Χρόνης Διαμαντόπουλος Οι Γερμανικές επανορθώσεις και το Κατοχικό Δάνειο στο επίκεντρο του βιβλίου του Γιώργου Χαρβαλιά
Συνέντευξη Χρόνης Διαμαντόπουλος
Οι ελληνογερμανικές σχέσεις, το Κατοχικό Δάνειο και οι Πολεμικές Αποζημιώσεις – Επανορθώσεις είναι το δύσκολο θέμα με το οποίο καταπιάνεται ο δημοσιογράφος Γιώργος Χαρβαλιάς στο βιβλίο του «ΓΙΑΒΟΛ! Η άγνωστη Ελληνογερμανική ιστορία – Αίμα Λήθη και Υποτέλεια».
Ο Γιώργος Χαρβαλιάς περιγράφει την αναγέννηση της Γερμανίας μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Περιγράφει το «σχέδιο Μόργκενταου» μέσω του οποίου η ηττημένη Γερμανία θα μετατρέπονταν σε χώρα που δεν θα είχε βιομηχανική παραγωγή και όσα τελικά συνέβησαν όταν με τον παμπούλα της Σοβιετικής Ένωσης δεν προχώρησε η «κάθαρση» από του εγκληματίες Ναζί.
Στη συνέντευξη που ακολουθεί ο γνωστός δημοσιογράφος περιγράφει όσα δεν έκαναν οι ελληνικές κυβερνήσεις για τις πολεμικές – κατοχικές αποζημιώσεις αλλά και το κατοχικό δάνειο τον ρόλο της Γερμανίας σήμερα αλλά την στάση που τηρεί: «Αναγνωρίζει το ηθικό χρέος αλλά θεωρεί την οφειλή παραγραμμένη».
Κύριε Χαρβαλιά, θα μου επιτρέψετε να ξεκινήσω από μια επισήμανση που διάβασα και αφορά στο βιβλίο που γράψατε με την οποία συμφωνώ. Δηλαδή, ότι το βιβλίο σας, αποτελεί μια προσπάθεια να μην ξεχαστεί ποτέ πώς η χώρα μας δεν αποζημιώθηκε ποτέ για όσα προκάλεσαν οι ναζί στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Ήταν αυτός ο στόχος σας;
Σίγουρα ήταν κι αυτός ένας από τους στόχους. Να συμβάλλω με τις πολύ μικρές μου δυνάμεις στην αφύπνιση. Στο φρεσκάρισμα της μνήμης για ένα σκοτεινό κεφάλαιο της ελληνογερμανικής ιστορίας που δεν έχει ακόμη διευθετηθεί. Μια ολόκληρη γενιά παππούδων μας που πλήρωσε βαρύ φόρο αίματος και σημαδεύτηκε από την τραυματική εμπειρία της Κατοχής αναζητά την δικαίωση της. Από εμάς τους νεότερους. Όχι μόνο γιατί αφανίστηκε, αλλά και γιατί υποθήκευσε το μέλλον των παιδιών της. Οι Γερμανοί πέρα από τα εγκλήματα και τις ωμότητες λήστεψαν και το (μικρό, αλλά υπαρκτό) ταμείο του ελληνικού κράτους για να χρηματοδοτήσουν τις στρατιωτικές τους επιχειρήσεις στη Βόρειο Αφρική. Διέλυσαν σκοπίμως και όλες τις υποδομές. Υποχρέωσαν τους Έλληνες να περιφέρονται ξυπόλητοι αναζητώντας μια μπουκιά ψωμί. Αυτά λοιπόν δεν πρέπει να ξεχαστούν. Και πολύ περισσότερο να «αναθεωρηθούν» σε μία κατεύθυνση λήθης και συμψηφισμών που λέει ότι στον πόλεμο…όλοι έκαναν αγριότητες
Ο Μανώλης Γλέζος έδωσε μάχες, προσπάθησε περισσότερο από κάθε άλλον, για τη διεκδίκηση των πολεμικών αποζημιώσεων. Από τις ελληνικές κυβέρνησης ποια είναι εκείνη που έδωσε πραγματική μάχη διεκδικώντας από την μεταπολεμική Γερμανία χρήματα;
Μάχη δεν έδωσε καμία ελληνική κυβέρνηση. Ο Ανδρέας Παπανδρέου μονάχα στα στερνά του βίου του, έπειτα από μια επεισοδιακή σύνοδο κορυφής φάνηκε να συνειδητοποιεί τι παίζεται με τους Γερμανούς και σε μια παραλλαγή του «Ποιος κυβερνά αυτή τη Χώρα;» του Κωνσταντίνου Καραμανλή διερωτήθηκε ποιος κυβερνά την ενωμένη Ευρώπη. Προσπάθησε ο Ανδρέας επιδίδοντας μια ρηματική διακοίνωση να στριμώξει την Γερμανία, αλλά τον είχαν εγκαταλείψει οι δυνάμεις του. Ίσως μια άλλη εποχή να τα είχε καταφέρει καλύτερα. Από κει και πέρα ανέλαβαν οι ιδιώτες. Ο Γλέζος, όπως λέτε, ο αείμνηστος νομάρχης Σταμούλης, στις μέρες μας συνεχίζει η κόρη του Χριστίνα, και ο Αριστομένης Συγγελάκης, εκπρόσωπος του Συμβουλίου Διεκδίκησης Γερμανικών Οφειλών. Αλλά δεν επαρκούν. Στερούνται και κάθε στήριξης από το επίσημο ελληνικό κράτος. Γεγονός ανεπίτρεπτο γιατί το θέμα δεν αφορά μόνο ιδιώτες (τα θύματα και τους συγγενείς τους). Οι επανορθώσεις και ιδιαίτερα το Κατοχικό Δάνειο έχουν αμιγώς διακρατικό χαρακτήρα.
