NewsEdit Οι δασμοί που ανακοίνωσε χθες ο Αμερικανός πρόεδρος, Ντόναλντ Τραμπ έχουν προκαλέσει παγκόσμιο σοκ με τους αναλυτές να ανησυχούν ότι η εφαρμογή τους είναι πιο πιθανό να οδηγήσει σε ύφεση παρά σε ανάπτυξη. Και μπορεί κατά τη διάρκεια της ομιλίας του ο Αμερικανός πρόεδρος να προσπάθησε να πείσει τους αμερικανούς πολίτες, τους επιχειρηματίες και τους επενδυτές ότι όλα γίνονται για το καλό της Αμερικής ωστόσο, η Washington Post εντόπισε μερικά από τα πολλά ψέμματα που είπε.
Τραμπ: «Για χρόνια, Αμερικανοί πολίτες που εργάζονται σκληρά αναγκάζονταν να βρίσκονται στο περιθώριο καθώς άλλα έθνη γίνονταν πλούσια και ισχυρά, σε μεγάλο βαθμό εις βάρος μας. Αλλά τώρα είναι η σειρά μας να ευημερήσουμε και με αυτόν τον τρόπο, να χρησιμοποιήσουμε τρισεκατομμύρια και τρισεκατομμύρια δολάρια για να μειώσουμε τους φόρους μας και να πληρώσουμε το εθνικό μας χρέος».
Σύμφωνα με την Washington Post το παραπάνω πρόκειται για μια υπερβολή του Τραμπ. Σύμφωνα με τον Αμερικανό πρόεδρο, οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι μια φτωχή χώρα, που κατακλύζεται από εξωτερικές δυνάμεις. Στην πραγματικότητα όμως οι ΗΠΑ, όχι μόνο έχουν το μεγαλύτερο ΑΕΠ στον κόσμο, αλλά το κατά κεφαλήν ΑΕΠ τους είναι πολύ υψηλότερο από οποιαδήποτε μεγάλη χώρα. Για παράδειγμα, το κατά κεφαλήν ΑΕΠ στις ΗΠΑ είναι σχεδόν 90.000 δολάρια, σε σύγκριση με 14.000 δολάρια που είναι της Κίνας, 58.000 δολάρια της Γερμανίας και 36.000 δολάρια της Ιαπωνίας.
Οι δασμοί είναι στην πραγματικότητα μια φορολογική αύξηση, μια αύξηση που πέφτει σε μεγάλο βαθμό στους εργαζόμενους με χαμηλότερο εισόδημα. Οι οικονομολόγοι συμφωνούν ότι οι δασμοί πληρώνονται από εισαγωγείς, όπως οι αμερικανικές εταιρείες, οι οποίες με τη σειρά τους μετακυλούν το μεγαλύτερο μέρος ή όλο το κόστος στους καταναλωτές ή τους παραγωγούς που ενδέχεται να χρησιμοποιήσουν εισαγόμενα υλικά στα προϊόντα τους. Σχετικά με την ελαστικότητα ζήτησης και προσφοράς, οι ξένοι παραγωγοί θα πληρώσουν μέρος του φόρου εάν πωλούν λιγότερα αγαθά στις ΗΠΑ. Οι εγχώριοι παραγωγοί στην πραγματικότητα λαμβάνουν επιδότηση επειδή μπορούν να αυξήσουν τις τιμές τους στο επίπεδο που επιβάλλεται από τους εισαγωγείς.
Όχι μόνο οι δασμοί είναι απίθανο λοιπόν, να μειώσουν το έλλειμμα του προϋπολογισμού αλλά πιθανότατα αποτελεί προϊόν φαντασίας το γεγονός ότι το εθνικό χρέος μπορεί να πληρωθεί χάρη στους δασμούς.
