NewsEdit του Ζαχαρια Ζούπη*
Το εκρηκτικό δίμηνο που περάσαμε από τα πρώτα συλλαλητήρια μέχρι και τον πρόσφατο ανασχηματισμό, παρήγαγαν πολιτικά αποτελέσματα και για την ακρίβεια έφεραν τα πάνω κάτω στους πολιτικούς συσχετισμούς. Σ΄αυτό το διάστημα η Ν.Δ απώλεσε στην εκτίμηση ψήφου και σύμφωνα με τις μετρήσεις της OPINION POLL 2.7%, αλλά στον ίδιο δρόμο ακολούθησαν και το ΠΑΣΟΚ με απώλειες 3.1% και ο ΣΥΡΙΖΑ με – 1.5%.
Είναι εντυπωσιακό, αλλά αναλογικά επί των δυνάμεών τους τα δύο πρώην κόμματα που έχουν κυβερνήσει την χώρα έχασαν παραπάνω δυνάμεις! Μένει να το εκτιμήσουν και να βγάλουν συμπεράσματα για την αντιπολιτευτική τακτική τους, ωστόσο και τα άλλα κόμματα είχαν απώλειες ή στην καλύτερη περίπτωση εμφανίζουν στασιμότητα, με δύο μόνο κόμματα να εισπράττουν την διάχυτη δυσαρέσκεια και την οργή της πλειοψηφίας της κοινωνίας που για πρώτη φορά στις περισσότερες έρευνες εμφανίζεται. Πρόκειται πριν απ΄όλα για την ΠΛΕΥΣΗ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ που εκτοξεύτηκε στην δεύτερη θέση υπερδιπλασιάζοντας τα ποσοστά της , αλλά και για την ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΥΣΗ.
Μιλάμε δηλαδή για μια νέα κατάσταση η οποία χαρακτηρίζεται από την καθαρή πρωτιά μετά τα έξι χρόνια κυβερνητικής θητείας της μιας βαθύτατα πληγωμένης Ν.Δ η οποία προηγείται κατά 12.2% και ενός κατακερματισμένου πολιτικού συστήματος με τις δυνάμεις του χώρου της Κεντροαριστεράς (ΠΑΣΟΚ, ΣΥΡΙΖΑ, ΝΕΑ ΑΡΙΣΤΕΡΑ) να αθροίζουν μόλις 21.5% και να αδυνατούν να συζητήσουν μεταξύ τους, τις πέραν της Ν.Δ Δεξιάς με περίπου 20% που και αυτές διαγκωνίζονται μεταξύ τους και βέβαια να υπάρχει το « μια κατηγορία μόνο του» Κ.Κ.Ε με 8.3%, αλλά και την ΠΛΕΥΣΗ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ πια στο 15.9% που έχει την όποια δική της θολή φυσιογνωμία που την βοηθάει προς το παρόν τουλάχιστον να εισπράττει από αριστερά έως και άκρως δεξιές δυνάμεις. Αυτά στην εκτίμηση ψήφου, γιατί αν πάμε στην απλή πρόθεση ψήφου όλα αυτά τα ποσοστά είναι πολύ χαμηλότερα και στην άκρη βρίσκεται μια απειλητική γκρίζα ζώνη της τάξης του 22%-23% που στατιστικά «εύκολα» την κατανέμεις με διάφορα μοντέλα, αλλά κοινωνικοπολιτικά μοιάζει με μαύρο κουτί που κανείς δεν μπορεί να προδιαγράψει την συμπεριφορά αυτών των πολιτών.
Είναι άραγε αυτό το τοπίο προνομιακό για να προσφύγει πρόωρα ο Κ. Μητσοτάκης σε πρόωρες εκλογές; Προσφέρεται εν ολίγοις αυτό το κατακερματισμένο πολιτικό τοπίο για να προσφύγει στην λαϊκή ετυμηγορία αιφνιδιαστικά; Υπάρχει περίπτωση ένα από τα σενάρια να είναι να δούμε κάλπες το 2025;
Νομίζω όχι.
Πρώτον, γιατί όσο και αν διαφωνεί ή συμφωνεί κάποιος με τον Κ. Μητσοτάκη, οφείλει να δεχτεί ότι είναι θεσμικός. Ο ίδιος έχει δεσμευτεί για ένα πολύ σοβαρό τρίπτυχο: εξάντληση τετραετίας- εκλογές στις οποίες θα είναι υποψήφιος ο ίδιος – μη αλλαγή του εκλογικού Νόμου και θεωρώ ότι σ΄αυτή την κατεύθυνση θα κινηθεί. Στην Πολιτική ποτέ μη λες ποτέ. Βέβαια, αλλά σε καμία περίπτωση η στιγμή δεν μπορεί να είναι το 2025.
