NewsEdit Σύμφωνα με την ιταλική εφημερίδα La Repubblica, η γερμανική κυβέρνηση δείχνει να αλλάζει στάση σε ό,τι αφορά την επιβολή ανώτατης τιμής στο φυσικό αέριο.
«Συγκρατημένη αισιοδοξία στην κυβέρνηση του Μάριο Ντράγκι. Στο Βερολίνο κάτι κινείται και, σε ό,τι αφορά το πλαφόν στην τιμή του φυσικού αερίου, υπάρχει μια ουσιαστική, θετική διάθεση», γράφει η εφημερίδα της Ρώμης, στην διαδικτυακή της έκδοση.
Προσθέτει, δε, ότι «το μήνυμα έφτασε στο κυβερνητικό μέγαρο της Ρώμης, το Παλάτσο Κίτζι, από την Καγκελαρία και θα πρέπει να βρει επιβεβαίωση, βέβαια, στην φάση λήψης συγκριμένων αποφάσεων».
Η La Repubblica υπογραμμίζει, τέλος, ότι «όλα θα επαληθευθούν στις 9 Σεπτεμβρίου, στην έκτακτη σύνοδο των υπουργών Ενέργειας της Ευρωπαϊκής Ένωσης».
Οι αλλεπάλληλες τιμές-ρεκόρ στο ηλεκτρικό ρεύμα σε όλη την Ευρώπη ανάγκασαν την Τσεχική Προεδρία να συγκαλέσει έκτακτη σύνοδο των υπουργών για τις 9 Σεπτεμβρίου.
Η συνάντηση των υπουργών ήταν προγραμματισμένη για τον Οκτώβριο, όμως οι εξελίξεις «έφεραν» την επίσπευση. Παρ’ όλα αυτά, ανώτατες πηγές της ΕΕ, που συνομίλησαν περί τούτου με το Euro2day.gr, προειδοποιούν ότι «δύσκολα θα υπάρξει πανευρωπαϊκή και ισχυρή, ομόφωνη συμφωνία για τις τιμές ηλεκτρικής ενέργειας».
«Μην αναμένετε ριζοσπαστικές λύσεις. Μάλλον η κάθε χώρα θα πρέπει να αναλάβει δράση μόνη της και ανάλογα με τις ανάγκες της. Κατ’ αρχάς αποφάσεις λαμβάνονται σε ανώτατο επίπεδο, δηλαδή από τους ηγέτες της ΕΕ», σημειώνει. Συνεχίζει ο αξιωματούχος: «Θα μπορούσαμε να εξετάσουμε προτάσεις αφού πρώτα δοθεί εντολή στην Κομισιόν. Το παρελθόν έδειξε ότι η ΕΕ δεν φημίζεται για την ελαστικότητά της, ούτε για τις γρήγορες αποφάσεις».
Δεύτερη ανώτατη πηγή των Βρυξελλών, ερωτώμενη σχετικά, παρέπεμψε στη συμφωνία που κατέληξε τελικά η ΕΕ για το φυσικό αέριο μόλις πριν από ένα μήνα. «Στέλνοντας τις αποφάσεις από την Κομισιόν στους ηγέτες, αυτομάτως καθυστερεί η διαδικασία. Μπαίνουν αστερίσκοι με πολιτικά κριτήρια και τελικά έχουμε μια ‘watered down’ (σ.σ. υποβαθμισμένη) συμφωνία».
Υπενθυμίζουμε ότι ο συμβιβασμός που «έκλεισε» τον Ιούλιο στην ΕΕ (με εξαίρεση την Ουγγαρία) για τη μείωση της κατανάλωσης φυσικού αερίου κατά 15% από τον Σεπτέμβριο μέχρι τον Μάρτιο του 2023, ήδη μπάζει νερά.
Οι πολιτικές ιαχές περί νίκης του Νότου έκαναν τον Βορρά να απαντήσει ότι η απόφαση είναι απλά ένας «συμβιβασμός εθελοντικής αλληλεγγύης» με τόσες πολλές εξαιρέσεις, που πρόκειται για «μια πρόταση- σουρωτήρι» όπως εύστοχα σχολίασε τότε ανώτατος παράγοντας της ΕΕ.
