Πρώτα η Γερμανία, μετά η Γαλλία και στη συνέχεια ολόκληρη η Ευρώπη κινδυνεύει να ξεμείνει από αποθέματα φυσικού αερίου στην κορύφωση της χειμερινής ζήτησης, εάν διακοπούν εντελώς οι αποστολές προμηθειών από τη Ρωσία μέσω του κρίσιμου αγωγού Nord Stream, σύμφωνα με την Wood Mackenzie.
Καθώς οι χώρες η μία μετά την άλλη διαπιστώνουν ότι η ρωσική Gazprom περιορίζει τις ποσότητες φυσικού αερίου που στέλνει προς την Ευρώπη, η ηγεσία της η οποία πριν λίγες ημέρες ανακοίνωσε νέο πακέτο κυρώσεων, καταγγέλλει τη Μόσχα για εκβιασμό μέσω της ενέργειας.
Οι ευρωπαϊκές χώρες αγωνίζονται να εξασφαλίσουν επαρκή αποθέματα για τον επικείμενο και πολύ δύσκολο χειμώνα, πράγμα που καθίσταται όλο και πιο δυσχερές. Την ίδια στιγμή η Ρωσία κλείνει εμπορικές συμφωνίες με όλες τις υπόλοιπες χώρες, πλην εκείνων της Δύσης, στην Αγία Πετρούπολη όπου μίλησε σήμερα ο Βλαδίμηρος Πούτιν.
Στόχος είναι να γεμίσουν οι αποθηκευτικοί χώροι μέσα στο καλοκαίρι, που δεν υπάρχουν ανάγκες για θέρμανση, και έως τον Νοέμβριο, τουλάχιστον σε ποσοστό 80%. Οι τιμές ενέργειας, όχι μόνο του φυσικού αερίου, αλλά και του πετρελαίου καλπάζουν, ωθώντας όλο και ψηλότερα τον πληθωρισμό, που επηρεάζει τις τιμές των καυσίμων, αλλά και των τροφίμων και πολλών υπηρεσιών. Οι βραχυπρόθεσμες τιμές φυσικού αερίου ήταν αυξημένες και την Παρασκευή, καθώς διαμορφώθηκαν στα 126 ευρώ ανά μεγαβατώρα για τα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης φυσικού αερίου για τον επόμενο μήνα. Πρόκειται για τιμή αυξημένη κατά περίπου 50% σε σχέση με τη Δευτέρα.
Το τελευταίο διάστημα έχει διακοπεί η παροχή αερίου προς την Πολωνία, τη Βουλγαρία και τη Φινλανδία, έχει μειωθεί σημαντικά η παροχή προς τη Γερμανία, που ήδη χτυπά καμπανάκι συναγερμού για νοικοκυριά και επιχειρήσεις, αλλά και προς την Αυστρία, την Ιταλία, την Ολλανδία, τη Δανία και τη Σλοβακία. Επίσης, ανακοινώθηκε ότι διακόπτεται πλήρως η παροχή προς τη Γαλλία.
Όπως μετέδωσε το Bloomberg, στη χειρότερη περίπτωση, κατά την οποία ο αγωγός Nord Stream που καταλήγει στη Γερμανία κλείσει εντελώς, η Ευρώπη δεν θα μπορέσει να φτάσει τα επίπεδα αποθήκευσης που έχει ζητήσει η Ευρωπαϊκή Ένωση μέχρι την έναρξη της περιόδου θέρμανσης, τον Νοέμβριο.
Και η Γηραιά ήπειρος θα μπορούσε να ξεμείνει εντελώς από τα αποθέματα έως τον Ιανουάριο, δήλωσε μέσω email στο πρακτορείο ο Massimo Di Odoardo, αντιπρόεδρος έρευνας φυσικού αερίου και LNG της WoodMac.
Όπως ανέφερε χαρακτηριστικά, “ακόμη και με τη λήψη αντιμέτρων, ίσως καταστεί αναπόφευκτο να χρειαστεί κάποια διανομή με δελτίο”.
