Τουλάχιστον 2,5 εκατομμύρια αρχεία με υλικό πορνογραφίας ανηλίκων βρέθηκαν στην κατοχή ατόμου το οποίο συνελήφθη από τη Δίωξη Ηλεκτρονικού Εγκλήματος Βορείου Ελλάδος. Προηγήθηκε αξιοποίηση πληροφοριακών στοιχείων, τα οποία περιήλθαν μέσω της Europol και είχαν προκύψει στο πλαίσιο επιχείρησης στο σκοτεινό διαδίκτυο (dark web) που πραγματοποίησαν οι Γαλλικές Αρχές στις αρχές του περασμένου έτους.
Η είδηση αυτή αλλά και οι πληροφορίες για άντληση τόσο μεγάλου αριθμού αρχείων με υλικό παιδικής πορνογραφίας από το σκοτεινό διαδίκτυο, γεννούν ερωτήματα για το τί είναι τελικά το dark web και κατά πόσο μπορεί να έχει πρόσβαση κανείς σε αυτό και σε παράνομες δραστηριότητες.
To σκοτεινό διαδίκτυο ή dark web είναι ένας ανώνυμος διαδικτυακός ιστός προσβάσιμος μόνο από σκιώδεις χρήστες. Χρησιμοποιείται για δραστηριότητας κυρίως ανώνυμη και ιδιωτική, κάτι που μπορεί να είναι χρήσιμο τόσο σε νόμιμες όσο και σε παράνομες εφαρμογές. Ενώ ορισμένοι το χρησιμοποιούν για να αποφύγουν την κυβερνητική λογοκρισία, είναι επίσης γνωστό ότι χρησιμοποιείται για εξαιρετικά παράνομη δραστηριότητα.
Το Διαδίκτυο είναι αρκετά μεγάλο με εκατομμύρια ιστοσελίδες, βάσεις δεδομένων και διακομιστές που λειτουργούν 24 ώρες το 24ωρο. Αλλά το λεγόμενο «ορατό» Διαδίκτυο (γνωστός και ως επιφανειακός ιστός ή ανοιχτός ιστός), ιστότοποι που μπορούν να βρεθούν χρησιμοποιώντας μηχανές αναζήτησης όπως το Google και το Yahoo, είναι μόνο η κορυφή του παγόβουνου.
Deep Web
Ο βαθύς ιστός βρίσκεται κάτω από την επιφάνεια και αντιπροσωπεύει περίπου το 90% όλων των ιστότοπων. Αυτό θα ήταν το μέρος ενός παγόβουνου κάτω από το νερό, πολύ μεγαλύτερο από τον επιφανειακό ιστό. Στην πραγματικότητα, αυτός ο κρυφός ιστός είναι τόσο μεγάλος που είναι αδύνατο να ανακαλύψετε πόσες ακριβώς σελίδες ή ιστότοποι είναι ενεργοί κάθε φορά.
Ενώ πολλά ειδησεογραφικά πρακτορεία χρησιμοποιούν εναλλακτικά το “deep web” και το “dark web”, μεγάλο μέρος του “deep web” στο σύνολό του είναι απολύτως νόμιμο και ασφαλές. Μερικά από τα μεγαλύτερα μέρη του deep web περιλαμβάνουν:
Βάσεις δεδομένων: τόσο δημόσιες όσο και ιδιωτικές προστατευμένες συλλογές αρχείων που δεν συνδέονται με άλλες περιοχές του Ιστού.
Intranets: εσωτερικά δίκτυα για επιχειρήσεις, κυβερνήσεις και εκπαιδευτικές εγκαταστάσεις που χρησιμοποιούνται για την επικοινωνία και τον έλεγχο ιδιωτικών πτυχών εντός των οργανισμών.
Ο όρος “deep web” αναφέρεται σε όλες τις ιστοσελίδες που δεν μπορούν να αναγνωριστούν από τις μηχανές αναζήτησης, καθώς μπορεί να κρύβονται πίσω από κωδικούς πρόσβασης ή άλλους τοίχους ασφαλείας.
Στον μεγαλύτερο μέρος του το “deep web” είναι γενικά καθαρό και ασφαλές. Οι περισσότερες από αυτές τις σελίδες εντός του διατηρούνται κρυφές από τον ανοιχτό ιστό για την προστασία των πληροφοριών και του απορρήτου των χρηστών, όπως:
- Λογαριασμοί όπως τραπεζικοί και συνταξιοδοτικοί
- Λογαριασμοί mail και κοινωνικής δικτύωσης
- Βάσεις δεδομένων ιδιωτικών επιχειρήσεων
- Eυαίσθητες πληροφορίες ιατρικού περιεχομένου
- Νομικά αρχεία
Το να εισχωρήσει κανείς στον “βαθύ ιστό” συχνά κρύβει κινδύνους. Ορισμένοι προσπαθούν να παρακάμψουν τους τοπικούς περιορισμούς για να αποκτήσουν πρόσβαση σε υπηρεσίες τηλεόρασης ή ταινιών που ενδέχεται να μην είναι διαθέσιμες στο σύνολο. Άλλοι πηγαίνουν κάπως πιο βαθιά για να κατεβάσουν μουσική ή να κλέψουν ταινίες που δεν έχουν βγει ακόμα στις κινηματογραφικές αίθουσες.
