NewsEdit Το απόγευμα αναμένεται στην Αθήνα από την Τουρκία, ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, Άντονι Μπλίνκεν και θα έχει καταρχήν συνάντηση με τον πρωθυπουργό, Κυριάκο Μητσοτάκη.
Κατά τη σημερινή επίσκεψη του αμερικανού ΥΠΕΧ αναμένεται να συζητηθούν μία σειρά από φλέγοντα ζητήματα όπως οι ελληνοαμερικανικές σχέσεις, η Ανατολική Μεσόγειος, με ξεχωριστή παράμετρο την Τουρκία όπου τάχθηκε υπέρ της αναβάθμισης του υπάρχοντος στόλου των τουρκικών F-16 , οι εξελίξεις στην Ουκρανία και η ένταξη Σουηδίας και Φιλανδίας στο ΝΑΤΟ.
Η επίσκεψη συμπίπτει όμως και τη ζωηρή κινητικότητα γύρω από τα ενεργειακά της Αν. Μεσογείου και της Ελλάδας. από τις έρευνες της Exxon Mobil νότια της Κρήτης οι οποίες ολοκληρώθηκαν σήμερα (20/2) μέχρι τη μετατροπή της Αλεξανδρούπολης σε κόμβο αερίου, το ισραηλινό ενδιαφέρον για τον αγωγό East Med αλλά και τα ηλεκτρικά καλώδια που φιλοδοξούν να συνδέσουν την Αίγυπτο και το Ισραήλ με την Ευρώπη, μέσω Ελλάδας.
Τέλη του μήνα, λέγεται, ότι υψηλόβαθμα στελέχη της Exxon Mobil δεν αποκλείεται να συναντηθούν με τον Πρωθυπουργό, προκειμένου να τον ενημερώσουν για τα μέχρι τώρα ευρήματα. Αν όλα πάνε καλά, οι πρώτες γεωτρήσεις τοποθετούνται στις αρχές του 2025. Ενώ ακόμη μια αμερικανική πετρελαϊκή, η Chevron, λέγεται ότι ενδιαφέρεται για το ελληνικό πρόγραμμα ερευνών.
Η στάση των ΗΠΑ απέναντι στα ενεργειακά της Αν.Μεσογείου είναι ξεκάθαρη και έχει εκφραστεί με κάθε τρόπο ειδικά μετά το ξέσπασμα του πολέμου, καθώς η περιοχή προορίζεται συμβάλλει ενεργά στην απεξάρτηση της Ευρώπης από τη ρωσική επιρροή.
Υπενθυμίζεται ότι στα τέλη 2023, όταν θα ξεκινήσει η λειτουργία στα ανοικτά του λιμανιού, της πρώτης από τις σχεδιαζόμενες πλωτές μονάδες αποθήκευσης LNG στην Ελλάδα, οι ροές προς τα Βαλκάνια και την Αν. Ευρώπη θα αυξηθούν σημαντικά. Είχε προηγηθεί η ιστορική περυσινή χρονιά, όπου η Ελλάδα κατέστη για πρώτη φορά εξαγωγέας ενέργειας στα Βαλκάνια, καλύπτοντας μέσω της Ρεβυθούσας, πάνω από το 35% των αναγκών της Βουλγαρίας σε φυσικό αέριο.
Τη λογική της πράσινης μετάβασης, η οποία έχει κεντρική θέση στο νέο αμερικανικό δόγμα, δύο ηλεκτρικά καλώδια φιλοδοξούν να μεταφέρουν στα τέλη της δεκαετίας, τη πράσινη ενέργεια της Αιγύπτου και του Ισράηλ στην διψασμένη ενεργειακά Ευρώπη.
Το ένα είναι το καλώδιο Ελλάδα (Κρήτη) – Κύπρος – Ισραήλ, της EuroAsia Interconnector, κόστους 2,5 δισ ευρώ και μήκους 1.200 χλμ, τα εγκαίνια για το οποίο έγιναν τον Οκτώβριο στη Λευκωσία. Πιο ώριμο κομμάτι, το σκέλος Κρήτη – Κύπρος, 898 χλμ, όπου έχουν επιλεγεί ως κατασκευαστές οι Siemens και Nexans, για τη μεταφορά ρεύματος και προς τις δύο κατευθύνσεις, με ισχύ 1 GW. Επεται, το Κύπρος-Ισράηλ, με ορίζοντα υλοποίησης ως το 2029. Μέτοχοι, κυπριακές εταιρείες και ο ΑΔΜΗΕ.
