NewsEdit Ο δήμαρχος της Κωνσταντινούπολης, Εκρέμ Ιμάμογλου, ο πολιτικός που θεωρείται ο κυριότερος αντίπαλος του προέδρου της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, τέθηκε υπό κράτηση από την αστυνομία χθες, έπειτα από θεαματική επιχείρηση στο σπίτι του, λίγα 24ωρα προτού ανακοινωθεί ως υποψήφιος της αξιωματικής αντιπολίτευσης για την προεδρία στις επόμενες εκλογές.
Ο Ιμάμογλου κατηγορείται πως είναι «επικεφαλής εγκληματικής οργάνωσης με κερδοσκοπικό σκοπό»· και, στο πλαίσιο χωριστής έρευνας, κατηγορείται πως παρείχε «βοήθεια» στο PKK, το αυτονομιστικό κίνημα Εργατικό Κόμμα Κουρδιστάν, που χαρακτηρίζεται τρομοκρατική οργάνωση από την Άγκυρα.
Μια ημέρα νωρίτερα, πανεπιστήμιο της Κωνσταντινούπολης ακύρωσε το πτυχίο που είχε απονείμει στον Εκρέμ Ιμάμογλου, προσθέτοντας ακόμη ένα εμπόδιο στην υποψηφιότητά του για το κορυφαίο αξίωμα στην Τουρκία, καθώς το πτυχίο αποτελεί αναγκαίο τυπικό προσόν.
Ο Εκρέμ Ιμάμογλου είναι αντιμέτωπος με πολύ βαριές κατηγορίες, στο πλαίσιο δυο διακριτών ερευνών για διαφθορά και υποστήριξη της «τρομοκρατίας».
Σύμφωνα με το CNN Turk πέρα από το ότι οι εισαγγελείς του προσάπτουν πως είναι επικεφαλής «εγκληματικής» οργάνωσης του προσάπτονται επίσης δωροληψία και ότι έστησε μειοδοτικούς διαγωνισμούς.
Ο Εκρέμ Ιμάμογλου στέλνει μηνύματα στους υποστηρικτές του μέσω αναρτήσεων στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης λίγες ώρες μετά τη σύλληψή του με κατηγορίες όπως δωροδοκία και παροχή βοήθειας σε τρομοκρατική ομάδα, μια κίνηση των τουρκικών αρχών που το κύριο κόμμα της αντιπολίτευσης τις επέκρινε ως «απόπειρα πραξικοπήματος κατά του επόμενου προέδρου». Αρχικά ανήρτησε μια φωτογραφία με το πλήθος από τη χθεσινή συγκέντρωση έξω από τον δήμο της Κωνσταντινούπολης και το σχόλιο «Αυτό το έθνος είναι μεγάλο».
Σήμερα το πρωί θέλησε να στείλει ακόμα ένα μήνυμα στους υποστηρικτές του, αναρτώντας βίντεο από ομιλίες και συγκεντρώσεις του. “Καμία δύναμη δεν μπορεί να σταθεί εμπόδιο στην αλληλεγγύη και την ελπίδα. Ο αγώνας μας είναι για τα παιδιά μας, για δικαιώματα, για νόμους, για δικαιοσύνη, για ένα καλύτερο αύριο” έγραψε ο Ιμάμογλου.
Ο Εκρέμ Ιμάμογλου αναμένεται να αναδειχθεί την Κυριακή υποψήφιος του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος (CHP) στις επόμενες προεδρικές εκλογές, όποτε κι αν γίνουν. Αν και η επόμενη εκλογική αναμέτρηση κανονικά δεν θα διεξαχθεί παρά το 2028, υπάρχει σεναριολογία στην Τουρκία το τελευταίο διάστημα για την προκήρυξη πρόωρων εκλογών από τον πρόεδρο Ερντογάν, στην εξουσία για πάνω από δυο δεκαετίες. Αντιδρώντας στη σύλληψη του στελέχους του, το CHP κατήγγειλε «απόπειρα πραξικοπήματος εναντίον του επόμενου προέδρου μας».
