NewsEdit Μεγάλο μέρος της Ευρώπης υπέθεσε ότι η Ιταλία είχε εγκαινιάσει μια νέα αυγή όταν ο Μάριο Ντράγκι διορίστηκε πρωθυπουργός στις 13 Φεβρουαρίου 2021. Την Πέμπτη, ωστόσο, όχι ακριβώς ενάμιση χρόνο αργότερα, η εποχή Ντράγκι μπήκε στο λυκόφως της.
Όπως γράφει ο Μάριο Τεντέο στο Bloomberg, ο Ντράγκι υπέβαλε την παραίτησή του μετά την εξέγερση μέρους του συνασπισμού του, απέχοντας σε μια ψηφοφορία που έκρινε κρίσιμη για να παραμείνει στην εξουσία. Ο πρόεδρος Σέρτζιο Ματαρέλα απέρριψε την προσπάθειά του να παραιτηθεί και πρότεινε στον Ντράγκι να δοκιμάσει τα νερά για υποστήριξη την επόμενη εβδομάδα απευθυνόμενος στους νομοθέτες και εξηγώντας την κρίση. Αυτό κερδίζει χρόνο στον Ντράγκι και τη δυνατότητα αποφυγής πρόωρων εκλογών συνδυάζοντας έναν εναλλακτικό συνασπισμό.
Ωστόσο, η τρίτη μεγαλύτερη οικονομία της ζώνης του ευρώ βυθίζεται για άλλη μια φορά σε πολιτική αναταραχή. Είναι άσχημα νέα για την Ιταλία και την Ευρώπη και ένα αγενές ξύπνημα για τους διεθνείς επενδυτές. Η μεγάλη ελπίδα έχει σβήσει ότι ο πρωθυπουργός θα εγγυηθεί βελτιωμένα δημόσια οικονομικά και οικονομική ανάπτυξη σε μια χώρα που δεν έχει δει πολλά εδώ και χρόνια.
Όλα αυτά έρχονται τη χειρότερη δυνατή στιγμή και στις χειρότερες δυνατές συνθήκες: Γίνεται πόλεμος και βρισκόμαστε λίγες μέρες πριν η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα παρουσιάσει ένα εργαλείο κατά του κατακερματισμού που θα ωφελήσει σε μεγάλο βαθμό τη χώρα περιορίζοντας τα spread ομολόγων της. Είναι μια ακόμη απόδειξη ότι η πολιτική τάξη της Ιταλίας είναι ανίκανη να κοιτάξει πέρα από τον επόμενο εκλογικό κύκλο.
Ακόμη και στις πιο δύσκολες ώρες της χώρας, το πολιτικό σύστημα στην Ρώμη φαίνεται να βάζει τις κομματικές μηχανορραφίες πάνω από το εθνικό συμφέρον. Ως αποτέλεσμα, όχι μόνο έχει αμαυρωθεί η φήμη του Ντράγκι, αλλά η Ιταλία κινδυνεύει να χάσει τη θέση της στο τραπέζι των Βρυξελλών μαζί με τη Γερμανία και τη Γαλλία. Ήταν το κύρος του – ως πρώην πρόεδρος της ΕΚΤ που έσωσε την Ευρωπαϊκή Ένωση εν μέσω της κρίσης του ευρώ – που έδωσε στην Ιταλία αυτή τη νέα επιρροή και την αίσθηση της ισχυρής πειθαρχίας. Όλα αυτά είναι πλέον αντικατοπτρισμός, χάρη στη μυωπία των τοπικών πολιτικών.
Πάρτε, για παράδειγμα, τον Τζουζέπε Κόντε, τον ηγέτη του Κινήματος των Πέντε Αστέρων που απείχε και τον καταλύτη για την κίνηση του Ντράγκι να παραιτηθεί. Δικαιολογεί την τρέχουσα κυβερνητική κρίση υποστηρίζοντας ότι η Ιταλία αντιμετωπίζει σοβαρά οικονομικά προβλήματα και ο Ντράγκι δεν άκουσε τα αιτήματά του για την ανισότητα. Δεν είναι έτοιμος να αναλάβει την ευθύνη για την πτώση. Αλλά δεν μπορείς να είσαι στην κυβέρνηση και να εργάζεσαι εναντίον της.