Καθαρά περιβαλλοντικό αποτύπωμα έχει και το καλώδιο Ελλάδα-Αιγυπτος, μήκους 950 χλμ, αφού φιλοδοξεί να μεταφέρει στην Ευρώπη «πράσινη» ενέργεια από τη βορειοαφρικανική χώρα. Το κατά πόσο θα το δούμε να γίνεται πράξη, θα εξαρτηθεί από το πόσο γρήγορα θα «τρέξουν» οι μελέτες που θα κρίνουν το χρονοδιάγραμμα και το τελικό κόστος ενός έργου με μέγιστα βάθη τα 2,7 χιλιόμετρα. Σε σημερινές τιμές, το καλώδιο εκτιμάται σε πάνω από 4 δισ ευρώ, με στόχο να μεταφέρει 3,5 γιγαβάτ από ενέργεια που θα παράγεται από φωτοβολταϊκά και αιολικά πάρκα, ισχύος 9,5 γιγαβατ (8 δισ κατ’ εκτίμηση), που θα κατασκευάσει ο όμιλος Κοπελούζου στην Αίγυπτο από κοινού με επενδυτές, με τους οποίους και συζητά.
Ερωτηματικά συνοδεύουν τη στάση που θα τηρήσει η ηγεσία του Στέιτ Ντιπάρτμεντ απέναντι στον αγωγό αερίου East Med. Έχοντας και τη στήριξη του Ισράηλ, η Αθήνα θα επιχειρήσει να βολιδοσκοπήσει τις προθέσεις των Αμερικανών, οι οποίοι τον Ιανουάριο του 2022, είχαν κάνει σαφές ότι δεν υποστηρίζουν περαιτέρω το έργο, επικαλούμενοι αφενός ότι πρόκειται για ένα μη βιώσιμο οικονομικά σχέδιο, αφετέρου γεωπολιτικούς λόγους.
Η αμερικανή πλευρά δεν δείχνει να έχει μετακινηθεί από εκείνη τη θέση. Πρόσφατα πάντως, η νέα ισραηλινή κυβέρνηση εμφανίστηκε έτοιμη να δώσει νέα «πνοή» στον αγωγό, μεταφέροντας στον ΥΠΕΞ Ν.Δένδια το σχετικό ενδιαφέρον και δείχνοντας πρόθυμη να ξαναβάλει στο παιχνίδι το απαιτητικό και μήκους 2.000 χιλιομέτρων, υποθαλάσσιο project.
Όπως σημειώνουν πηγές του Μαξίμου στο Αθηναϊκό – Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων, η Αθήνα αναγνωρίζεται ως μία περιφερειακή δύναμη που προασπίζεται τη σταθερότητα και την ασφάλεια στην ευρύτερη περιοχή και η επίσκεψη Μπλίνκεν επιβεβαιώνει την αναβάθμιση του ρόλου που διαδραματίζει η Ελλάδα ως ένας αξιόπιστος εταίρος των ΗΠΑ.
Οι ΗΠΑ επιθυμούν την διατήρηση των ήπιων τόνων στις ελληνοτουρκικές σχέσεις και η Τουρκία να μην επανέλθει στην εμπρηστική ρητορική του προηγούμενου διαστήματος.
Ελλάδα και ΗΠΑ επιθυμούν επαναπροσέγγιση της Τουρκίας με την Δύση, αλλά το ζητούμενο είναι πόσο ειλικρινές είναι αυτό από την πλευρά της Άγκυρας. Η ελληνική διπλωματία έχει διαμηνύσει σε όλους τους τόνους ότι αυτό περνά μέσα από την αποκλιμάκωση των ελληνοτουρκικών σχέσεων και του διαλόγου στη βάση του Διεθνούς Δικαίου.
Κληθείς να σχολιάσει το θετικό σήμα του Αμερικανού υπουργού Εξωτερικών για τα F16 στην Τουρκία, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Γιάννης Οικονόμου, επισήμανε ότι:
“Οι θέσεις Μπλίνκεν είναι γνωστές. Η χώρα μας δεν ετεροπροσδιορίζει τις σχέσεις τις με τις ΗΠΑ ανάλογα με το πώς διαμορφώνονται οι σχέσεις τους με άλλες χώρες. Προφανώς σταθμίζουμε τι συμβαίνει στην περιοχή μας” και πρόσθεσε:
“Η Ελλάδα έχει φροντίσει με την ενίσχυση της αποτρεπτικής δυνατότητας να είναι ασφαλής. Ήδη οι δικές μας σχέσεις με τις ΗΠΑ και σε αυτό το κομμάτι βρίσκονται πολλά κεφάλαια μπροστά, σε σχέση με όσα η Τουρκία επιδιώκει”.
