NewsEdit Τις τελευταίες εβδομάδες έχουμε δει να αλλάζουν αρκετά χαρακτηριστικά στις συγκρούσεις στην Ουκρανία. Οι Ουκρανοί έχουν αποκτήσει το πλεονέκτημα διεκδικώντας πίσω εδάφη και η Ρωσία έχει ξεκινήσει ένα παράλληλο πόλεμο που στοχεύει στις ενεργειακές εγκαταστάσεις των ουκρανικών πόλεων ενόψει του χειμώνα. Παράλληλα πλησιάζει ο ίδιος ο «στρατηγός χειμώνας» που αναμένεται να επηρεάσει και επιβραδύνει τις μάχες.
Όσον αφορά τις τελευταίες εξελίξεις, το Σαββατοκύριακο η Ρωσία ανέστειλε τη συμμετοχή της στη συμφωνία για τα σιτηρά, υποστηρίζοντας ότι Ουκρανοί και Βρετανοί επιτέθηκαν με drones στον στόλο της ανοιχτά της Κριμαίας. Κατηγόρησε επίσης τη Βρετανία για το σαμποτάζ στο σύστημα αγωγών φυσικού αερίου Nord Stream.
Παράλληλα, μία από τις πλέον ανησυχητικές εξελίξεις, κατά τους αναλυτές, είναι η στροφή της Μόσχας στη διεθνή κοινότητα επικαλούμενη ανησυχίες για τη χρήση «βρόμικης βόμβας» από το Κίεβο και την κλιμάκωση των συγκρούσεων. Αυτή η συμπεριφορά έχει ερμηνευθεί από πολλούς ως πρόφαση της Ρωσίας για να κλιμακώσει η ίδια τον πόλεμο.
Πάντως, σύμφωνα με την τελευταία έκθεση του Ινστιτούτο για την Μελέτη του Πολέμου (ISW), η Ρωσία αντί να προετοιμάζεται να προσπαθήσει να τερματίσει τον πόλεμο με κλιμάκωση, με τη χρήση τακτικών πυρηνικών όπλων, φαίνεται ότι προετοιμάζεται να συνεχίσει να διεξάγει συμβατικές στρατιωτικές επιχειρήσεις μέχρι το 2023. Μάλιστα, σύμφωνα με τους αναλυτές, για τον Πούτιν είναι πολύ σημαντική η περίοδος της άνοιξης γιατί:
1. οι συγκρούσεις θα έχουν περάσει από τον στρατηγό χειμώνα
2. μέχρι τότε θα μπορεί να έχει διαθέσιμο νέο αίμα στρατιωτών, ενώ παράλληλα
3. θα μπορέσει να εκτιμήσει τις δυνάμεις του στον ενεργειακό πόλεμο με την Δύση.
«Ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν πιθανότατα θα προσπαθήσει να συνεχίσει τις συμβατικές στρατιωτικές επιχειρήσεις στην Ουκρανία για να κρατήσει τα κατεχόμενα εδάφη, να κερδίσει νέο έδαφος και να θέσει όρους για την κατάρρευση της δυτικής υποστήριξης προς την Ουκρανία που πιθανότατα αναμένει να συμβεί αυτό το χειμώνα. Πιθανότατα δεν έχει εγκαταλείψει τις ελπίδες να επιτύχει τους μαξιμαλιστικούς του στόχους στην Ουκρανία μέσω συμβατικών στρατιωτικών μέσων, τα οποία επιδιώκει παράλληλα με τις προσπάθειες να σπάσει τη βούληση της Ουκρανίας να πολεμήσει και τη βούληση της Δύσης να συνεχίσει να υποστηρίζει το Κίεβο», αναφέρουν οι αναλυτές του αμερικανικού think tank σημειώνοντας ότι αν και δεν μπορεί να αποκλειστεί η χρήση τακτικών πυρηνικών όπλων, δεν θεωρείται πιθανή.
Υπογραμμίζουν επίσης ότι ο Πούτιν είναι εξαιρετικά απίθανο να επιδιώξει άμεση στρατιωτική σύγκρουση με το ΝΑΤΟ. Ωστόσο, είναι πολύ πιθανό να συνεχίσει να υπαινίσσεται το ενδεχόμενο ρωσικής τακτικής πυρηνικής χρήσης και επιθέσεων στο ΝΑΤΟ, ως μέρος της προσπάθειάς του να «σπάσει» τη δυτική βούληση να συνεχίσει να υποστηρίζει την Ουκρανία.
Αυτή η πρόβλεψη βασίζεται σε δύο εκτιμήσεις:
Πρώτον, ότι ο Πούτιν θέτει όρους για να συνεχίσει να ρίχνει απευθείας στις μάχες στην Ουκρανία, στο άμεσο μέλλον, ελλιπώς προετοιμασμένους Ρώσους στρατιώτες, αντί να σταματήσει τις επιχειρήσεις για την ανασύσταση αποτελεσματικών στρατιωτικών δυνάμεων.
Ο συνδυασμός της μερικής επιστράτευσης που μόλις ολοκληρώθηκε και του ετήσιου κύκλου στρατολόγησης δημιουργεί δύο πιθανά κύματα ρωσικών στρατευμάτων που εισρέουν στην Ουκρανία – το ένα εισέρχεται μέσα στις επόμενες εβδομάδες και το άλλο την άνοιξη του 2023.