Υπάρχουν κάποιες πραγματικές ιδεολογικές διαφορές μεταξύ των δύο ανδρών. Για παράδειγμα, ο Ντράγκι εγκρίνει την αποστολή όπλων για να βοηθήσει την Ουκρανία, αλλά η βάση των Πέντε Αστέρων όχι. Το μεγαλύτερο μέρος του πρόσφατου δράματος, ωστόσο, αναβιώνει το ετοιμοθάνατο κόμμα του Κόντε στις δημοσκοπήσεις, παρόλο που οι εκλογές δεν εγγυώνται τίποτα για τα Πέντε Αστέρια όσον αφορά τις έδρες. Εν τω μεταξύ, η οικονομική κρίση που ο Κόντε λέει ότι θέλει να αμβλύνει θα ενισχυθεί από τις αναταράξεις που έχει δημιουργήσει.
Οι επόμενες γενικές εκλογές δεν θα γίνουν μέχρι την άνοιξη του 2023, αλλά στην ιταλική πολιτική, η πρακτική αφήνει άφθονο περιθώριο για αυτοσχεδιασμούς. Εάν ο Ντράγκι μπορεί να σχηματίσει έναν άλλο συνασπισμό, θα πρέπει να το κάνει και να ηγηθεί της κυβέρνησης τον χειμώνα. Στον πρωθυπουργό δεν αρέσει να λερώνει τα δάχτυλά του στη μικροσκοπική, καθημερινή πολιτική, αλλά ο επιπλέον χρόνος θα αποφύγει τον ανθυγιεινό μαρμαρυγή που συνοδεύει μια πρόωρη προεκλογική εκστρατεία. Ως επικεφαλής της ΕΚΤ, ο Ντράγκι αποκατέστησε την εμπιστοσύνη στο ευρώ με τρεις απλές λέξεις: «Ό,τι χρειαστεί». Αυτή τη φορά, θα μπορούσε να κάνει το ίδιο για την Ιταλία, απλά μένοντας στη θέση του. Δεν είναι το τέλος που ήλπιζε. Στην πραγματικότητα, είναι το χάος που ήθελε να αποφύγει. Αλλά κανείς δεν έχει καθαρή έξοδο από την ιταλική πολιτική.
Η Τζόρτζια Μελόνι και ο φόβος του Italexit
Η παραμονή θα του δώσει την ευκαιρία να μετριάσει αυτό που ακολουθεί. Εάν οι πρόσφατες δημοσκοπήσεις επιβεβαιωθούν το ακροδεξιό έως και ναζιστικό, κατά ορισμένους, κόμμα Brothers of Italy θα κερδίσει πιθανότατα τις επόμενες εκλογές.
Η ηγέτης του, Τζόρτζια Μελόνι, έχει ωφεληθεί πάρα πολύ από την αντίθεση με τον Ντράγκι. (Είναι η μόνη μεγάλη πολιτική ομάδα που δεν ανήκει στον συνασπισμό του.) Πώς μπορεί μια πρώην μπαργούμαν που γαλουχήθηκε σε νεολαία πρώην νεοναζιστικού και εθνικιστικού κόμματος με στήριξη στην πολιτική βία, να ανελιχθεί μέσα από μία διαβρωμένη πολιτική σκηνή στην ηγεσία κόμματος και να διεκδικήσει την πρωθυπουργία, ενώ μιλάει για διεθνή συνωμοσία του Τζορτζ Σόρος εναντίον της ταυτότητας των «κανονικών» πολιτών; Η διαδρομή της Τζόρτζια Μελόνι είναι μία πιθανή απάντηση.
Δεν έχασε χρόνο ζητώντας εκλογές. Τα Αδέρφια της Ιταλίας που θα λάβουν τις περισσότερες έδρες στο νομοθετικό σώμα θα προκαλούσαν σοκ από τη Ρώμη στις Βρυξέλλες. Θα αναιρούσε πολλά από αυτά που έχει πετύχει ο Ντράγκι από τον Φεβρουάριο του 2021. Οι αγορές θα πανικοβληθούν για την πιθανότητα, για άλλη μια φορά, του επίφοβου Italexit.
Οι δημοσκοπήσεις, κυριολεκτικά τρομάζουν. Εάν γίνονταν σήμερα εκλογές, πρώτο κόμμα θα αναδεικνύονταν οι ακροδεξιοί και ευρωσκεπτικιστές Ιταλοί Αδερφοί της Τζόρτζια Μελόνι με ποσοστό 23% ή και περισσότερο. Η «παραδοσιακή» δύναμη της ιταλικής Ακροδεξιάς, η Λέγκα του Σαλβίνι, θα έπαιρνε ακόμη 14,2%, ενώ το Italexit εισφέρει ακόμη 2,3%. Συνολικά, η ακροδεξιά και ο ευρωσκεπτικισμός στην Ιταλία συγκεντρώνουν σχεδόν 40%.
