Όλο και πιο απαισιόδοξοι για τις οικονομικές προοπτικές της χώρας, καθίστανται βαθμηδόν οι καταναλωτές στις ΗΠΑ, σύμφωνα με τα πρώτα στοιχεία της έρευνας για το οικονομικό κλίμα που διεξήγαγε το Πανεπιστήμιο του Μίσιγκαν για τον Μάρτιο, που δημοσιεύεται στο Axios.
Ο συνδυασμός νέων δασμών, περικοπών στην ομοσπονδιακή κυβέρνηση, αλλοπρόσαλλης πολιτικής και πτώσης του χρηματιστηρίου μειώνει την αισιοδοξία των Αμερικανών.
Στο σύνολό του, το οικονομικό κλίμα κινδυνεύει να καταστεί σε αυτοεκπληρούμενη προφητεία για την αμερικανική οικονομία σε περίπτωση που οι καταναλωτές αρχίσουν να ενεργούν με βάση τις ανησυχίες τους για τα αποτελέσματα των πολιτικών Τραμπ.
Το εντυπωσιακό είναι ότι η καταγραφείσα απαισιοδοξία είναι ευρεία και διαστρωματική: Παρατηρείται δηλαδή σε όλες τις ομάδες πληθυσμού, όπως ερευνήθηκαν ανά ηλικία, επίπεδο εκπαίδευσης, εισόδημα, τον εν γένει πλούτο, τυις πολιτικές πεποιθήσεις και τις γεωγραφικές περιοχές, σύμφωνα με όσα δήλωσε η επικεφαλής της έρευνας.
Πιο αναλυτικά, το καταναλωτικό κλίμα υποχώρησε κατά περίπου 11% τον Μάρτιο περιοριζόμενο στο 57,9% και καταγράφοντας έτσι τον τρίτο συνεχόμενο μήνα πτώσης.
Είναι το χαμηλότερο επίπεδο οικονομικής αισιοδοξίας από το φθινόπωρο του 2022, όταν ο πληθωρισμός της εποχής Μπάιντεν ήταν ακόμα υψηλός λόγω και (αν όχι κυρίως) της πανδημίας.
Δασμοί και χρυσός
Σύμφωνα με αναλυτές στρατηγικής της αγοράς στον εμπορικό οίκο IG Asia, οι αμοιβαίοι δασμοί θα μπορούσαν να προκαλέσουν νέο κύμα αναταράξεων στην αγορά τούς επόμενους μήνες.
«Οι δύσκολες στιγμές είναι συχνά μεγάλος σύμμαχος του χρυσού, ειδικά όταν εμφανίζονται στον ορίζοντα οι καταιγίδες των κρίσεων και των εμπορικών πολέμων. Ωστόσο, αυτή τη φορά ήταν πολύ περισσότερο από μια απλή αμυντική κίνηση, μια σειρά παραγόντων που συνωμότησαν για να εξαπολύσουν ένα άνευ προηγουμένου ράλι για αυτό το εμπόρευμα. Οι ειδικοί εκτιμούν μάλιστα ότι η ανοδική τάση στην τιμή του χρυσού είναι πιθανό να συνεχιστεί. Σε ένα περιβάλλον όπου οι εναλλακτικές λύσεις είναι σπάνιες, ο χρυσός παραμένει ένα ελκυστικό ασφαλές καταφύγιο. «Οι επενδυτές φοβούνται ότι ο εμπορικός πόλεμος που υποκίνησε ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ θα προκαλέσει αναταράξεις στην αγορά και θα βλάψει την οικονομία τους επόμενους μήνες.
Επομένως, ο χρυσός παραμένει ένα ελκυστικό ασφαλές καταφύγιο», λέει ο στρατηγικός αναλυτής της IG, Γιαπ Τζουν Ρονγκ. «Η όρεξη για χρυσό είναι επί του παρόντος ισχυρή και θα μπορούσε να παραμείνει έτσι εάν συνεχιστεί αυτή η χαοτική χάραξη πολιτικής», προσθέτει ο Νίτες Σαχ, στρατηγικός αναλυτής εμπορευμάτων στη WisdomTree. Η παγκόσμια εμπορική σύγκρουση, η οποία έχει κλονίσει τις χρηματοπιστωτικές αγορές και έχει πυροδοτήσει φόβους για ύφεση, αναμένεται άλλωστε να κλιμακωθεί. «Διατηρούμε την πρόβλεψη για συνέχιση της ανοδικής τάσης για τον χρυσό, με την τιμή να είναι θέμα χρόνου να φτάσει σε υψηλό ρεκόρ των 3.050 δολαρίων», εκτιμούν οι αναλυτές της ANZ.