Το μεγάλο ερώτημα τώρα είναι εάν οι αρχές προχωρήσουν σε καθαίρεση του δημάρχου και στον ορισμό στη θέση του τοποτηρητή, όπως έχει συμβεί σε άλλους δήμους.
Στην Τουρκία επέστρεψε από την Ταϊβάν όπου βρισκόταν για υπηρεσιακό ταξίδι και ο δήμαρχος της Άγκυρας Μανσούρ Γιαβάς, το όνομα του οποίου επίσης ακούγεται για την προεδρία της Δημοκρατίας. Δήλωσε ότι θα παραμείνει στην Κωνσταντινούπολη για να στηρίξει τον Ιμάμογλου και διέψευσε τις πληροφορίες ότι βρίσκεται και ο ίδιος στο στόχαστρο ερευνών από τις αρχές.
Δεν είναι σαφές πότε οι αρχές θα αρχίσουν να ανακρίνουν τον Ιμάμογλου, ο οποίος μπορεί να κρατηθεί χωρίς κατηγορίες για έως και τέσσερις ημέρες. Αναλυτές λένε ότι ο Ιμάμογλου θα μπορούσε να απομακρυνθεί από το αξίωμά του και να αντικατασταθεί από έναν «έμπιστο δήμαρχο», εάν κατηγορηθεί επίσημα για διασυνδέσεις με το PKK.
Ποιος είναι ο Εκρέμ Ιμάμογλου και γιατί τον φοβάται ο Ερντογάν
Ο Εκρέμ Ιμάμογλου, γεννημένος στις 4 Ιουνίου 1970 στην Τραπεζούντα, είναι ένας διακεκριμένος Τούρκος πολιτικός και μέλος του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος (CHP). Η πολιτική του σταδιοδρομία ξεκίνησε το 2009, με την εκλογή του ως Δήμαρχος του Μπεϊλικντουζού το 2014. Ωστόσο, η ευρύτερη αναγνώριση ήρθε το 2019, όταν εξελέγη Δήμαρχος Κωνσταντινούπολης, νικώντας τον υποψήφιο του κυβερνώντος Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AKP), Μπιναλί Γιλντιρίμ. Αυτή η νίκη θεωρήθηκε σημαντική, καθώς η Κωνσταντινούπολη αποτελεί πολιτικό προπύργιο του Προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.
Από τότε η πορεία του ήταν ανοδική. Από επιχειρηματίας εξελίχθηκε στον μεγαλύτερο πολιτικό αντίπαλο του Ρετζεπ Ταγίπ Ερντογάν. Πέντε χρόνια μετά, με μία νέα πανηγυρική νίκη ο Ιμάμογλου εξασφάλισε δεύτερη συνεχόμενη θητεία, παρά το γεγονός ότι ο Τούρκος πρόεδρος ουσιαστικά είχε αναλάβει ο ίδιος όλη την προεκλογική εκστρατεία του κόμματός του.
Ο Ερντογάν βλέπει στο πρόσωπο του Ιμάμογλου έναν μεγάλο κίνδυνο. Ωστόσο, στις προεδρικές εκλογές του 2023, ο 53χρονος Ιμάμογλου δεν κατέβηκε ποτέ ως υποψήφιος των κεμαλιστών για την προεδρεία, καθώς η Τουρκική δικαιοσύνη απεδείχθη το μεγαλύτερο εμπόδιο. Μάλιστα, από το 2019 εκκρεμεί ποινική δίωξη εναντίον του καθώς χαρακτήρισε «ανόητους» τα μέλη του Ανώτατου Εκλογικού Συμβουλίου που δεν επικύρωσαν την πρώτη νίκη του ως Δήμαρχος.
