ΧΑΡΗΣ ΠΑΝΑΓΟΠΟΥΛΟΣ Μια νέα παλαιοντολογική έρευνα μας φέρνει πιο κοντά στην ακριβέστερη φυσική περιγραφή ενός από τα πιο τρομακτικά πλάσματα που έχει δει ο πλανήτης. Η έρευνα αφορά τον προϊστορικό Ντανκλεοστούς, ένα μεγάλο σαρκοφάγο ψάρι το οποίο προϋπήρχε των δεινοσαύρων, με το δημοσίευμα να αναφέρει πως με μια νέα μέθοδο μέτρησης των διαστάσεων και του μεγέθους του, το συγκεκριμένο πλάσμα πρέπει να ήταν αρκετά μικρότερο απ’ ότι πιστεύαμε.
Ο Ντανκλεοστούς είναι ένα εξαφανισμένο γένος πλακόδερμων ψαριών που έζησε κατά την Ύστερη Δεβόνια περίοδο, περίπου 358-382 εκατομμύρια χρόνια πριν. Ήταν ένα από τα μεγαλύτερα και πιο τρομακτικά αρπακτικά της εποχής του και μέχρι πρότινος πιστεύαμε πως είχε μήκος που έφτανε τα 5-10 μέτρα και ζύγιζε έως και 4 τόνους.
Ο Ντανκλεοστούς είχε ένα βαριά θωρακισμένο κεφάλι, το οποίο ήταν σχεδόν δύο μέτρα σε μήκος και ένα τεράστιο σαγόνι που μπορούσε να ανοιγοκλείνει με απίστευτη δύναμη. Το σαγόνι του ήταν επενδεδυμένο με αιχμηρές, οδοντωτές οστέινες πλάκες που χρησιμοποιούσε για να συνθλίβει και να κόβει κοχύλια και τα οστά των θηραμάτων του. Είναι πιθανό και το υπόλοιπο σώμα του να ήταν επίσης βαριά θωρακισμένο, παρέχοντας προστασία από επιθέσεις άλλων μεγάλων αρπακτικών της εποχής.
Παρά την τρομακτική εμφάνισή του, ο Ντανκλεοστούς δεν ήταν γρήγορος κολυμβητής και πιθανότατα βασιζόταν σε τακτικές ενέδρας για να πιάσει το θήραμά του. Πιστεύεται ότι τρέφονταν με άλλα ψάρια, καθώς και με πρώιμους καρχαρίες, κεφαλόποδα, ενώ υπάρχουν ενδείξεις πως κατέφευγε συχνά και στον κανιβαλισμό.
Ο Ντανκλεοστούς είναι γνωστός από μια σειρά καλοδιατηρημένων απολιθωμάτων, τα οποία έχουν βρεθεί στη Βόρεια Αμερική, την Ευρώπη και το Μαρόκο.
Το 2023, με βάση τις σωματικές αναλογίες των αρθροδίρων, ο βιολόγος Ράσελ Ένγκελμαν του Πανεπιστημίου του Κλίβελαντ πρότεινε μια αλλομετρική μέθοδο για την ακριβή εκτίμηση του μεγέθους του σώματος του Ντανκλεοστού, η οποία έχει ως αποτέλεσμα μέγιστο μήκος σώματος περίπου 4,1 μέτρα για το μεγαλύτερο γνωστό δείγμα (CMNH 5936) και πρότεινε ότι κανένα σπονδυλωτό της Δεβονίου δεν μεγάλωσε ποτέ σε μήκη των 5 μέτρων ή περισσότερο. Άλλα είδη Ντανκλεοστού ήταν πολύ μικρότερα, με μερικά να έχουν μήκος ακόμη και 25 εκατοστά.
Η συγκεκριμένη έρευνα θα μπορούσαμε να πούμε πως απομυθοποιεί το συγκεκριμένο πλάσμα και δεν είναι λίγοι οι θαυμαστές της παλαιοντολογίας οι οποίοι ίσως και να απογοητεύτηκαν μετά από αυτή την αποκάλυψη. Παρ’ όλα αυτά είναι πιο σημαντικό η γνώση μας για τη φύση και την επιστήμη να είναι πιο ακριβής παρά ψυχαγωγική.
Ρεπορτάζ: Χάρης Παναγόπουλος (IkarosAsteras)