Υπενθυμίζεται ότι με τον πόλεμο στην Ουκρανία να μαίνεται επί έξι μήνες, με τους αναλυτές να προειδοποιούν σχεδόν σε εβδομαδιαία βάση για τον δύσκολο χειμώνα που έρχεται και τις αναμενόμενες υψηλές τιμές σε ενέργεια, η ΕΕ «κατάφερε» να κλείσει μόλις στο τέλος… Ιουλίου την πιο πάνω συμφωνία-σουρωτήρι. Και αυτό έγινε την τελευταία δυνατή χρονική στιγμή (πριν οι ηγέτες φύγουν για τις καλοκαιρινές διακοπές τους) και μετά από πολλές Συνόδους Κορυφής. Με άλλα λόγια, το μπαλάκι πήγαινε όλο και πιο κάτω, μέχρι να μην υπάρχουν άλλα περιθώρια.
Οι πηγές με τις οποίες συνομιλήσαμε αναμένουν κάτι παρόμοιο για το ηλεκτρικό ρεύμα και κρατούν τον πήχη χαμηλά…
«Καίγεται» όλη η Ευρώπη…
Πάντως, η ενεργειακή κρίση στην Ευρώπη εξακολουθεί να δημιουργεί απανωτά σοκ στους καταναλωτές, οι οποίοι δεν ξέρουν τι να περιμένουν τον χειμώνα. Ενδεικτικό είναι ότι Γερμανία και Γαλλία είδαν τις τιμές του ηλεκτρικού ρεύματος για το επόμενο έτος (year ahead) να εκτοξεύονται σε άνευ προηγουμένου επίπεδα: στη Γαλλία έφτασε τα 1.022 ευρώ η μεγαβατώρα στο Ευρωπαϊκό Χρηματιστήριο Ενέργειας και στη Γερμανία τα 828 ευρώ η μεγαβατώρα, έχοντας εκτιναχθεί κατά 48% εντός της προηγούμενης εβδομάδας, σε δεκαπλάσια επίπεδα από την ίδια περίοδο πέρυσι.
Με τη σειρά της, η άνευ προηγουμένου αύξηση του ενεργειακού κόστους τροφοδοτεί τον πληθωρισμό και απειλεί τα οικονομικά νοικοκυριών και επιχειρήσεων σε όλη την Ευρώπη.
Η Γερμανία πάντως έχει αρχίσει ήδη να κινείται μόνη της. Ο υπουργός Οικονομικών Κρίστιαν Λίντνερ, μιλώντας στην κυριακάτικη Bild, είπε πως υπάρχει ανάγκη για γρήγορη δράση, αλλιώς «ο πληθωρισμός θα συνεχίσει να ανεβαίνει λόγω της ενεργειακής κρίσης» και ότι η αγορά ηλεκτρισμού πρέπει να αλλάξει, ώστε οι τιμές να μη συνδέονται με το ακριβότερο φυσικό αέριο, δημιουργώντας δισεκατομμύρια ευρώ σε κέρδη για τους διαχειριστές αιολικών, ηλιακών και ανθρακικών εγκαταστάσεων «εις βάρος των καταναλωτών». Μίλησε δε για έκτακτο φόρο στις εταιρείες ενέργειας. Ο κ. Λίντνερ είναι από τους πρώτους υπουργούς που μίλησαν, έστω και έμμεσα, για τα ενεργειακά καρτέλ, τα οποία θα πρέπει να «χτυπήσει» η κάθε χώρα ξεχωριστά…
Τι θα γίνει στην Ελλάδα
Κυβερνητικές πηγές υποστηρίζουν ότι καθώς το πρόβλημα αγγίζει Γαλλία και Γερμανία και έχει μετατραπεί σε πολιτικό πονοκέφαλο και για τους ισχυρούς, η ΕΕ θα δείξει πυγμή και θα προβεί σε ισχυρές αποφάσεις. Μια τέτοια εξέλιξη θα έδινε μεγάλη ανάσα στην ελληνική κυβέρνηση που ανακοίνωσε επιδοτήσεις-ρεκόρ για το ηλεκτρικό ρεύμα, που, όμως, βαρύνουν στον προϋπολογισμό.