Το βασικό ερώτημα που γεννάται σήμερα δεν είναι το «γιατί τώρα τον Ιμάμογλου» -και αυτό, καθώς ο δήμαρχος Κωνσταντινούπολης είναι με διαφορά ο σημαντικότερος και ο ισχυρότερος πολιτικός αντίπαλος του Ταγίπ Ερντογάν. Ο Εκρέμ Ιμάμογλου έχει δύο φορές καταφέρει να κερδίσει το κόμμα του Τούρκου προέδρου, τόσο στις εκλογές του 2019 όσο και σε αυτές του 2024, και η αποδοχή στο πρόσωπό του μοιάζει και είναι σημαντική απειλή στα σχέδια του Ερντογάν για το μέλλον… και μάλιστα όπως φαίνεται το άμεσο. Το ερώτημα είναι «γιατί τώρα;».
Ο Ιμάμογλου καταγράφει δεδομένα διαρκώς άνοδο και την ερχόμενη Κυριακή ήταν σχεδόν σίγουρο πως το ίδιο το κόμμα που υπηρετεί και την στάση του έχει καταφέρει να ισχυροποιήσει και να μετατρέψει ως τον μοναδικό αξιόλογο πολιτικό αντίπαλο, όντας στην αντιπολίτευση, θα του έδινε το χρίσμα του «εκλεκτού» για τις εκλογές του 2028… Κι αν οι προεδρικές εκλογές είναι χρονικά μακριά και ο Ταγίπ Ερντογάν με το παρόν Σύνταγμα δεν έχει δικαίωμα για νέα υποψηφιότητα, ίσως το χρίσμα στον Ιμάμογλου να αποτελούσε από μόνο του εξέλιξη που θα έβαζε εμπόδιο στα πιο κρυφά από τα σχέδια του Τούρκου προέδρου. Από τα μέσα του 2024 έχουν υπάρξει διαρροές από το AKP -το κυρίαρχο κόμμα του Ταγίπ Ερντογάν- πως δεν είναι απίθανο ένα σενάριο συνταγματικής αναθεώρησης σε συνδυασμό με πρόωρες εκλογές, προκειμένου ο 71 ετών Τούρκος πρόεδρος να μπει για πάντα στο πάνθεον όχι μόνο της πολιτικής, αλλά και της ίδιας της τουρκικής ιστορίας.
Ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν φοβάται τον Εκρέμ Ιμάμογλου για διάφορους λόγους, που σχετίζονται τόσο με την πολιτική δυναμική του όσο και με την προσωπική του απήχηση:
1. Είναι ο μόνος που τον έχει νικήσει σε εκλογές
Ο Ιμάμογλου είναι ο πολιτικός που κατάφερε να αποσπάσει την Κωνσταντινούπολη από τον έλεγχο του AKP το 2019, νικώντας τον Μπιναλί Γιλντιρίμ. Και μάλιστα, όχι μία αλλά δύο φορές, αφού μετά την πρώτη νίκη του (με μικρή διαφορά) η κυβέρνηση ακύρωσε τις εκλογές. Στη δεύτερη αναμέτρηση, ο Ιμάμογλου πέτυχε συντριπτική νίκη, στέλνοντας σαφές μήνυμα αποδοκιμασίας στον Ερντογάν. Η Κωνσταντινούπολη έχει τεράστια πολιτική, οικονομική και συμβολική σημασία, καθώς αποτελεί τη γενέτειρα του ίδιου του Ερντογάν ως πολιτικού.
2. Έχει δυναμική πανεθνικού ηγέτη
Σε μια Τουρκία όπου η αντιπολίτευση είναι κατακερματισμένη και συχνά αδύναμη, ο Ιμάμογλου ξεχωρίζει ως χαρισματικός ηγέτης με πανεθνική απήχηση. Είναι νέος, μετριοπαθής, προσιτός και έχει τη δυνατότητα να προσελκύσει όχι μόνο κεμαλιστές, αλλά και συντηρητικούς ψηφοφόρους, κάτι που τον καθιστά επικίνδυνο αντίπαλο για τον Ερντογάν.