Δεύτερον, η θεωρία του Πούτιν για την εξασφάλιση της νίκης βασίζεται στο σενάριο του δύσκολου χειμώνα για να «σπάσει» τη βούληση της Ευρώπης.
Η ρωσική μερική κινητοποίηση προετοιμάζει έτσι δυνάμεις για την Ουκρανία με τρόπο που πιθανότατα προορίζεται να ενισχύσει τις ρωσικές άμυνες και να επιτρέψει στις ρωσικές δυνάμεις να διατηρήσουν τις θέσεις τους ενάντια στις αναμενόμενες ουκρανικές επιχειρήσεις αντεπίθεσης κατά το υπόλοιπο φθινόπωρο και την επικίνδυνη χειμερινή περίοδο. Εάν ο Πούτιν σκοπεύει να αναπτύξει Ρώσους που πρόκειται να στρατολογηθούν μετά από τέσσερις ή έξι μήνες εκπαίδευσης, θα μπορούσε να προετοιμάζει τις ρωσικές δυνάμεις να επαναλάβουν τις επιθετικές επιχειρήσεις την άνοιξη», αναφέρουν οι αναλυτές.
Η ρωσική μερική κινητοποίηση εφέδρων που μόλις ολοκληρώθηκε υποδηλώνει έντονα ότι ο Πούτιν σκοπεύει να συνεχίσει να μάχεται μέχρι το 2023 αντί να περιμένει να εξασφαλίσει κάποιου είδους κατάπαυση του πυρός ή να προχωρήσει σε κλιμάκωση με τρόπο που θα μπορούσε να τερματίσει τον πόλεμο με τους όρους του, συνεχίζουν κάνοντας λόγο για πολύ υψηλό εγχώριο τίμημα για αυτήν την προσπάθεια (φυγή εκατοντάδων χιλιάδων Ρώσων σε άλλες χώρες, άνευ προηγουμένου διαμαρτυρίες και πρωτοφανείς επικρίσεις για την απόδοση του ρωσικού στρατού και της ρωσικής κυβέρνησης).
«Αυτό το τίμημα είναι λογικό εάν ο Πούτιν σκοπεύει να συνεχίσει να αγωνίζεται και αναγνωρίζει την ανάγκη να στείλει ενισχύσεις στην Ουκρανία αυτή τη στιγμή, προκειμένου να κρατήσει τις θέσεις του για αρκετό καιρό ώστε να φτάσουν οι νέοι στρατεύσιμοι και να γυρίσουν το παιχνίδι προς όφελός του, όπως μπορεί να πιστεύει. Αυτά δεν βγάζουν νόημα εάν σκοπεύει να κλιμακώσει την κατάσταση», σημειώνουν.
Το σενάριο του σκληρού χειμώνα εξυπηρετεί τον Ρώσο πρόεδρο και στο ενεργειακό μέτωπο. «Η θεωρία στη βάση αυτής της ρωσικής προσπάθειας θα ήταν ότι η έλλειψη προμηθειών θα ασκήσει τέτοια πίεση στις κυβερνήσεις ώστε τα ευρωπαϊκά κράτη να αρχίσουν να αποδέχονται τις απαιτήσεις του Πούτιν να σταματήσουν να παρέχουν όπλα και άλλες μορφές υποστήριξης στην Ουκρανία, τουλάχιστον, και πιθανώς να άρουν διάφορες κυρώσεις», αναφέρουν οι αναλυτές προσθέτοντας ότι αυτή η θεωρία δεν θα είναι πραγματικά παραποιήσιμη μέχρι το 2023.
«Οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις έχουν προετοιμάσει τους πληθυσμούς τους για έναν δύσκολο χειμώνα, έχουν εφοδιαστεί όσο καλύτερα μπορούν σε ενεργειακά αποθέματα και έχουν θέσει όρους για να μειώσουν τη χρήση ενέργειας ακόμη και με σημαντικό οικονομικό κόστος. Αυτές οι ενέργειες σηματοδοτούν ότι οι Ευρωπαίοι ηγέτες είναι έτοιμοι για τις πιέσεις που είναι πιθανό να αντιμετωπίσουν στις αρχές της ψυχρής περιόδου. Ο Πούτιν μπορεί να ελπίζει ότι δεν θα μπορέσουν να αντέξουν αυτές τις πιέσεις καθ’ όλη τη διάρκεια του χειμώνα, αλλά η εγκυρότητα αυτής της ελπίδας δεν θα είναι ξεκάθαρη έως ότου ο πιο κρύος καιρός ασκήσει αυτές τις πιέσεις». Σύμφωνα με τους αναλυτές, οι πιέσεις αναμένονται να γίνουν εμφανείς όταν θα είναι πιθανώς διαθέσιμο το επόμενο κύμα ρωσικών δυνάμεων, την άνοιξη του 2023.
Τότε «ο Πούτιν θα μπορέσει να παρατηρήσει την επίδραση του χειμώνα στην ευρωπαϊκή βούληση και να επιλέξει αν θα δεσμεύσει τους στρατεύσιμους του ή θα ακολουθήσει κάποια άλλη πορεία δράσης», εκτιμούν οι αναλυτές τονίζοντας ότι αυτά τα χρονοδιαγράμματα είναι πιθανώς πιο σημαντικά στη διαμόρφωση των σκέψεων και των αποφάσεων του Πούτιν παρά στη διαμόρφωση των επιπτώσεων στο έδαφος.