Τραμπ: «Οι Ηνωμένες Πολιτείες επιβάλουν σε άλλες χώρες δασμούς μόνο 2,4% στις εισαγόμενες μοτοσυκλέτες. Εν τω μεταξύ, η Ταϊλάνδη και άλλες χώρες χρεώνουν πολύ υψηλότερες τιμές, όπως 60%, η Ινδία χρεώνει 70%, το Βιετνάμ χρεώνει 75%, και άλλες είναι ακόμη υψηλότερες από αυτό. Ομοίως, μέχρι σήμερα, οι Ηνωμένες Πολιτείες χρεώνουν για δεκαετίες ένα 2,5% των ξένων δασμών για αυτοκίνητα. Η Ένωση μας χρεώνει δασμούς πάνω από 10%».
Μερικοί από τους αριθμούς του Τραμπ είναι ύποπτοι, σύμφωνα με τη Washington Post. Η Ινδία χρεώνει δασμούς 50% στις μοτοσυκλέτες, όχι 70%, και πρόσφατα ανακοίνωσε μείωση στο 40%. Η Harley-Davidson συναρμολογεί τις περισσότερες από τις μοτοσυκλέτες που πωλούνται στη χώρα στην Ινδία. Ενώ ο Τραμπ υπογραμμίζει τους χαμηλούς δασμούς των ΗΠΑ στα ξένα αυτοκίνητα, αγνοεί το γεγονός ότι για περισσότερα από 50 χρόνια οι ΗΠΑ έχουν επιβάλει δασμούς 25% στα φορτηγά. Αυτό είναι πολύ υψηλότερο ποσοστό από τον ευρωπαϊκό δασμό στα αυτοκίνητα.
Επιπλέον, η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι η μεγαλύτερη εξαγωγική αγορά για τις ΗΠΑ, και αν οι Ευρωπαίοι αντεπιτεθούν, αυτό θα είναι μεγάλη απώλεια για τους Αμερικανούς κατασκευαστές. Το διεθνές εμπόριο λειτουργεί με τέτοιο τρόπο ώστε ορισμένες χώρες να κυριαρχούν σε ορισμένες αγορές και να μην ανταγωνίζονται τόσο πολύ άλλες. Οι Γάλλοι έχουν εμπορικούς περιορισμούς στο αμερικανικό κρασί, όπως οι ΗΠΑ έχουν εμπορικούς περιορισμούς στα γαλλικά ρούχα.
Τραμπ: «Η Toyota πουλά 1 εκατομμύριο αυτοκίνητα ξένης κατασκευής στις Ηνωμένες Πολιτείες και η General Motors δεν πουλά σχεδόν κανένα. Η Ford πουλάει πολύ λίγα. Καμία από τις εταιρείες μας δεν επιτρέπεται να πάει σε άλλες χώρες.»
Για την Washington Post πρόκειται μια παραπλανητική δήλωση. Οι δυνάμεις της αγοράς, όχι το εμπόριο, αποτελούν κρίσιμο παράγοντα. Τα αμερικανικά αυτοκίνητα τα πήγαν άσχημα στην Ιαπωνία επειδή οι Ιάπωνες προτιμούν μικρότερα μοντέλα με πιο αποδοτική κατανάλωση καυσίμου. Αλλά στους Κινέζους αρέσουν τα αμερικανικά αυτοκίνητα, τα οποία, σε αντίθεση με τον ισχυρισμό του Τραμπ, επιτρέπεται να πωλούνται εκεί. Μέχρι το 2023, η General Motors πούλησε περισσότερα αυτοκίνητα στην Κίνα από ό,τι στις ΗΠΑ, αλλά οι πωλήσεις μειώθηκαν επειδή η Κίνα έχει αναπτύξει μια προτίμηση για ηλεκτρικά αυτοκίνητα – όπου η GM υστερεί.
Τραμπ: «Ο Καναδάς, παρεμπιπτόντως, επιβάλλει δασμούς 250 έως 300% σε πολλά από τα γαλακτοκομικά μας προϊόντα»
Σύμφωνα με τη Washington Post ο Τραμπ ξέχασε ότι το έφτιαξε αυτό. Ο υψηλός δασμός στα γαλακτοκομικά προϊόντα καταργήθηκε σε μεγάλο βαθμό κατά την επαναδιαπραγμάτευση του Τραμπ για τη Συμφωνία Ελεύθερου Εμπορίου της Βόρειας Αμερικής κατά την πρώτη του θητεία.