3. Έχει προφίλ “νέου Ερντογάν”
Υπάρχει μια ειρωνεία στην πολιτική πορεία του Ιμάμογλου: μοιάζει πολύ με τον ίδιο τον Ερντογάν των πρώτων χρόνων. Είναι δήμαρχος της Κωνσταντινούπολης, όπως ήταν ο Ερντογάν πριν από την εκτόξευσή του στην εξουσία. Έχει ρητορική που βασίζεται στην ενότητα και την οικονομική ανάπτυξη. Είναι λαϊκός και θρησκευόμενος, αποφεύγοντας τα ακραία κοσμικά στοιχεία του κεμαλισμού που αποξενώνουν μεγάλο μέρος της κοινωνίας.
4. Μπορεί να ενώσει την αντιπολίτευση
Ο Ιμάμογλου είναι ο μόνος πολιτικός της αντιπολίτευσης που έχει αποδείξει ότι μπορεί να συσπειρώσει διαφορετικές ομάδες: Κεμαλιστές, Κούρδους, ακόμα και απογοητευμένους ψηφοφόρους του AKP. Αυτό φάνηκε ξεκάθαρα το 2019, όταν υποστηρίχθηκε και από το φιλοκουρδικό HDP, χωρίς να χάσει τους πιο συντηρητικούς κεμαλιστές.
5. Είναι ανθεκτικός στις επιθέσεις
Ο Ερντογάν και το AKP έχουν προσπαθήσει επανειλημμένα να τον εξουδετερώσουν, αλλά χωρίς αποτέλεσμα. Του ακύρωσαν τις εκλογές το 2019 – και επέστρεψε πιο δυνατός. Τον καταδίκασαν σε φυλάκιση το 2022 – και παρέμεινε δημοφιλής. Πρόσφατα, άρχισαν να τον κατηγορούν ακόμα και για πλαστογραφία πτυχίου, αλλά η βάση του Ιμάμογλου παραμένει πιστή.
6. Μπορεί να κερδίσει τις επόμενες εκλογές
Ο μεγαλύτερος φόβος του Ερντογάν είναι ότι αν ο Ιμάμογλου κατέβει υποψήφιος για την προεδρία το 2028, θα μπορούσε να τον νικήσει. Ο Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου απέτυχε το 2023 επειδή δεν είχε τη δυναμική ενός λαϊκού ηγέτη – αντίθετα, ο Ιμάμογλου έχει την εικόνα ενός νικητή.
Τι σημαίνουν όλα αυτά για το μέλλον;
Ο Ερντογάν γνωρίζει ότι αν ο Ιμάμογλου παραμείνει ισχυρός, η εξουσία του απειλείται σοβαρά. Για αυτό, χρησιμοποιεί κάθε μέσο – δικαστικές διώξεις, επιθέσεις στα μέσα ενημέρωσης, ακόμα και πιθανή πολιτική απαγόρευση – για να τον εμποδίσει. Ωστόσο, κάθε χτύπημα φαίνεται να τον κάνει ακόμα πιο δυνατό, γεγονός που επιβεβαιώνει τον φόβο του καθεστώτος για το μέλλον.
Κατασχέθηκε η κατασκευαστική εταιρεία του Ιμάμογλου
Η Τουρκία κατέσχεσε την κατασκευαστική εταιρεία συνιδιοκτησίας του δημάρχου της Κωνσταντινούπολης Εκρέμ Ιμάμογλου, όπως ανακοίνωσε η Γενική Εισαγγελία της Κωνσταντινούπολης.
Σε ανακοίνωσή του αργά το βράδυ της Τετάρτης, το γραφείο του εισαγγελέα ανέφερε ότι ο έλεγχος της Imamoglu Construction, Trade and Industry διατάχθηκε από το ποινικό ειρηνοδικείο, με βάση τις εκθέσεις έρευνας για οικονομικό έγκλημα.