Αρμόδιες κοινοτικές πηγές, ωστόσο, εξηγούν ότι οι χώρες μάλλον θα κληθούν να συνεχίσουν να σηκώνουν μόνες τους το βάρος, κάνοντας διαχείριση του προϋπολογισμού τους. Δηλαδή, δίνουν από αυτά που έχουν. Εάν ξεπεράσουν τα όρια, θα πρέπει να καλύψουν το κενό με αντίμετρα. Δηλαδή να τα «πάρουν» από κάπου αλλού…
Εν τω μεταξύ πριν τον Οκτώβριο δεν αναμένεται να γίνει δημόσια τοποθέτηση για τους προϋπολογισμούς. Το χειρότερο σενάριο για την Ελλάδα, ενόψει της προεκλογικής περιόδου, είναι η ΕΕ και η Κομισιόν να παραμείνουν στη γραμμή της ισορροπημένης δημοσιονομικής προσαρμογής και οδηγίας για μείωση του χρέους σε χώρες όπως η Ελλάδα, παρά τις προκλήσεις. Η χώρα μας κινείται σε διαφορετικό πλαίσιο, όχι μόνο λόγω χρέους αλλά και ελλείψει επενδυτικής βαθμίδας.
Μέσα σε όλα αυτά, η κυβέρνηση ανακοίνωσε επιδοτήσεις-μαμούθ για τους λογαριασμούς ρεύματος του Σεπτεμβρίου. Ο υπουργός Ενέργειας κ. Σκρέκας είπε ότι η Ελλάδα είναι η πρώτη μεταξύ των χωρών-μελών της ΕΕ στη στήριξη των νοικοκυριών, με επιδοτήσεις που φτάνουν στο 3,6% του ΑΕΠ της χώρας και ότι το 1,2 δισ. ευρώ από την επιδότηση του Σεπτεμβρίου θα προκύψει από τον νέο μηχανισμό ανάκτησης υπερεσόδων από τις εταιρείες ηλεκτροπαραγωγής, τα οποία πηγαίνουν στο Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης και στη συνέχεια δίνονται για την επιδότηση των νοικοκυριών.
Αυτά όμως αφορούν μόνο τον Σεπτέμβριο. Έτσι, ο κ. Μητσοτάκης καλείται να δημιουργήσει συμμαχίες και να πιέσει για κινήσεις που θα επιτρέψουν να συνεχιστεί η στήριξη νοικοκυριών και επιχειρήσεων όλο τον χειμώνα, διατηρώντας παράλληλα τον έλεγχο του προϋπολογισμού.
Πάντως το έργο του πρωθυπουργού ενόψει εκλογών δεν είναι εύκολο. Ηδη οι κεντρικές τράπεζες έδειξαν τις προθέσεις τους για αύξηση επιτοκίων παρά τον κίνδυνο ύφεσης. Από το Jackson Hall, ένα από τα λεγόμενα «γεράκια» της ΕΚΤ, ο Φινλανδός κεντρικός τραπεζίτης Ολι Ρεν ήταν ξεκάθαρος: «Η πραγματικότητα είναι πως έχουμε έναν υπερβολικά υψηλό πληθωρισμό παγκοσμίως και γι’ αυτό πρέπει να δράσουμε. Το επόμενο βήμα για αυτό είναι μια σημαντική κίνηση τον Σεπτέμβριο, με τις αποφάσεις να βασίζονται στα οικονομικά στοιχεία και στις προοπτικές του πληθωρισμού».
Με τις αγορές να αναμένουν από την ΕΚΤ αύξηση των επιτοκίων κατά 50 μονάδες βάσης, ο κ. Ρεν πρόσθεσε ότι η ευρωζώνη πρέπει να προετοιμάζεται για μια παρατεταμένη αντιπαράθεση με τη Ρωσία, επομένως, οι μειωμένες ροές φυσικού αερίου και οι υψηλότερες τιμές για ορυκτά καύσιμα θα είναι ένα «μακροχρόνιο φαινόμενο, που θα φέρει σοβαρή μείωση στην αγοραστική δύναμη των πολιτών μας».
Η Ευρωπαϊκή Ένωση σχεδιάζει επείγοντα μέτρα για να μειώσει τις αυξανόμενες τιμές της ενέργειας, δήλωσε τη Δευτέρα η πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.
