Ο Ντόναλντ Τραμπ θεωρεί ότι η woke κουλτούρα είναι προβληματική και δεν είναι ο μόνος – Ωστόσο υπάρχουν κοινωνικές ομάδες που δέχονται ρατσισμό και διακρίσεις
Ο Ντόναλντ Τραμπ θεωρεί ότι η woke κουλτούρα είναι προβληματική – και δεν είναι ο μόνος. Ωστόσο υπάρχουν κοινωνικές ομάδες που δέχονται ρατσισμό και διακρίσεις. Υπάρχει «χρυσή τομή»;«Η woke ιδεολογία αποτελεί πρόβλημα, η woke ιδεολογία είναι κακή», βροντοφώναξε πρόσφατα ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ ενώπιον του Κογκρέσου. Σύμφωνα με το γερμανικό λεξικό Duden, o όρος περιγράφει σήμερα μία «μεγάλη (μερικές φορές στενόμυαλη ή συνδεδεμένη με μαχητικό ακτιβισμό) ευαισθησία απέναντι σε ζητήματα όπως ο ρατσισμός, οι σεξιστικές διακρίσεις, η κοινωνική ανισότητα κ.λπ.».
Για τον Ντόναλντ Τραμπ, η woke ιδεολογία είναι κάτι στο οποίο πρέπει κανείς να αντιδράσει. Η κυβέρνηση των ΗΠΑ προσπαθεί άλλωστε πλέον να εξαλείψει όρους όπως «σεξουαλικότητα», «τρανσέξουαλ», «διεμφυλικός», «κλιματική κρίση» ή «ρατσισμός» από τα επίσημα κυβερνητικά έγγραφα. Ήδη από την προεκλογική του εκστρατεία, ο Τραμπ είχε τοποθετηθεί ξεκάθαρα: Για εκείνον υπάρχουν μόνο δύο φύλα: το αρσενικό και το θηλυκό. Οτιδήποτε πέρα από αυτά θεωρείται, λέει, μία «άχρηστη ανοησία». Και οτιδήποτε άλλο δεν έχει θέση ούτε στα σχολεία, ούτε στους χώρους εργασίας και στις ένοπλες δυνάμεις.
Με τη στάση του αυτή, ο Τραμπ στρέφεται κυρίως ενάντια στα προγράμματα DEI (Diversity, Equity and Inclusion, δηλαδή Διαφορετικότητα, Ισότητα και Συμπερίληψη) και θέλει να βάλει τέλος στην «τυραννία» τους. Φαίνεται, μάλιστα, πως οι πιέσεις του Τραμπ έχουν ήδη επηρεάσει μεγάλες αμερικανικές εταιρείες, όπως τα McDonald’s, την αλυσίδα σούπερ μάρκετ Walmart, την αεροναυπηγική εταιρεία Boeing και την αυτοκινητοβιομηχανία Ford, οι οποίες έχουν αρχίσει να μειώνουν τα προγράμματά τους που σχετίζονται με το DEI.
Πόσο κατανοητή είναι η κριτική στη woke κουλτούρα;
Αν και στις ΗΠΑ η κριτική στο wokeism εκφράζεται ριζοσπαστικά, πρόκειται ωστόσο για κατανοητή αντίδραση και από ορθολογική, επιστημονική σκοπιά, σύμφωνα με την ψυχολόγο και συγγραφέα Έστερ Μποκβάιτ, που μίλησε στην DW. Η ίδια έχει εξετάσει με κριτική ματιά το φαινόμενο, επισημαίνοντας και τις αρνητικές του πλευρές: «Δεν πρόκειται απλώς για τον κλασικό φόβο απέναντι στην αλλαγή, αλλά σε κάποιο βαθμό και για μια λογική αντίδραση, καθώς υπό το πρόσχημα της wokeness συμβαίνουν υπερβολές που δεν είναι υγιείς», σημειώνει. Ως παράδειγμα αναφέρει τη συζήτηση γύρω από βιολογικούς άνδρες που αυτοπροσδιορίζονται ως γυναίκες και συμμετέχουν σε γυναικείους αθλητικούς αγώνες ή φυλακίζονται σε γυναικείες φυλακές, κάτι που στις ΗΠΑ αποτελεί αντικείμενο συζήτησης πολύ περισσότερο απ’ ό,τι στην Ευρώπη. «Στις περιπτώσεις εκείνες, οι βιολογικές πραγματικότητες συγκρούονται με μια ιδεολογία που βάζει το συναίσθημα πάνω από όλα», λέει.
Σύμφωνα με την Μποκβάιτ, η απόρριψη αυτού του ακραίου wokeism είναι δικαιολογημένη, καθώς πρόκειται για κάτι πολύ πιο ριζοσπαστικό», δηλώνει στην DW. «Γι’ αυτό και το ζήτημα παίρνει τόσο μεγάλες διαστάσεις στις ΗΠΑ, γιατί είναι κάτι που έχει πραγματικό αντίκτυπο και οδηγεί σε διακρίσεις, αντί για ενότητα».
Η συζήτηση για την woke κουλτούρα σίγουρα θα συνεχίσει να απασχολεί τις δυτικές κοινωνίες. Παρά την κριτική από τη δεξιά-συντηρητική πλευρά, η αυξημένη ευαισθησία σε κοινωνικές ομάδες που αποτελούν μειονότητα είναι μία πραγματικότητα που δεν μπορεί να περιοριστεί με απαγορεύσεις. Η ψυχολόγος Έστερ Μποκβάιτ υποστηρίζει έναν μετριοπαθή δρόμο: «Πρέπει να αποφύγουμε τη δυαδική σκέψη – ότι δηλαδή το αντι-woke είναι πάντα δεξιό και το woke πάντα καλό – και να αναζητήσουμε μια ισορροπία».
Επιμέλεια: Χρύσα Βαχτσεβάνου
Πηγή: Deutsche Welle