NewsEdit Μετά την επιστροφή του στον Λευκό Οίκο την 20ή Ιανουαρίου, ο Ντόναλντ Τραμπ αναποδογύρισε την αμερικανική εξωτερική πολιτική, προκάλεσε πυρετό στις αγορές και μεταμόρφωσε το Οβάλ Γραφείο σε θέατρο συνεχών “happenings”.
Ακολουθούν 10 στιγμές-κλειδιά των 100 πρώτων ημερών της δεύτερης θητείας του Ρεπουμπλικάνου.
Την ημέρα της ορκωμοσίας του, ο Ντόναλντ Τραμπ εμφανίζεται με τον μαρκαδόρο του στο χέρι στο Οβάλ Γραφείο για να υπογράψει 26 εκτελεστικά προεδρικά διατάγματα — ιστορικό ρεκόρ για την πρώτη ημέρα οποιουδήποτε προέδρου των ΗΠΑ.
Αποχώρηση από τη συμφωνία του Παρισιού για το κλίμα, αποχώρηση από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, αμφισβήτηση του δικαίου του εδάφους, απονομή χάριτος στους δράστες της επίθεσης στο ομοσπονδιακό Καπιτώλιο την 6η Ιανουαρίου 2021: ο τόνος της προεδρίας που εννοεί να πετάξει στο καλάθι των σκουπιδιών την προηγούμενη τάξη πραγμάτων δίνεται.
Σε κοινή συνέντευξη Τύπου στον Λευκό Οίκο με τον πρωθυπουργό του Ισραήλ Μπενιαμίν Νετανιάχου, ο Ντόναλντ Τραμπ δηλώνει πως οι ΗΠΑ θα πάρουν τον έλεγχο της Λωρίδας της Γάζας, θα διώξουν τους Παλαιστίνιους από τον θύλακο υπό πολιορκία και θα τον ανοικοδομήσουν μεταμορφώνοντάς τον στη “Ριβιέρα της Μέσης Ανατολής”.
Στο εξωτερικό, κατακραυγή. Τρεις εβδομάδες αργότερα, αναπαράγει μολαταύτα βίντεο φτιαγμένο με τεχνητή νοημοσύνη στην οποία εικονίζεται μια κατά φαντασία Γάζα μεταμορφωμένη σε λουτρόπολη που τον δοξάζει.
Μια φωτογραφία του JFK με τον γιο του Τζον στο Οβάλ Γραφείο έχει μείνει στην ιστορία. Επί κυβέρνησης Τραμπ II, είναι ο εικονοκλάστης επικεφαλής της Tesla, που μετατράπηκε σε στενό σύμβουλο του προέδρου, αυτός που εμφανίζεται στο ιερό της αμερικανικής εξουσίας με τον τετράχρονο γιο του στους ώμους για να εξηγήσει τις ενέργειες της επιτροπής του που επιφορτίστηκε να προχωρήσει σε πελώριες περικοπές των δημοσίων δαπανών.
Έκτοτε ο Ίλον Μασκ και ο γιος του, τον οποίο ονόμασε “X”, εμφανίζονται συχνά μαζί με τον Ντόναλντ Τραμπ, πήγαν ακόμα και σε αγώνα κατς.
Τη 12η Φεβρουαρίου, ο Ντόναλντ Τραμπ τερματίζει τη διπλωματική απομόνωση του Ρώσου προέδρου Βλαντίμιρ Πούτιν, παρία της Δύσης, με τηλεφωνική συνδιάλεξη 90 λεπτών.
Ακολουθεί δεύτερη συνδιάλεξη την 28η Φεβρουαρίου και σειρά ρωσοαμερικανικών επαφών υψηλού επιπέδου, δίχως τους Ευρωπαίους. Αλλά μέχρι σήμερα, η προσδοκία του Αμερικανού προέδρου πως θα κηρυσσόταν κατάπαυση του πυρός στην Ουκρανία παραμένει νεκρό γράμμα. Πάντως, η προσέγγιση Μόσχας-Ουάσιγκτον επέτρεψε δυο ανταλλαγές κρατουμένων από τον Φεβρουάριο.