Ο Ιμάμογλου της αξιωματικής αντιπολίτευσης CHP είναι ο κύριος πολιτικός αντίπαλος του Προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και η σύλληψή του έγινε λίγες μέρες πριν το κόμμα τον χρίσει υποψήφιο για τις προεδρικές εκλογές του 2028. Θεωρείται ευρέως ως ο ισχυρότερος πολέμιος του Ερντογάν και έχει γίνει στόχος ενός αυξανόμενου αριθμού, όπως λένε οι επικριτές, ψευδών νομικών ερευνών.
Εκατοντάδες αστυνομικοί συμμετείχαν στην έφοδο στο σπίτι του, είπε ο Ιμάμογλου στο Χ πριν τον πάρουν, με τις αρχές στη συνέχεια να εμποδίζουν για λίγο την πρόσβαση στα κοινωνικά δίκτυα.
Συγκεντρώσεις και διαμαρτυρίες
Χιλιάδες άνθρωποι συγκεντρώθηκαν μπροστά από το δημαρχείο το απόγευμα της Τετάρτης, φωνάζοντας: “Ερντογάν, δικτάτορα!” και “Ιμάμογλου, δεν είσαι μόνος!” Εκατοντάδες συγκεντρώθηκαν επίσης νωρίτερα έξω από το αστυνομικό τμήμα όπου κρατούνταν ο δήμαρχος.
Η αστυνομία εκτόξευσε νωρίτερα δακρυγόνα για να διαλύσει 400 φοιτητές που διαδήλωσαν έξω από το Πανεπιστήμιο της Κωνσταντινούπολης για την απόφασή της να ανακαλέσει το πτυχίο του Ιμάμογλου, δήλωσε ανταποκριτής του AFP.
Αίσθηση προκάλεσε το πρωί στους επιβάτες του μετρό Κωνσταντινούπολης η πρωτοβουλία να ακούγεται απο τα μεγάφωνα η φωνή του Εκρέμ Ιμάμογλου να λέει: «Θα κερδίσω αυτόν τον πόλεμο».
Η τουρκική λίρα υποχώρησε 14,5% έναντι του δολαρίου και ο βασικός χρηματιστηριακός δείκτης BIST 100 έκλεισε 8,72% χαμηλότερα. «Η σημερινή πτώση στις αγορές δείχνει ότι οι επενδυτές ανησυχούν ότι η σύλληψη είχε πολιτικά κίνητρα», δήλωσε ο Hamish Kinnear, ανώτερος αναλυτής της Verisk Maplecroft.
«Κλιμάκωση» των διώξεων
Ο υπουργός Δικαιοσύνης Γιλμάζ Τουντς είπε ότι ο Ιμάμογλου ερευνάται για το “υποτιθέμενο έγκλημα της βοήθειας και της υποκίνησης τρομοκρατικής οργάνωσης” συγκεκριμένα της απαγορευμένης κουρδικής μαχητικής οργάνωσης PKK.
Μια δεύτερη έρευνα, στην οποία συμμετείχαν 100 υπόπτοι, επικεντρώθηκε σε κατηγορίες για «δωροδοκία, εκβιασμό, διαφθορά, διακεκριμένη απάτη και παράνομη απόκτηση προσωπικών δεδομένων με σκοπό το κέρδος ως μέρος εγκληματικής οργάνωσης».
Περισσότεροι από 80 άνθρωποι συνελήφθησαν νωρίς την Τετάρτη, ενώ περίπου 20 ακόμη αναζητούνται, οι περισσότεροι από το CHP. Οι αρχές στοχοποιούν τακτικά δημοσιογράφους, δικηγόρους και εκλεγμένους πολιτικούς, ιδίως μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα το 2016. Ωστόσο, οι διώξεις έχουν ενταθεί τους τελευταίους μήνες, με τις αρχές να απομακρύνουν περισσότερους από δώδεκα δημάρχους της αντιπολίτευσης και να αναλάβουν δράση εναντίον τυχόν αντιπάλων.