Αναφέρθηκε δηλαδή εμμέσως πλην σαφώς στις συζητήσεις για την αγορά αμερικανικών μαχητικών F35 από τη χώρα μας.
Ο κ. Οικονόμου σημείωσε ότι στην ατζέντα της συνάντησης Μητσοτάκη- Μπλινκεν θα είναι όλα τα μεγάλα ζητήματα, όπως η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία και τα ενεργειακά, στα οποία όπως τόνισε η Ελλάδα πρωταγωνιστεί, αλλά και βεβαίως τα ελληνοτουρκικά και τα ζητήματα που αφορούν στο ΝΑΤΟ.
Κληθείς να σχολιάσει το γεγονός ότι η αμερικανική Exxon Mobil έχει προαναγγείλει ότι εάν οι έρευνες για φυσικό αέριο νοτιοδυτικά της Κρήτης αποδώσουν σημαντικους καρπούς, ενδιαφέρεται να προχωρήσει σε έρευνες και νοτιοανατολικά της Κρήτης, σε περιοχές δηλαδή που αμφισβητεί η Τουρκία, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος σημείωσε:
“Όλες οι κινήσεις της χώρας μας για την αξιοποίηση ενδεχόμενων κοιτασμάτων είναι μετρημένες, καλά σχεδιασμένες, πάντα στο πλαίσιο της διεθνούς νομιμότητας και του δικαίου της θάλασσας, πάντα καλά προετοιμασμένες”.
Στο ερώτημα εάν οι ΗΠΑ θα ζητήσουν από την Ελλάδα να στείλει νέα στρατιωτική ενίσχυση στην Ουκρανία, ο κ. Οικονόμου απάντησε πως δεν έχει υπόψη του κάποια τέτοια πληροφορία, υπενθυμίζοντας ότι η Ελλάδα πρωταγωνίστησε στη στήριξη του Κίεβου και εκτιμώντας ότι αυτή η στάση αναγνωρίζεται από εταίρους, ΝΑΤΟ και φυσικά τις ΗΠΑ.
Υπενθυμίζεται ότι στο παρελθόν η Αθήνα είχε αρνηθεί να στείλει στην Ουκρανία ρωσικής κατασκευής συστήματα κρίσιμα για την άμυνα της χώρας, όπως οι S300.
Ερωτηθείς δε εάν μετά την τελευταία επίθεση φιλίας Τσαβούσογλου, θα ξεκινήσουν άμεσα εκ νέου τα Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος δεν απάντησε ευθέως.
“Η Ελλάδα ποτέ δεν έκλεισε την πόρτα του διαλόγου. Υπάρχουν συγκεκριμένες διαδικασίες, προδιαγραφές και προϋποθέσεις όπως τόνισε και ο υπουργός Εξωτερικών με αφορμή τις δηλώσεις του Τούρκου υπουργού Εξωτερικών. Εμείς είμαστε πάντα διατεθειμένοι να συζητάμε”, δήλωσε.
Ο κ. Οικονόμου πάντως δεν παρέλειψε να “καρφώσει” στην αμερικανική πλευρά τον πρόεδρο του ΣΥΡΙΖΑ Αλέξη Τσίπρα, με τον οποιο επίσης θα συναντηθεί αύριο ο κ.Μπλίνκεν. Υπενθύμισε ειδικότερα ότι έχει καταγραφεί στο Κοινοβούλιο ποιοι καταψήφισαν την αμυντική συμφωνία με τις ΗΠΑ για την Αλεξανδρούπουλη, σχολιάζοντας ότι “αυτά αντανακλούν τις απόψεις Τσίπρα για τον προσανατολισμό που ενδεχομένως πρέπει να έχει η εξωτερική πολιτική της χώρας”.