Τον Απρίλιο του 2019 υπήρξε ένα ψήφισμα που ας μας επιτραπεί η έκφραση «υποχρεώνει» τις ελληνικές κυβερνήσεις να το θέτουν στην ατζέντα των διμερών επαφών με τους Γερμανούς το θέμα των πολεμικών αποζημιώσεων. Είναι αρκετό αυτό;
Πολύ ωραία το θέσατε. Υποχρεώνει. Αλλά οι Έλληνες κοινοβουλευτικοί μας έχουν συνηθίσει στο δούλεμα. Θεατρικές παραστάσεις και πέραν τούτου ουδέν. Ο σημερινός πρωθυπουργός είπε μπροστά στον νέο Γερμανό Καγκελάριο ότι το ζήτημα είναι μεν ανεπίλυτο, αλλά… «δεν σκιάζει τις ελληνογερμανικές σχέσεις». Τι τις σκιάζει τότε; Πολύ φοβούμαι ότι θα είναι από τις λίγες φορές που θα δικαιωθεί το ΚΚΕ το οποίο απείχε από την ψηφοφορία καταγγέλλοντας την διαδικασία ως «προσχηματική»
Ο ρόλος της Γερμανίας κατά τη περίοδο των μνημονίων δεν ήταν ότι καλύτερο για τους Έλληνες. Κάνοντας έναν απολογισμό ποια από τις ελληνικές κυβερνήσεις που ψήφισαν και υπηρέτησαν μνημόνια «υπάκουσε» περισσότερο απ’ όλους την ηγεσία της καγκελαρίου Αγγέλας Μέρκελ;
Έχουν γραφτεί πολύ ωραία βιβλία για το θέμα που θίγετε, πριν το δικό μου, όπως το «Η Συμμορία του Λύκου» από τον Σεραφείμ Κοτρώτσο και από άλλους συναδέλφους, ενδεικτικά αναφέρω τον Μιχάλη Ψύλλο, τον Μάκη Ανδρονόπουλο, τον Γιώργο Μαλούχο. Πιστεύω ότι η κυβέρνηση που είχε τα περισσότερα όπλα για να αποκρούσει τον γερμανικό εκβιασμό ήταν η πρώτη που ήρθε αντιμέτωπη με τα μνημόνια, δηλαδή του Γιώργου Παπανδρέου. Αλλά και οι επόμενες είχαν μέσα για να αντισταθούν. Ο μόνος που δεν είχε τίποτα στα χέρια του ήταν ο Τσίπρας, αλλά δεν το είχε καταλάβει, μέχρι που προσγειώθηκε απότομα…
Είναι «αστικός μύθος», όπως λέτε η «καλή» δημοκρατική Γερμανία; Δεν πρόκειται για ένα οργανωμένο κράτος με δομές που πέτυχε τεράστια ανάπτυξη;
Ασφαλώς! Υπόδειγμα οργάνωσης. Αλλά και υποκρισίας. Μπήκε σαν τον ψόφιο κοριό στις ευρωπαϊκές συλλογικές δομές και τις καπέλωσε. Απέφυγε να πληρώσει τα χρέη από δύο πολέμους που η ίδια προκάλεσε και σήμερα ζητάει τα ρέστα από τους αδύναμους του ευρωπαϊκού Νότου. Ειδικότερα δε στο ζήτημα της οφειλής προς την Ελλάδα διακατέχεται από μια εξαιρετικά ενοχλητική διπροσωπία. Αναγνωρίζει το ηθικό χρέος αλλά θεωρεί την οφειλή παραγραμμένη. Τι είδους προτεσταντική ηθική είναι αυτή;…
Συμφωνείτε ότι η Γερμανική κυριαρχία έχει υποχωρήσει στην Ευρώπη και με αφορμή τον πόλεμο στην Ουκρανία;
Μόνο υπό την έννοια ότι έχει ενισχυθεί ο Ατλαντισμός, αλλά αυτό δεν είναι απαραίτητα εις βάρος των γερμανικών γεωστρατηγικών επιδιώξεων που -ειλικρινά σας λέω- δεν ξέρω που σταματούν. Είδαμε τον ρόλο της στην γιουγκοσλαβική κρίση. Σήμερα αποφασίζει να ενισχύσει τις στρατιωτικές της δυνατότητες με ένα πρόγραμμα μαμούθ 100 δισ. ευρώ. Από ποιόν αλήθεια κινδυνεύει; Μπορείτε να μου πείτε; Από τον Πούτιν που δεν μπορεί ούτε στην Ουκρανία να επιβληθεί;