Ενώ οι διεθνείς σχολιαστές ήταν πολύ αισιόδοξοι για μια Ιταλία μετά το Ντράγκι, δεν είμαι απόλυτα πεπεισμένος ότι το Italexit θα είναι τόσο επικείμενο όσο ήταν σε προηγούμενες πολιτικές αναταραχές — ακόμα κι αν η Μελόνι είναι ανερχόμενη. Το θέμα, ως επί το πλείστον, έχει εξαφανιστεί από τον δημόσιο διάλογο. Μόνο ένα μικρό τμήμα του πολιτικού συστήμστος το θέλει σοβαρά. Οι πολιτικοί που θίγουν το θέμα το χρησιμοποιούν ως διαπραγματευτικό χαρτί για να κινητοποιήσουν για παραχωρήσεις από τις Βρυξέλλες.
Ίσως το μεγαλύτερο επίτευγμα της εποχής Ντράγκι ήταν να είναι μια μορφή περιορισμού. Το 2018, η Ιταλία είχε συγκλονιστεί από έναν λαϊκιστικό σεισμό που είδε τόσο την περιθωριακή δεξιά όσο και την αριστερή πλευρά να κερδίζουν εξουσία και επιρροή, καθώς οι ψηφοφόροι πίεζαν να μεταμορφώσουν αυτό που έβλεπαν ως κυβέρνηση που δεν απέδιδε πλέον. Οι νέες εξουσίες υποσχέθηκαν διαφάνεια και τέλος στις πολιτικές ίντριγκες. Αυτό δεν πέτυχε. Ο Ντράγκι διορίστηκε (δεν εκλέχτηκε ποτέ) για να τακτοποιήσει τα πράγματα. Η μέρα του στον ήλιο θα ήταν πάντα σύντομη. Η επόμενη καλύτερη ελπίδα – εάν και όταν έρθουν οι επόμενες εκλογές – είναι ότι οι Ιταλοί δεν θα επιστρέψουν στην παρωδία της πολιτικής που ψήφισαν να διαλύσουν πριν από τέσσερα χρόνια.
Η ναζί με το χαμογελαστό πρόσωπο
Η διαδρομή της Μελόνι είναι ενδεικτική του πώς παράγεται μία περσόνα που δείχνει «μέσα στα πράγματα» ενώ έχει γαλουχηθεί με καθαρά ακροδεξιά στοιχεία και έχει αναρριχηθεί στα πολιτικά πράγματα εκμεταλλευόμενη τον καιροσκοπισμό της κεντρικής πολιτικής σκηνής.
Η 45χρονη σήμερα Τζόρτζια Μελόνι γεννήθηκε στη Ρώμη το 1977 και στα 11 της η οικογένειά της έγινε μονογονεϊκή, καθώς ο πατέρας εγκατέλειψε την μητέρα της.
Στα 15 της (1992) εντάχθηκε στο Μέτωπο Νεολαίας, το τμήμα νεολαίας του συντηρητικού Ιταλικού Κοινωνικού Κινήματος – Εθνική Δεξιά. Πρόκειται για την νέα ονομασία που πήρε το 1972 το αρχικό Ιταλικό Κοινωνικό Κίνημα, ένα αρχικά νεοφασιστικό-εθνικιστικό και στη συνέχεια εθνικοσυντηρητικό κόμμα που έχει υποστηρίξει την πολιτική βία. Στη συνέχεια, το διαδέχθηκε η Εθνική Συμμαχία το 1995.
Το 1996 ανέλαβε την ηγεσία της Φοιτητικής Δράσης, της φοιτητικής οργάνωσης της νέας μορφής του κόμματος, ενώ εργαζόταν μεταξύ άλλων ως μπαργούμαν στο Piper Club, από τα διασημότερα νυχτερικά κέντρα της Ρώμης.
To 1998 εξελέξη για πρώτη φορά σε αυτοδιοικητικό πόστο, στην Περιφέρεια της Ρώμης.
Το 2004 εξελέγη (πρώτη γυναίκα) πρόεδρος της Νεανικής Δράσης, της νεολαίας του κόμματος.
Στις εκλογές του 2006 η Μελόνι εξελέξη στην Κάτω Βουλή της Ιταλίας και έγινε μεταξύ άλλων η νεαρότερη αντιπρόεδρος του σώματος. Ταυτόχρονα, άρχισε να εργάζεται ως δημοσιογράφος.
Το 2008 ο Σίλβιο Μπερλουσκόνι την διορίζει υπουργό Πολιτικών Νεολαίας στην τέταρτη κυβέρνησή του (πιο νέος/α υπουργός στην Ιστορία της Ιταλίας) μέχρι την κατάρρευσή της το 2011.