Στην ετήσια διάσκεψη του Μονάχου για τη διεθνή ασφάλεια, ο αντιπρόεδρος Τζέι Ντι Βανς προκαλεί σοκ στους Ευρωπαίους ερίζοντας μεταξύ άλλων πως η ελευθερία της έκφρασης περιστέλλεται στη Γηραιά Ήπειρο και ότι αυτό τον “ανησυχεί περισσότερο” από την απειλή της Ρωσίας ή της Κίνας. Έκτοτε, η κυβέρνηση Τραμπ πολλαπλασιάζει τις επικρίσεις της για τους Ευρωπαίους, κατηγορώντας τους ούτε λίγο ούτε πολύ πως εκμεταλλεύονται τις ΗΠΑ.
Πριν καν γίνει η επίσκεψη στον Λευκό Οίκο, οι σχέσεις ανάμεσα στον Βολοντίμιρ Ζελένσκι και τον Ντόναλντ Τραμπ ήταν τεταμένες.
Στο Οβάλ Γραφείο, εκνευρισμένος για όσα έλεγε ο αντιπρόεδρος Βανς, ο Ουκρανός πρόεδρος Ζελένσκι βρίσκεται ξάφνου κατηγορούμενος μπροστά στις κάμερες, οι σκληρές φράσεις του Αμερικανού προέδρου Τραμπ κάνουν τον γύρο του κόσμου. Η αμερικανική στρατιωτική υποστήριξη στις ουκρανικές ένοπλες δυνάμεις μοιάζει να κρέμεται από μια κλωστή.
Η κυβέρνηση Τραμπ, ο κυριότερος σύμμαχος του Ισραήλ σε διεθνές επίπεδο, κατηγορεί μεγάλα αμερικανικά πανεπιστήμια πως άφησαν να θάλλει ο αντισημιτισμός στις διαδηλώσεις εναντίον του πολέμου στη Λωρίδα της Γάζας. Την 7η Μαρτίου, ανακοινώνει το πάγωμα χρηματοδοτήσεων 400 εκατομμυρίων δολαρίων για το Κολούμπια, κατόπιν συλλαμβάνεται κι απειλείται με απέλαση παρότι έχει πράσινη κάρτα παλαιστίνιος μετανάστης, οργανωτής και ηγέτης των φοιτητικών κινητοποιήσεων. Κατόπιν ο πρόεδρος Τραμπ ανακοινώνει πως παγώνει χρηματοδοτήσεις 2,2 δισ. δολαρίων για το Χάρβαρντ, κατηγορώντας το πως διαδίδει “το μίσος” και την “ηλιθιότητα”.
Δυνάμει νόμου του 18ου αιώνα που είχε χρησιμοποιηθεί μόνο σε καιρό πολέμου, η κυβέρνηση του προέδρου Τραμπ απελαύνει τον Μάρτιο πάνω από 200 μετανάστες —τους οποίους κατηγορεί χωρίς να παρουσιάσει αποδείξεις πως είναι μέλη συμμορίας που ιδρύθηκε στη Βενεζουέλα— στο Ελ Σαλβαδόρ, όπου οδηγούνται σε φυλακή υψίστης ασφαλείας.
Εγκαλούμενη από τη δικαιοσύνη, η κυβέρνηση την αψηφά και το θέμα φτάνει ως το Ανώτατο Δικαστήριο, ειδικά η υπόθεση Σαλβαδοριανού μετανάστη που απελάθηκε “κατά λάθος”. Ως ακόμη και σήμερα, η κυβέρνηση Τραμπ αρνείται να συμμορφωθεί προς τις δικαστικές αποφάσεις για τις απελάσεις αυτές.