Υπενθυμίζεται ότι σε μια κίνηση που αναστάτωσε τις αγορές ενέργειας και έφερε νέο ράλι τις τιμές, ο ρωσικός γίγαντας Gazprom PJSC περιόρισε τις τελευταίες δύο ημέρες τις προμήθειες φυσικού αερίου σε πελάτες της στην Ιταλία, την Γερμανία, την Γαλλία και την Αυστρία.
Οι τιμές του φυσικού αερίου εκτινάχθηκαν με καθημερινά άλματα της τάξεως του 20%, φτάνοντας από τα 80 ευρώ έως και τα 150.
Ο Ρώσος εξαγωγέας είπε ότι αναγκάστηκε να περιορίσει τη χωρητικότητα του Nord Stream μέσω Βαλτικής θάλασσας λόγω προβλημάτων με τη συντήρηση των στροβίλων που παράγει η Siemens. Η Γερμανία ωστόσο αμφισβήτησε τους ρωσικούς ισχυρισμούς, λέγοντας ότι οι περικοπές είχαν “πολιτικά κίνητρα” και στοχεύουν στη διαταραχή των αγορών.
Εάν οι μειωμένες ροές από τη Ρωσία διατηρηθούν για περισσότερο καιρό, ενδέχεται να εκτροχιάσουν την καλοκαιρινή προσπάθεια αναπλήρωσης των αποθεμάτων ακριβώς τη στιγμή που αυτά ανέκαμπταν, ενισχύοντας την αισιοδοξία ότι μπορεί να επιτευχθεί ο στόχος της ΕΕ για ελάχιστο επίπεδο πλήρωσης 80% πριν από την 1η Νοεμβρίου.
Σύμφωνα με τον Di Odoardo της WoodMac, μία πλήρης διακοπή των ροών του Nord Stream θα σήμαινε ότι τα επίπεδα αποθήκευσης της Ευρώπης θα ανέρχονται σε μόλις 59% την 1η Νοεμβρίου.
Εάν ο αγωγός συνεχίσει να λειτουργεί μόνο στο 40% της χωρητικότητάς του, τότε τα επίπεδα αποθήκευσης θα μπορούσαν να φτάσουν το 67% την ίδια περίοδο, με κίνδυνο εξάντλησής τους στο τέλος του χειμώνα, πρόσθεσε.
Από την άλλη, εάν ο αγωγός επιστρέψει σε πλήρη λειτουργία, τότε είναι εφικτό να έχουν γεμίσει οι χώροι αποθήκευσης έως και κατά 80% την 1η Νοεμβρίου, ακόμη και αν συνεχιστεί η παρατεταμένη διακοπή λειτουργίας του Freeport LNG, ενός από τους σημαντικότερους κόμβους υγροποιημένου αερίου στις ΗΠΑ.
Σύμφωνα με τον αναλυτή ενέργειας Patricio Alvarez του Bloomberg Intelligence, οι εισαγωγές LNG αποτελούν σημείο – κλειδί για την αναπλήρωση των μειωμένων ροών από τη Ρωσία.
Όπως επισημαίνει ο ίδιος ωστόσο, “παρόλα αυτά, η τεράστια αστάθεια των τιμών του φυσικού αερίου λόγω μείωσης του εφοδιασμού από τη Ρωσία και υποχώρησης της παγκόσμιας προσφοράς LNG, είναι πιθανό να οδηγήσει σε μεγαλύτερη χρήση από τα αποθέματα, κάτι που θα ενέτεινε την εξάρτηση από τις καλοκαιρινές καιρικές συνθήκες”.
Σημειώνεται ότι οι τιμές του ευρωπαϊκού φυσικού αερίου σήμερα στο Άμστερνταμ κινούνται προς ώρας με μικρές διακυμάνσεις (-1%) με την τιμή του συμβολαίου παραδόσεως Ιουλίου στο εξαιρετικά υψηλό επίπεδο των 123 ευρώ η μεγαβατώρα.
Σε επίπεδο εβδομάδας άλλωστε, οι τιμές είναι αυξημένες κατά 50% περίπου.
Για «τεράστια κύματα σοκ» στη Γερμανία καθώς η έλλειψη φυσικού αερίου και οι υψηλές τιμές θα οδηγήσουν σε χρεοκοπίες, προειδοποιεί o πρόεδρος της Ομοσπονδιακής Υπηρεσίας Δικτύων της Γερμανίας, Klaus Müller.