Μεταξύ Οκτωβρίου και Μαρτίου, οι αρχές φυλάκισαν τρεις δημάρχους του CHP στην περιοχή της Κωνσταντινούπολης. Απομάκρυναν επίσης 10 δημάρχους από το φιλοκουρδικό κόμμα DEM, με τους περισσότερους να αντικαθίστανται από εντολοδόχους που διορίστηκαν από την κυβέρνηση. Ο Ιμάμογλου ήταν ένας από τους τρεις ακόμη δημάρχους του CHP που συνελήφθησαν την Τετάρτη.
Κύμα αντιδράσεων
Η σύζυγος του δημάρχου, Ντιλέκ Καγιά Ιμάμογλου, το χαρακτήρισε “μια στοχευμένη πολιτική επιχείρηση με στόχο την εξάλειψη του μελλοντικού προέδρου της Τουρκίας. Αυτό είναι ένα άμεσο πλήγμα για το έθνος και θα πολεμήσουμε“, δεσμεύθηκε.
«Αυτό που συνέβη δεν ήταν παρά ένα πραξικόπημα εναντίον του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης, με εκτεταμένες συνέπειες για την πολιτική τροχιά της Τουρκίας», δήλωσε στο Γαλλικό Πρακτορείο ο πολιτικός επιστήμονας Μπερκ Έσεν στο Πανεπιστήμιο Σαμπαντσί της Κωνσταντινούπολης.
Η επικεφαλής της ΕΕ Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν δήλωσε ότι είναι «βαθιά ανησυχητικό» και το Βερολίνο το κατήγγειλε ως «σοβαρή οπισθοδρόμηση για τη δημοκρατία». Αλλά οι Ηνωμένες Πολιτείες, των οποίων ο πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ έχει θερμές σχέσεις με τον Ερντογάν, αρνήθηκαν να επικρίνουν ευθέως τη σύλληψη.
«Θα ενθαρρύναμε την Τουρκία να σεβαστεί τα ανθρώπινα δικαιώματα, να χειριστεί κατάλληλα το δικό της εσωτερικό πλαίσιο», δήλωσε η εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ Τάμι Μπρους.
Η έφοδος έλαβε χώρα λίγες ώρες αφότου το Πανεπιστήμιο της Κωνσταντινούπολης ανακάλεσε το πτυχίο του Ιμάμογλου, εν μέσω ισχυρισμών ότι αποκτήθηκε ψευδώς, μια σημαντική κίνηση καθώς οι υποψήφιοι για την προεδρία υποχρεούνται από το νόμο να έχουν πτυχίο τριτοβάθμιας εκπαίδευσης.
Έγινε λίγες μέρες πριν από μια σημαντική συνεδρίαση του CHP, στην οποία το κόμμα επρόκειτο να τον αναδείξει υποψήφιο για την προεδρική κούρσα του 2028.
«Πιστεύω ότι επρόκειτο για το “πάγωμα” της υποψηφιότητας του Ιμάμογλου από τον Ερντογάν εν τη γενέσει της», είπε στο Γαλλικό Πρακτορείο ο Σονέρ Τσαγκαπτάι, ανώτερος συνεργάτης του Ινστιτούτου της Ουάσιγκτον για την Πολιτική Εγγύς Ανατολής.
Ο 53χρονος, ο οποίος επανεξελέγη με ηχηρό τρόπο ως δήμαρχος της μεγαλύτερης πόλης και της οικονομικής δύναμης της Τουρκίας πέρυσι, έχει εμπαλκεί σε πολλές νομικές έρευνες, με τρεις νέες υποθέσεις να ανοίγουν μόνο φέτος.
Πηγή: AFP, ΑΠΕ, ΕΡΤ, Έθνος