Μετά την επιστροφή του στην εξουσία, ο Ντόναλντ Τραμπ εκφράζει επεκτατικές βλέψεις: θέλει οι ΗΠΑ να ανακτήσουν τον έλεγχο της διώρυγας του Παναμά, ο Καναδάς να γίνει η 51η αμερικανική πολιτεία, να προσαρτηθεί η Γροιλανδία — η ένταση ανεβαίνει κατακόρυφα με τη Δανία, στην οποία ανήκει η αρκτική περιοχή.
Την 26η Μαρτίου, δυο μέρες πριν από προγραμματισμένη επίσκεψη του αντιπροέδρου Βανς, ο πρόεδρος Τραμπ επαναλαμβάνει “πρέπει να την αποκτήσουμε”. Ο Βανς δεν βλέπει κανέναν τοπικό αξιωματούχο και απλώς επισκέπτεται την αμερικανική βάση στο Πιντούφικ.
Τη 2η Απριλίου, ο Ντόναλντ Τραμπ κάνει πράξη την απειλή του να προχωρήσει στην επιβολή “ανταποδοτικών” δασμών σε δεκάδες χώρες που κατηγορεί πως “εκμεταλλεύονται” τις ΗΠΑ, διευρύνοντας τον εμπορικό πόλεμο που κήρυξε.
Αποκαλύπτει πίνακες με επιπρόσθετους τελωνειακούς δασμούς χώρα τη χώρα: 10% κατ’ ελάχιστον, 20% για την ΕΕ, 34% για την Κίνα. Στα διεθνή χρηματιστήρια, πανικός.
Την 9η Απριλίου, την ημέρα που αναμενόταν να τεθούν σε εφαρμογή, ο Αμερικανός πρόεδρος ανακοινώνει παύση για 90 ημέρες της επιβολής τους — πλην αυτών σε βάρος της, που αυξάνει στο 145%. Οι αγορές παίρνουν ανάσα, αλλά η αβεβαιότητα συνεχίζεται.
Στο χαμηλότερο επίπεδο υποχώρησε η δημοτικότητα του Ντόναλντ Τραμπ, μετά την επιστροφή του στον Λευκό Οίκο, καθώς αρκετοί Αμερικανοί μοιάζουν ανήσυχοι για τις προσπάθειές του να διευρύνει τις εξουσίες του, σύμφωνα με δημοσκόπηση του ινστιτούτου Ipsos και του πρακτορείου Reuters.
Το 42% του δείγματος στην εξαήμερη έρευνα εγκρίνει τις επιδόσεις του κ. Τραμπ στο αξίωμα, από 43% σε ανάλογη έρευνα τρεις εβδομάδες νωρίτερα και 47% αμέσως μετά την ορκωμοσία του την 20ή Ιανουαρίου.
Οι πρώτοι μήνες της δεύτερης θητείας του Ντόναλντ Τραμπ άφησαν πολλούς αντιπάλους του αποσβολωμένους, καθώς υπέγραψε δεκάδες προεδρικά εκτελεστικά διατάγματα με τα οποία διευρύνθηκαν οι εξουσίες του, τόσο σε θεσμούς του κράτους, όσο και στον ιδιωτικό τομέα, για παράδειγμα σε πανεπιστήμια και σε δικηγορικές εταιρείες.
Αν και το ποσοστό δημοτικότητας του Ρεπουμπλικάνου παραμένει υψηλότερο από αυτό που καταγραφόταν κατά τη μεγαλύτερη διάρκεια της θητείας του Δημοκρατικού προκατόχου του, τα ευρήματα της δημοσκόπησης υποδεικνύουν πως πολλοί Αμερικανοί αισθάνονται άβολα, ειδικά για κινήσεις του που έχουν σκοπό να τιμωρηθούν πανεπιστήμια που βρίσκει υπερβολικά φιλελεύθερα καθώς και το ότι ονόμασε τον εαυτό του επικεφαλής του διοικητικού συμβουλίου του Κέντρου Κένεντι, πολιτιστικού και θεατρικού θεσμού στην Ουάσιγκτον.