Ο Müller σκιαγραφεί μια ζοφερή εικόνα για την κρίση σε συνέντευξή του στη γερμανική εφημερίδα Rheinische Post, λέγοντας ότι «θα προκαλέσει κύματα σοκ σε ολόκληρη τη χώρα. Οι τράπεζες θα ενισχύσουν τις δραστηριότητές τους με τη χορήγηση δανείων, τα οποία οι προβληματικές εταιρείες δεν θα μπορούν να αποπληρώσουν».
Το γραφείο του Müller έχει μια πανοραμική άποψη για την οικονομική κατάσταση στη Γερμανία και επίσης ειδική εικόνα για το πώς θα εξελιχθούν οι οικονομικές συνθήκες στο μέλλον. Ο ίδιος αναμένει ότι οι τιμές του φυσικού αερίου θα συνεχίσουν να ανεβαίνουν, με αποτέλεσμα αυξημένο πληθωρισμό που υπερβαίνει κατά πολύ την ενέργεια. Προειδοποιεί επίσης ότι θα υπάρξει δραματική έλλειψη φυσικού αερίου τον χειμώνα, κάτι που θα μπορούσε να οδηγήσει τους ιδιοκτήτες να μειώσουν τη θερμότητα για εξοικονόμηση ενέργειας. Με τη σειρά τους, οι Γερμανοί ενδεχομένως να αναγκαστούν να διαβιούν σε πιο κρύα διαμερίσματα.
Σε ένδειξη ότι η γερμανική κυβέρνηση λειτουργεί με την υπόθεση ότι μια πιθανή κρίση θα μπορούσε να αναπτυχθεί το χειμώνα, υπάρχουν ήδη συζητήσεις για πιθανή μείωση των απαιτήσεων θέρμανσης για τους ιδιοκτήτες.
«Ο νόμος περί μίσθωσης ορίζει ότι ο ιδιοκτήτης πρέπει να ρυθμίζει το σύστημα θέρμανσης κατά την περίοδο θέρμανσης έτσι ώστε η ελάχιστη θερμοκρασία να πέφτει μεταξύ 20 και 22 βαθμών Κελσίου. Η κυβέρνηση θα μπορούσε να μειώσει προσωρινά τις απαιτήσεις θέρμανσης για τους ιδιοκτήτες. Το συζητάμε με πολιτικούς», είπε ο Muller.
Η κυβέρνηση έχει ήδη πιέσει τις επιχειρήσεις και τους πολίτες να μειώσουν την κατανάλωση ενέργειας, αλλά αυτή η πίεση μπορεί να έρθει με τη μορφή νέων νόμων και κανονισμών στο μέλλον, με τον Müller να ζητά μεγαλύτερη πίεση για εξοικονόμηση αερίου. Αν και η Γερμανία έχει πιέσει για γενική απαγόρευση των εισαγωγών ρωσικού πετρελαίου, η χώρα εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από το φυσικό αέριο από τη Ρωσία. Εάν η Ρωσία περιόριζε το φυσικό αέριο τους κρίσιμους χειμερινούς μήνες ή ακόμη και περιόριζε τις προμήθειες, θα μπορούσε να οδηγήσει σε κρίσιμη ζημιά στη γερμανική οικονομία, ένα σενάριο για το οποίο έχουν ήδη προειδοποιήσει οι ειδικοί στον τομέα της ενέργειας.
Οι Γερμανοί όχι μόνο θα ζουν σε πιο κρύα διαμερίσματα, αλλά οι εταιρείες θα αντιμετωπίσουν επίσης μαζικές χρεοκοπίες, είπε ο Muller. Ωστόσο, είπε ότι οι κυβερνητικές πολιτικές θα μπορούσαν να βοηθήσουν στον μετριασμό των οικονομικών απωλειών και στη διατήρηση των κρίσιμων αποθεμάτων φυσικού αερίου. O ίδιος προτείνει κίνητρα στις εταιρείες για την εξοινόμηση φυσικού αερίου.