Τραμπ: «Και με χώρες όπως ο Καναδάς, ξέρετε, επιδοτούμε πολλές χώρες και τις συνεχίζουμε και τις κρατάμε στη δουλειά. Στην περίπτωση του Μεξικού, είναι 300 δισεκατομμύρια δολάρια το χρόνο. Στην περίπτωση του Καναδά, είναι κοντά στα 200 δισεκατομμύρια δολάρια το χρόνο.»
Όπως επισημαίνει η Washington Post, ο Τραμπ έκανε για ακόμα μία φορά λάθος στα νούμερα. Η «επιδότηση» στον Καναδά υποτίθεται ότι περιλαμβάνει στρατιωτικά οφέλη που παρέχουν οι ΗΠΑ στον σύμμαχο του ΝΑΤΟ, αλλά οι αριθμοί δεν είναι αυτοί που ειπώθηκαν από τον Τραμπ. Το 2024, το έλλειμμα στο εμπόριο αγαθών και υπηρεσιών με τον Καναδά ήταν περίπου 45 δισεκατομμύρια δολάρια. Το εμπορικό έλλειμμα με το Μεξικό ήταν περίπου 172 δισεκατομμύρια δολάρια το 2024.
Τραμπ: «Το 1913, για λόγους άγνωστους στην ανθρωπότητα, καθιέρωσαν τον φόρο εισοδήματος ώστε οι πολίτες, και όχι οι ξένες χώρες, να αρχίσουν να πληρώνουν τα χρήματα που ήταν απαραίτητα για τη διοίκηση της κυβέρνησής μας. Στη συνέχεια, το 1929, όλα έληξαν πολύ απότομα με τη Μεγάλη Ύφεση και δεν θα είχε συμβεί ποτέ, αν είχαν μείνει στην πολιτική των δασμών, θα ήταν μια πολύ διαφορετική ιστορία».
Σύμφωνα με τη Washington Post πρόκειται για μια ανοησία. Ο φόρος εισοδήματος είχε σκοπό να μετατοπίσει το βάρος στους πλουσιότερους Αμερικανούς, καθώς το κόστος των δασμών πέφτει κυρίως σε άτομα με χαμηλότερο εισόδημα. Τα φορολογικά έσοδα θεωρήθηκαν επίσης πιο σταθερή πηγή κεφαλαίων. Ένας μεγάλος υπέρμαχος του φόρου εισοδήματος ήταν ο Ρεπουμπλικάνος Θεόδωρος Ρούζβελτ. Όσον αφορά τη Μεγάλη Ύφεση, πολλοί ιστορικοί την αποδίδουν στον Δασμολογικό Νόμο Smoot-Hawley, που υπεγράφη σε νόμο το 1930, ο οποίος επιδείνωσε την οικονομική επιβράδυνση επειδή πυροδότησε παγκόσμιο εμπορικό πόλεμο.
Τραμπ: «Από την αρχή της Συμφωνίας Ελεύθερου Εμπορίου της Βόρειας Αμερικής (NAFTA), η χώρα μας έχασε 90.000 εργοστάσια».
Η Washington Post, αμφιβάλει για τα 90.000 εργοστάσια.Ο αριθμός προέρχεται από το Business Dynamics Statistics του Γραφείου Απογραφής, το οποίο διαθέτει ένα εργαλείο που αναλύει τα δεδομένα. Περίπου το ένα τρίτο των μεταποιητικών εγκαταστάσεων απασχολεί τέσσερα ή λιγότερα άτομα, κάτι που δεν τα κάνει στην πραγματικότητα εργοστάσια. Οι μεταποιητικές εγκαταστάσεις με περισσότερα από 500 άτομα μειώθηκαν από 4.535 το 2000 σε 3.316 το 2022. Πρόκειται για μείωση κατά περίπου ένα τέταρτο, αλλά ο αριθμός (1.219) είναι πολύ μικρότερος από τα 90.000.
