NewsEdit Σε κάθε γωνιά της Ελλάδας, από τα ορεινά χωριά της Ηπείρου μέχρι τα νησιά του Αιγαίου, υπάρχει πάντα ένα ξωκκλήσι, μια εκκλησία ή ένα εικονοστάσι αφιερωμένο στον Άγιο Γεώργιο. Το όνομά του, συχνότατο και αγαπημένο, δεν είναι απλώς μια συνήθης βαπτιστική επιλογή, αλλά βαθιά συνδεδεμένο με τη λαϊκή παράδοση, τη χριστιανική πίστη και την πολιτισμική ταυτότητα του τόπου.
Ο Άγιος Γεώργιος, γνωστός ως Μεγαλομάρτυρας και Τροπαιοφόρος, γεννήθηκε στα τέλη του 3ου αιώνα στη Νικομήδεια της Μικράς Ασίας, από οικογένεια ευγενών και χριστιανών. Ο πατέρας του, στρατιωτικός και συγκλητικός, και η μητέρα του, από τη Λύδδα της Παλαιστίνης, τον μεγάλωσαν με πίστη και αρχές. Σε νεαρή ηλικία, ακολούθησε τον δρόμο του πατέρα του στο στράτευμα και διακρίθηκε γρήγορα για την ανδρεία του. Η επιτυχημένη πορεία του τον έφερε κοντά στον ίδιο τον Διοκλητιανό, ο οποίος τον ανέδειξε σε υψηλόβαθμο αξιωματούχο της αυτοκρατορικής φρουράς.
Όμως το 303 μ.Χ., όταν ξεκίνησαν οι σκληροί διωγμοί κατά των Χριστιανών, ο Γεώργιος δεν δίστασε. Αρνήθηκε να απαρνηθεί την πίστη του, ακόμα κι όταν αυτό σήμαινε βασανιστήρια φρικτά: μαχαίρια, φωτιά, βραστό ασβέστη και πυρακτωμένα παπούτσια δεν κατάφεραν να λυγίσουν το φρόνημά του. Με θάρρος και καρτερία, αντιμετώπισε το μαρτύριο, κι όταν τελικά αποκεφαλίστηκε στις 23 Απριλίου, έγινε σύμβολο θυσίας και αφοσίωσης.
Η μνήμη του τιμάται κάθε χρόνο εκείνη την ημέρα, με εξαίρεση τις χρονιές που συμπίπτει με το Πάσχα, οπότε μετατίθεται για τη Δευτέρα της Διακαινησίμου. Ο τόπος ταφής του, η Λύδδα, έγινε προσκύνημα, και ο Μέγας Κωνσταντίνος έχτισε εκεί έναν ναό προς τιμήν του. Η φήμη του Αγίου διαδόθηκε γρήγορα, με δεκάδες ναούς να ανεγείρονται από την Αίγυπτο και τη Συρία, μέχρι την Κωνσταντινούπολη και τη Δύση.
Ένα από τα πιο θρυλικά θαύματα που του αποδίδονται είναι η “Δρακοκτονία” – ο μύθος του Αγίου που σκότωσε τον δράκο και έσωσε την κόρη ενός άρχοντα. Το επεισόδιο αυτό, που θυμίζει αρχαίους ηρωικούς μύθους, εντάχθηκε αργότερα στη χριστιανική παράδοση και αναπαρίσταται συχνά στη βυζαντινή και μεταβυζαντινή εικονογραφία. Αν και δεν αναφέρεται στους πρώιμους βίους του Αγίου, η εικόνα του Αη-Γιώργη πάνω στο λευκό άλογο, να διατρυπά με το δόρυ τον δράκο, έχει καθιερωθεί ως παγκόσμιο σύμβολο του θριάμβου του καλού επί του κακού.
Στην ελληνική ύπαιθρο, ο Άγιος Γεώργιος συνδέθηκε βαθιά με τον αγροτοκτηνοτροφικό βίο. Οι εορτές του, μαζί με εκείνες του Αγίου Δημητρίου, σηματοδοτούσαν τις αλλαγές των εποχών, τις συμφωνίες για τη βοσκή και την καλλιέργεια, και αποτελούσαν αφορμή για πανηγύρια, προσφορές και ευλογίες.
Οι τοπικές παραδόσεις και έθιμα που διατηρούνται ως σήμερα είναι πολυάριθμα και εντυπωσιακά:
- Στο Όλβιο Ξάνθης και την Ανθή Σερρών, οι πεχλιβάνηδες, αλειμμένοι με λάδι, παλεύουν για να τιμήσουν τον άγιο, σε μια σαφή αναπαράσταση της μάχης με τον δράκο.
- Στο Νέο Σούλι, νέοι του χωριού παρουσιάζουν την «Δρακοκτονία» σε ένα θεατρικό δρώμενο που συγκεντρώνει πλήθος επισκεπτών.
- Στην Αράχωβα, το «Πανηγυράκι» του Αη-Γιώργη γίνεται αφορμή για τριήμερο ξεφάντωμα με παραδοσιακούς χορούς και αγωνίσματα.
- Στην Ασή Γωνιά Χανίων, οι κτηνοτρόφοι φέρνουν τα ζώα τους στην εκκλησία για να πάρουν την ευλογία του Αγίου, συνεχίζοντας ένα αρχέγονο τελετουργικό ευχαριστίας.
Ο Άγιος Γεώργιος δεν είναι μόνο ο ήρωας των εικόνων ή ο υπερασπιστής της πίστης· είναι και ο προστάτης της καθημερινής ζωής. Από τους αγρούς και τις στάνες μέχρι τα πεδία των μαχών και τα βάθη της ψυχής, το όνομά του γίνεται προσευχή, επίκληση, ελπίδα.
Όπως ψάλλεται και στο απολυτίκιό του:
«Ως των αιχμαλώτων ελευθερωτής
και των πτωχών υπερασπιστής,
ασθενούντων ιατρός, βασιλέων υπέρμαχος,
τροπαιοφόρε, μεγαλομάρτυς Γεώργιε,
πρέσβευε Χριστώ τω Θεώ
σωθήναι τας ψυχάς ημών.»
Ο Μεγαλομάρτυς Γεώργιος δεν είναι απλώς ένας Άγιος· είναι ένας διαχρονικός φάρος πίστης, ελπίδας και ελληνικής παράδοσης.