Στο σκοτεινό άκρο του ιστού συναντά κανείς πιο επικίνδυνο περιεχόμενο και δραστηριότητα. Οι ιστότοποι Tor βρίσκονται σε αυτό το άκρο του “deep web”, οι οποίοι θεωρούνται μέρος του «σκοτεινού ιστού» και είναι προσβάσιμοι μόνο με ανώνυμο πρόγραμμα περιήγησης.
Dark Web
Ο σκοτεινός ιστός αναφέρεται σε ιστότοπους που δεν εντοπίζονται και είναι προσβάσιμοι μόνο μέσω εξειδικευμένων προγραμμάτων περιήγησης. Θεωρείται μέρος του deep web αλλά είναι εξαιρετικά λίγοι εκείνοι που θα μπορέσουν να αλληλεπιδράσουν μαζί του.
Τα χαρακτηριστικά του:
- Οι ιστοσελίδες του δεν εντοπίζονται από μηχανές αναζήτησης. Το Google και άλλα δημοφιλή εργαλεία αναζήτησης δεν μπορούν να εμφανίσουν αποτελέσματα για σελίδες του dark web.
- Δεν είναι προσβάσιμο από τα παραδοσιακά προγράμματα περιήγησης.
- Διαθέτει διάφορα μέτρα ασφάλειας δικτύου, όπως τείχη προστασίας και κρυπτογράφηση.
- Η φήμη του σκοτεινού ιστού έχει συχνά συνδεθεί με εγκληματικές ενέργειες ή παράνομο περιεχόμενο
Πώς αποκτά κανείς πρόσβαση στο dark web με… ασφάλεια
Ο σκοτεινός ιστός ήταν κάποτε το στέκι των χάκερ και των εγκληματιών του κυβερνοχώρου. Ωστόσο, η νέα τεχνολογία όπως η κρυπτογράφηση και το λογισμικό περιήγησης ανωνυμοποίησης, Tor, δίνει πλέον τη δυνατότητα σε οποιονδήποτε να… βουτήξει στο σκοτάδι εάν το θέλει.
Το πρόγραμμα περιήγησης δικτύου Tor παρέχει στους χρήστες πρόσβαση για επίσκεψη σε ιστότοπους. Αυτό το πρόγραμμα περιήγησης είναι μια υπηρεσία που αναπτύχθηκε αρχικά στο τελευταίο μέρος της δεκαετίας του 1990 από το Ναυτικό Ερευνητικό Εργαστήριο των Ηνωμένων Πολιτειών.
Κατανοώντας ότι η φύση του Διαδικτύου σήμαινε έλλειψη απορρήτου, μια πρώιμη έκδοση του Tor δημιουργήθηκε για να κρύψει τις επικοινωνίες κατασκόπων. Τελικά, το πλαίσιο επαναπροσδιορίστηκε και έκτοτε δημοσιοποιήθηκε με τη μορφή του προγράμματος περιήγησης που γνωρίζουμε σήμερα. Οποιοσδήποτε μπορεί να το κατεβάσει δωρεάν.
Σκεφτείτε το Tor ως ένα πρόγραμμα περιήγησης ιστού όπως το Google Chrome ή το Firefox. Συγκεκριμένα, αντί να ακολουθεί την πιο άμεση διαδρομή μεταξύ του υπολογιστή σας και των βαθέων τμημάτων του Ιστού, το πρόγραμμα περιήγησης Tor χρησιμοποιεί μια τυχαία διαδρομή κρυπτογραφημένων διακομιστών γνωστών ως “κόμβοι”. Αυτό επιτρέπει στους χρήστες να συνδέονται στον ιστό… σε βάθος χωρίς φόβο.
Είναι παράνομο να εισχωρεί κανείς στο dak web;
Με απλά λόγια, όχι δεν είναι παράνομη η πρόσβαση στον σκοτεινό ιστό. Στην πραγματικότητα, ορισμένοι χρήσεις είναι απολύτως νόμιμοι και υποστηρίζουν την αξία του «σκοτεινού ιστού».
Στον σκοτεινό ιστό οι χρήστες μπορούν να έχουν τρία οφέλη:
- Ανωνυμία
- Μη ανιχνεύσιμες υπηρεσίες και sites
- Δυνατότητα παράνομων ενεργειών σε βάρος χρηστών ή παρόχων
Ως εκ τούτου, ο σκοτεινός ιστός έχει προσελκύσει πολλά μέρη που διαφορετικά θα κινδύνευαν αποκαλύπτοντας την ταυτότητά τους στο διαδίκτυο. Τα θύματα κακοποίησης και δίωξης, οι πληροφοριοδότες και οι πολιτικοί αντιφρονούντες ήταν συχνοί χρήστες αυτών των κρυφών τοποθεσιών. Αλλά φυσικά, αυτά τα οφέλη μπορούν εύκολα να επεκταθούν σε όσους θέλουν να ενεργήσουν εκτός των περιορισμών των νόμων με άλλους παράνομους τρόπους.