Τραμπ: «5 εκατομμύρια θέσεις εργασίας χάθηκαν στη μεταποίηση ενώ συγκεντρώθηκαν εμπορικά ελλείμματα 19 τρισεκατομμυρίων δολαρίων. Αυτή η [Συμφωνία Ελεύθερου Εμπορίου της Βόρειας Αμερικής] ήταν η χειρότερη εμπορική συμφωνία που έγινε ποτέ.»
Όπως σχολιάζει η Washington Post, αυτό οφείλεται κυρίως στην Κίνα. Ο Τραμπ κατηγορεί τη NAFTA, αλλά βασικός παράγοντας για την πτώση της μεταποίησης ήταν η είσοδος της Κίνας στον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου.
Τραμπ: «Η Apple θα ξοδέψει 500 δισεκατομμύρια δολάρια. Δεν ξόδεψαν ποτέ τόσα χρήματα έτσι εδώ»
Σύμφωνα με τη Washington Post, ο Μπάιντεν είχε συνέψει μια παρόμοια συμφωνία. Λίγους μήνες μετά την ανάληψη των καθηκόντων του, η Apple δεσμεύτηκε να επενδύσει 430 δισεκατομμύρια δολάρια σε διάστημα πέντε ετών στις ΗΠΑ. Αν προσαρμοστεί με τον πληθωρισμό, πρόκειται για 525 δισεκατομμύρια δολάρια.
Τραμπ: «Αν κοιτάξετε την Κίνα, πήρα εκατοντάδες δισεκατομμύρια δολάρια στη θητεία μου».
Αυτό είναι ψέμα λέει, η Washington Post. Τα αρχεία που τηρούνται από την Υπηρεσία Τελωνείων και Προστασίας των Συνόρων των ΗΠΑ έδειξαν ότι περίπου 75 δισεκατομμύρια δολάρια συγκεντρώθηκαν από κινεζικά προϊόντα μέχρι τη στιγμή που ο Τραμπ άφησε την εξουσία – τα περισσότερα από τα οποία πληρώθηκαν από Αμερικανούς καταναλωτές.
Ο Ντόναλντ Τραμπ δήλωσε σήμερα πως οι Ηνωμένες Πολιτείες θα βγουν «πιο δυνατές» από την κατάσταση που έχει δημιουργηθεί από την ανακοίνωσή του την προηγουμένη για μαζικούς τελωνειακούς δασμούς σε όλο τον κόσμο, η οποία έχει οδηγήσει χρηματιστήρια και το δολάριο σε πτώση.
«Η επιχείρηση τελείωσε. Ο ασθενής επιβίωσε και αναρρώνει. Η πρόγνωση είναι πως ο ασθενής θα είναι πολύ πιο δυνατός, πιο μεγάλος, καλύτερος, και πιο ανθεκτικός από ποτέ» δήλωσε ο Αμερικανός πρόεδρος στην πλατφόρμα του Truth Socia.
Ο Ντόναλντ Τραμπ έκλεισε το μήνυμά του με το σύνθημα-φετίχ του: «Να κάνουμε την Αμερική μεγάλη ξανά».
Η εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου Κάρολαϊν Λέβιτ υπεραμύνθηκε σήμερα το πρωί των μέτρων που ανακοινώθηκαν.
«Προς τη Γουόλ Στριτ σήμερα το πρωί, θα έλεγα: ‘έχετε εμπιστοσύνη στον πρόεδρο Τραμπ’», δήλωσε στο τηλεοπτικό δίκτυο CNN.
«Οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν θα υφίστανται πλέον τα κόλπα των ξένων χωρών», πρόσθεσε.
«Αν οι χώρες αυτές ήθελαν να διαπραγματευτούν, ήθελαν να κάνουν αυτό που είναι δίκαιο, είχαν 70 χρόνια για να το κάνουν. Αντί γι΄αυτό, εξαπάτησαν τους Αμερικανούς εργαζομένους», είπε ακόμη η Κάρολαϊν Λέβιτ.