Δεύτερο, γιατί η κατάσταση δεν είναι η καλύτερη δυνατή για την Κυβέρνηση, αλλά και για τον ίδιο τον Πρωθυπουργό. Η Κυβέρνηση ξόδεψε πολιτικό χρόνο και πολιτικό κεφάλαιο και για πρώτη φορά τα τελευταία έξι χρόνια φαίνεται να δέχεται υπολογίσιμα πλήγματα και το προφίλ του ίδιου. Βρίσκεται στο 20% -22% στην πρόθεση ψήφου που οδηγεί στο 28.1% στην εκτίμηση ψήφου, το οποίο σημαίνει ότι κινείται σε ένα εύρος τιμών από 26% έως 29%. Το πιο σοβαρό; Βρίσκεται μπροστά σε μια κοινωνία που δείχνει να έχει απαισιοδοξία, οργή, αλλά και κάτι βαθύτερο. Δεν κατέβηκε στις πλατείες λόγω των Τεμπών μόνο. Κατέβηκε γιατί μαζί με την απαίτηση για φως στην τραγωδία και τιμωρία των ενόχων , έχει προβλήματα που δημιουργούν ρυάκια διαμαρτυρίας όπως για την ακρίβεια, το επίπεδο ζωής. Άρα οι αριθμοί δεν πρέπει να ξεγελούν. Η κατάσταση είναι δύσκολη για την Κυβέρνηση και χρειάζεται χρόνο, αποτελεσματικότητα, αλλαγή ατζέντας διόρθωση έστω των σχέσεων εμπιστοσύνης με σημαντικά κοινωνικά ακροατήρια. Αυτό είναι το στοίχημά της και το αν θα το κερδίσει, θα φανεί. Αν δεν το κερδίσει, κανείς δεν μπορεί να αποκλείσει βέβαια και μικρότερες επιδόσεις, ωστόσο ο Κ. Μητσοτάκης οφείλει να κάνει αυτή την προσπάθεια.
Τρίτο γιατί αν τώρα υπάρχει αυτός ο κατακερματισμός των αντιπάλων της, τίποτα δεν προϊδεάζει ότι κάτι θα αλλάξει δραματικά στο άμεσο μέλλον. Αν κάποιος δει το πολιτικό σκηνικό, θα δει να αυξάνονται οι αντιπαραθέσεις ανάμεσα στις δυνάμεις της Κεντροαριστεράς για παράδειγμα, αντί να εξομαλύνονται έστω. Ταυτόχρονα βέβαια το μέλλον είναι ανοικτό σε εξελίξεις και αν αυτή η δημοσκοπική εικόνα για Ν.Δ και Κεντροαριστερα ή για κάθε κόμμα του χώρου συνεχίσει να υπάρχει η ίδια ή και να επιδεινωθεί, είναι μαθηματικά σίγουρο ότι θα δρομολογηθούν εξελίξεις στο εσωτερικό των δυνάμεων και ανακατατάξεις , ίσως και μια ανασύνθεση του πολιτικού σκηνικού.
Υπάρχει και ένας άλλος όμως σοβαρός λόγος. Προσφυγή σε κάλπες στο άμεσο μέλλον, μέσα στο περίπλοκο διεθνές περιβάλλον όπου όλα αλλάζουν και που πιθανά να μας φέρουν μπροστά σε σοβαρές γεωστρατηγικές κρίσεις που δεν μπορούμε καν να φανταστούμε τώρα, θα ισοδυναμούσε με πολιτικό τυχοδιωκτισμό. Δεν θα ήταν τραγικό να συμβαίνουν πρωτοφανή γεγονότα και εμείς να πηγαίνουμε σε δύο ή και τρεις εκλογικές μάχες;
Γι αυτό φαίνεται ότι οι εκλογές αντικειμενικά θα πάνε αργότερα, με το 2025 να αποτελεί κρίσιμη χρονιά για τους πολιτικούς συσχετισμούς, πρωτοβουλίες και πιθανά αναταράξεις.
*Ο Ζαχαρίας Ζούπης είναι διευθυντής Ερευνών της OPINION POLL, πολιτικός αναλυτής