Είναι παράνομη η επίσκεψη σε ιστοσελίδες του dark web;
Ο σκοτεινός ιστός είναι λίγο περισσότερο μια γκρίζα περιοχή. Η χρήση του σκοτεινού ιστού συνήθως σημαίνει ότι προσπαθείτε να συμμετάσχετε σε μια δραστηριότητα που δεν είναι και δεν θα μπορούσε να είναι δημόσια.
Σεκφτείτε ότι οι εγκληματίες και οι κακόβουλοι χάκερ προτιμούν να λειτουργούν στη σκιά. Για παράδειγμα, οι κυβερνο-επιθέσεις, η μαστροπία και η παιδική πορνογραφία είναι δραστηριότητες που οι συμμετέχοντες σε αυτές γνωρίζουν ότι είναι παράνομες. Κάνουν αυτές τις ενέργειες στον σκοτεινό ιστό για να κρυφτούν για αυτόν τον λόγο.
Τελικά, η απλή περιήγηση σε αυτούς τους χώρους δεν είναι παράνομη, αλλά μπορεί να είναι ένα πρόβλημα για εσάς. Αν και δεν είναι παράνομη στο σύνολό της, η παράνομη δραστηριότητα ζει σε πολλά μέρη του σκοτεινού ιστού. Μπορεί να σας εκθέσει σε περιττούς κινδύνους εάν δεν είστε προσεκτικοί.
Κίνδυνοι και απειλές του σκοτεινού ιστού
Κακόβουλο λογισμικό
Παραμένει σε όλο τον σκοτεινό ιστό για να μολύνει ανυποψίαστους χρήστες. Ο σκοτεινός ιστός δεν φέρει τόσα από τα κοινωνικά συμβόλαια που ακολουθούν οι πάροχοι ιστότοπων για την προστασία των χρηστών. Ως εκ τούτου, οι χρήστες μπορούν να εκτίθενται τακτικά σε ορισμένους τύπους κακόβουλου λογισμικού.
Κυβερνητική παρακολούθηση
Πολλές τοποθεσίες που βασίζονται σε Tor είναι δυνατόν να εντοπιστούν από αστυνομικές αρχές σε όλο τον κόσμο, γι αυτό υπάρχει σαφής κίνδυνος να γίνει κάποιος κυβερνητικός στόχος για μια απλή επίσκεψη σε έναν σκοτεινό ιστότοπο.
Απάτες
Ο σκοτεινός ιστός προσφέρει πολλές παράνομες υπηρεσίες, από πληρωμένες δολοφονίες έως εμπορία για σεξ και όπλα. Μερικές από αυτές είναι γνωστές, καθιερωμένες απειλές που κυκλοφορούν σε αυτή τη γωνιά του διαδικτύου. Ωστόσο, άλλοι μπορεί να εκμεταλλεύονται τη φήμη του σκοτεινού ιστού για να ξεγελάσουν τους χρήστες για μεγάλα χρηματικά ποσά. Επίσης, ορισμένοι χρήστες στον σκοτεινό ιστό ενδέχεται να επιχειρήσουν απάτες ηλεκτρονικού “ψαρέματος” (phishing) για να κλέψουν την ταυτότητά σας ή τις προσωπικές σας πληροφορίες για εκβιασμό.
Silk Road: Η διασημότερη περίπτωση εκμετάλλευσης του dark web
Ίσως η διασημότερη περίπτωση εκμετάλλευσης του σκοτεινού διαδικτύου ήταν το Silk Road, ιστοσελίδα μαύρης αγοράς για προμηθευτές και πελάτες παράνομων εμπορευμάτων και υπηρεσιών, συμπεριλαμβανομένων ναρκωτικών και εκτελεστών προς ενοικίαση.
Μέχρι τον Απρίλιο του 2013, η ιστοσελίδα είχε 10.000 προϊόντα προς πώληση. Το 70% εξ αυτών ήταν ναρκωτικά που είναι παράνομα στις περισσότερες χώρες. Στο Silk Road κάποιος μπορούσε να βρει 340 διαφορετικές ποικιλίες ναρκωτικών, συμπεριλαμβανομένων της Ηρωίνης, του LSD και της κάνναβης.
Οι κανόνες χρήσης της ιστοσελίδας ανέφεραν ότι απαγορεύονταν η πώληση «οποιουδήποτε προϊόντος που ο σκοπός του είναι να βλάψει ή να εξαπατήσει». Σε αυτή την κατηγορία προφανώς περιλαμβάνονταν η παιδική πορνογραφία, κλεμμένες πιστωτικές κάρτες, δολοφονίες και όπλα μαζικής καταστροφής.
Ο γερουσιαστής των Ηνωμένων Πολιτειών Τσαρλς Σούμερ ζήτησε από τις ομοσπονδιακές αρχές, όπως η DEA και το Υπουργείο Δικαιοσύνης, να κλείσουν την ιστοσελίδα.
Πηγές: The New Yorker, The Guardian, International Business Times, kaspersky.com, wikipedia