«Η κυβέρνηση Μπάιντεν υποστηρίζει την Τουρκία στο θέμα των F-16»
«Οι ΗΠΑ θα συνεχίσουν να παρέχουν κάθε είδους βοήθεια» είπε ο Άντονι Μπλίνκεν για τον φονικό σεισμό κατά τη διάρκεια των κοινών δηλώσεων με τον Μεβλούτ Τσαβούσογλου και ανέφερε ότι οι ΗΠΑ έχουν στείλει πολλές ομάδες στην περιοχή και θα συνεχίσουν την υποστήριξή τους.
Στη συνέχεια πρόσθεσε ότι η αμερικανική κυβέρνηση υποστήριξε το αίτημα για τα F-16, ενώ υπογράμμισε ότι η ταχεία ολοκλήρωση της διαδικασίας είναι προς το συμφέρον και των δύο πλευρών.
Απαντώντας σε ερώτηση δημοσιογράφων, ο Μπλίνκεν δήλωσε ότι η κυβέρνηση Μπάιντεν υποστηρίζει την Τουρκία στο θέμα των F-16 ωστόσο, «δεν μπορώ να σας καταρτίσω χρονοδιάγραμμα για το θέμα των F-16. Είμαι σε επαφή με το Κογκρέσο».
Ο επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας θα φτάσει στην Αθήνα το απόγευμα, όπου στις 19:30 θα συναντηθεί με τον Έλληνα πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη.
Αύριο Τρίτη, ο Αμερικανός υπουργός θα έχει διμερή συνάντηση με τον ομόλογο του, Νίκο Δένδια. Οι δύο υπουργοί θα εγκαινιάσουν τον Τέταρτο Στρατηγικό Διάλογο ΗΠΑ-Ελλάδας και θα ακολουθήσουν κοινές δηλώσεις. Επίσης, ο Άντονι Μπλίνκεν θα συναντηθεί την Τρίτη με τον πρώην πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα.
Όπως ανέφερε η αρμόδια για θέματα Ευρώπης υφυπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, Κάρεν Ντόνφριντ, εκτίμησε ότι θα τεθούν επί τάπητος όλες οι τρέχουσες γεωπολιτικές εξελίξεις κατά τη διάρκεια των επαφών που θα έχει ο κ. Μπλίνκεν στη χώρα μας.
Αύριο ο 4ος γύρος του Στρατηγικού Διαλόγου Ελλάδας-ΗΠΑ
Συνάντηση με τον υπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ Άντονι Μπλίνκεν, ο οποίος πραγματοποιεί επίσκεψη στη χώρα μας, θα έχει αύριο Τρίτη 21 Φεβρουαρίου ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας στο υπουργείο Εξωτερικών.
Συγκεκριμένα στις 8:45, στο πλαίσιο των διευρυμένων συνομιλιών, οι δύο υπουργοί θα κηρύξουν την έναρξη του 4ου γύρου του Στρατηγικού Διαλόγου Ελλάδος-ΗΠΑ και στη συνέχεια θα ακολουθήσουν συνομιλίες των δυο αντιπροσωπειών, σύμφωνα με σχετική ανακοίνωση του υπουργείου Εξωτερικών.
Κατόπιν, θα υπάρξει κατ’ ιδίαν συνάντηση των υπουργών Εξωτερικών, Ελλάδας και ΗΠΑ, ενώ στις 10:30 θα λάβουν χώρα κοινές δηλώσεις στον Τύπο.
Υπενθυμίζεται ότι ο 3ος γύρος του Στρατηγικού Διαλόγου, Ελλάδας-ΗΠΑ είχε λάβει χώρα στην Ουάσιγκτον τον Οκτώβριο του 2021.
Οι τομείς συνεργασίας που καλύπτει ο Στρατηγικός Διάλογος είναι: Περιφερειακά Ζητήματα, Άμυνα και Ασφάλεια, Επιβολή του Νόμου και Αντιμετώπιση της Τρομοκρατίας, Ανθρωπιστικές προκλήσεις και Ετοιμότητα για την αντιμετώπιση Καταστροφών, Εμπόριο και Επενδύσεις, Ενέργεια και Περιβάλλον, Δεσμοί μεταξύ των δύο λαών.
Οι συνομιλίες στο πλαίσιο των διμερών σχέσεων αναμένεται να επικεντρωθούν στους τρόπους περαιτέρω ενίσχυσης των στρατηγικών διμερών σχέσεων, σε όλους τους τομείς καθώς και σε περιφερειακές και διεθνείς εξελίξεις.