Τι θα θέλατε να θυμούνται περισσότερο οι αναγνώστες του βιβλίου σας; Όσα αρνήθηκαν και συνεχίζουν να αρνούνται να πράξουν οι Γερμανικές κυβερνήσεις μετά τον πόλεμο ή όσα υπέστη η Ελλάδα λόγω της οικονομικής πολιτικής που επέβαλε στην Ευρώπη η κυριαρχία της Γερμανίας;
Θα ήθελα να θυμούνται την απαράγραπτη οφειλή προς την γενιά των παππούδων μας και την δική μας οφειλή προς την σημερινή γενιά των νέων επιστημόνων που αναγκάζονται και ξενιτεύονται επειδή δεν μπορεί να τους προσφέρει δουλειά ο τόπος τους. Να θυμούνται επίσης ότι υπήρξαν άνθρωποι που επιχείρησαν να σταματήσουν αυτή την λαίλαπα. Επώνυμοι και ανώνυμοι. Όχι μόνο ξένοι όπως ο ευπατρίδης υπουργός οικονομικών του Ρούζβελτ, Χένρυ Μόργκενταου που θέλησε να εφαρμόσει το ομώνυμο σχέδιο για να μην αποκτήσει ποτέ ξανά η Γερμανία βαριά βιομηχανία, αλλά και Έλληνες. Άνθρωποι σαν τον Αθανάσιο Σμπαρούνη, ανώτατο στέλεχος του υπουργείου οικονομικών που έπαιξε την ζωή του κορώνα γράμματα για να κατοχυρώσει στο χαρτί τις «υπερβάλλουσες δαπάνες της Κατοχής», δηλαδή το Αναγκαστικό Δάνειο. Το Δάνειο δηλαδή που σήμερα οι επίορκοι πολιτικοί μας αποφεύγουν να απαιτήσουν…
ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ
Το βιβλίο του Γιώργου Χαρβαλιά με τίτλο «ΓΙΑΒΟΛ! Η ΑΓΝΩΣΤΗ ΕΛΛΗΝΟΓΕΡΜΑΝΙΚΗ ΙΣΤΟΡΙΑ ΑΙΜΑ ΛΗΘΗ ΚΑΙ ΥΠΟΤΕΛΕΙΑ» θα παρουσιαστεί τη Δευτέρα 20 Μαρτίου στις 20.00 στο Πολεμικό Μουσείο.
Στην εκδήλωση θα παραστεί ο πρώην Πρωθυπουργός Κώστας Καραμανλής και βασικός ομιλητής θα είναι ο πρώην Πρόεδρος της Δημοκρατίας Προκόπης Παυλόπουλος. Ομιλητές θα είναι επίσης οι Στέλιος Περράκης, ομότιμος καθηγητής του Παντείου Πανεπιστημίου, πρώην μόνιμος αντιπρόσωπος της Ελλάδας στο Συμβούλιο της Ευρώπης και πληρεξούσιος στο Διεθνές Δικαστήριο για την υπόθεση Γερμανία κατά Ιταλίας, Ελλάδα παρεμβαίνουσα. Ο Γιάννης Μάζης, ομότιμος καθηγητής γεωπολιτικής του ΕΚΠ. Ο Άρης Ραδιόπουλος, διπλωμάτης και συγγραφέας του βιβλίου “Η διεκδίκηση των γερμανικών οφειλών” και η Χριστίνα Σταμούλη δικηγόρος και διαχειρίστρια του «ΑΙΕΣ-Αρχείο Ι.Ε. Σταμούλη» για την υποστήριξη της Υπόθεσης του ∆ιστόμου. Τη συζήτηση θα συντονίσει ο διευθυντής της Εστίας Μανώλης Κοττάκης, ενώ χαιρετισμό θα απευθύνουν ο πρόεδρος του Πολεμικού Μουσείου Αναστάσιος Λιάσκος, ο εκπρόσωπος του Εθνικού Συµβουλίου Γερµανικών Οφειλών Αριστομένης Συγγελάκης και ο εκδότης Παύλος Παπαχριστοφίλου.