Το 83% του δείγματος της έρευνας (4.306 ψηφοφόροι) κρίνει πως ο αμερικανός πρόεδρος πρέπει να υπακούει αποφάσεις των δικαστηρίων, ακόμη κι αν δεν τον βρίσκουν σύμφωνο. Μέλη της κυβέρνησής του ενδέχεται να βρεθούν αντιμέτωπα με ποινικές διώξεις για περιφρόνηση της δικαιοσύνης, για την παραβίαση της διαταγής ομοσπονδιακού δικαστή να ανασταλούν οι απελάσεις φερόμενων ως μελών συμμορίας χωρίς να έχουν τη δυνατότητα αμφισβήτησής τους δικαστικά και με την επίκληση νόμου του 1798 περί “αλλοδαπών εχθρών”.
Το 57% —και το ένα τρίτο όσων δήλωσαν ψηφοφόροι των Ρεπουμπλικάνων— διαφώνησε με τη θέση πως “είναι εντάξει ο πρόεδρος των ΗΠΑ να ακυρώνει χρηματοδοτήσεις σε πανεπιστήμια αν διαφωνεί με το πώς διοικούνται”.
Ο Ντόναλντ Τραμπ, διατεινόμενος πως διοικήσεις πανεπιστημίων δεν καταπολεμούν τον “αντισημιτισμό”, πάγωσε μεγάλα ποσά που προβλέπονταν γι’ αυτά στον ομοσπονδιακό προϋπολογισμό, συμπεριλαμβανομένων 2 και πλέον δισεκατομμυρίων δολαρίων για το Χάρβαρντ, που προσέφυγε χθες στη δικαιοσύνη.
Ακόμη υψηλότερο ποσοστό —το 66%— δεν πιστεύει ότι ο πρόεδρος θα έπρεπε να ελέγχει εθνικά θέατρα και μουσεία, πολιτιστικούς θεσμούς ευρύτερα. Τον περασμένο μήνα, ο Ρεπουμπλικάνος διέταξε το Smithsonian Institution, θεσμό που διαχειρίζεται πολλά μουσεία, να πάψει να εκθέτει “απρεπές” περιεχόμενο.
Αρκετοί αμερικανοί διαφωνούν με τις θέσεις του προέδρου
Σε διάφορα ζητήματα, από τον πληθωρισμό και τη μετανάστευση ως τη φορολογία και το κράτος δικαίου, η δημοσκόπηση υπέδειξε πως οι περισσότεροι Αμερικανοί διαφωνούν με τις θέσεις του προέδρου. Ως προς τη μετανάστευση, το ζήτημα στο οποίο τον υποστηρίζουν οι περισσότεροι, το 45% εγκρίνει τις επιδόσεις του, αλλά το 46% τις αποδοκιμάζει.
Σε ό,τι αφορά την εξωτερική πολιτική, το 59% το δείγματος —και περίπου το ένα τρίτο εξ όσων δήλωσαν ψηφοφόροι των Ρεπουμπλικάνων— θεωρεί πως η Αμερική χάνει την αξιοπιστία της σε παγκόσμια κλίμακα.
Τα τρία τέταρτα του δείγματος θεωρεί πως ο Ντόναλντ Τραμπ δεν πρέπει να θέσει υποψηφιότητα για τρίτη θητεία — κάτι που έχει αφήσει να εννοηθεί ότι μπορεί να επιδιώξει ο μεγιστάνας των ακινήτων, παρότι το Σύνταγμα των ΗΠΑ το απαγορεύει. Αξιοσημείωτα, την άποψη αυτή ενστερνίζεται το 53% εξ όσων δήλωσαν ψηφοφόροι των Ρεπουμπλικάνων.
Το περιθώριο στατιστικού σφάλματος της δημοσκόπησης είναι περί το ±2%.
Πηγή ΑΠΕ-ΜΠΕ