια δολάρια που έχουν «παγώσει» για ξένη βοήθεια μετά τον κατακερματισμό της USAID από τον Μασκ.
Πρώιμα σημάδια πολιτικής έντασης
Ο ανθρώπινος απολογισμός από τις απολύσεις, καθώς και η ανησυχία μεταξύ των Αμερικανών για την πιθανή απώλεια κυβερνητικής βοήθειας αρχίζει να κορυφώνεται, ανέφερε η Annie Grayer του CNN. Αρκετοί Ρεπουμπλικάνοι παρακάλεσαν την ηγεσία την Τρίτη να τους καθοδηγήσει για το πώς να χειριστούν δεκάδες ερωτήσεις που καταφθάνουν από τους ψηφοφόρους σχετικά με τις πρόσφατες περικοπές. Οι νομοθέτες του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος βρίσκονται σε τεντωμένο σκοινί μεταξύ των ψηφοφόρων της βάσης υπέρ του Τραμπ και των ψηφοφόρων που πλήττονται από την καταστροφή του Μασκ.
Η Νικόλ Μαλλιωτάκη είπε ότι ο Τραμπ είχε διορίσει «πολύ έξυπνους ανθρώπους» ως γραμματείς του Υπουργικού Συμβουλίου και θα πρέπει να εξουσιοδοτηθούν να κάνουν περικοπές.
Αλλά μέχρι στιγμής, ο πρόεδρος της Βουλής Μάικ Τζόνσον, προσπαθεί να διατηρήσει τις ισορροπίες λέγοντας: «Νομίζω ότι η συντριπτική πλειοψηφία του αμερικανικού λαού κατανοεί, επικροτεί και εκτιμά την προσπάθεια του DOGE, τον στόχο να μειωθεί το μέγεθος και το εύρος της κυβέρνησης».
Ποια απαρτίζουν το υπουργικό συμβούλιο
Ο Μασκ, ο μεγαλύτερος χορηγός της εκστρατείας του Τραμπ το 2024 με 288 εκατ. δολάρια, δεν θα είναι το μόνο αμφιλεγόμενο μέλος της κυβέρνησης που θα παρευρεθεί στη συνεδρίαση.
Μεταξύ των πιο αμφισβητούμενων προσώπων είναι ο υπουργός Υγείας και Ανθρωπίνων Υπηρεσιών Ρόμπερτ Φ. Κένεντι Τζούνιορ, γνωστός για τις απόψεις του κατά των εμβολίων, η διευθύντρια της Εθνικής Υπηρεσίας Πληροφοριών Τάλσι Γκάμπαρντ, η οποία έχει υποστηρίξει θεωρίες συνωμοσίας, και ο υπουργός Άμυνας Πιτ Χέγκσεθ, πρώην παρουσιαστής του Fox News, ο οποίος έχει κατηγορηθεί για σεξουαλική παρενόχληση.
Η Γερουσία των ΗΠΑ έχει εγκρίνει μέχρι στιγμής όλες τις επιλογές του Τραμπ για το υπουργικό του συμβούλιο, παρά τις έντονες αντιδράσεις των Δημοκρατικών για το παρελθόν τους και την έλλειψη εμπειρίας.
Το Ρεπουμπλικανικό Κόμμα του Τραμπ διαθέτει οριακή πλειοψηφία στη Γερουσία, και η άρνηση περισσότερων από λίγων γερουσιαστών να καταψηφίσουν τις επιλογές του δείχνει τον απόλυτο έλεγχο που ασκεί στο κόμμα, όπου οι διαφωνούντες είτε έχουν αποχωρήσει είτε έχουν φιμωθεί.
Ο πρώην επικεφαλής της Γερουσίας, Μιτς Μακόνελ, ήταν ο μόνος Ρεπουμπλικανός που καταψήφισε τον διορισμό του Κένεντι ως υπουργού Υγείας, μια απόφαση που προκάλεσε ανησυχία στην ιατρική κοινότητα λόγω του ιστορικού του στη διάδοση παραπληροφόρησης για τα εμβόλια και της δέσμευσής του να αναστείλει την έρευνα για λοιμώδη νοσήματα.
Μερικοί από τους διορισμένους υπουργούς του Τραμπ αναμένουν ακόμη την έγκριση της Γερουσίας, όπως η υπουργός Εργασίας Λόρι Τσάβες-ΝτεΡέμερ, πρώην βουλευτής, και η Λίντα ΜακΜάχον, η οποία είχε ηγηθεί της Υπηρεσίας Μικρών Επιχειρήσεων κατά την πρώτη θητεία του Τραμπ.
Πηγή: ΑFP, ABC News, CNN, WSJ, The Arlantic, Τwitter