«Οι αυξανόμενες τιμές ηλεκτρικής ενέργειας εκθέτουν τώρα, για διαφορετικούς λόγους, τα προβλήματα του τρέχοντος σχεδιασμού της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας», δήλωσε η Φον ντερ Λάιεν σε ομιλία της στη Στρατηγική Σύνοδο Κορυφής του Bled στη Σλοβενία. «Αναπτύχθηκε κάτω από εντελώς διαφορετικές συνθήκες και εντελώς διαφορετικούς σκοπούς». «Γι’ αυτό εργαζόμαστε τώρα για μια επείγουσα παρέμβαση και μια διαρθρωτική μεταρρύθμιση της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας», πρόσθεσε.
Η άνευ προηγουμένου άνοδος των τιμών της ηλεκτρικής ενέργειας, που έχουν εκτοξευθεί σχεδόν 10 φορές το περασμένο έτος, τροφοδότησε τον πληθωρισμό και αύξησε την οικονομική επιβάρυνση για τις επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά που ανακάμπτουν από την πανδημία. Όλο και περισσότερα κράτη-μέλη ζητούν ανώτατο όριο τιμών και η Τσεχία, η οποία ασκεί την εκ περιτροπής προεδρία της ΕΕ, σχεδιάζει να συγκαλέσει έκτακτη συνεδρίαση των υπουργών Ενέργειας στις 9 Σεπτεμβρίου.
Οι ακριβείς λεπτομέρειες ενός σχεδίου παρέμβασης της ΕΕ βρίσκονται ακόμη υπό ανάπτυξη και διπλωμάτες της ΕΕ δήλωσαν ότι το εκτελεστικό σκέλος της ΕΕ θα μπορούσε να προσφέρει ένα λεπτομερές σχέδιο αυτή την εβδομάδα.
Με τη Ρωσία να πιέζει τις παραδόσεις φυσικού αερίου και τις διακοπές στα εργοστάσια ηλεκτροπαραγωγής να μειώνουν περαιτέρω τον εφοδιασμό, η πίεση αυξάνεται στους ηγέτες της ΕΕ να δράσουν γρήγορα ή να διακινδυνεύσουν κοινωνικές και πολιτικές αναταραχές. Ο πρωθυπουργός της Τσεχίας Πετρ Φιάλα αναζητά υποστήριξη για το σχέδιό του για ανώτατο όριο τιμών και σχεδιάζει να συζητήσει πιθανά όρια με τον Γερμανό καγκελάριο Όλαφ Σολτς.
«Οι υψηλές τιμές της ενέργειας είναι ένα πανευρωπαϊκό πρόβλημα που πρέπει να αντιμετωπίσουμε σε ευρωπαϊκό επίπεδο», ανέφερε ο Φιάλα στον λογαριασμό του στο Twitter. «Ενόψει του Συμβουλίου Ενέργειας της ΕΕ, θέλουμε να βρούμε έναν τρόπο να βοηθήσουμε ανθρώπους και επιχειρήσεις -έναν τρόπο με τον οποίο μπορούμε να συμφωνήσουμε με άλλους Ευρωπαίους ηγέτες».
Τσέχοι αξιωματούχοι προτείνουν όριο στις τιμές φυσικού αερίου που χρησιμοποιείται για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, δήλωσε τη Δευτέρα ο υπουργός Βιομηχανίας και Εμπορίου Τζ. Σικέλα. Η Γερμανία θέλει αναθεώρηση της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας για να μετριάσει τις ραγδαίες ανατιμήσεις.
«Μπορεί να ανοίξουμε το ζήτημα των δικαιωμάτων ρύπων, όπως έκαναν κάποια άλλα κράτη-μέλη στο παρελθόν, τα οποία αποτελούν επίσης σημαντικό μέρος της συνολικής τιμής», είπε ο Σικέλα.
«Μπορεί να ανοίξουμε το ζήτημα της συνολικής ρύθμισης της αγοράς, της συνολικής αποσύνδεσης των τιμών», σημείωσε, προσθέτοντας ότι το μπλοκ δεν μπορεί να «ανακατέψει» πάρα πολύ την αγορά ή να τροφοδοτήσει την κερδοσκοπία.