Είναι ενδεικτικό ότι από την περασμένη Δευτέρα, το πολύτιμο μέταλλο κέρδισε πάνω από 80 δολάρια ανά ουγκιά.
Από τότε που ο Ντόναλντ Τραμπ ανέλαβε επισήμως τα καθήκοντά του, στις 20 Ιανουαρίου, το πολύτιμο μέταλλο έχει κερδίσει πάνω από 10% σε αξία. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, ο Αμερικανός πρόεδρος ανακοίνωσε επανειλημμένα την επιβολή δασμών και μόλις χθες απείλησε την Ε.Ε. με δασμούς 200% στο κρασί, τη σαμπάνια και άλλα αλκοολούχα ποτά, σε αντίποινα για τη φορολόγηση με 50% στις εισαγωγές αμερικανικού ουίσκι μπέρμπον στην Ευρώπη. «
Το τελευταίο ράλι των τιμών του χρυσού είναι συγκρίσιμο με την άνοδο που παρατηρήθηκε στη διάρκεια της πετρελαϊκής κρίσης στα τέλη της δεκαετίας του ’70 ή στα χρόνια της ευρωπαϊκής κρίσης χρέους, μέχρι την κορύφωσή της το 2012. Η αύξηση της τιμής του χρυσού το 1979 ήταν 246% σε ετήσια βάση, σε ένα μόνο οικονομικό έτος. Μεταξύ 2009 και 2011, η αναπροσαρμογή ήταν 20% σε ετήσια βάση και η ανάκαμψη που ξεκίνησε τον Ιανουάριο του 2019 και έληξε τον Αύγουστο του 2020 συνοδεύτηκε με αύξηση κατά 33,5% σε ετήσια βάση».
Χρυσός και δολάριο
Στην αύξηση της τιμής του χρυσού συνέβαλε και η τάση μεταξύ ορισμένων χωρών που προσπαθούν να διαχωριστούν από το δολάριο και να χρησιμοποιήσουν τις κεντρικές τους τράπεζες για να αυξήσουν τα αποθέματά τους. Αυτή είναι η περίπτωση της Κίνας, η οποία το 2024 ήταν μια από τις χώρες που αύξησαν τα αποθέματά τους σε χρυσό, κατά 44 τόνους. Μόνο η Πολωνία, με αύξηση σχεδόν 90 τόνων, και η Ινδία, με αύξηση 72,6 τόνων, πρόσθεσαν στα θησαυροφυλάκιά τους περισσότερο χρυσό από την Κίνα κατά τη διάρκεια του περασμένου έτους, σύμφωνα με στοιχεία που συγκέντρωσε το Παγκόσμιο Συμβούλιο Χρυσού. Ωστόσο, δεν είναι μόνο η Λαϊκή Τράπεζα της Κίνας που αγοράζει περισσότερο χρυσό. «Οι κεντρικές τράπεζες απομακρύνονται όλο και περισσότερο από τα ομόλογα του Δημοσίου ως επένδυση για τα συναλλαγματικά τους αποθέματα», τονίζουν παράγοντες της αγοράς
Μεγαλύτερη απαισιοδοξία στους Δημοκρατικούς
Η απαισιοδοξία περί τα οικονομικώς μελλούμενα είναι εντονότερη μεταξύ των Δημοκρατικών ψηφοφόρων, των οποίων οι προσδοκίες μειώθηκαν κατά 24%.
Αλλά και το κλίμα μεταξύ των Ρεπουμπλικανών μειώθηκε επίσης κατά 10%.
Αντιθέτως, οι φόβοι για επικείμενο πληθωρισμό αυξήθηκαν, με τους ερωτηθέντες να αναμένουν πλέον πληθωρισμό 4,9% το επόμενο έτος. Έναν μήνα πριν ανέμεναν πληθωριστικό ρυθμό 4,3%.
Αξίζει να σημειωθεί ότι οι αρνητικές προσδοκίες για τον πληθωρισμό μακροπρόθεσμα έχουν επίσης αυξηθεί: Στο 3,9% τον Μάρτιο από 3,5% τον Φεβρουάριο. Και αυτό είναι ιδιαίτερα ανησυχητικό και για τις αποφάσεις που πρόκειται να λάβουν οι αξιωματούχοι της Fed που δεν αποκλείεται να διστάσουν να προχωρήσουν σε μέτρα ενίσχυσης της οικονομίας υπό τον φόβο των επίμονων πληθωριστικών πιέσεων.
Ενδεικτικό της τάσης «καταβύθισης» του οικονομικού κλίματος είναι το γεγονός ότι ανάλογη απαισιοδοξία για τον πληθωρισμό είχε να καταγραφεί στις ΗΠΑ από το πολύ μακρινό 1993.
Με πληροφορίες από Axios