Το 2009 το Forza Italia του Μπερλουσκόνι συνενώθηκε με την Εθνική Συμμαχία και δημιουργήθηκαν οι Άνθρωποι της Ελευθερίας, με την Μελόνι να αναλαμβάνει την ηγεσία της Νέας Ιταλίας, δηλαδή των ενωμένων νεολαίων των δύο παλαιών κομμάτων.
Μετά την πτώση της κυβέρνησης, το 2012 ανακοίνωσε την πρόθεσή της να διεκδικήσει την ηγεσία του κόμματος συνασπιζόμενη με τους Ινάτσιο Λα Ρούσα και Γκουίντο Κροσέτο.
Η διαδικασία τελικά ακυρώθηκε από το κόμμα λόγω εσωκομματικών τριβών και τον Δεκέμβριο του 2021 οι Μελόνι, Λα Ρούσα και Κροσέτο ίδρυσαν τους Ιταλούς Αδερφούς (το όνομα είναι ο πρώτος στίχος του εθνικού ύμνου της χώρας).
Στις εκλογές του 2013 οι Ιταλοί Αδερφοί στο πλαίσιο κεντροδεξιάς συνεργασίας υπό τον Μπερλουσκόνι πήραν 2% και 9 έδρες, με την Μελόνι να επανεκλέγεται στην Κάτω Βουλή και να τοποθετείται επικεφαλής της κοινοβουλευτικής ομάδας.
Το Μάρτιο του 2014 αναλαμβάνει την προεδρία του κόμματος.
Στις ευρωεκλογές του 2014 αποτυγχάνει να εκλεγεί καθώς το κόμμα με 3,7% έμεινε κάτω από το όριο του 4%.
Ακολουθεί σειρά πολιτικών συνεργειών με την Λέγκα του Ματέο Σαλβίνι, υιοθετώντας ευρωσκεπτικές θέσεις κόντρα στην κεντροαριστερή κυβέρνηση Ρέντσι.
Τον Ιανουάριο του 2016 ταύτοχρονα συμμετέχει σε διαδήλωση κατά των δικαιωμάτων της ΛΟΑΤΚΙ κοινότητας και ανακοινώνει την εγκυμοσύνη της.
Στις δημοτικές εκλογές του 2016 με την υποστήριξη της Λέγκας του Βορρά και κόντρα στον υποψήφιο του Μπερλουσκόνι για τη Ρώμη, παίρνει 20,6%.
Το 2017 επανεκλέγεται πρόεδρος των Ιταλών Αδερφών.
Στις εκλογές του 2018, οι Ιταλοί Αδερφοί συμμετέχουν σε κεντροδεξιό σχηματισμό με Forza Italia, Λέγκα του Βορρά και άλλους. Το κόμμα παίρνει 4,4% και 32 έδρες και η Μελόνι εκλέγεται σε μονοεδρική εκλογική περιφέρεια (Λατίνα) με 41% των ψήφων. Είναι εκείνη την περίοδο που προχωρά μέσα από τη Βουλή σε ισχυρισμούς ότι η ταυτότητα των Ιταλών απειλείται από τα σχέδια του Τζορτζ Σόρος…
Το 2019, σε διαδήλωση στη Ρώμη, η Μελόνι καταφέρεται ξανά κατά της τεκνοθεσίας σε ομόφυλα ζευγάρια, με μία ομιλία που έγινε τόσο viral στο πλέον συντηρητικό ακροατήριο όσο και αντικείμενο σάτιρας. Από τις πλέον εντυπωσιακές θέσεις της, η άποψη ότι είναι κατά του νόμου ενάντια στην ομοφοβία επειδή στην Ιταλία δεν υπάρχει ομοφοβία…
Το 2021 υπογράφει το Καταστατικό της Μαδρίτης που συντάσσει ο ηγέτης του ακροδεξιού ισπανικού Vox. Σε αυτό, αριστεροί πολιτικοί σχηματισμοί περιγράφονται ως «εχθροί», που εμπλέκονται σε «εγκληματικά σχέδια» και βρίσκονται «υπό τη σκέπη του καθεστώτος της Κούβας».
Τον Ιούλιο του 2022, ο πολιτικός καιροσκοπισμός του Κινήματος των Πέντε Αστέρων φαίνεται ότι μπορεί να επισπεύσει αυτό που έμοιαζε ούτως ή άλλως αναπόφευκτο. Να αναμετρηθεί και η Ιταλία με το πλέον σκοτεινό παρελθόν της μέσα στην ταυτόχρονη οικονομική, ενεργειακή και διεθνή κρίση…
Με πληροφορίες από το Bloomberg